Seysenbi, 30 Sәuir 2024
46 - sóz 6129 0 pikir 26 Qarasha, 2014 saghat 15:27

JÚMA NAMAZYNA NEGE JIBERMEDI?

Qazaqstanda eshkim әli naqty ekstremistik diny iydeologiyalardyng yqpaly men taraluyna salmaqty zertteu jýrgizgen joq. Óitkeni lankestik ýshin jýzdep týrmege otyrghyzady, alayda sarapshylar men dinbasylardyng arasynda sottalushylardyng neni basshylyqqa alghanyn, qanday kózqarastardy ústanghanyn týsindire alatyndar az.

Taldau olardy negizinen kóbinese diny tәjiriybesi ýshin otyrghyzatynyn kórsetedi: eger salafit bolsa, demek, yqtimal lankes. Is jýzinde salafittik aghymda ekstremistik әdisterdi moyyndamaytyn kóptegen toptar bar. Ekinshi jaghynan, keyde dәstýrli mәzhabtardy ústanatyn músylmandar jihadshylyqqa barady. Búl jerde syrtqy tәjiriybe manyzdy emes, búl jerde jekelegen dindardyng basynyng ishinde ne bolyp jatqanyn týsinu kerek. Bizde kóbinese ekstremizmmen kýresting barlyghy hanafit mәzhaby men salafizmdi qarama-qarsy qoidan, basqa diniy-qúqyqtyq islam mektepterin alalaushylyqtan túrady.

Búl jerde biylik te biraz qatelikter jiberdi, atap aitqanda, Atyrau oblysynda audan әkimi poliyseylermen birge meshitke kelip, júma namazyna kimderdi jiberu kerektigin ózi sheship, salafittik belgileri aiqyn – saqaly bar, sholaq shalbar kiygenderdi meshitten quyp jibergen jaghday da oryn aldy.

Qazaqstannyng músylman jamaghattarynda dindarlardy syrtqy belgileri boyynsha oqshaulatu bayqalady. Meshitterde hanafit mәzhabynyng normalarynda qalyptasqandaghydan ózgeshe qúlshylyq etetinderdi, DUMK-kózqarasyn bólispeytin jәne onyng bedeline kýmәnmen qaraytyndardy jәne t.b. aiqyndaydy. Múnday tәjiriybening tiyimdiligi az, kerisinshe, búl shiyelenisti kýsheytedi. Óitkeni salafittik toptardyng basym bóligi songhy kezderi DUMK meshitterine qayta oraldy. Múnday jasandy oqshaulatu meyli olar hanafitter bolsyn, meyli salafitter bolsyn, jihadtyq kózqarasty qúpiya ústanyp, olardy meshitke kelushilerge taratatyndar ýshin óte qolayly. Onyng ýstine, dindarlardy júmystan bosatyp nemese oqu oryndarynan shygharyp, diny belgileri boyynsha túrmystyq alalaushylyqqa jol berushilik te niyettes jana túlghalardy izdep tartudaghy radikaldardyng júmysyn edәuir jenildetedi.

Azamat MAYTANOV.

(«Aq jayyq» gazetindegi «Jerlesterimiz Siriyada jýr» atty maqaladan alyndy.)

http://azh.kz/kz/news/view/13942

0 pikir