Bayan-Ólgey qazaqtarynyng ana tilinde sóileui Mongholiya ýkimetin alandata bastady. Oghan Mongholiyanyn  bilim jәne ghylym ministri  L.Gantómerdin  elding parlamentinde aitqan sózi kuә.

Bayan-Ólgey qazaqtarynyng ana tilinde sóileui Mongholiya ýkimetin alandata bastady. Oghan Mongholiyanyn  bilim jәne ghylym ministri  L.Gantómerdin  elding parlamentinde aitqan sózi kuә.

Beysenbi kýni  Mongholiya parlamentinde bilim jәne ghylym ministri  L.Gantómór  deputattardyng saualdaryna jauap berdi. Bizding úghymdaghy  «Ýkimet saghaty» ótti. Sol otyrysta  deputat D.Lýndeejansannyng «Bayan-Ólgey aimaghynda monghol tilin oqytu dengeyi qanday? Sol aimaqta júmys istep jýrgenimde jastar mongholsha týsinbey, audarmashy paydalanatyn. Qazir qalay?» degen súraghyna ministr L.Gantómór: «Bayan-Ólgeyde monghol tilin oqytu óte  jaman. Aymaq basshylary  monghol  tilin oqytu   mәselesine  óte  nemqúrayly  qaraydy. Monghol tilin joghary oqu ornyna týskende  ýirenip alady degen  pikirde. Mәseleni sheshu ýshin Parlamantting (Ulsyn ih hural) jalpy otyrysynda, komiytet otyrystarynda aityp, kóteru kerek. Ministrlik tarapynan  birqatar talpynystar jasalghanymen,  nәtiyjesiz boldy»  dep jauap berdi. Sóitip,  mongholdar Altaydyng Qobda betin jaylaghan  qazaqtardyng ana tilderin saqtap qaluyna kedergi jasamaq niyette. Tipti, internet forumdarda  «Mongholiya qazaqtaryn assimlyasiyagha úshyratyp, halqagha  siniru kerek», «qazaq qyzdaryn aldap qolgha týsirinder de  ýilenip alyndar», «qazaqtar Bayan-ólgeydi Qazaqstangha qospaqshy»   dep úrandatyp jatqandar da bar.

Jalpy, songhy kezderi  Mongholiyadaghy  qazaqtargha  qarsy keybir sayasy kýshterdin   arandatu әreketteri bayqalyp jýr. Biyl kóktemde  aqparat  qúraldary Mongholiya qazaqtarynyng ishinen  shyqqan diplomat Sayran qajy Qadyrúlyn «Qazaqstannyng paydasyna   shpiondyq  jasady» dep aiyptaghan bolatyn. (http://www.zhebe.com/index.php/lem/item/521-mo-oldar-sajran-kadyr-lyn-shpion-dep-zhatyr.html) Tipti, Mongholiyanyng Barlau bas basqarmasy  mamyr aiynda Sayran Qadyrúlynan jauap alu ýshin shaqyrtqan edi. Endi mine, Bayan-ólgeylik  qazaqtardyng tiline de qysym týsetin siyaqty. Mongholiya  bilim jәne ghylym  ministrligi  Bayan-ólgeyde monghol tilining keng qanat janguy ýshin  deputattardyng qoldauyn  súrap  otyr. Sóitip, Mongholiyadaghy qazaq diasporasynyn  ana tiline qysym jasay bastady. Kýni erteng Parlament qoldaytyn bolsa, Bayan-ólgeyde  qazaq tilinde bilim beruge  shekteu de qoyyluy mýmkin. Osylaysha atajúrtqa kelgenimen 4 jylsyz azamattyq ala almaytyn kýige týsken sheteldegi aghayynnyn  taghy bir tobynynyng basyna búlt ýiirildi. Sol qazaqtardy qazaq etip otyrghan tilge qysym kórsetu bastaldy.  «Múndaghy halyq monghol tilin  bilmeydi, bastauysh mektepti de  mongholsha qylu kerek!» deytin úsynystar shyqpasyna, ony Monghol  ýkimeti jýzege asyrmasyna  kim kepil?!  Qysqasy, atajúrtyna barsa da aldarynan «altyn zan» kýtip túrghanyn bildi me, әiteuir at tóbelindey  mongholdyng ózi  Qobda betindegi qazaqqa azuyn kórsete bastady.
 

P.S.

Ózge júrt  memlekettik tiliderin barynsha qastarlep, qorghap-qolpashtap jatyr. Sol jolda  ózgege ashyq qysym jasaugha da bar. Mongholdy da týsinuge bolar bәlkim, ana tilderi ýshin jantalasyp jatqan shyghar. Al biz she?

Abai.kz