Sәrsenbi, 15 Mamyr 2024
Biylik 3004 0 pikir 21 Qarasha, 2016 saghat 06:43

QAZAQSTAN – OL BIZ...

Qymbatty Qazaqstan túrghyndary, sizderdi tәuelsizdik kýnimen qúttyqtaymyn!

Býgingi bizding ortaq merekemiz barlyghymyzdy biriktiredi.
Qazaqstannyng úly tarihyna oisha orala otyryp, memleketimizding jolynda jýz, myng jyl búryn jýrip ótkenderdi eske alamyz jәne osy jolda býgingi jýrip kele jatqandargha qaraymyz. Qanday Qazaqstandy qúrghymyz keletinin jәne ony ertengi kýni qalay jasaytynymyzdy oilaymyz. Memleket tarihyn tanu arqyly ghana elimizding býgingi jәne ertengi gýldenuine ýmittene alamyz.

Búl jolda Jәnibek pen Kerey handardy, úly qayratkerlerdi, Tәuelsizdik alanyndaghy qolyna kók tu ústaghan sәbiydi jәne oghan osy kýnning manyzdylyghyn týsinuge kómekteskisi keletin ata-anasyn keziktiremiz.
22 jyl búryn Tәuelsizdigimizdi jariyaladyq. Endi óz taghdyrymyzdy ózimiz qalyptastyra alamyz jәne Qazaqstannyng alda qanday bolatyny ózimizge baylanysty.
Jahandanu jaghdayynda últtyq qauipsizdik pen kelisim mәselesi bolyp barabarlyqty saqtap qalu sanalady.
Ázirge búl mәsele kóbinese patriottyq әnder men qazaq kitaptaryn jandandyrumen ainalysatyn entuziasttardy, kitaphanashylardy tolghandyrady. Al qiyn jaghdaylarda birlik pen kelisimge shaqyratyn qazaqtyng halyq әnderimen qorghanamyz. Sondyqtan, mәdeny múramyzdy qorghau men saqtap qalugha baylanysty memlekettik dengeyde sheshim qabyldaytyn uaqyt keldi.

Árqaysymyz – Qazaqstannyng tarihymyz, onyng býgini men ertenimiz. Árqaysymyz – mәdeniyet, til jәne kók bayraqpyz. Demek, biz myqty da yntymaqty memleket qúrushylarmyz.
Býgingi birligimiz ben kýshimizdi kýn sayyn sezinip jýrsek eken.
Memleketti halyq qúraydy. Onyng qúryluyna alanda túrghan әr adam ózine sene otyryp, ayanbay at salysady. Elimizding әr azamaty ózin Qazaqstanmen birtútas sanap, ózining enbegimen azamattyq qoghamdy, qauipsizdik pen amandyqty, adamdyq pen shygharmashylyqty, ózara kelisimdi nyghaytatyn memleket qúrushysy boluy qajet.
Aldymyzda túrghan endigi mәsele ýdemeli damu bolghandyqtan, kemeldilikke úmtylyp, algha jýruimiz kerek.

Sondyqtan da Qazaqstandy babalar ruhy men kýshin sezine otyryp, balalarymyzdy, dostarymyzdy, kórshilerimizdi jigerlendiretinimizge sene otyryp qúramyz. Óitkeni Qazaqstan – ol biz!
Erkin jәne tәuelsiz Qazaqstan Respublikasynda ómir sýrip jatqanymyzgha mine, 22 jyl boldy. Tarih sabaqtaryn eskere otyryp, býginimizdi ózimiz qalyptastyramyz. Tәuelsizdikke jetu jolymyz onay bolghan joq: ol bizdi shynyqtyrdy, tózimdi bola bildik jәne tәjiriybe jinadyq.
Qazaq memleketi kemeldenu kezenine ayaq basty, sondyqtan kýrdeli mәseleler kidirissiz jәne mýltiksiz sheshim qabyldaudy talap etedi. Ótken jyldarda biz kóptegen ishki jәne syrtqy qiyndyqtargha tótep berip, algha qaray nyq senimmen qaryshtadyq, talay ózgeristerdi bastan keship, bar kýshimizben barlyghymyz jәne әrqaysymyz ýshin qolayly Qazaqstandy qúrdyq. Kez kelgen qazaqtyng Qazaqstangha bar jýregimen berilgendigi kýmәn tudyrmaydy. Árbir azamat óz elin sýiedi jәne elining amandyghyna qajetti iygi bastamalar ýshin bar kýshin salugha dayyn. Bizde biylik әrqashan synalady, synala da bermek. Búl – zandylyq. Otandy sýnge negizdelgen syn Qazaqstannyng odan әri kórkengin kóru niyetimen baylanysty. Árqaysymyzdyng armanymyzdaghy Qazaqstan әr týrli boluy mýmkin: bireui ýshin ol – balalarynyng baqytty shaghy men ata-ananyng saulyghy; basqasy ýshin ol – berik shekara men onyng qauipsizdigin qamtamasyz etushi әskerding amandyghy bolsa, ýshinshisi ýshin ol – әdil ekonomikalyq jýie, zang aldyndaghy tendik pen әleumettik әdildik, enbek etu mýmkindigi bolady. Týptep kelgende, barlyghymyz odan әri tolyqqandy Qazaqstanda ómir sýrudi armandaymyz. Otanymyzdyng túraqty damuy men qauipsizdigining kepili – qamsyzdandyrylghan otbasy.
Álem qandy ishki qaqtyghystar men últaralyq shiyelenister, halyqaralyq terroristik toptardan tónetin qauip-qaterler siyaqty taghy da basqa kóptegen qorqynyshtargha toly. Osynday qauip-qaterler bizdi de ainalyp ótken joq. Sondyqtan, biz beybitshilikti saqtau men qauipsizdikke baghyttalghan halyqaralyq bastamalardan qalyp qoymauymyz qajet. Qazaqstannyng әr otbasyn, әr azamatyn layyqty ómirmen qamtamasyz ete otyryp, syrtqy qauipterge tótep beru jәne algha jylju ýshin úzaq merzimdi bolashaq pen maqsattardy aiqyn kóre biluimiz qajet. Osy arqyly otanymyz әlemdegi qazaqtardy biriktiretin, bәsekege qabiletti bola alatyn ortalyqqa ainalady.
Tәuelsizdik alghan song damu jolynda tapjylmay jyljugha mýmkindik beretin manyzdy jetistikterge jettik. Býgingi kýni otanymyzdyng qauipsizdigin qamtamasyz etetin myqty әskerimiz, jetkilikti qalyptasqan jergilikti basqaru men memlekettik biylik instituttary bar. Myndaghan jyldar boyy talay synaqqa týsken berik qazaq otbasy – bizding manyzdy qúndylyghymyz. Qauipsiz otan men qamsyz otbasy – maqsatymyzgha jetuding manyzdy alghysharttary. 2016 jyly qazirgiden de jaqsyraq elde ómir sýretinimizge senemin.
Qazaq halqy eshbir halyqqa, eshbir últqa jauynday qaraghan emes. Sondyqtan ol da basqa memleketter biyligining bizge solay jauap bergenin qalaydy.
Újymdyq qauipsizdik turaly kelisim úiymyna mýshe bola otyryp Qazaqstan sol úiym maqsattaryna jetudegi ózine alghan mindettemelerdi saqtaydy jәne onyng ary qaray nyghayyna óz ýlesin qosady.
Sonymen qosa, Qazaqstan Respublikasy qaruly kýshterining jauyngerlik qabiletin jogharylatu, әsker men qogham yntymaqtastyghyn nyghaytu, qorghanys jýiesin ýnemi reformalap otyru maqsatyndaghy Soltýstikatlant aliyansymen seriktestik baylanystar da terendeytin bolady. Qazaqstan Respublikasynyng últtyq qauipsizdigi konsepsiyasyn jasau qajet dep sanaymyn.

 

QAZAQ ÁSKERI – OTAN QAUIPSIZDIGINING BASTY KEPILI

Ortalyq Aziyada beybitshilikti qamtamasyz etu men memleketimizge qarsy avanturalargha jol bermeu ýshin bizding qorghanys әleuetimizdi kәsibiyliktin, tәrtiptin, úiymdastyrushylyqtyn, baqylau men aiqyndyqtyng zamanauy standarttaryna say dúrys jәne maqsattyly damytu qajet. Qauipsizdik jýiesin reformalaudyng ýzdiksizdigi men rettiligi, olardy zamanauy talaptargha sәikestendiru, sonymen qatar, syrtqy qauipting aldyn alu men adekvatty jauap beru siyaqty qadamdargha sayasi, diplomatiyalyq, ekonomikalyq, aqparattyq, qajet bolghan jaghdayda әskery jәne basqa da is-sharalar jatady.
Biz mindetti әskery qyzmet institutyna bilim beru jәne әleumettik salada qauipsizdik pen jaghdaydy jaqsartu arqyly senimdi kýsheytu sharalaryn jalghastyramyz. Shúghyl әskery qyzmetten demobilizasiyalanghan túlghalardy memleket júmyspen jәne bilim aluda ligotalarmen qamtamasyz etedi. Qauipsizdikting barlyq sharalary ekonomikalyq, әleumettik, ghylymy jәne halyqaralyq yntymaqtastyqtyng damuyn, ruhani, aqparattyq jәne qauipsizdikke baylanysty basqa da sharalardy damytugha baghyttalady.
Qazaqstan ainalasynda qalyptasqan әskeriy-sayasy jaghday men qauip-qaterler jauyngerlik qabileti bar, ýnemi jetilip otyratyn, zamanauy ghylym jetistikterin tiyimdi qoldana alatyn әskerdi talap etedi. Áskerdi ary qaray jetildiru men kýsheytu ýshin aldaghy 5 jylda mynalardy qamatamasyz etemiz:
o Qazaqstan Respublikasynyng Qaruly kýshteri ýnemi mobilidi jәne jauyngerlik qabilette bolu ýshin óz aimaghymyzda jәne onyng ainalasynda qauipsizdikti qamtamasyz etu kerek. Onyng negizi әlemning әr týkpirinde jauyngerlik mindetterin keremet oryndauy arqyly qalanghan.
o Qazaqstan Respublikasynyng Qaruly kýshterin ary qaray zamanauy qaru-jaraq jәne tehnikamen, sonyng ishinde otandyq óndiristen shyqqanymen qamtamasyz etu. Barlau, baqylau, tabu, nysanany dәldeu, jenu siyaqty birynghay jýiege kiretin kópprofilidi keshenderge basymdyq tanytu kerek. Osynyng barlyghynda memleket nazarynda bolatyn zamanauy jәne iykemdi otandyq әskeriy-ónerkәsiptik keshen manyzdy rolige ie bolady.
o Qazaqstan Respublikasynyng Qaruly kýshterinde tәrtip búzushylyqtar men zansyz qatynastargha oryn joq. Qaruly kýshterding jeke qúramynyng kәsiptiligi men bilim dengey jogharylaydy. Tәrtip әskery qyzmetkerlerding ózara syilastyghy men búiryqty mýltiksiz oryndauyna negizdeledi. Komandirler naghyz ýlgi tútarlyqtay qyzmet etetin bolady.
o Jemqorlyq Qaruly kýshter jýiesinen shettetiledi jәne әskerding jeke qúramyn kýndelikti әleumettik problemalardan bosata otyryp, olardyng negizgi kýshi jauyngerlik qabiletti jogharylatu men bilimderin tolyqtyrugha júmsalatyn bolady.
o Ásker men qogham arasyndaghy baylanysty kýsheytu arqyly qaruly kýshterding transparenttiligi men azamatyq baqylau dengeyi jogharylaydy. Osynyng negizinde memleket qauipsizdigin qamtamasyz etu mindetin atqarudan bólek Qazaqstan Respublikasynyng Konstitusiyasy jәne ózge de zandary boyynsha qúqyqtaryn qoldanatyn «әskery formadaghy azamat» iydeyasy qalyptasady.

Áskerdi bilimdi mamandarmen tolyqtyrugha kóp kónil bólinetin bolady. Búl jerde Qazaqstandaghy әskery bilim beru jýiesining sapalylyghy men bәsekeqabilettiligi manyzdy rolige ie bolmaq.

QAUIPSIZ QAZAQSTAN JOLYNDAGhY SYRTQY SAYaSAT

Býginde Qazaqstan halyqaralyq qatynastargha erekshe dinamikaly jәne keng týrde aralasuda. Kópjaqty jәne ekijaqty halyqaralyq qatynastarymyz qarqyndy damyp, halyqaralyq qyzmetimizding qúqyqtyq negizderi qalyptastyryluda. Qazaqstan әlemning barlyq progressivti elderimen jәne kýshti ortalyqtarymen baylanysyn damytyp jatyr. Últtyq mýddeni kórsetudin, azamattarymyzdyng qúqyqtaryn qorghaudyng jәne otandastarymyzdy biriktiruding barlyq jaqsy jaghdaylary jasalyp jatyr.
Ýnemi nazarda bolatyn mәseleler:
§ Qauipsizdikting syrtqy komponentterin kýsheytu;
§ Halyqaralyq sayasy jәne ekonomikalyq qatynastar shenberin keneytu;
§ Qazaqstannyng Resey Federasiyasymen odaqtyq strategiyalyq seriktestigin damytu;
§ Amerika Qúrama Shtattarymen dostyq seriktestik qatynasty damytu jәne keneytu;
§ Euroodaqpen seriktestik sayasatyn jalghastyru jәne europalyq eldermen qarym-qatynastardy ary qaray nyghaytu;
§ Kórshiles elder – Ózbekstan, Qytay, Qyrghyzstan jәne Týrkimenstanmen qatynastarymyzdy ýzdiksiz damytu;
§ Iran, Ýndistan, Japoniya jәne basqa da dostyq qarym-qatynastaghy eldermen seriktestigimizdi keneytu. BÚÚ kenistigindegi integrasiyalyq ýrdisterge belsendi qatysudy jalghastyru, BÚÚ elderimen dәstýrli qarym-qatynas pen seriktestikti terendetu;
§ Arab elderimen baylanystardy qamtamasyz etu.

Álemning barlyq elderindegi QR azamattarynyng qorghalu mәselelerine kóp kónil bólinetin bolady. Basty nazargha syrtqy әlemmen baylanystyratyn transporttyq marshruttar, energiya tasymaldaushy transpartirovka qúraldarynyng ekspluatasiyasy, syrtqy sauda jaghdaylary, syrtqy investisiyalardy, jana naryqtardy izdeu men osy naryqtargha otandyq ónimdi tartu men ótkizu, jana tehnologiyalar engizu alynady.

DIASPORADAGhY BAUYRLARYMYZBEN BIRGE IYGI QAZAQSTANGhA!

Songhy jyldary Diasporadaghy seriktestik baylanystar jana dengeyge kóterildi. Álemdegibarlyq qazaqtardyng birlesken potensialy, yntymaqtastyghy men seriktestigining myndaghan mysaldary bizding bәsekelikartyqshylyqtarymyzdy arttyrdy.
Jaqyn aradaghy jyldary Qazaqstan men Diaspora seriktestigining jana formaty jasalady. Onyng basymdylyghy – Diaspora jastarynyng shәkirtaqysyn jogharylatu, Diaspora oqu oryndarymen baylanys baghdarlamalaryn keneytu, qazaqtanu oblysyndaghy birikken ghylymy zertteulerdi jýrgizu.
Qazaqstangha oralushy otandastarymyz ýshin barlyq mýmkin jaghdaylar jasaluy qajet.

 

ÁDILETTI QAZAQSTAN

«Ádiletti memleket» — azamattarmen birigip manyzdy mәselelerdi talqylau jәne әdil sheshimder qabyldau. Ádiletti memleket sayasi, ekonomikalyq, mәdeny ómirge kepildik bere otyryp, bәsekeni qamtamasyz etuge jәne yntalandyrugha, osal әleumettik toptardy qorghaugha, jemqorlyqty maqsattyly jәne jýieli әrekettermen toqtatugha mindetti.
Ádilettilikti qamtamasyz etu barlyq memlekettikbasqaru organdary jәne jergilikti basqaru organdarynyng mindeti ghana emes, sottardyng negizgi qyzmeti bolyp sanalady. Sottar azamattardyng mýddelerin qorghay otyryp, osy baghyttaghy basqa organdardyng qyzmetin yntalandyrady. Sol kezde ghana sot әdildigine senim artady.
Ákimshilik organdarda, әkimshilik óndiris shenberinde adam qúqyqtaryn qorghaugha ýlken mәn beriletin bolady.
Memlekettik jәne jergilikti basqaru organdarynyng jýiesi óz baghyttaluyna say bola otyryp, qúqyqtardyng qastandyqtan qorghaluyn qamtamasyz etui qajet. Azamattardyng qauipsizdigi men erkindigi basymdylyqqa alyna otyryp, memlekettik orrgandardyng qyzmeti qoghamda kelisim men әdilettilikti ornatugha әser etui kerek.
Qylmystyq sot isin jýrgizu filosofiyasy qayta qaralatyn bolady. Azamattar qylmystyq ister boyynsha zandy qúqyqtaryn qorghaugha jana mýmkindikter alyp, qúqyq qorghau organdary qylmyspen kýreske qajetti zamanauy qúqyqtyq qúraldargha ie bolady.

 

ERKIN QAZAQSTAN – OL QAUIPSIZ QAZAQSTAN

Halqymyz ghasyrlar boyy erkin de tәuelsiz Qazaqstandy ansap keldi. Qazaqstanda pluralizmge, sayasy erkindikke, sóz erkindigi men demokratiyagha balamaly tandau joq. Búl negizgi prinsipti saqtau men damytu ýshin bizge әli kóp júmys atqaru qajet.
Konstruktivti jәne jauapkershilikti syn, azamattyq baqylau instituttarynyng kedergisiz qyzmeti dúrys sayasijýie men biylikting bólinuinin, memlekettik basqaru jýiesining tiyimdiligining negizi bolyp tabylady. Sayasy pluralizmge negizdelgen sayasy birlikterding konstruktivti dialogi — qauipsiz Qazaqstannyng sayasy jýiesining manyzdy komponenti. Últtyq jәne әleumettik kelisim prinsiypining balamaly tandauy joq.
Tek erkin iydeologiyalyq kýres qana demokratiyalyq dәstýr men sayasy jýiening ýdemeli damuyn qalyptastyrudaghy senimdi kepil bola alady. Qyzmetimizding negizinde últtyq jәne demokratiyalyq qúndylyqtargha ie bola otyryp, Diasporanyng dәstýrli partiyalarymen berik baylanysymyzdy qúrmetteymiz.
Biz әr azamat ýnining estiluine, onyng syny nazar men qúrmetke ie bolatyna senimdi bolu ýshin niyettenip jatyrmyz.
Azamattardyng ózderin tolghandyratyn mәselelerin sheshu maqsatyndaghy beyresmy biriguleri biylik sheshimin ózgertuge әser etuding ózindik balansyna ainaldy. Sondyqtan biz osy joldan tayynbaugha bel budyq.

 

QAMSYZ OTBASY
JÚMYS JÁNE LAYYQTY TABYS

Qazaqstannyng ekonomikalyq damuy sapaly jana óndiriske, otandyq óndirushi men eksporterge qolayly jaghdaydy qamtamasyz etuge, elde erkin ekonomikalyq aimaq qúrugha, yqpaldy syrtqy investisiyalardy tartugha jәne iskerlik ortany jetildiruding sayasy jýiesine bet aldy.
Búl jerde sanaly naryqtyq retteu memleketting naqty sektorgha tiyimdi aralasuymen birigip, alghash ret belsendi ekonomikalyq sayasat damugha baghyttalghan negizgi júmys stiyline ainalady.
Damu sayasatynyng basty maqsaty bolyp orta jәne joghary biliktilikti talap etetin júmys oryndarynyng ashyluy, ekonomikada ónimdilikting jogharylauy sanalady.
Óndiristik sayasat belsendi iske asyrylu satysyna ayaq basty. Elding óndiristik damuynyng ózegi – bәsekeqabiletti tehnologiyalar qoldanatyn jәne innovasiyalyq nәtiyjelerge jetetin salalar.
Osy maqsatqa qol jetkizu ýshin óndiris pen ótkizuding jahandyq qúndylyqtizbegindegi Qazaqstannyng manyzyn arttyrugha әser etetin batyl jobalardy iske asyruymyz qajet. Otandyq eksporttyq baghyttalghan ekonomikagha әser etetin bastapqy qúraldar – bedeldi firmalardy tartu, erkin ekonomikalyq aimaqtardy tiyimdi paydalanu, halyqaralyq naryqtardaghy qazaqstandyq tauarlardyng tanyluy men bedelin jogharylatu sharalaryn jýrgizu. Baghdarlamalar men jobalardy iske asyrudyng barlyq satylarynda jeke sektordy seriktesimiz retinde sanau prinsiypin negizge alatyn bolamyz. Atalghan sharalar men bastamalardyng maqsaty – jana kepildendirilgen júmys oryndaryn ashu.
Álemdik naryqta jogharyónimdi jәne bәsekeqabiletti ekonomika qúrudyng alghysharttarnyng biri – halyqaralyq ekonomikalyq integrasiyany terendetudi yntalandyratyn mehanizmderdi qoldanu.

Ardaqty aghayyn!

Biz әrqashanda esimizde saqtap jýruimiz kerek tәuelsizdik búl qazaq halqynyng basyna kiyilgen altyn tәji astyna ornalastyrylghan altyn taghy osy tәuelsizdigimizdi saqtap ony nyghaytu bizding ortaq paryzymyz!.

Óz atymnan memleketimizdi damytugha jәne tәuelsizdigimizdi nyghaytugha altyn uaqyttaryn bólip, týrli is-sharalardy úiymdastyryp óz ýlesin qosyp jatqan jәne qazaqtyng aldynda túrghan mәselelerdi sheshuge kómektesetin azamattargha alghys aitamyn!

Otanymyzdyng әrbir azamatyn memleketimizdi jasau isine aralasugha, sheteldegi qandastarymyzben birligimizdi nyghaytugha shaqyramyn!. Sheteldegi qazaq kәsipkerlerdi Otanymyzdy damytu ýshin Qazaqstangha investisiyalardy júmsaugha shaqyramyn!  Otanymyzdy birge gýldendireyik!

2015 jylynda biz Qazaq handyghynyng 550 jyldyghyn toylaymyz, 550 jyl búryn qazaq  Shu ózenning boyynda memleketti qúryp býkil әlemge osynday últ bar ekenin kórsetti, babalarymyz qúrghan memleket endi bizge amanat, yaghny onyng egemendigin jәne tútastyghyn saqtap qalu bizding ortaq mindetimiz.

Denderiniz sau bolsyn! Tәuelsizdigimiz mәngi bolsyn! Rahmet!

Dosymkulov Rustem Musliym-Aliyevich

Abai.kz

 

0 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 2059
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 2488
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 2085
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 1603