Senbi, 27 Sәuir 2024
Janalyqtar 5007 0 pikir 16 Tamyz, 2010 saghat 07:21

Mәulana jәne oraza

Sopylyq ilimning kórnekti ókili, iysi músylmangha ortaq diny qayratker, ruhany alyp Mәulana Jәlaladdin Rumy - Qúdaygha ghashyqtyghymen, taqua ghúmyr keshuimen, jalpaq júrtty ruhany susyndatuymen әlemge tanymal túlghalardyng biri. Ghalymnyng kóptegen shet tilderge audarylghan «Mәsnәu-y shәriyf» pen «Diuany hikmet» enbekteri tútastay islam taghylymdaryn, ruhany tazalyq pen imandylyqty dәripteuge arnalghan.

Mәulana músylmandyq paryzdardy ótep qana qoymaghan, onyng terenine ýnilip, erekshe yqylaspen, zor mahabbatpen atqarghan. Ramazan aiy, oraza turaly aitqan tómendegi syrly, ghajap oilary osyny anghartatynday.    

*   Oraza aiy keldi! Barshanyzgha qútty bolsyn! Ua, qúlshylyq saparynda orazagha dos bolghan jan! Saparyng sәtti bolsyn!

*   Oraza aiy kelgende sol aigha jetkizgen Haq taghalagha shýkir etip, quanyshpen qarsy al. Óitkeni búl aidyng kelgenin jaqtamaghandargha oraza ústau - haram. Olar orazadan sadagha ketsin.  
* Men aidy kóreyin dep tamnyng tóbesine shyqtym. Óitkeni shyn kónilimmen orazany qatty saghynyp edim. Ony qatty kýtudemin.
* Ua, músylmandar. Jaratushygha ghashyq bolghaly beri men onsyz da shalqyghan kýy keshumen kelemin. Es-týsten sol kezden beri airylgham. Ah, orazanyng ne degen baqyty bar, keremet baylyghy bar, kýii bar?!
* Orazagha qúlshynys tanyt, sabyr saqta, orazany tastama, ýnemi Haqtyng razylyghyn kózde!

Sopylyq ilimning kórnekti ókili, iysi músylmangha ortaq diny qayratker, ruhany alyp Mәulana Jәlaladdin Rumy - Qúdaygha ghashyqtyghymen, taqua ghúmyr keshuimen, jalpaq júrtty ruhany susyndatuymen әlemge tanymal túlghalardyng biri. Ghalymnyng kóptegen shet tilderge audarylghan «Mәsnәu-y shәriyf» pen «Diuany hikmet» enbekteri tútastay islam taghylymdaryn, ruhany tazalyq pen imandylyqty dәripteuge arnalghan.

Mәulana músylmandyq paryzdardy ótep qana qoymaghan, onyng terenine ýnilip, erekshe yqylaspen, zor mahabbatpen atqarghan. Ramazan aiy, oraza turaly aitqan tómendegi syrly, ghajap oilary osyny anghartatynday.    

*   Oraza aiy keldi! Barshanyzgha qútty bolsyn! Ua, qúlshylyq saparynda orazagha dos bolghan jan! Saparyng sәtti bolsyn!

*   Oraza aiy kelgende sol aigha jetkizgen Haq taghalagha shýkir etip, quanyshpen qarsy al. Óitkeni búl aidyng kelgenin jaqtamaghandargha oraza ústau - haram. Olar orazadan sadagha ketsin.  
* Men aidy kóreyin dep tamnyng tóbesine shyqtym. Óitkeni shyn kónilimmen orazany qatty saghynyp edim. Ony qatty kýtudemin.
* Ua, músylmandar. Jaratushygha ghashyq bolghaly beri men onsyz da shalqyghan kýy keshumen kelemin. Es-týsten sol kezden beri airylgham. Ah, orazanyng ne degen baqyty bar, keremet baylyghy bar, kýii bar?!
* Orazagha qúlshynys tanyt, sabyr saqta, orazany tastama, ýnemi Haqtyng razylyghyn kózde!
* Adamnyng namaz oqugha kónili auuy, auyz bekitui - pendeni Haqtyng ózine jaqyndatuynyng belgisi.
* Ramazan aiy keldi, qolymyzgha ghashyqtyq pen iman patshasynyng bayraghy berildi. Endigi jerde taghamnan boyyndy aulaq ústa. Óitkeni kókten ruhany azyq keldi әri ruhany dastarhan jayyldy.
* Bizdi jaman qylyqtar men kýnә jasaugha iytermeleytin las nәpsimiz tazalanugha zәru. Ramazan aiy kelgende, kýnә qapasynyng esigi qirap, jan nәpsige baghynyshtylyqtan arylady, miyghrajgha shyghady, Sýiiktimen kezdesedi.
* Sabyr - jangha jaghymdy búlt tәrizdi. Odan danalyq pen ruhany iygilikter jauady. Osy sebepti, Qúran kәrim de osy sabyrlyq aiynda týsken.
* Islamnyng ghimaratynyng negizin bes baghana qúraydy. Allahqa ant eteyin, osy baghanalardyng eng kýshtisi - oraza.
* Allah taghala osy bes negizding әrqaysysynda orazany, orazanyng taghdyryn jasyrghan. Onsyz da oraza Qadir týni siyaqty jasyryn ghoy.
* Sen orazagha qasiyet túnghan zat sekildi qara. Oraza adamgha jan bitiredi. Kónilin marqaytady. Tanghalarlyq nәrse kórging kelse, orazagha tanyrqa.
* Oraza jannyng kózin ashu ýshin tәnning kózin biteydi. Sening kókirek kózing soqyr bolghandyqtan, oqyghan namazdaryng men jasaghan ghibadattaryng sanana sәule bitirip, aqiqatty kórsetpeydi.
* Oraza adamdyqty aiuandyqtan ajyratugha arnalghan.
* Shaytannyng qarnyng jaratyn qanjar ispetti, shaytandy óltirip, nәpsining qanyn aghyzu ýshin әlemde orazadan asqan ne bar?
* Nәpsimen soghysqa týsip jengisi kelgen kýresker ýshin oraza - jasaqtaghan jýz myng qoldan da artyq.
* Oraza saghynysh zaryn tartqandardyng jan sarayyn tazartatyndyghy sonshalyq, beyshara balyqtyng ózin su sonshalyqty tazarta almaydy.
* Oraza - Allah taghalanyng erekshe qúldaryn Sýleymen payghambardyng sәn-saltanatyna bóleytin jýzik nemese tәj. Búl siqyrly tәjdi tandauly qúldaryna  ghana kiygizedi.
* Auyz bekitken jannyng kýlkisi - oraza ústamaghan jannyng sәjdedegi kýiinen әldeqayda jaqsy. Óitkeni oraza Rahman iyening dastarhanynan dәm búiyrtady.
* Ózing bayqamaysyn, tamaq jegen kezinde ishine kir tolady. Oraza bolsa monsha sekildi. Seni әri ruhany әri barlyq kirlerden, barsha jamandyqtardan tazartady.
* Sen bilim núrymen núrlanghan aiuan kórip pe edin? Tәn de bir - aiuan. Ayuannyng qamyn kýitteymin dep orazany tastama.
* Sen uahdat tenizinen jeke domalap týsken bir tamshy sekildisin. Negizine qalay oralmaqsyn? Mine, oraza tasqyn sekildi, janbyr sekildi seni jetektep aparyp tenizge qosady.
* Kók dastarhanyna, ruhqa tәn dastarhandargha pәk kisiler ghana jinaldy. Mine, oraza saghan sol kisilermen birge bir ydystan dәm búiyrtady.
* Jan sarayym Qúran núryna malynsyn desen, mynany bil, Qúran núrynyng syry - orazada.
* Nәpsinmen aiqasqa týskende «Men orazamdy sonshalyq op-onay búza salmaymyn» dep boyyndy teje, alaqanyndy ysqyla, ayaqtaryndy nyqta, tabandylyq tanyt!
* Oraza seni kónili kýndey jarqyn, jany taza kýige jetkizedi. Keyinnen patshamen kezdesetin mereke kýni ózin qúrbandyqqa shalady. Seni menmendikten aryltady.
* Kimde kim sau jýzin sarghaytsa, orazanyng jibek kiyimin kiyedi.
* Búl aida dúghalar qabyl bolady. Auyz bekitushining qinalysy kókti tebirentedi.
* Oraza qúdyghynda otyryp sabyr etken kisi Jýsip payghambarday mahabbat Mysyrynda súltan bolady.
* Endi taghamdy kýiseuindi qoy, dәmdi oraza keldi. Býginge deyin iship-jeuding iygiligin kórdin, endi orazanyng iygiligin kór.
* Ua, sәresige túryp, sәresi asyn ishken kisi! Az sóile, tipti ýndemey-aq qoy. Sen ýndeme, orazany týsingender, oraza jayly sóz etsin.
* Qústardyng qanat qaghuy perishtelerding qanat qaghuymen salystyrugha kele me? Qústar jem ýshin úshady, perishteler bolsa orazagha qaray qanat qaghady.
* Shaytannyng býkil aila-sharghysy, oqtary orazanyng qalqanyna tiygende byt-shyty shyghady.
* Otyz kýn boyy Ramazan tenizinde әrli-berli jýz. Sonynda orazanyng injuine qolyng jetedi.
* Keybir qiyndyqtary kezikse de, orazanyng myng bir týrli iygiligi bar. Orazagha degen saghynysh mýldem bólek.
* Ramazan aiynda iship-jeuge, tamaqqa, jaman sóz sóilemeuge sabyr saqtaghandyqtan, osy sabyr sening ruhany týsinigindi molaytady. Kókirek kózindi ashady.

Qúdayberdi Baghashar, dintanushy

0 pikir