Dýisenbi, 29 Sәuir 2024
3149 0 pikir 30 Qarasha, 2020 saghat 12:23

Iran fiziyk-ghalymdy óltirdi dep Izrailidi aiyptady

Iran preziydenti Hasan Rouhany memlekettik telearnadan sóilegen sózinde yadrolyq ghylymgha mamandanghan fizik Mohsen Fahrizadeni óltirdi dep Izrailidi aiyptady.

Múnyng aldynda elding syrtqy ister ministrligi de ghalymnyng ólimine "Izrailiding qatysy bar" degen. Islam respublikasy basshysynyng әskery kenesshisi Hoseyn Dehkan búl qastandyq ýshin kek alatyndaryn mәlimdegen.

Iran yadrolyq baghdarlamasy basshylarynyng biri Aizik Mohsen Fahrizade Tegeran manynda qastandyqpen óltirildi. Elding Fars aqparat agenttigining habarlauynsha, aldymen oqigha ornynda jarylys bolyp, sodan song avtomattan oq atylghan. Aqparat agenttigining mәlimeti boyynsha, belgisiz adamdar Fahrizade otyrghan kólikke oq atqan. Fizik ghalym jaraqat alyp, auruhanagha jetkizilgen song kóz júmghan.

Fahrizade búryn Islam revolusiyasyn qorghaushylar korpusynda qyzmet etken, Iran qorghanys ministrliginde joghary lauzymdarda bolghan jәne fizikalyq zertteu ortalyghyn basqarghan. BÚÚ-nyng Irannyng yadrolyq baghdarlamasy jónindegi 2004 jylghy qararynda onyng esimi alghash ret atalady.

Azattyqtyng Iran qyzmeti songhy jyldary baspasózde Izrailiding Fahrizadeni óltiruge tyrysqany jóninde aqparat shyqqanyna nazar audarady. Búdan búryn Izraili premier-ministri Biniyamin Netaniyahu Fahrezade yadrolyq oqtúmsyq jasau jónindegi qúpiya baghdarlamany basqarady degen.

Izraili basshylyghy әzirge búl oqighagha qatysty mәlimdeme jasaghan joq.

Batys elderining barlaushylary 1980 jyldardyng sonynan bastap Irannyng qúpiya yadrolyq baghdarlamasy bar ekenin aityp keledi. Biraq 2009 jyldan beri Atom energiyasy jónindegi halyqaralyq agenttik (MAGATE) sarapshylary búghan eshqanday aighaq tapqan joq. Tegeran tek beybit maqsattaghy yadrolyq baghdarlama jasap jatqanyn aitumen keledi.

  • 2015 jyly AQSh, Resey, Qytay, Úlybritaniya, Germaniya jәne Fransiya Iranmen yadrolyq kelisimge kelgen. Iran halyqaralyq sanksiyalardy alyp tastaghan jaghdayda yadrolyq qaru jasaugha jeterlik dengeyde uran óndeuden bas tartugha uәde bergen.
  • 2018 jyly AQSh búl kelisimnen óz betimen shyghyp, Irangha qarsy sanksiyany kýsheyte týsti. Osynday qysymnyng kómegimen Vashington Tegerandy jana kelisimge qol qongha kóndiruge tyrysqan. Ol kelisim tek yadrolyq baghdarlama emes, zymyran jasaudy da qatysuy tiyis edi.
  • Batys barlaushylary "Iran bombasynyng atasy" dep atap jýrgen Fahrezadening óltirilui AQSh-tyng jana saylanghan preziydenti Djo Baydenning Iranmen arada diplomatiyalyq qatynasty jaqsartu niyetine kedergi jasauy mýmkin. Bayden Irannyng yadrolyq baghdarlamasy jónindegi kelisimge qayta qosylugha tyrysatynyn aitqan.

Abai.kz

0 pikir