• Mәjilisting kóshpeli otyrysy Almatygha keldi.
• Qalamgerlerdi qoldau bankter esebinen jýrgizile me?
• 193 million qayda ketti?
• Imanghaly Núrghaliyúly Tasmaghambetov birqatar ministrlik ókilderin jinap dәl osy mәseleni sheshudi tapsyrdy.

Keshe QR Parlamenti Mәjilisining kóshpeli otyrysy Almatygha keldi. «Mәdeniyet turaly» Zannyng kem-ketigin tolyqtyru mәselelerin talqylaghan alqa-qotan jiynyn  Viyse-spiyker Gýlmira Isinbaeva ashyp, qalamaqy men qoghamdyq manyzdy kitaptar shygharu mәselelerine kóbirek toqtaldy.

Mәjilis deputattary Bekbolat Tileuhan men Mayra Aysina mәdeniyet ministrligining kitaptardy basyp shygharu men taratu qúzyretin keneytudi jәne jazushylargha qalamaqy taghayyndaudy úsyndy.

Almatydaghy jiyngha kelgen ziyaly qauym ókilderin de kópten mazalap jýrgen mәsele qalamaqynyng joqtyghy bolsa kerek, QR Jazushylar odaghynyng tóraghasy Núrlan Orazalin bastaghan, Oljas Sýleymenov, Álibek Asqarlar qostaghan bir top qalamger deputattardyng degenderin qúptap, óz pikirlerin aitty.

Oljas Sýleymenov, aqyn:

- Men 25 jylda memleketten bir tiyn qalamaqy almaghan jazushymyn. Búryn jazushylyq kәdimgidey mamandyq edi. Biz maqtanushy edik. Men kәsipqoy jazushymyn. Qazaq әdebiyetin, ondaghy qalamgerlerdi óltirmeuimiz kerek. Ol ýshin memleket qalamgerlerdi, olardyng jazatyn kitaptaryn qamqorlyghyna aluy kerek. Osy rette bizge Italiyanyng tәjiriybesin qoldanu kerek sekildi. Búl elde jekemenshik bankter tabystyng bir bóligin tәuelsiz qoghamdyq mәdeniyet qorlaryna audaryp otyrady. Búl qarajat klassikalyq әdebiyetti qoldaugha júmsalady. Bizding de bankter tabysynyng az bóligin osynda audaryp otyrsa, taqyrgha úshyrap qalmas edi. Men osydan birneshe jyl búryn Núrsúltan Ábishúlynyng qabyldauynda bolghanda osy mәseleni tótesinen qoyghan bolatynmyn. Ol kezde Elbasy qos palatagha tapsyrma berdi. Biraq, nege ekeni belgisiz, mәsele sheshilgen joq. Qazirgi Zanda «basyp shagharu ýshin» degen ghana sóz bar. Memleket kitapty basyp shygharu ýshin aqsha beredi. Al ony kóz mayyn tauysyp jazatyn qalamger turaly «lәm-miym» demeydi. Jazushy bolmasa kitap qaydan bolsyn?.. Ádebiyetti damytu, ony qoldau – Últty óristetuding joly.

Álibek Asqar, QR «Últtyq memlekettik kitap palatasy» MM diyrektory:

- Jas qalamger Oljas Qasym degen inim kitap shygharyp,  5 baspa tabaghy ýshin 25 myng tenge qalamaqy alypty. Jaryqtyq, ol Oljastyng bes jyl jazghan enbegi shyghar. Sonshama enbegine bar bolghany jiyrma bes myng tenge aluy kýlkili ghoy. Qalamaqy mәselesin aita-ayta jauyr boldyq. Jaqyn arada sheshilip qalatyn týri bar synayly. Qalamaqy berilui kerek. Bir kezderi Memleketten qalamgerlerge dep 193 million tenge bólingen edi. Keyin sol bólingen aqshanyng izin tappay qaldyq. Sóitsek, ministrlikting ishinde talan-tarajgha týsip ketipti. Endi osy joly da sol qaytalanbas ýshin, osy zang jobasyn jiti pysyqtap alsaq dúrys bolar edi. Eger býgin aitylghanday jazushylargha qalamaqy beriletin bolsa – búl 25 jylda jetken eng ýlken jaqsylyq bolar edi.

Gýlmira Isinbaeva, QR Parlamenti Mәjilisining viyse-spiykeri:

- Búl zang jobasyn biz әzirlep, Ýkimetke úsyndyq. Qazir búl deputattyq korpustan ketti. Ótkende Ýkimet basshysynyng orynbasary Imanghaly Núrghaliyúly Tasmaghambetov birqatar ministrlik ókilderin jinap (QR Qarjy, QR Ádilet, QR Mәdeniyet jәne sport, QR Últtyq ekonomika ministrlikteri) dәl osy mәseleni sheshudi tapsyrdy.

Biz úsynghan zang jobasy boyynsha, Mәdeniyet jәne sport ministrligi kitapty satyp alyp, basyp shygharumen tikeley ainalysatyn bolady. Osy maqsatta ministrlik janynan arnayy komissiya qúrylyp, satyp alynatyn kitaptardy anyqtaytyn bolady. Sonday-aq, avtorgha kitaptyng 1 baspa tabaghy ýshin 150 myng tenge kóleminde qalamaqy taghayyndalatyn bolady. Biz әuelde 3 jyldyq jospar boyynsha qalamaqy ýshin budjetten 4 milliard 919 million tenge qajet bolady eken. Búl úsynysymyzdy Imanghaly Núrghaliyúly qoldady. Qazir jogharyda atalghan ministrlikter zang jobasynyng redaksiyasyn әzirlep jatyr.

Týiin: Mәjilisting bir top deputaty Almatygha at basyn búrghanda qordalanyp jatqan kóp mәsele talqygha salyndy.

Asanәli Áshimov bastaghan bir top óner maytalmandary Mәdeniyettegi keteui ketip túrghan mәselelerin ortagha salsa, әdebiyetshiler qauymynyng kónilin kýpti etip jýrgen qalamaqy mәselesi, tirajdyng azdyghy sekildi taqyryptar sóz etildi. Mәjilisting Viyse-spiykeri Gýlmira Isinbaev qalamaqy mәselesining biyl jeltoqsan aiynan qalmay sheshiletinin aityp, búl iske qoldau kórsetken Elbasy Núrsúltan Ábishúly men Viyse-premier Imanghaly Tasmaghambetovke alghysyn jetkizdi.

Sonymen, Orazalin myrza Mәjilis minberinde jýrip myng mәrte sóz etken osy isting kýrmeui sheshiletin, qalamgerler qalamaqygha qaryq bolatyn kýn alys emes siyaqty. Kýteyik.

Kóshpeli otyrys jiynynan Núrgeldi Ábdighaniyúly

Abai.kz