«EKSPO-2017» halyqaralyq mamandandyrylghan kórme ayasynda Qazaqstan men Italiya arasynda diplomatiyalyq qarym-qatynastyng ornaghanyna 25 jyl toluyna oray «Qazaqstan» ortalyq konsert zalynda «San-Remo júldyzdary — Astanada» atty kesh ótti. Oghan Robertino Loretti, Toto Kutunio syndy әlemge әigili әnshilermen qatar «Ricchi e poveri» jәne «Hit Italy» toptary qatysty.

Kesh shymyldyghy italiyan tilinde shyrqalghan úly Abaydyng «Kózimning qarasy» ənimen ashyldy. Osy tuyndyny Astanagha kelerde arnayy jazdyrghan «Hit Italy» toby kórermenderdi birden eleng etkizdi. Ári qaray ótken ghasyrdyng jetpisinshi-sekseninshi jyldardaghy tanymal tuyndylar oryndalyp, agha, apalarymyzgha jastyq shaqtaryna, ózimizdi balday balalyq kezimizge sapar shektirdi.

«San-Remo» — 1951 jyldan beri Italiya jerinde ótip kele jatqan muzyka festivali. Talay talantty әnshilerge ýlken sahnagha joldama alyp bergen búl dumandy shara jyl sayyn aqpan aiynyng ortasynda osy elding soltýstik-batysynda ornalasqan kurorttyq qalada úiymdastyrylady.

Mәselen, 1983 jyly búl festivalide «L’italiano» әnin oryndaghannan keyin Toto Kutunionyng esimi әlemge jayyldy. Osy әnmen qatar әnshining repertuaryna «Solo noi», «Et si tu n`éxistais pas», «Salut» atty әlemdik hitter engen. Qazirge deyin 17 alibom shygharghan Toto Kutunionyng kompozitorlyq óneri de bar. Sonday-aq, ol akkordeonda, gitarada, saksofonda, baraban jәne klavishti aspaptarda oinaydy.

1960 jyly Rimde ótken XVII Olimpiada oiyndarynyng ashyluynda «O Sole mio» әnin oryndaghan 13 jasar Robertino Loretty әlemge tanymal boldy. Ony әn sýier qauym «jana Karuzo» dep atap, belgili operalyq tenor Beniyamino Djiliiymen salystyratyn. Al 15 jasynda jaryq kórgen alghashqy singly «altyn» atandy. Ánshining diskografiyasynda 8 alibom bar. Ol shyrqaghan әnder kýni býginge deyin radioda oryndalyp, kinoda jәne mulitfilimderde paydalanylyp jýr. Ásirese, әnshining «O Sole mio», «Jamaica» men «Santa Lucia» әnderi keng taraldy.

«Qazaqstan halqyn janyma erekshe jaqyn tútamyn. Osy elde birneshe mәrte boldym. Býgingi kýnge әrtýrli memleketten maghan 820 shaqyrtu keldi. Osynyng aldynda ýsh ay auruhanada jatyp shyqtym. Alayda bar kýshimdi jinap, Astanagha jettim. Búl mening kórermenge songhy kórinuim. Osydan keyin sahnadan ketemin dep sheshtim. Biraq jaqynda ómirim, ónerim jayly filim shyghady» dedi Robertino Lorettiy.

«Ricchi e poveri» tobynyng audarmasy — baylar men kedeyler. Muzykanttar ótken ghasyrdyng 70-80-shi jyldary tanyldy. Genuya qalasynda osydan jarty ghasyr búryn qúrylghan toptyng kýitabaqtary býgingi kýnge deyin barsha әlemge 20 mln danamen taraldy. Top televiziyalyq qoyylymdar men muziklderge de týsken. 1982 jyly «Mamma Maria» singly Europada eng kóp satylghan alibomnyng basty әnine ainaldy.

...Bәri dúrys. Degenmen, aqyry aitqan song jetistikti ghana emes, kemshilikti de aitu kerek shyghar. Ras, qyzyqty konsert boldy. Baghdarlama tizginin óz qolyna alghan qonaqtar birte-birte әuelde belsendilik tanyta qoymaghan kórermenderding qyzyghushylyghyn oyatyp, qanyn qyzdyrdy. Dauystary bayaghy babyndaghy kezdegidey bolmasa da, ónerpazdar ózderining aq niyet, shynayy kónilimen kópshilik yqylasyna bólendi. Qyzu qoldap qol shapalaqtaudan kemdik bolghan joq. Alayda búl - әnshi óneri men kórermen kónilining arqasy. Solardyng tabysy, solardyng jetistigi. Al jýrgizushiler men "Qazaqstan" ortalyq konsert zalynyng dayyndyghy, muzykalyq aspaptardyng babyn keltirip, dauysyn retteytin dybys rejisserining óreskel qatelikteri men sauatsyzdyghy namysqa tiyip, qanymyzdy qaraytty. Syrttan kelgen qonaqtar men ónerpazdar aldynda el-júrtymyzdy jerge qaratyp, úyatqa qaldyrdy. Dauys kýsheytkishteri dúrys júmys istemey, mikrofondy qansha ret qayta auystyrugha tura keldi. Aqyrynda tipti ashu qysqan aqsaqal әnshi - Robertino Loretty әnin ayaqtamay sahnadan shyghyp ketti. Búdan ótken masqara bolmas!.. Abyroy bolghanda әiteuir kórermen qauym qol soghyp, qayta shaqyryp qoymaghan song әnshi rayynan qaytyp, sahnagha qayta shyqty. Tang qalghanym - elordamyzdaghy eng ýlken konsert zalynyng deni dúrys dybys mamanyn taba almaghany. Búl ne, salghyrttyq pa, salaqtyq pa? Bәlkim tipti nadandyq bolar? Siz ne deysiz?..

P/S: Aytpaqshy, әnshiler men kórermender arasynda týsinistik baylanys ornatugha erekshe yqpal etken audarmashy enbegine alghys aitamyz.

Túrmaghanbet Kenjebaev

Abai.kz