Júma, 3 Mamyr 2024
Janalyqtar 3361 0 pikir 6 Qyrkýiek, 2010 saghat 19:09

Qazaqtardyng kóterlisi turaly ghylymy enbek

1946 jyly 17 jeltoqsanda Tashkent qalasynda qorghalghan Eltoq Dilmúhambetovting «1837-1847 jyldardaghy Kenesary Qasymov bastaghan qazatardyng kóterilisi» atty kandidattyq dissertasiyasynyng ghalymnyng otbasynda kózding qarashyghynday saqtalghan jalghyz danasy aragha 64 jyl salyp, qayta basylyp shyqty. Quan, Alash! Taghy bir óshkening jandy.

Stalinning kózi tiri túrghan uaqta búl ghylymy enbek sovet ókimetine qarasty elderding kitaphanasynan alynyp, ghylymy ainalymnan týsip, joyylyp ketken. Al, avtory qamaugha alynyp, keyinnen bosatylghan. Al, osy ghylymy enbekke opponent bolghan belgili ghalym Ermúhan Bekmahanov atyng óshkir GULAK ta jazyqsyz japa shekken.

Qazaq tarihy ýshin manyzy zor, biregey tarihy ghylymy enbekti qayta jaryqqa shygharghan Bolathan Tayjan qory men Eltoq Dilmúhamedovting úrpaqtaryna Alashtan alghys!

Resey patshalyghynyng zәresin úshyryp, 10 jylgha sozylghan jәne býkil qazaq dalasyn qamtyghan Han Kene bastaghan últ-azattyq kóterilisting kuәgerinde atalghan ghylymy enbek respublikanyng jogharghy oqu oryndary men oblystyq kitaphanalargha jәne ýkimetke, kórshiles elderding ghylymy ortalyqtaryna jiberilgen.

1946 jyly 17 jeltoqsanda Tashkent qalasynda qorghalghan Eltoq Dilmúhambetovting «1837-1847 jyldardaghy Kenesary Qasymov bastaghan qazatardyng kóterilisi» atty kandidattyq dissertasiyasynyng ghalymnyng otbasynda kózding qarashyghynday saqtalghan jalghyz danasy aragha 64 jyl salyp, qayta basylyp shyqty. Quan, Alash! Taghy bir óshkening jandy.

Stalinning kózi tiri túrghan uaqta búl ghylymy enbek sovet ókimetine qarasty elderding kitaphanasynan alynyp, ghylymy ainalymnan týsip, joyylyp ketken. Al, avtory qamaugha alynyp, keyinnen bosatylghan. Al, osy ghylymy enbekke opponent bolghan belgili ghalym Ermúhan Bekmahanov atyng óshkir GULAK ta jazyqsyz japa shekken.

Qazaq tarihy ýshin manyzy zor, biregey tarihy ghylymy enbekti qayta jaryqqa shygharghan Bolathan Tayjan qory men Eltoq Dilmúhamedovting úrpaqtaryna Alashtan alghys!

Resey patshalyghynyng zәresin úshyryp, 10 jylgha sozylghan jәne býkil qazaq dalasyn qamtyghan Han Kene bastaghan últ-azattyq kóterilisting kuәgerinde atalghan ghylymy enbek respublikanyng jogharghy oqu oryndary men oblystyq kitaphanalargha jәne ýkimetke, kórshiles elderding ghylymy ortalyqtaryna jiberilgen.

Taghy birdi aityp, birge ketemiz-au. Dese de, Ermúhan Bekmahanov degen song eske týsip otyr. Bir әngimesinde alashtanushy ghalym Túrsyn Júrtbay: «40-50 jyldary Qazaqstandanghy ghylymy ortada stalindik qudalau kezinde erekshe belsendili  tanytqan, KGB ning Qazaqstandaghy beyresmy ókilining biri bolghan Saqtaghan Bәiishevting atynda kóshe bar. Biz ne betimiz qazaq ghylymynyng sonyna sham alyp týsken adamgha kóshe beruimiz kerek?», - dep ashyna aitqan edi. Shynynda da, biz, alashtyng úlandary aq pen qarany aiyryp, ajyratatyn kez jetti-au... Qalyng el qarap otyr ghoy...

 

Abay-aqparat

 

0 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 917
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 765
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 596
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 612