Seysenbi, 30 Sәuir 2024
3605 0 pikir 30 Qyrkýiek, 2021 saghat 16:37

Jelini búghattamau jóninde petisiyagha qol jinau bastaldy

Qazaqstanda qúqyq qorghaushylar men jurnalister әleumettik jelilerdi búghattaugha mýmkindik beretin zangha týzetulerdi qabyldamaugha shaqyryp, qol jinay bastady. Secure.avaaz.org saytynda jariyalanghan petisiyagha bir-eki saghat ishinde 300-den astam adam qol qoyghan.

Qyrkýiekting ortasynda parlamentting tómengi palatasy Qazaqstanda ókildigi joq әleumettik jelilerdi búghattau turaly zang jobasyna týzetudi birinshi oqylymda maqúldaghanTýzetu qoghamda týrli pikir tughyzghan.

Petisiya avtorlarynyng pikirinshe, zangha enetin týzetuler senzurany kýsheytip, aqparat alu erkindigin shekteydi. Facebook, Instagram, Telegram, Whatsapp jәne ózge de tanymal әleumettik jelilerding erkin paydalanyluyna bóget jasaydy.

Petisiya avtorlary zang jobasyndaghy tómendegidey ózgeristerge qarsy:

  • sheteldik internet-platforma, әleumettik jeli men messenjerlerdi Qazaqstanda tirkeuge mindetteu;
  • Olardyng ókildikterine Qazaqstan azamattaryn taghayyndau;
  • Eger tirkeuden bas tartsa, jeliler men platformalardyng júmysyn shekteu;
  • Tirkelgen ókildikter Qazaqstannyng ókiletti organdary tyiym salghan nemese shekteu qoyghan aqparattargha tosqauyl qoyy tiyis;
  • Memlekettik organdardyng ókiletin keneytu.

"Bizding oiymyzsha, búl ózgerister qudalau sipatyna ie jәne internetti retteu emes, baqylaugha baghyttalghan. Múnday is jýzindegi senzura Konstitusiya men adam qúqyghy salasyndaghy halyqaralyq standartqa qayshy" delingen petisiyada.

Olardyng pikirinshe, Facebook, Telegram siyaqty әleumettik jeliler Qazaqstanda ókildikterin tirkeuden bas tartsa, qazaqstandyqtar internetti erkin paydalanu mýmkindiginen aiyrylady. Olardyng oiynsha, zang shygharu organdary búl ózgerister kiyberbullingpen kýres ýshin qajet dep aitqanmen, "atalghan tәsil tiyimsiz", al bala qúqyghyn syltauratyp zandy ótkizip jiberuge tyrysu "manipulyasiya".

Búl 2019 jylghy preziydent saylauynan keyin aitylyp kele jatqan biylikting reformalar turaly uәdelerine de qayshy. Qazaqstannyng adam qúqyghy salasynda alghan mindettemelerine de kereghar, qoghamnyng damuyn tejeydi deydi hat avtorlary.

Petisiya avtorlary 15 qazanda ashyq hat pen jinalghan qoldy preziydent әkimshiligi men parlamentke tapsyratynyn da aitady.

Búghan deyin zangha týzetulerdi "Ádil sóz" baspasóz úiymy da synap, atalghan norma aqparat alu men taratu, internetti paydalanu qúqyghyn shekteydi dep mәlimdegen.

Abai.kz

0 pikir