Eskertkishti ashugha oblys әkimdigining basshylyghy men Semey qalasy әkimdigining ókilderi, ziyaly qauym men ghalymdar, respublikalyq «Aq jol» partiyasynyng mýsheleri jinaldy, dep habarlaydy "e-history.kz" portaly.

Alash partiyasynyng qúrylyp, Alash Orda ýkimetining jasaqtalghanyna 100 jyl tolghan aituly data qarsanynda últtyq ýkimetting ortalyghy bolghan Semey qalasynda Alash ardaqtysy, últtyng úly qayratkeri Álihan Bókeyhangha eskertkish ornatyldy.

Eskertkishti ashugha oblys  әkimdigining basshylyghy men Semey qalasy әkimdigining ókilderi, ziyaly qauym men ghalymdar, respublikalyq «Aq jol» partiyasynyng mýsheleri jinaldy.

Alash jetekshisi Álihan Bókeyhannyng sanaly ghúmyry sol zamanda Alash dep atalghan Semey shaharymen tikeley baylanysty.

151 jyl búryn Semey oblysyna qarasty Qarqaraly uezinde dýnie esigin ashqan Bókeyhan balasy Álihan  barlyq ghúmyryn últqa qyzmet etu jolyna arnady. Qazaq ziyalylaryn bir maqsat pen mýddege toptastyryp, elding azattyghy ýshin otarshyl imperiya jandayshaptary men sovettik ýkimetting belsendilerimen kýrese bildi. Sherbina ekspedisiyasynyng qúramynda jýrip, qazaq jerining bolashaghy ýshin qajetti derekterdi jinap, jer tútastyghyn saqtauda ýlken enbek sinirdi.

1905 jyly Qarqaraly petisiyasynan bastalghan Alash jalpyúlttyq qozghalysyna qatysyp, Semey oblysy qazaqtarynyng atynan 1-shi Memlekettik dumagha deputat bolyp saylandy. Al 1917 jyldardaghy qym-quyt alasapyranda Álihan qazaq tarihyndaghy túnghysh sayasy úiym Alash partiyasyn úiymdastyrdy. 1917 jylghy jeltoqsanynda Ekinshi jalpyqazaq sezi Alash autonomiyasy jariyalanyp, Á. Bókeyhan sol alghashqy Qazaq respublikasynyng túnghysh tóraghasy (preziydenti) bolyp saylanady jәne ortalyq retinde Semey qalasy tandalyp alyndy da, qalanyng bir aumaghyna Alash atauyn berdi.

HH ghasyrdyng basynda demokrat aqyn Súltan Mahmút Torayghyrov Álihannyng Alash qalasyna keluin tarihy oqigha dep baghalasa, tura bir ghasyrday uaqytta Semey tórinde Álihan eskertkishi boy kóterdi.

Eskertkishting biyiktigi 5 m, avtory – Baqytbek Múhamedjanov. Onda Álihannyng erkin beynesi qalyptastyrylghan, sol qoly qaltasynda, ong qolynyng úshymen asyq iyirip túrghan kórkem obrazy jasalghan. Artqy jaghynda ýstel qoyylyp, onda kitaptar men kiyimder ornalastyrylghan. Eskertkishti jasauda avtorlar belgili alashtanushylardyng enbekterine sýiengen jәne sәtti shyqqan dep aitugha bolady. Ornalasqan jeri Lenin kóshesi Jenis sayabaghynyng janynda.

Esterinizde bolsa, 2012 jyly Parlament tarihynda Alash arystaryn alghash atap, deputattyq saual jasaghan «Aq jol» partiyasy 2015 jyly taghy da Ýkimetke osy məselege baylanysty deputattyq saual joldaghan bolatyn. Ony partiya tóraghasy Azat Peruashev jariyalaghan. Onda Alashordanyng astanasy bolghan Semeydi Alash qalasy dep atau, sol qalada Alash Ýkimetining basshysy Əlihan Bókeyhangha enseli eskertkish ornatu jóninde úsynystar aitylghan edi. Búl enseli eskertkish – atalghan bastamanyng naqty nәtiyjesi!

Abai.kz