Býgin Mәjilis 2022-2024 jyldargha arnalghan respublikalyq budjet jobasyn talqylap, maqúldady. Atalghan jiynda «Aq jol» fraksiyasynyng jetekshisi, deputat Azat Peruashev birqatar manyzdy úsynys aityp, pikir bildirgen. Biz deputat Peruashevting pikirin oqyrman talqysyna úsynbaqpyz...

Últtyq qordan alynghan qarjyny tiyimdi júmsau kerek

Mәjilis deputaty, «Aq jol» demokratiyalyq partiyasynyng tóraghasy Azat Peruashev Últtyq qordan alynatyn transfertter mәselesin kóterdi.

– Úsynylghan ýsh jyldyq budjette Últtyq qordan bólinetin transfertter somasyn kezen-kezenimen tómendetu qarastyrylghan (2 trln 950 mlrd tengeden 2 trln 400 mlrd tengege deyin). Alayda, budjetting jyl sayynghy naqtylanuy kezinde búl soma eki esege derlik úlghayady (mәselen, 2021 jylgha nysanaly transfert mólsheri 850 mlrd. tengege úlghaytyldy, degenmen bastapqyda budjette 1 trln. tenge bekitilgen). Búl rette, Esep komiytetining tekseris nәtiyjeleri boyynsha 1 trln tenge budjet qarajatynyng tiyimsiz paydalanylghany anyqtaldy, - dedi Peruashev.

Deputattyng sózinshe, aghymdaghy jyldyng birinshi jartyjyldyghynda Últtyq qor shyghystarynyng kólemi týsimderden asyp týsken.

–2022 jyly Últtyq qordyng jinaqtary JIÓ-ning 30%-na, tómendemeytin shekti mólsherine jaqyndaydy, al 2023-24 jyldary olar osy shekten de asyp ketui mýmkin dep boljanuda, - degen «Aq jol» partiyasynyng tóraghasy Últtyq qordan alynatyn qarjynyng tiyimdi júmsalyp, qatang baqylanuy kerektigin aitty.

Memlekettik qaryz shekti mólsherden asqan

Sonday-aq, Mәjilis deputaty Azat Peruashev memlekettik qaryz mәselesin de kótergen.

– Memlekettik qaryz 2024 jylgha qaray budjet sayasaty tújyrymdamasynda rúqsat etilgen JIÓ-ning 27%-nyng ornyna shamamen 32% mólsherinde bolady kýtiledi, - dedi deputat.

Onyng aituynsha, 2026 jylgha qaray ýkimetting qaryzy 2020 jylgha qaraghanda 2 ese kóp, yaghni, 32 trln. tengege deyin jetedi dep kýtilude.

– Osyghan baylanysty, «Aq jol» demokratiyalyq partiyasy Últtyq qordyng qarajatyn basqarudy retteytin normativtik qújattardy, sonday-aq memlekettik qaryzdy tartu jәne óteu tәrtibin qayta qarau qajet dep sanaydy, - dedi A. Peruashev.

Budjet qarjysy «kenes alugha» emes, óndiristi qoldaugha júmsalu kerek

Talqylau barysynda Azat Peruashev otandyq biznesti qoldau mәselesin kótergen. Onyng aituynsha, atalmysh budjet jobasy biznesti qoldaugha arnalghan qarajattyng edәuir tómendeui qarastyrylghan jәne keybir baptar boyynsha zandy súraqtar tuyndaydy.

– Mysaly, Sauda ministrligine eksportty ilgeriletuge bólingen 742 mln tengening 223 mln tengesin «kenes alu» qyzmetine júmsau josparlanuda. Últtyq ekonomika ministrligi MJÁ (GChP) jobalaryn konsulitasiyalyq sýiemeldeuge jәne TEN-ge 1 mlrd tengeden astam qarajat júmsaudy josparlap otyr, búl rette múnday 6 joba bar. Taghy 1,5 mlrd-ty osy ministrlik 10 zertteu júmysy ýshin tólegisi keledi, - dedi deputat.

Azat Peruashev óz sózinde Ýkimetten shyghystardyng osy baptaryn qayta qaraudy jәne olardy óndiriske neghúrlym ózekti maqsattar men praktikalyq kómekke qayta bóludi talap etti.

Abai.kz