«Qayda barsan, Qorqyttyng kóri» degen naqyl sóz dәl osy kýni anau zamanda da, myna zamanda da mandayynyng sory arylmaghan qazaq tilining mýshkil haline baghyshtap aitylghanday. «Anau zaman» dep otyrghanymyz búdan 21 jyl búrynghy Kenes zamany. Sol kezde qazaqtargha «orys tilin bilmesender, ashtan ólesinder. Adam bolghyng kelse, oryssha ýiren. Oryssha bilmeseng qoy baghyp, dala kezuden basqa júmys joq saghan»- dep ýiretildi. Shyndyghynda solay boldy da. Osy kýngi oryssha óleng jazyp, ataghy shyqqan, oryssha oqyp ne kulitorolog, ne filosof, ne tarihshy, ne әdebiyetshi, ne tengrist, ne islamist ekeni belgisiz, sóite túra aty-jóni júrttyng auzynda jýretin biri tolyqtay, biri jartylay  mәngýrtter men  dýbәralar sol kezding «produktylary».Qazaqtar sol zamanda da dymyn shygharyp, búl qalay dep ýn kótergen joq. Óitkeni, qazaq ol kezde eng internasionalist últ degen maqtaugha mәz boldy. Sóitip, qyrylyspay-qyrqyspay, úryspay-soghyspay aspangha alaqan jayyp, ýnimizdi shygharmay tilek tilep jýrgende qayyrymdylyghy men qúdirettiligi sheksiz Alla-taghalanyng ózi bere salghan, jonghardan da emes, qytaydan da emes orystan - Reseyden azattyq aldyq dep jýrgen býgin she? Qu tirlikting qay salasynan, qanday azattyq alghanymyzdy kim bilsin, әiteuir Qazaqstannyng býkil is qaghazdarynda da, telearnalarynda da, kóshedegilerding sóilegen sózinde de, әkimderding esep beruinde de orys tili qazaq jerinde asyl túqymdy aighyrday arqyrap túr.

«Qayda barsan, Qorqyttyng kóri» degen naqyl sóz dәl osy kýni anau zamanda da, myna zamanda da mandayynyng sory arylmaghan qazaq tilining mýshkil haline baghyshtap aitylghanday. «Anau zaman» dep otyrghanymyz búdan 21 jyl búrynghy Kenes zamany. Sol kezde qazaqtargha «orys tilin bilmesender, ashtan ólesinder. Adam bolghyng kelse, oryssha ýiren. Oryssha bilmeseng qoy baghyp, dala kezuden basqa júmys joq saghan»- dep ýiretildi. Shyndyghynda solay boldy da. Osy kýngi oryssha óleng jazyp, ataghy shyqqan, oryssha oqyp ne kulitorolog, ne filosof, ne tarihshy, ne әdebiyetshi, ne tengrist, ne islamist ekeni belgisiz, sóite túra aty-jóni júrttyng auzynda jýretin biri tolyqtay, biri jartylay  mәngýrtter men  dýbәralar sol kezding «produktylary».Qazaqtar sol zamanda da dymyn shygharyp, búl qalay dep ýn kótergen joq. Óitkeni, qazaq ol kezde eng internasionalist últ degen maqtaugha mәz boldy. Sóitip, qyrylyspay-qyrqyspay, úryspay-soghyspay aspangha alaqan jayyp, ýnimizdi shygharmay tilek tilep jýrgende qayyrymdylyghy men qúdirettiligi sheksiz Alla-taghalanyng ózi bere salghan, jonghardan da emes, qytaydan da emes orystan - Reseyden azattyq aldyq dep jýrgen býgin she? Qu tirlikting qay salasynan, qanday azattyq alghanymyzdy kim bilsin, әiteuir Qazaqstannyng býkil is qaghazdarynda da, telearnalarynda da, kóshedegilerding sóilegen sózinde de, әkimderding esep beruinde de orys tili qazaq jerinde asyl túqymdy aighyrday arqyrap túr. Ol az bolghanday, endi auzyna ystyq kartop toltyryp alghan adamsha tilindi qyryq  búrap aghylshynsha ýirenbeseng bolmaydy degen shyqty. Óitkeni, janaghy  internasionalist qazaq qazir eng tózimdi yaghni, tolerantnyy últ atandy. Ol býginde 130-dan astam últpen «Birligimiz jarasqan», «Elimizde tynyshtyq!», «Dýniyejýzine ýlgi bolyp otyrghan» degen úrandardyng avtor-últy.

Sol oryssha, aghylshynsha aralastyryp sóilegeni az bolsa, qazaq endi termindi eng kóp paydalanatyn terminist últ bolghaly otyr. Qazir qazaqtyng oqyghan-toqyghan-shoqy(n)ghan ataulysyn bylay qoyghanda keybir til mamandary men til basqarmalary, tilderdi damytu (qalay damytady, sóz oilap tabatyn shyghar?!) ortalyqtary, qazaq tili qoghamy dep atalatyndardan nәfaqa tauyp, qatyn-balasyn asyrap jýrgenderding ózi myna sózding qazaqshasy bar ghoy nemese qazaqylandyrayyq ta deseng «Oybay, búl termin sóz, oghan tiyisuge bolmaydy» dep shyj-byj bolady. Solardyng tiyisuge bolmaydy, termin sóz dep jýrgenin týptep qarasanyz, ol tek fransuz, aghylshyn, nemis, italiyandardyng ghana ortaq sózderi eken. Olardyng ózderi de ol sózderdi óz tiline beyimdep, ózgertinkirep aitady. Al termin dep jýrgen búl sóz symaqtardy 2 milliardqa juyq qytay óz tilinde, 1 milliardtan astam ýndiler óz tilinde, japon arab, parsy, korey, qysqasy әlem halqynyng jartysynan astamy óz tilinde aitady eken. Tek, azattyq alyp shortiyginen bastap beretka, kapushonyna, yaghni, basynan-ayaghyna sheyin «evropeyskiy standartqa»  memleketin «evraziyskiy» dep, bir-birine «qalay bratan, normalino ma?»,  dep amandasatyn qazaq ghalymdary men ghalymsymaqtary ol sózderdi termiyn,  sózder dep ataydy. Sonda, ózderi bir-birimen oryssha sóilesetin,  әkimderi býkil jiyn-terinin oryssha ótkizetin, telearnalary kýndiz-týni oryssha shýldirlep túrghan, tәmpishtanau, qysyqkózdi qaradomalaqtary oryssha aralastyryp sóilegeni az bolghanday mektepterinde aghylshyn tilinde oqu mәjbýrlengen qazaqtyng tiline endi «termiyn» dep atalatyn «tiyisuge bolmaytyn» sózderdi aralastyrsa, sonda qazaq tiline neshe týiir sóz qalady?

Osynyng bәri biz osydan 21 jyl búryn «Azattyq aldyq», «Tәuelsizdik aldyq» deuge de kimnen alghanymyzdy atap aitugha da qorqyp «egemendik» degendi oilap tapqannan bastap qazaqtyng últtyghyn qalpyna keltiruge  arnalghan birde-bir zan, ne jarlyq shygharmaghandyghymyzdyn, әr qazaq azamatyn eng әueli óz últyn qúrmetteuge ýgittemegenimizding kesirinen bolyp otyr. Yaghni, bizde qazaqtyng últtyq namysy, últtyq sanasy tolyq oyanuyna degen qarsylyq bar. Sondyqtanda bolar әnebir kezde keybir ghalymsymaqtar «auruhana», «ashana», «dәrihana», «emhana», «naubayhana» degen ne, «hana» degen ne pәle dep jazdy. Olar búl sózderding «bolinisa», «stolovaya» degen orysshalary keremet, kiyeli sózder dep oilaytyn boluy kerek. Olar apteka degen grek sózinin  qazaqshasy «qoyma», «qamba» ghana ekenin, «poliy»-kóp, әr týrli, al «klinika»-kýtim degen sóz ghana ekenin  bilmeydi, bilse bilgisi kelmeydi. Óitkeni, sanasy da, sóileui de soghan qalyptasyp ketken. Ony ózgertu ýshin ?? orysqa bas iyip ýirengen qúlminezden aryluy kerek. Al «hana» sózi kóne týrki tilinde osy kýni qazaqtar bólme dep, jetiskenderi «komnata» dep jýrgen ýi-jaydyng atauy. Kórshiles týrki halyqtary qazaqtar siyaqty komnata demeydi әli de hana deydi. Al «KTK» telearnasyndaghylar osydan bir-eki jyl búryn osy hana sózin qyljaqqa ainaldyryp, «dәrihana», «dәrethana» deymiz dep qazaq tilimen qosa býkil týrki halyqtarynyng namysyna tiydi. Ol jurnalist solay dep túryp, ózining has nadan bayghús ekenin kórsetip túrghanyn da bayqaghan joq.

Bile bilgen adamgha týrki tili dýniyejýzindegi eng kórkem, eng bay tilding biri. Ataqty akademik Marr kezinde әlemning eng bay tilderin tórt topqa jiktep, sonyng ishinde bizding týrki tilimizding qazynalylyghyna zor manyz bergen. Sol Marr aitqan eng bay tilding ishinde orys tili degen til joq. Orys tilinin  jartysynan astamy bizding týrki tili ekenin kózi ashyq әrkim-aq biledi. Orystyng araq qúiyp ishetin stakany da týrkining «tostaghan», sózinen shyqqan. «Utug» sózi týrkilerding «ottyghy» ekenin sonau HI ghasyrdaghy Mahmud Qashqaridyng jazghanynan bilemiz. Ony aitasyz-au, ashanagha baryp «menu» degennen bastap sondaghy tagham attarynyng arasynan orystyng bir taghamyn taba almaysyz. Biz búl jerde orys tilin  mýldem joqqa shygharghaly otyrghan joqpyz. Orys tili týrki, latyn, grek, kóne slavyan sózderinen qúralghan til  ol sondyqtanda qazir bay tilding qataryna enip otyr. Búny talay-talay til bilimining biliktileri aitqan. Bizding aitpaghymyz orystar qay tildi bolsyn ózine beyimdep alady da aqyry ol orys sózine ainalyp shygha keledi. Keyingi jyldary orystar plastikten jasalghan shishagha «baklashka» dep at qoyyp aldy. Búl ózimizding batys qazaqtary aita beretin baqyrash. Yaghni, temirden jasalghan ojaudyng saby bar ýlkendeu týri. Anqaulyghy ma, әlde orys ne aitsa sony qaghyp alatyn jәreukeligi me keyingi kezde qazekemderding ózderi de ony baklashka deytin boldy.

Múny aitqyzyp otyrghan taghy bir sebep: janaghy termiynqúmar qazaqtar tiyisuge bolmaydy dep jýrgen latyn, grek, aghylshyn sózderining (olardy orystar búzyp aitady) bәri derlik týrki, arab, parsy, kóne shaghatay tilderinde bar sózder. Jәne bir ghana emes balamalarymen bar sózder. Sondyqtan әlgi «termin sóz» dep jalghan mәrtebe berip jýrgen batys sózderin ózimizben  tarihy da, dini de, tili de, dýniyege kózqarasy da europalyqtardan әldeqayda jaqyn kóne shaghatay, týrki, parsy, arab tilderinen ózimizge beyimdep, ýndestirip qoldanuymyz óte oryndy bolar edi. Ásirese, zat esimderdi. Búl orayda býkil ghúmyryn qazaqtyng qamyn jeumen ótkizgen Halel Dosmúhamedúlynyng «... Jat sózderdi qoldanghanda olardy tilimizding óz zanymen ózgertip, tilimizge ynghaylap alu kerek. Jat sózderdi búljytpay so kýiinde alatyn til jerdýniyada joq. Jat sózderdi ózgertpesten alyp, bastapqy jat qalpymen tilge siniremiz degendik - shatasqandyq» degenin myqtap este tútqanymyz abzal. Al, Ahmet Baytúrsynov «... biz arab әlip-biyinen ajyramauymyz kerek» dep qaqsap ketti. Búl qos alyp ta osy kýngi Sisimbaev, Dusimbaev, Satuvaldyevterden әldeqayda taza orys tilinde sóilegen marghasqalar.

Áriyne, songhy ghasyrlarda, әsirese, birese patshalyq, birese Kenestik Resey qúramynda úzaq uaqyt bodandyqta boluymyzgha baylanysty ata-babamyzdyng kórkem de qazynaly tilimiz ózining әsem-әlpetinen ajarynan airylyp, mýlde ózgeshe kýige týsti. Qazaqtyng yqylymnan kele jatqan әdebi, tarihi, tipti, kýndelikti tirshiliginde keninen qoldanylyp kele jatqan býkil týrki әlemine ortaq sózder men tirkester qoldanystan shyghyp, olardyng ornyn óz jaratylysymyzgha ýilespeytin oryssha sózder men ózge de kirme, kelimsek sózder basyp saldy. Tipti, túrmystyq zat, búiymdarymyz, qúral-saymandarymyzdyng ataulary ózgerip ketti. Jaqynda teledidardan bireuding atauyzdyng (kempirauyz, qyshqash) sabyn atauyzdyng qolshasy,  esikting tútqasyn  esikting qolshasy degenin estigende  esengirep  qalghanday boldyq. Osynyng ózi-aq sapty da, tútqany da orystardyng «ruchka» degeninen tәrjimalap aitatyn kýige jetkenimizdi kórsetip-aq túrghan joq pa? Iә qazaqtyng «termiyn» dep jýrgenining bәri orystardyng latyn, aghylshyn sózderin búzyp aituy ghana eken. Orys ne aitsa sony basshysynyng sózindey qabyldap ýirengen qazaq sol kýiinde qaytalaydy. Mysaly qazaqtar termin sóz dep jýrgen «arhiyv» bylaysha archiv bolyp jazylady. Ony aghylshynda arhiv demeydi, a:kaiv, a, keyv dep aitady. Al orystar  jazylghan kýiinde arhiv dey salady.Olardyng aitqanyn qazaq kiyeli sózdey qaytalay salady da ony termin deydi. Nasional (neshnl), mashina, tehnika (technike) degender qalay jazylsa, orystar solay aityp ketken. Búl da orystardyng әrnәrseni belden basyp óte shyghatyn әdetining bir kórinisi. Búryn Mahmút Qashqaridy, Jýsip Balasaghúndy, Qoja Ahmet Iasauiydi, Sýleymen Baqyrghaniydi, Seiyif Saraydy, yaghny býkil týrki shayyrlary men ghúlamalarynyng ghajayyp múralaryn týpnúsqadan oqityn qazaq býginde 20 ghasyrda jazylghan shygharmalardyng ishindegi kóp sózderdi týsinbey, birinen-biri súrap otyratyn boldy. Búl ózin qazaqpyn deytin, últyna janashyr, sana-sezimi mәngýrttenbegen, namyssyzdyq túmanyna týspegen әrbir kózi ashyq qazaq, әrbir esi dúrys qazaq enirep jylaytyn jaghday. Búl - bizding últ retinde joyylyp ketuimizding eng basty shartynyng biri. Al bizben arghy tegi, týbi bir әzirbayjan, ózbek, týrkimen, týrik, úighyr últtary bәrimizge ortaq, tek qazaqtar ghana úmytyp qalghan ataulardy әli de so kýiinde qoldanyp keledi. Nazar audaryp kóriniz.

Mysaly, bizding tiyisuge bolmaytyn terminsóz dep jýrgen «ekonomika» degeniniz bar bolghany kóne grek tilindegi - sharuashylyq, sharuashylyqty jýrgizu degendi bildiredi. Ony qazaqtar ghana  qasiyetti sóz kóredi. Al әzirbayjandar ony iyqtisad, ózbekter iyqtisod, úighyrlar iyqtisat deydi. «Dialektini» әzirbayjan - lәhcha, ózbek - lahja, úighyr - lәhjә dese, qazekem ghana «dialekt» deydi. «Izdatelistvo»ny qazaqtan basqanyng bәri nәshriyat, nәshriyet dese qazekem ghana «baspa» degen búiryq rayly etistikpen ataydy, «stranisa» degendi de týrki tildester týgel sahifa, sohifa dese qazaqtar «bet» deydi. «Kandidatty» qazekemder ghana sol kýiinde búljytpay aitady, ol týrki tildes bauyrlarymyzda namizad, namzat, namzet delinedi. Demek, bizden basqa tuystar týp-týgel  shyghysqa ortaq arab, parsy, týrki ataularyn saqtap qalghan. Al qazaqtyng әlgi «baspa», «bet» degenderining jasandy, әri ersileu ekeni kórinip-aq túr. Útyry kelgende aita keteyik, qazir tilimizdegi ataulardy kim kóringenning «janalyghymen» ózgerte salatyn boldyq. Qala audan, oblys әkimshiligin til ghylymynda aty-jóni joq bireulerding «úsynysymen», «dәleldeuimen» «әkimdik» dep jazyp qoydyq. Olardyng sondaghy dәlelining týri «әkimshilik» degenimiz klub, kinoteatr әkimshilikteri ghana eken. Búl da naghyz kisi kýlerlik jәit emes pe?!. Al terminologiyalyq komissiyadaghylar talay sózimizdi mýlde ózgeriske úshyratty. Solardyng belgilep bergen «tәrtibine» qarap qazir qazaq gazet-jurnaldary yqylym zamannan kele jatqan «jәit» degen júp-júmsaq ýndi sózdi «jayt» dep kómeyimen baq etkizip jazatyn boldy. Búl da bizding tilimizding qalyptasqan ýndestik zandaryn belden basudyng bir kórinisi. Býite bersek, endi keybir shalaqazaqtar siyaqty «n»dy aitpay, onyng bәrin «n» qyp ózgertip «janaghy», «jana jyl» , «ólen aityndar», «myn tenge» deuge kóshemiz. Sóitip, birjolata oryspen bir әkeden,  bolmasa bir shesheden tughan bauyrlas bolyp shygha kelemiz.

Qaytalap aitayyq, onsyz da qazaq tili orysshanyng audarmasyna ainalghan, qazaq sәbiylerine mektepte orys tiline aghylshyn tili qosarlana oqytugha mәjbýrlep jatqan búl elde endi anau da termiyn, mynau da termin dep býkil europalyq ataulardy so kýiinde qoldanugha sheshim qabyldasaq qazaq tili búratola joyylady. Jәne óte juyq arada joyylady. Qazaqtar qoldanatyn sóz qalmaydy. Taghy da aitamyz bizding termin sóz dep jýrgenderimizding kóbi eshqanday da terminsóz emes. Ol europalyqtargha olardyng berjaghyndaghy orystargha ghana ortaq. Biz onsyz da eng ayaghy kense, degendi de úmytyp, «ofiys» dep, kóligimizding qozghaghysh, qozghauyshyn solay ataugha qorqyp «dvigateli» dep jýrgen ýrgedektikten 21 jyldan beri aryla almaudamyz. Eger termin sózder  ózgertuge bolmaytyn sonday kiyeli sóz bolsa, onda Preziydent degendi Elbasy dep aityp ta, jazyp ta jýrmiz ghoy. Endeshe, oghan da tiym saluymyz kerek pe? Biz búryn, Kenes ýkimetining alghashqy jyldarynda uәlayat deytinbiz. Ony qazir oblasti deymiz. Sonda oblasti degen de termin sóz bolghany ma? Onyng uәlayattan qay jeri artyq? Sol siyaqty ministrlik degenning búrynghy uәzriyatymyzdan nesi artyq.  Mýlde joq qoy! Demek, búl da bizding qanymyzgha sinip qalghan qúlminezden arylugha yntamyz joqtyghynyn,  oryssha aksentsiz sóileymiz dep maqtanatyn nadandyghymyzdyn, Abay aitqan maqtanshaqtyghymyzdyng kesiri.

IYә, halyqaralyq termin degen sóz tirkesi býginde qazaq tilin kedey til, zamana aghymyna ilese almaytyn kýni ótken til dep kórsetuding basty qúralynyng biri bolyp túr. Osy bir kesapatty sózdi kim-kóringen jattap alyp aitatyn boldy. Ánebir jyly Almaty oblysynyng Saymasay auylynan Ábdesh Dayrabaev degen «Halyqaralyq terminderdi qazaqsha etip (?) qayta jasaymyz (?) deude - bos әure, uaqyt útqyzu. Jaqsyny jatyrqamay barymen bazar jasau qajet»-dep jazdy. («Ana tili №33, 2009j) Termin turaly tórelik aityp otyrghan adamnyng sóilem qúraghan týrin qaranyz (astyn syzghan biz-M.K.) Onyng jaqsyny jatyrqamayyq dep otyrghan jaqsy sózderi qanday sózder, olar shynynda qazaq tilinde joq pa? «Sauatsyzdyqtan arylayyq» dep bastapty búl azamat óz sózin. Onyng sauattylyghy әlgindey sóilemnen túrady da eng sonynda «Býkil dýnie tarihynda osylay bolghan» deydi. Álginde aittyq qoy búl da ótirik. Júrtty adastyru! Dýnie jýzinde bir ghana ataumen atalatyn, býkil әlem halqy bir ataumen ataytyn birde-bir sóz joq. Birneshe últtargha mysaly, nemis, aghylshyn, fransuz, ispandargha ortaq sózder bar. Olar sonyng ózin sәl óz tiline beyimdep, ózgertip aitady. Nemese, óz úghymyndaghy soghan jaqyn ataumen ataydy. Mysaly, aghylshyndar intuisiya degen sózdi mýlde aitpaydy, onyng ornyna instinkt sózin qoldanady. Sonda men «kvartaldy»-mahalla, «terrasany»-ayban, «firmany»-shúrqat» degen kóne  týrki tilinde nege aitpaymyn?

Ádette, oiy tayyz, óz bilim-biligi joq adamdar ózgening qansyghyn-tansyq kóretini belgili. Keybir termiynqúmarlar da solardyng bir týri. Osy kýngi  eng bir últshyl («Últjandy» emes!), tughan tilimizding ýlken janashyry, әri biliktisi, til ghylymdarynyng doktory Sherubay Qúrmanbayúlynyng alash qayratkerlerining biri Qoshke Kemengerúlynyng ómiri men qyzmetine arnalghan kólemdi maqalasyn («Ana tili», 13-shi qarasha, 2008 j.) oqyghanym bar. Sonda ol jasaghan «qazaqsha-oryssha tilmashta» («sózdik» emes «tilmash!») osy kýngi termiynqúmarlar tiyisuge bolmaydy degen orys, shetel tilderining balama ataulary tolyp túr. Ol enbekte sol shetel sózderi qazir til mamany atanyp jýrgen kim kóringen orysshadan tikeley audara salghanday emes, taza qazaqy órnegimen berilgen. Útyry kelgende aita keteyik, qazirgi qaysybir ghalymsymaqtar oryssha podorojnikti -joljelken, venerin bashmachokti -sholpankebis, nosorogti -mýiiztúmsyq dep jan qinamay, orysshanyng audarmasyna ainaldyra salghan. Búl-úrpaghymyzgha jasalyp otyrghan naghyz qaskóilik. Áytpese podorojniyginiz -imanjapyraq, ekinshisi -shәntek, ýshinshisi-keriske dep atalady. Qoshke Kemengerúly  kreditordy-alasyly, nagruzkany -artys, doljnikti-beresili, kollektivti-birik, spravochnikti-bildirgish, plenkany-ýldirik, kommunisti-ortaqshyl, federasiyany-qúrama, antiytezany-shendestiru, metafizikany-dereksiz danalyq, kerosindi-jermay dep jazghan. Bizding tilimizding qúdirettiligi sonday osy qazaqy ataulardyng ózining birneshe balama ataulary bar. Mysaly, alasylyny-alajaq, beresilini-berejaq, kollektivti-újym dep aita beruge әbden bolady. Sol siyaqty dezinfeksiyany -alas, gumanizmdi-shafqat, shauqat,interpretasiyany-tәpsir (týsindiru, úghyndyru, zeyindeu t.b.) desek, búl sózder europalyqtardyng atauynan góri óz tilimizge әldeqayda jaqyn, әldeqayda ýndes emes pe?!

Biz búl jerde býkil termin ataulyny týp-tamyrymen joyayyq degen úrda-jyq minezge basyp otyrghan joqpyz. Aytpaghymyz, songhy jyldary anany da, mynany da termin dep, ózimizding tildik qorymyzda bar sózderimizdi úrpaq jadynan úmyttyryp, tilimizdi kedeylendirip bara jatqanymyz jangha batady. Biz býginde onsyz da úrpaghymyzdyng sóileu mәneri orysshanyng audarmasyna ainalyp, bir auyz sóz aitsa sonyng jartysynan astamy oryssha bolyp, tilimiz, súrqay kýige týsip bara jatqanynyng kórermeni bolyp otyrmyz. Ol az bolghanday endi dýnie esigin endi ashqan botaqan sәbiylerimizge aghylshyn tilin ýirenip, miyna jýk týsiru mindetteldi. Biz osynau býkil taghdyr tәlkegining moyynsúnghan, ýn shygharmaytyn  beyshara kórermenine ainalyp otyrmyz. Endi osynyng bәrine býkil europalyqtar men orystardyng sózin termin dep qosyp, bylyqtyra bersek, tilimiz kóp úzamay-aq týkke qajeti joq, dastarhany til dengeyinde qalady da, birte-birte mýlde joyylyp bitedi. Tilimizding qazirgi hali, onsyz da mýshkil ekenin jasyryp, óitip jatyrmyz da, býitip jatyrmyz degen 21 jyl boyghy aldarqatudan abaylayyq, aghayyn!

Abai.kz