Beysenbi, 9 Mamyr 2024
Jahan janghyryghy 3110 43 pikir 10 Qazan, 2023 saghat 15:14

Sarapshy: Putin HAMAS-ty Izrailige shabuyl jasaugha iytermeledi

Dogharystaghy polkovniyk, britan armiyasynyng әskery ofiyseri Richard Kemp (Colonel Richard Kemp) lankesterding agressiyasy Aq ýiding nazaryn Ukrainadaghy soghystan basqa jaqqa audarugha baghyttalghan dep sanaydy.

7 qazanda Izrailiding ontýstiginde bolghan oqigha bir top lankes tarapynan ayaq astynan oryn alghan shabuyl emes, oghan qaraghanda auqymy mýldem ken. Qanisherlerdi shabuylgha aidap salghan qol Mәskeude jatyr.

HAMAS-tyng agressiyasy Reseyge ne ýshin tiyimdi? Amerika әkimshiligi men Europa basshylary bir jarym jyldan asa bar zeyinderin әlemdik soghysqa anaylyp ketpes ýshin Ukrainadaghy shayqasqa audaryp keldi. Endi olar Tayau Shyghystaghy jarylysqa ie boldy.

Búl – Putin strategiyasynyng bir bóligi. NATO-men betpe-bet keluden taysaqtaghan Resey preziydenti basqa jerlerdegi taytalastardyng kórigin qyzdyrady: Armeniya men Ázerbayjan, Serbiya men Kosovo, Batys Afrika, endi mine, Izraili.

Qúrlyqtyng әr týpkirindegi oryn alatyn túraqsyzdyq AQSh nazary men resurstarynyng júmsaluyn Ukrainadaghy soghystan basqa jaqqa audarady. Esterine sala keter bolsaq, osy jaqynda ghana amerikalyqtar Izrailidegi qaru-jaraq qorynyng edәuir bóligin Ukrainagha bergen bolatyn. Eger HAMAS-pen aradaghy soghys sozylyp ketetin bolsa, onda әuel basta Ukrainanyng Reseymen soghysyna arnalghan Izraili qoymalaryndaghy oq-dәri men qaru-jaraqtardy kәdege jaratugha tura keledi.

Búryn Resey Ukraina qalalaryna soqqy jasau ýshin irandyq samghauyttardy (drondardy) paydalanyp kelse, endi Mәskeu Tegerangha shabuylshy samghauyttardy Izrailige qarsy qoldanugha iytermelep otyrghan jayy bar.

Tap osy jaghdayda olar ýshin irandyq rejim – eng bir tabylmas әriptes. Óitkeni, olardyng basshylary talay mәrte Izraili men AQSh-ty joyyp jiberemiz dep qoqan-loqqy kórsetip, Gaza sektory men Livandaghy lankesterdi ashyq qoldap keledi. Tegeran kópten beri HAMAS pen Islam djihadyn qaru-jaraqpen qamtamasyz etip, Gaza sektory, Iudeya men Samariyadaghy sodyrlardy dayyndyqtan ótkizude.

Kremli óz kezeginde qúdystyq lankestermen kenestik kezennen bastap tyghyz baylanys ornatqan edi. Sol kezde KGB ofiyseri bolghan Putin Drezdende tayau shyghystyq lankestermen kezdestip túrdy.

HAMAS basshylary, onyng ishinde osy lankestik úiymnyng sayasy burosyn basqaratyn Ismail Haniya, Ukrainamen soghys bastalghan kezden bastap, birneshe mәrte Mәskeude boldy. Olar Resey SIM Sergey Lavrov bastaghan joghary shendi Reseylik sheneuiniktermen kezdesti.

2023 jyldyng nauryzynda Mәskeuge Ziyad an-Nahal bastaghan Islam djihadynyng delegasiyasy kelip ketti. Hizballanyng emissarlary da Resey astanasynyng syily qonaghy boldy. Óitkeni, onyng sodyrlary reseyliktermen birge Sýriyada birlese soghysqan edi. Nasrallo sheyhtyng lankestik úiymy Reseyge batystyq sanksiyalardy ainalyp ótuge kómektesip keledi. AQSh qarjy ministerligining mәlimdeuinshe olargha beriletin syiaqy orys qaruy boluy әbden mýmkin.

HAMAS-tyng Izrailige shabuyl jasauynda Irannyng tizgindi óz qolynda ústauynyng basty sebebi Bayden әkimshiligi lankestik әreket bastalmastan sәl búryn 6 mlrd dollarlyq Iran aktiyvin búghattan bosatqan edi. Iran tek qana yadrolyq qaru jasau baghytynda әreket jasap jatqan joq, Tayau Shyghysty ýreyde ústau ýshin ondaghy jәne odan tys lankestik úiymdardy qarjylandyryp keledi. Irandyqtar sonymen qatar Resey armiyasynyng Ukrainada jasaghan әskery qylmysyn ashyq qoldauda.

Izrailige jasalghan shabuyl Baydendi ilandyrmaytyn bolsa, onda Irandy arqadan qaghyp mәz qyludyng aqyry búdan auyr jaghdaylargha soqtyruy yqtimal. Iran men Resey HAMAS agressiyasyn qoldaytyndyghyna júrttyng bәrining kózi jetti. AQSh preziydenti talaydan beri Izraili biyligine suyq qaraumen keldi. Biraq onyng qoldaymyn dep mәlimdeui qolyn mezgilinen kesh sermeui bolyp tabylady.

Tizgindep ústau formulasy mindetti týrde ózgeruge tiyis!

7 qazaandaghy zúlmat әlbette barlau qyzmetining beyqamdyghynyng nәtiyjesi bolyp tabylady. Búdan bólek tizgindep ústau әleuetining belsizdigin de tanytady. Izraili ýkimeti lankesterdi tizgindep, aitqanymen jýrgizuding jana jolyn izdestirip tabugha tiyis. Artynda Resey men Iran siyaqty qos qaghan qoltyghyna su býrip otyrghan HAMAS lankesteri óz betterimen әreket etip otyrmaghandyghy da eskerilui qajet.

SAHAL әli kýnge deyin Gazadaghy nysandargha bayyptylyqpen soqqy jasauda. Búnyng sebebin kez kelgen uaqytta evrey memleketin bir tistep qalugha dayyn BAQ, sonday-aq, halyqaralyq aiyptaudan, BÚÚ rezolusiyalarynan taysaqtaushylyqtan týsindiruge bolady. Sol sebepti soqqy jappay emes, tek lankester atqylau jasaghan nýktelerge ghana baghyttalyp otyr.

7 qazandaghy shabuyl deyin qalyptasqan oiyn erejesine ózgerister engizdi. Izrailiding endigi jerde keri sheginer jeri qalmady. Lankesterge qarsy eng qatigez әdister qoldanyluy kerektin, biraq evreyler ony qoldanudan boylaryn búghan deyin aulaq salyp keldi. Lankester qashanda beybit túrghyndardy tiri qalqan retinde paydalanyp keldi. Endigi jerde adam shyghynyna qaramay atqylaular jasau Gaza sektoryndaghy ólim-jitimdi kóbeytedi.

Búl qatigez tәsil Izrailiding beybit túrghyndaryn qorghau ýshin de kerek. Sondyqtan elding sayasy biyligi búrynghyday búghyp qalmay, búnday qatigez tәsildi bir mәrte emes, san mәrte qoldanatyndyghyn ashyq mәlimdeuge tiyis. Antiizrailidik barsha qarsylasushylyqqa batys BAQ qara qyldy qaq jaruyna, qúqyq qorghaushylardyng kózge shúqushylyqtaryna qasqaya qarsy túryp, naghyz eljandylyq qasiyetterin jarqyrata kórsetuge tiyis.

Izraili qalyptastyp otyrghan jaghdayda, eshqashan óz әlsizdigin tanytauy qajet. Isting mәnisi tek qana óz azamattaryna qorghan boluy ghana emes, Mysyr, Iordaniya, BAÁ syndy aimaqtaghy kóptegen memleketterding qauipsizdigi de izrailiding әskery әleuetti kýshine baylanysty. Tap osy sebepten Saud Arabiyasy Izrailimen qarym-qatynasyn retke keltiru ýshin kelissózderge kirisip te ketti. Bәlkim osy kelissózder Resey men Irangha óz itarshylaryn (satellitterin) belsendiruge týrtki boldy.

Mәskeu men Tegeran Tayau Shyghysty túraqsyzdyq alanyna ainaldyryp, bitip bolmaytyn soghysqa úryndyrugha tyrysuda. Búl arada olargha keregi evreyler men saudtyqtar arasyndaghy beybit qarym-qatynas. Álbette, Izraili HAMAS kiyliktirgen soghystaghy Resey men Irannyng rólin eskerip, ary qarayghy syrtqy sayasy kursyn soghan say beyimdey aluy qajet.

Ukrainagha basa-kóktep kirgennen keyin Resey batystyq demokratiyanyng qas jauyna ainaldy. Iran men onyng satellitterine (itarshylaryna) qatysty Batys tap osynday ústanmyda. Eger batys әlemi teketiresti qalmaytyn bolsa, onda amerikalyq pen europalyqtardyng atqarugha tiyis mindetin moyyna alyp otyrghan Izrailige quatty kómek berui kerek-aq.

Abai.kz

43 pikir

Ýzdik materialdar

Qúiylsyn kóshing

Bas gazet oralmandargha nege shýilikti?

Álimjan Áshimúly 1794
Ádebiyet

«Solay emes pe?»

Ghabbas Qabyshúly 1785
Qogham

Dos kóp pe, dúshpan kóp pe?

Ábdirashit Bәkirúly 1502
El ishi...

Últtyq biregeylenu: Qandastardyng róli qanday?

Omarәli Ádilbekúly 1400