Dýisenbi, 29 Sәuir 2024
Janalyqtar 2835 0 pikir 29 Mausym, 2009 saghat 08:55

Nemis kýieu bala bes uaqyt namaz oqidy

 

 

...Taghdyrdyng tәlkegimen alty jasynda balalar ýiining bosaghasyn attaugha mәjbýr bolghan Gennadiy Frankpen meni әngime-dýken qúrugha jetelegen jayt, onyng últy nemis bola túra, dәstýrli islam dinin qabyldap, músylmannyng bes paryzyn búljytpay oryndauy edi. Áriyne, qazaq jastarynyng keybiri jat pighyldy diny aghymdardyng jeteginde ketip jatqan qazirgi jaghdayda balalar ýiinde tәrbiyelengen nemis jigitining dәstýrli islamdy qabyldauy estigen kisini beyjay qaldyrmasy kәmil.
- Toqsanynshy jyldardyng el-júrtqa qiyn tiygenin úmyta qoymaghan shygharsyz. Mekeme-kәsiporyndarda jappay qysqartu, ainala júmyssyzdyq, júmysy barlardyng ózi birneshe ailap jalaqylaryn ala almay únjyrghylary týsip jýrgen kez. Sol kezderi maghan el ishin ekonomikalyqqa qosa, iydeologiyalyq daghdarys ta kezip jýrgendey әser qaldyrdy. «Óitu kerek, býitu kerek!» dep ózeureytin kósemsymaqtar kóp. Kimge senerindi, kimdi pir tútaryndy bilmeysin. Sonday kýnderding birinde joldas jigitting ýiinde kitap sóresinen Yu.Krachkovskiy audarghan Qúrandy alyp, kóz jýgirte bastadym. Qasiyetti kitap sanamdy sәulelendirip, birden baurap ala jóneldi. Adam balasynyng aldynan shyqqan qiyndyq ta bir synaq, sabyr saqtap, aqylmen hareket qylghan adam qiyndyq-kedergini enseretinin, aq sóilep, adal jýrgenning joly ashylatyndyghyn Qúran sózderi maghan birden úghyndyrghanday boldy, - deydi býginderi Gena músylman. Ýiindegi ata-anasy «Tәk-tәk!» dep otyrghannyng ózinde týzu joldan tayqyp ketip jatatyn úl-qyz az emes. Al beynelep aitqanda, «Áy deytin әjesi, qoy deytin qojasy joq» balalar ýii týlegining tura joldy dәl tabuy, bireulerge kezdeysoqtyq bolyp kórinui de kәdik.
- Mening ómir jolymda jaqsy adamdar kóp jolyqty. Ásirese balalar ýiindegi ústazdarym - Luiza Georgiyevna, Mәlik Ghafuretúly, Anatoliy Ivanovich mening dýniyetanymdyq kózqarasymnyng qalyptasuyna iygi әser etken shuaqty jandar. Men búl kisilermen әli de habarlasyp, amandyq-saulyqtaryn bilip túramyn. Bozbala kezimde grek-rim kýresimen shúghyldanghanym bar. Sol kezdegi bapkerim Nikolay Vyacheslavovich te mening on-solymdy tanyp, aq-qarany, yaky jaqsy-jamandy aiyruyma kóp yqpal etti, - dedi sóz arasynda bizding keyipkerimiz.
Býginderi Gennadiy Frank - joghary bilimdi zanger, farmasevtikalyq baghyttaghy «Alua» kompaniyasynyng bizding oblystaghy resmy ókili. Osydan 10 jyl búryn ózining dosy Bolattyng qaryndasy Janarmen kónilderi jarasyp, shanyraq kóterip, aq nekelerin meshitte qighyzghan Gena býginderi bir úl, bir qyzdyng әkesi. Jarasymdy otbasynyng býginderi qajetti jihazy jetkilikti jangha jayly pәteri bar. Al otaghasynyng taqymynda sheteldik temir túlpar. Áriyne, otaghasy balalar ýiining týlegi bolyp tabylatyn otbasy múnday iygilikke birden jete qoyghan joq.
- Retti jerinde aita keteyin, bizding otbasynyng týtini birden týzu úshuyna Janardyng anasy Aysúlu apa (býginde marqúm) әp degennen mýddelilik tanytty. Mәselen, ol kisining úiytqy boluymen Janardyng tuma-tuysqandarynyng toydan keyin biz jaldaghan pәterding aqysyn jarty jylgha aldyn ala tólep qongy, jas otbasygha ýlken demeu boldy. Degenmen ýilengennen keyin bir mamandyqtyng maytalmany bolmasam, ómirden óz ornymdy týbegeyli taba almaytynyma anyq kózim jetti. Sol sebepti BQMU-gha syrttay oqugha týsip, 2007 jyly zangerding «qyzyl» diplomyna qol jetkizdim. Onay bolghan joq, әriyne. Otbasyn asyrap, әri ózimnin, әri kelinshegimning oquynyng aqysyn tóleu ýshin sol jyldary ýsh jerde júmys isteuime tura keldi. Sonday qiyn sәtterde Janar naghyz shyghys әieline tәn shydamdylyq, payym-parasat tanyta bildi. Úl-qyzyma analyq meyirimin tógip, otaghasynyng aldynan kesip ótpeytin júbayym mening shanyraghymnyng shamshyraghy. Ol da islamnyng barsha talabyn búljytpaytyn shynayy músylman, - dedi sóz arasynda G.Frank.
IYә, aragha jyldar salyp adal enbek pen izdenisting hәm erli-zayyptylardyng ózara syilastyghynyng arqasynda qazaq qyzy men nemis jigit býginderi kisi qyzyghatynday otbasygha ainaldy. Eng bastysy, Gena músylmannyng shanyraghynda qasiyetti dinimiz islamnyng qaghidalaryna negizdelgen yntymaq myghym. Al yntymaqqa әuelden yrys ýiir.

 

 

Bauyrjan Ghúbaydulliyn, Oral qalasy

«Ayqyn» gazeti, 26 mausym 2009 jyl

 

0 pikir