Býgin, 27 qazan kýni QR Premier-Ministrining orynbasary Imanghaly Tasmaghambetov Almaty oblysy Talghar audanyndaghy «Talhiyz» orta ghasyrlyq qalashyghynyng saqtaluy mәseleleri boyynsha kóshpeli keness ótkizdi. 

Býgingi tanda mәdeny múra nysanyn saqtap qaludyng ózektiligi óte manyzdy sanalady. Eske sala keteyik, 2014 jyldan beri qaray tarihiy nysan halyqaralyq mәrtebege iye, ony paydalanu, qorghau, saqtau jәne basqaruda 1994 jyly Qazaqstan ratifikasiyalaghan halyqaralyq kelisim - Álemdik mәdeny jәne tabighy múralardy qorghau jónindegi Konvensiyanyn tәrtibi men normasy qoldanylady.

Kenes barysynda viyse-premier atap ótkendey, osynau Konvensiyany ratifikasiyalau osy múrany qorghau, saqtau, qayta qalpyna keltiru jәne nasihattau ýshin qúqyqtyq, ghylymi, tehnikalyq, әkimshilik jәne qarjylyq sharalardy qamtamasyz etu boyynsha aitarlyqtay jauapkershilik pen mindettemelerdi jýkteydi. Alayda, Talhiz qalashyghy jaghdayynda jogharyda atalghan missiyany oryndauda memlekettik organdardyng aldyn-ala kelisilmegen is-qimyly nysandy әlemdik múra tiziminen alyp tastaugha sebep bolmaq.  

«Búl orayda, tarihy nysannyng YuNESKO-nyn Álemdik mәdeny múra tiziminde qaluy jәne tereng arheologiyalyq zertteuge berik negiz qalyptastyru ýshin naqty sharalar qabyldau qajet. Sondyqtan, aldaghy tәjiriybelik is-qimyldardy oryndauda naqty nәtiyjelerdi bilu ýshin ghylymiy-barlau zertteulerden túratyn keshendi sharalardy jýzege asyruymyz qajet» – dedi Imanghaly Tasmaghambetov. 

Kenes qorytyndysy boyynsha Premier-Ministrding orynbasarymen kelesi sheshimder qabyldanyp, naqty tapsyrmalar berildi: - Birinshiden, Talghar (Talhiyz) qalashyghynyng manyndaghy barlyq qúrylys júmystary toqtatylsyn; ekinshiden, Almaty oblysynyng әkimdigi qorghau aimaghynan tys jana ainalma jol qúrylysyn jobalasyn jәne jýrgizsin; ýshinshiden, jergilikti jerding bederin qalpyna keltirsin, atap aitqanda, jol tósemin salu ýshin qazylghan aryqtardy topyraqpen japsyn; tórtinshiden, qorghalghan aimaqtyng ainalasyna qorshau ornatsyn, sonday-aq, ghimarattyng qauipsizdigin jan-jaqty qamtamasyz etsin, onyng ishinde jer asty sularynan qorghau, eskertkish manyndaghy aryqtardy qúrghatsyn; besinshiden, әkimdik qosymsha arheologiyalyq zertteuler jýrgizu ýshin oblys budjetinen qarjy bólsin; altynshydan, Mәdeniyet jәne sport ministrligi YuNESKO jәne IYSESKO isteri jónindegi QR Últtyq komissiyasymen birlesip tarihiy-mәdeny múra mәseleleri boyynsha tiyimdi josparlau jәne basqarudy qamtamasyz etu maqsatynda QR zannamasyna ózgerister engizu jóninde úsynystar әzirlesin. 

Ayta keteyik, aldaghy aida Premier-Ministrding orynbasary Imanghaly Tasmaghambetov oryn alghan jaghdaydy sheshu maqsatyn Qazaqstannyng memlekettik organdary tarapynan tiyisti sharalar jýrgizilip jatqandyghy jóninde YuNESKO-nyng bas diyrektory Irina Bokovamen kelissózder jýrgizedi.  

Eske sala keteyik, Talhiz qalashyghy qazirgi Qazaqstan, Qyrghyzstan jәne Qytay aumaghynda ornalasqan Úly jibek joly boyyndaghy orta ghasyrlyq 33 qalashyqtyng biri sanalady. 2014 jyly Talhiz YuNESKO-nyng Álemdik múralar tizimine engizildi.

abai.kz