Dýisenbi, 29 Sәuir 2024
Janalyqtar 4047 0 pikir 23 Qantar, 2013 saghat 10:09

Ábdirashit Bәkirúly. Biylik pen halyq – mysyq pen tyshqan oiyny

(әpsanalyq etud)

El auzynda «mysyq-tyshqan oiyny» degen sóz bar. Kishkentaydan qúlaqqa singen tanys tirkes, sondyqtan ony kóp sóz etuding qajeti shamaly bolar. Degenmen, sóz qúbylyp otyrady. Mysaly, jogharydaghy sóz aitylghan zamannan beri mysyq ta, tyshqan da tanymastay ózgerdi. Qalay bolghanymen - ekeuine búl oiyn jarasady: mysyq ýshin tyshqan óz ayaghymen jýrgen shújyq, әri-beri qaqpaqyldatyp, qúmary qanghansha oinap, babyna keltirip jegen jaqsy. Tyshqangha búl - namysqa sert. Ómirinde eng bolmaghanda bir ret bas kóterip, mysyq sekildi tajalmen oinap kórmegen tyshqan - tyshqan emes! Jarasyp-aq túr!

(әpsanalyq etud)

El auzynda «mysyq-tyshqan oiyny» degen sóz bar. Kishkentaydan qúlaqqa singen tanys tirkes, sondyqtan ony kóp sóz etuding qajeti shamaly bolar. Degenmen, sóz qúbylyp otyrady. Mysaly, jogharydaghy sóz aitylghan zamannan beri mysyq ta, tyshqan da tanymastay ózgerdi. Qalay bolghanymen - ekeuine búl oiyn jarasady: mysyq ýshin tyshqan óz ayaghymen jýrgen shújyq, әri-beri qaqpaqyldatyp, qúmary qanghansha oinap, babyna keltirip jegen jaqsy. Tyshqangha búl - namysqa sert. Ómirinde eng bolmaghanda bir ret bas kóterip, mysyq sekildi tajalmen oinap kórmegen tyshqan - tyshqan emes! Jarasyp-aq túr!

El arasynda «it pen mysyqtay» degen de sóz bar. Búl oiyn da qisyngha keledi: mysaly, itting mysyqta qaytpas kegi bar! Sonau yqylym zamanda Adam ata men Haua ananyng qasynan oryn almaqqa kóp hayuan kelgen deydi... It adaldyghynan taymay «olardyng dýniye-mýlkin kýzetsem  jagharmyn» dep alashaqpyn bolyp jýrgende, mysyq ýndemey ghana sýikenip, múnyng tórdegi ornyn alyp alghan eken. Sodan beri it beyshara qasqyrmen jaghalasyp, ystyq pen suyqqa qaqtalyp kýnin kórude. Al mysyq bolsa ýy tórindegi qús tósekte, kýzetshi itting arqasynda kelgen qaymaqty jalap, pyryldap úiyqtauynan jazbaydy... Sondyqtan mysyqty kórgen zamatta it әdilettilikti qalpyna keltiru ýshin ony tarpa bas salghysy keletini ras. Alayda mysyq onay shaghylatyn janghaq emes, aghash basyna órmelep ketip jan saqtaydy. Qarap otyrsa bir sәri - arpyldaghan itke miyghynan kýle qaraytynyn qaytersin! Biri - yzadan jarylarday bolsa, ekinshisi - ýsti-basyn sylap-sipap, keleke-mazaq etpek...

Búl oiyndar adamdargha da tәn. Biraq, eng ókinishtisi, múnda jarasymdylyq joq. Mysaly, biylik pen halyqtyng arasynda osynday «oyyn» boluy mýmkin. Biraq biylikting oiyny oiyn da,  halyqtyng «oyyny» - ómir ýshin jantalas. Múnda kimning iyt, kimning mysyq, kimning tyshqan ekenin ajyratu qiyn...  Óitkeni, it te, mysyq ta qúdaydyng qútty kýni tyshqangha «bәlenshe jyldardan keyin baqytty ómir keshesin, ýlde men býldege oraymyz» dep jatsa da - namysshyl tyshqan tistenip alghan, ýndemeydi...

Abai.kz

0 pikir