Elimizde «Shanyraq basqarushy kompaniyasy» atty jauapkershiligi shekteuli seriktestik bar. Atalghan seriktestikting qúramyna «Aqmola - Feniks» aksionerlik qoghamy,   «Agrointerptisa», «K.Marks atyndaghy qús fabrikasy», «Capital Project Ltd», «Avangard» jәne   «Batya» jauapkershiligi seriktestikteri kiredi. Búl 6 birdey  iri sharuashylyqtyng basyn qosyp otyrghan alyp seriktestikting iyesi - Maksim Vladimirovich Bojko. Iya, iya, dәl sol Qazaqstan Últtyq qauipsizdik komiytetining general-leytenanty , eks Tótenshe jaghdaylar ministri, qazirgi Ishki ister viyse-ministri Vladimir Karpovich Bojkonyng 33 jastaghy balasy Maksiym.

Sharftyng múrasy Bojkonyng qolyna qalay ótti?

Ángimeni әriden bastasaq, biraz jyl Esil auyl sharuashylyq basqarmasyn basqarghan Ivan Sharf degen azamat bolghan. Ol bir kezderi «Akmolinskiy» (qazirgi Aqmol) sovhozyn basqaryp, 1975-jyldan bastap Selinograd qús ósiru jónindegi óndiristik birlestikti (Selinogradskiy proizvodstvennoe obediyneniya po ptiysevodstvu) bas diyrektory boldy. Kenes ýkimeti qúlap, Qazaqstan derbes memleket bolghan song ol birlestik 1996-jyly  «Aqmola - Feniks» aksionerlik qoghamyna ainaldy. Naqty qújattaghy aqparatqa jýginsek, 1999-jyly   «Aqmola - Feniks» aksionerlik qoghamynyng aksionerleri 93 adam bolghan, onyng ishinde Ivan Sharf 34.2 %, odan keyingi ýlken ýleske Valentina Belousova 8.2% aksiyagha ie bolghan.

Biletinder, Ivan Sharf  «Aqmola - Feniks» aksionerlik qoghamyn Selinograd audanyndaghy eng iri óndiris ornyna ainaldyrghanyn aitady. Alayda 2008-jyly Ivan Sharf ómirden ozady da, onyng aksionerlik qoghamdaghy ýlesi  Raisa Ivanovna Sharftyng qolyna ótedi. 2011-jyldyng 31- jeltoqsanyndaghy qújatqa kóz jýgirtsek, 10%dan artyq aksiyasy bar eki adam ghana kórsetilgen. Onyng biri Sharf Raisa Ivanovna 39,9408 jәy aksiyagha,  19,8394 airyqsha (priviylegirovannyi) aksiyagha, Belousov Evgeniy Gennadievich 17,2701 jәi, 9,465 airyqsha (priviylegirovannyi) aksiyagha ie ekeni kórsetilgen.

Alayda 2012-jyldyng 31- jeltoqsanyndaghy «Aqmola - Feniks»  aksionerlik qoghamnyng aksionerlerining jalpy jinalysynyng hattamasynda «Shanyraq» sauda ýii» JShS 16,59 jәy aksiyagha,  «Batya» JShS 27,33 jәy aksiyagha, jeke kәsipker Bojko Marina Vladimirovna 25,67 jәy aksiyagha ie ekeni kórsetilgen. «Shanyraq» sauda ýii» JShS jәne «Batya» JShS qúryltayshylary aghayyndy Maksim men Elena Bojkogha qaraydy deydi biletinder.  

Qansha talaptansaq ta  «Aqmola - Feniks»  aksionerlik qoghamyna Bojkolardyng qanday jolmen nemese qansha aqshagha satyp alghany turaly aqparat taba almadyq, 42 jyldyq tarihy bar, 530 adam júmys isteytin, qúramyna 290 000 bas tauyghy bar, kýnine 180 000 júmyrtqa shygharatyn, 49 óndiristik korpustary bar «Selinogradskaya», 23 óndiristik korpusy bar, 37 gektar jeri bar «Akmolinskaya», 32 óndiristik korpusy bar, asyl túqymdy qús ósiretin «Plemptiysereproduktor», 29 óndiristik korpusy bar «Malinovskaya» qús fabrikalary bar «Aqmola – Fenikstin» satyp alghan adamgha arzan týspegeni belgili. Búl iyen baylyqty aghayyndy Bojkolardyng naqty qansha qarjygha satyp alghanyn jәne ol qarjynyng qaydan kelgenin tiyisti oryndar anyqtay jatar.

«Agrointerptisany» Kulagin qúrdy, Bojko aldy, al memleket

qarjysy qaytaryldy ma?

2005-jyly 25 sәuirde sol kezdegi Premier-Ministr Danial Ahmetov  Qostanay oblysyna issapargha barady. Sol jerde Qostanay oblysynyng sol kezdegi әkimi Sergey Kulagin Qostanay oblysy jyl sayyn  4,4 mln. AQSh dollaryna shet elden qús etin satyp alyp jatqanyn aityp, búl mәseleni sheshu ýshin Arqalyq qús fabrikasyn qalpyna keltiruge rúqsat súraydy. http://panoramakz.com/archiv/2005/17.htm. Sodan kóp úzamay memleket jәne jeke investorlardyng qatysuymen 500 mln. tenge qarjy júmsalyp Arqalyq qús fabrikasynyng ornyna «Agrointerptisa» JShS qúrylady  http://kazpravda.softdeco.net/c/1309304953. S. Kulagin myrza odan keyin de búl seriktestikti qoldauyn toqtatqan emes. QR Ýkimetining 2010-jylghy  14-sәuirindegi №303 qaulysymen bekitilgen «Qazaqstannyng industrializasiya jónindegi 2010-2014-jyldargha arnalghan kartasynda»  Qostanay oblysy boyynsha  18,3 mlrd. tengege 12 jobany qarjylandyru kózdelgen. http://www.parasat.com.kz/index.php?id=news_single&tx_ttnews%5Btt_news%5D=39&cHash=06167ed1b0babb9da0c14a715ab927ac  Keybir aqpatar kózderine qaraghanda búl qarjynyng 2,2 mlrd. tengesi  «Agrointerptisa» JShSne qús fabrikasyn qalpyna keltiruge júmsalghan.

Jalpy atalghan qús fabrikasynyng jandanuyna Sergey Kulaginning ghana emes,  «Agrointerptisa» JShS diyrektory Viktor Pastyng qosqan ýlesi zor. Ol qazir Germaniyanyng azamaty bolghanymen Arqalyqqa jii kelip túrady. Al osy qyruar memleket qarjysyna qalpyna keltirilip, ýlken óndiris ornyna ainalghan  «Agrointerptisanyn» Maksim Bojkogha qalay ótkeni taghy belgisiz. Qazir qús fabrikasynyng 32 óndiristik korpusy bar.

Lorens ashqan fabrikagha Bojkonyng qanday qatysy bar?

«K.Marks atyndaghy qús fabrikasyn» qalpyna keltiru jónindegi joba 2008 jyly bekitilgen bolatyn. Jobanyng qúny 1 500 million tenge dep te belgilengen.  Alayda, búl fabrikanyng qalpyna kelui men jandanuyna qazirgi Germaniya azamaty, búrynghy qazaqstandyq   Aleksandr Lorens pen diyrektor Elena Menbergting sinirgen enbegi kóp. Aleksandr Lorens fabrikanyng iyesi bolsa, Elena Menberg songhy 5 jylda osy iri óndiristi tikeley basqaryp otyrghan adam.

Búl óndiris de «K.Marks atyndaghy qús fabrikasyn» qalpyna keltiru jobasy boyynsha industrialdy-innovasiyalyq kartagha kirip, «Damu» kәsipkerlikti damytu qorynan» da qaruyr qarjy alghany belgili.  

Al fabrikanyng iyesi Aleksandr Lorens Maksim Bojkogha qanday da bir ýlesin satty ma, joq basqasha kelisim bar ma, әiteuir býginde «K.Marks atyndaghy qús fabrikasy» JShS Maksim Bojko basqaratyn «Shanyraq» basqaru kompaniyasynyng qúramyna kiredi. «Shanyraqtyn» http://shanyrak-group.kz saytynda «Diyrektorom kompaniy TOO «Upravlyayshaya kompaniya Shanyrak» yavlyaetsya Bojko Maksim Vladimirovich, pod rukovodstvom kotorogo proishodit upravlenie vsemy biznes-prosessamy gruppy» dep túrghan song qús fabrikasy da Maksim Vladimirovichting uysynda shyghar dep topshyladyq.  Búl da 11 ýlken óndiristik korpusy bar, jylyna 130 mln. dana júmyrtqa óndiruge mýmkindigi bar fabrika ekenin eskere ketken jón.

«Jezqazghan-Qús» nege bankrot boldy?

Újymynda 230 adam júmys istep jatqan  «Jezqazghan-Qús» JShS ayaq astynan bankrot boldy.  Dәl sol kezde 2011-jyly «Capital Project Ltd» JShS diyrektory Maksim Bojko Qaraghandy oblystyq ekonomikany ýdemeli industrialdy-innovasiyalyq damytu jónindegi Ýilestiru kenesining kezekti otyrysynda Jezqazghan qalasynda óndiristik quaty jylyna 9,4 myng tonna qús etin óndiruge baghyttalghan «Broylerlik qús fabrikasyn qúru» turaly su jana investisiyalyq joba úsynady. Jobanyng qúny az da emes, kóp te emes, 2,9 mlrd. tenge.  

Bankrot bolghan «Jezqazghan-Qústyn» fermasy, jabdyqtary, tehnikasy Maksim Vladimirovichke qansha aqshagha týskeni belgisiz. Áyteuir qazir «Capital Project Ltd» JShS «Kazagroqarjy» kompaniyasynyng kómegimen biraz sharua jasap jatyr deydi biletinder.  Al bankrot bolghan «Jezqazghan-Qústyn» búrynghy iyesi Aleksandr Gudovshikov qazir Maksim Bojkogha qyzmet etedi.

Búdan basqa Maksim Bojkonyn  10 260 gektar egindik jeri, 4456 kv.m. týrli sehtary, qoymalary, 10 000 tonna astyq saqtaytyn elevatory bar «Avangard» jәne   «Batya» siyaqty seriktestikteri bar. Ol ózining biznes seriktesi Aleksandr Lorenspen birge biznesin odan әri damytugha kýsh salyp jatyr eken https://www.youtube.com/watch?v=3NsgymrOIJs.

Maksim Bojko biznesin Reseyge sata ma?

Áriyne, biz Maksim Bojkonyng Qazaqstanda óz biznesin damytqanyna esh qarsy emespiz, tipti quanamyz da. Otandyq óndiristi damytyp, el ekonomikasynyng damuyna sýbeli ýles qosyp jatqan onday isker azamattar tek  qúrmetteuge layyq.

Desek te Maksim Bojko taghy birneshe qús fabrikalaryn ózine alyp, on shaqty fabrikany ýlken Korporasiyagha ainaldyrmaqshy. Sosyn ony Reseyge satady-mys degen әngime Astananyng aspanyn kezip jýr.

Áriyne Maksim Vladimirovichting basyna kirip shyqqan eshkim joq. Onyng dәl sonday jospary bar ma, joq pa ony eshkim bile almas. Desek te, Viktor Hrapunovtyn, Vladimir Shkolinikting arqasynda Qazaqstannyng qyruar baylyghy shet eldikterding iyeligine ótip, olardyng balalary shet elderde millioner bolyp shygha kelgenin eskersek onday boluy mýmkin emes dep te aita almaymyz. 

Maksim Bojkonyng biznestegi jetistikterine ishtey qyzyghyp, men de bir 2-3 mlrd. tengening jobasyn jasasam ýdemeli  industrialdy-innovasiyalyq damytudyng «әkesi» Áset Esekeshev maghan da berer ma eken dep qoyamyn. Álde milliardtar alu ýshin mening de әkem Últtyq qauipsizdik komiytetining general-leytenanty nemese Tótenshe jaghdaylar ministri boluy kerek pa eken? Qalay oilaysyzdar?  

Maqsat Iliyasúly, zanger, Qazaq Últtyq kenesi tóraghasynyng orynbasary

Abai.kz