Senbi, 27 Sәuir 2024
Janalyqtar 3479 0 pikir 26 Qantar, 2010 saghat 19:19

Qajyghúmargha memlekettik syilyq berilui kerek

2010 jylghy 27 qantar kýni, sagh.11.00 Últtyq baspasóz klubynda Mәdeny sayasat jәne ónertanu Institutynyng janyndaghy «Taghylym» mәdeni-intelektualdy klubynyng mýsheleri, qogham qayratkerleri, ziyaly qauym ókilderi BAQ-na arnalghan baspasóz brifingin ótkizdi.

Oghan Erlan Sairov (moderator) - Mәdeny sayasat jәne ónertanu institutynyn  diyrektory, Qabdesh Júmadil  - Qazaqstannyng halyq jazushysy, Orazbek Sәrsenbay - Qazaqstannyng halyq jazushysy, Memlekettik syilyqtyng iyegeri, Ghabbas Qabysh - «Alash» syilyghynyng laureaty, Qazaqstannyng qúrmetti jornalshysy, Aydos Sarym  - sayasattanushy, tәuelsiz jurnalist t.b qatysty.

Sharany ótkizuding negizgi  maqsaty - belgili jazushy, qazaq qalamgeri, aqyn, dramaturg  Qajyghúmar Shabdanúlynyng «Qylmys» atty alty tomdyq romanyn Mәdeny sayasat jәne ónertanu institutynyng atynan Qazaqstan Respublikasynyng Memlekettik syilyghyna úsynu.

Onyng týrmede jazylghan "Qylmys" romanynyng tolyq núsqasy alty kitap bolyp Qazaqstanda birinshi ret Qazaqstan Respublikasy Mәdeniyet jәne aqparat ministrligining qoldauymen  romannyng alty tomy tolyq jaryq kórdi. 2005 jyldyng tamyz aiynda Dýniyejýzi qazaqtar qauymdastyghy janyndaghy «Atajúrt» baspasy I-shi tomyn basyp shygharghannan-aq, elimizde ýlken rezonans tughyzghan  kesek bitimdi әdeby múra.

2010 jylghy 27 qantar kýni, sagh.11.00 Últtyq baspasóz klubynda Mәdeny sayasat jәne ónertanu Institutynyng janyndaghy «Taghylym» mәdeni-intelektualdy klubynyng mýsheleri, qogham qayratkerleri, ziyaly qauym ókilderi BAQ-na arnalghan baspasóz brifingin ótkizdi.

Oghan Erlan Sairov (moderator) - Mәdeny sayasat jәne ónertanu institutynyn  diyrektory, Qabdesh Júmadil  - Qazaqstannyng halyq jazushysy, Orazbek Sәrsenbay - Qazaqstannyng halyq jazushysy, Memlekettik syilyqtyng iyegeri, Ghabbas Qabysh - «Alash» syilyghynyng laureaty, Qazaqstannyng qúrmetti jornalshysy, Aydos Sarym  - sayasattanushy, tәuelsiz jurnalist t.b qatysty.

Sharany ótkizuding negizgi  maqsaty - belgili jazushy, qazaq qalamgeri, aqyn, dramaturg  Qajyghúmar Shabdanúlynyng «Qylmys» atty alty tomdyq romanyn Mәdeny sayasat jәne ónertanu institutynyng atynan Qazaqstan Respublikasynyng Memlekettik syilyghyna úsynu.

Onyng týrmede jazylghan "Qylmys" romanynyng tolyq núsqasy alty kitap bolyp Qazaqstanda birinshi ret Qazaqstan Respublikasy Mәdeniyet jәne aqparat ministrligining qoldauymen  romannyng alty tomy tolyq jaryq kórdi. 2005 jyldyng tamyz aiynda Dýniyejýzi qazaqtar qauymdastyghy janyndaghy «Atajúrt» baspasy I-shi tomyn basyp shygharghannan-aq, elimizde ýlken rezonans tughyzghan  kesek bitimdi әdeby múra.

Búl - Shynjang qazaghynyng jarty ghasyrlyq  tarihyn qamtityn, Qytayda ómir sýrip jatqan qazaq últynyng taghdyrynan syr shertetin epopeyalyq shygharma. Kitaptarda 30-80 jyldar aralyqtaryndaghy Qytay elinde bolghan oqighalardyng barlyghy qamtylghan. Taghy bir ereksheligi, tergeushige jauap retinde «Myng bir týn» ertegi formasynda jazylghan». Q.Shabdanúlynyng dýniyede tendesi joq erligi - ol ózining negizgi shygharmalaryn týrmede otyryp jazghandyghynda.

Múnday iri shygharmanyng jaryqqa shyghuy Qazaq әdebiyetindegi ýlken qúbylys. Ony eleusiz qaldyrugha bolmaydy. Qazaq әdebiyeti tarihynda túnghysh ret dýniyege kelgen alty tomdyq romannyng kindigi týrmede kesilgen. Qanday tózim, qanday enbekqorlyq, әdebiyetke degen qúshtarlyq desenizshi?! Ózi zyndynda jatyp, jaryq dýniyege aman shyghar-shyqpasy ekitalay adamnyng úly maqsattan ainymay, bolashaq úrpaqqa arnap kitap jazuynan asqan erlik bola ma?!

Janr jaghynan búl shygharmany memuar, yaghny ghúmyrnamaly roman deuge bolady. Roman iydeya jaghynan kenestik dәuirmen Qytay elindegi sayasy qughyn-sýrgin kezenderining jan týrshigerlik qylmysyn ashady. Atalghan zamandaghy qyzyl qyrghynnan qazaq halqynyng basyna týsken nәubetti  әshkereleydi. Roman qalyng oqyrmannyng últyn sýngge, otanshylyqqa tebirente baulidy.

Sanaly ghúmyryn ata júrttan jyraqta, bóten elding qapasynda ótkize jýrip, qatal tagh­dyrdyng nebir qiyndyqtaryna moyymay, qolynan qalamy týs­pe­gen qaysar jazushy azat­tyqty ansaudy arqau etken alty tomdyq ghúmyrnama­lyq «Qylmys» romanyn jazghany, shynynda da qajymas qayrattyn, mo­yy­mas qaysar minezding eta­lonyn  kórsetedi.

«Taghylym» mәdeni-intelektualdy kluby mýshelerinin, qogham qayratkerlerinin, ziyaly qauym ókilderinin, proza salasy  mamandarynyn, «Jas alash» gazetinin, Qauymdastyqtyng ong pikirlerin eskere otyryp, «Qylmys» atty alty tomdyq romannyng avtory  Qajyghúmar Shabdanúly әdebiyet salasy boyynsha belgilengen «Memlekettik syilyqtyng laureaty» ataghyna layyq azamat dep sheshim qabyldady.

 

"Abay-aqparat"

 

0 pikir