Júma, 3 Mamyr 2024
46 - sóz 9056 0 pikir 23 Jeltoqsan, 2015 saghat 09:18

ShYNGhYSHAN - QAZAQ

Ekaterina qazaq ózining kim ekenin bilse әlemdi jaulap alady degen osy emespe eken-ә ?
Ukraindyq tarihshy Vladimir Belinskiy Shynghyshannyng monghol emes, qazaq ekenin mәlimdedi.

Úly әmirshining ghúmyryn zertteuge bar ómirin arnaghan ataqty ghalym dәlel retinde Shynghys imperiyasynyng negizin qalaghan 4 taypanyng tekteri týrik ekenin algha tartty – qiyattar, kereyler, naymandar men merkitter, dep jazady «Ekspress K». Shynghyshannyng әkesi Esugey bahadýr qiyat taypasynyng kósemi bolatyn. Shynghyshannyng әieli Bórtening ruy qonyrat.

Mongholdardyng handyq tituly joq, týrikke tәn esimderi de joq. Sonymen qatar Vladimir Belinskiyding aituynsha han kezinde bәri jappay týrik tilinde sóilegen. Shynghyshannyng shyn esimi qazaqsha Temirshyn dep oqylady dep sanaydy tarihshy. Úly әmirshining týrik ekenine ghalymnyng basqa da boljamdary bar. Shyghysqa jasaghan úly joryghy aldynda Shynghyshan biyligi barlyq týrik taypalaryn moyyndaghan. Sondyqtan Qazaqstan aumaghynda Shynghyshan әskeri men kóshpendiler arasynda esh shayqas bolmaghan. Shynghyshan imperiyasy qúryla bastaghan kezde-aq naymandar jәne basqa da taypalar onyng qúramyna engen.

Búl kózqarasty ataqty resey tarihshysy Múrat Adjy da ústanady. Onyng oiynsha, Shynghyshan Altaydan shyqqan týrki taypalarynyng ókili. Tarihshynyng boljamy boyynsha, Úly әmirshining Qytaygha jasaghan ataqty joryghy aldynda onyng imperiyasyna monghol taypalary ba birikken. Eki tarihshynyng taghy bir dәleli: Shynghyshan imperiyasynda ainalymda jýrgen tiynnyng betindegi jazular týrikshe bolghan. Olardyng kóbinde “QAZAQ” degen jazu bar.

Jasúlan Bazarbaev

Facebook-tegi paraqshasynan

0 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 843
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 690
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 542
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 548