Beysenbi, 2 Mamyr 2024
46 - sóz 7597 18 pikir 26 Shilde, 2019 saghat 12:06

Ózge últqa túrmysqa shyghyp jatqan qazaq qyzdary turaly 

"Shyqqan qyz shiyden tysqary" desek te..

Tәrbiyesi, oi-óresi men bilim-biligine qaray qazaq balasy ýshin ómirlik jar tandaghanda mahabbattan ózge esepke alynatyn ólshemder: últy, ruy, ren-basy, aqyly, bilimi, materialdyq jaghdayy, ata-tegi, dini..

Bir әulet - bir auyl bolyp, qonystanyp "Qyzgha 40 ýiden tyiym" degen ústanymmen ómir sýrgen kóshpelilikten kettik. Bireuding jeke isine aralasudy zang kótermeydi. Árkimning óz basy bar. Tәnin kimge "syilaymyn" dese, óz erki..
Eng aldymen búl otbasyndaghy tәrbiyening "jemisi"..

Degenmen, ózge últ ókilderine túrmysqa shyghyp jatqan qyz-kelinshekterding qatarynyng artuy - qazaq jigitterining ómir men túrmys bәsekesine qabiletsiz ekendigining aiqyn kórsetkishi bolsa kerek..

IYә, memleketimizde kelensizdikter jetip artylady.
Biraq, jeke basyndy damytugha, layyqty bilim men belgili bir kәsipti iygeruge mýmkindik jetkilikti ghoy.

Ózi sausaq úshyn qybyrlatpay әke-sheshe, agha-әpke men ýkimetke senip, kazinodan útyp, birden baidy kózdep nemese baydyng qyzy kezdesip qalar degen saghym ýmitin "ýkilep" jýrgen jigitter de barshylyq..

Ou, jigitter!
Ýkimetke senip otyra bermey, ózing de әreket jasasayshy.
Ýkimet ýshin sen bar bolghany, stat.mәlimettegi bir sifrsyng (onda da, esepke ilinsen).
Óz taghdyryna, bolashaq balalarynnyng qalypty ómir sýruine, basqa eshkim emes, eng aldymen ózing jauaptysyn!
Qytaymen shekara ashylsa kóresini sonda kóresin. Ishki Qytayda 50 mln boydaq erkek bar.

Solar kelse, qyzdardyng tandauy kimge týsedi?

Bireuding qorasyn tazalap tapqan aqshana araq iship, auzy qisandap, ruynnan shyqqan "ataqty" adamdardy sanamalap "sayasat" soghyp otyrghan saghan ba?

Álde, qyzmeti, basynda baspanasy, astynda jaqsy kóligi bar, shyrttay kiyingen sheteldikke me?

Esinde bolsyn!
Qyz balasynyng jýregine Alla Taghala aldymen últtyq emes, analyq sezim salghan!
Sondyqtan, tandau dýniyege әkelgen úrpaqty layyqty túrmyspen qamtamasyz ete alatyn erkekke týsedi!
Al, sen sekildi autsayderge tabylsa, ózing sekildi "Qotyr atqa soqyr at" tiyer, bolmasa ol da joq!

Qyzdargha..

"Qyz qylyghymen" deydi..
Keybir qyzdardyng qazaq jigitteri arasynan tenin taba almauy olardyng boyynda qazaq sýierlik qylyq bolmauynan bolsa kerek.
Ýkimetting últtyq erekshelikterdi eskermey jýrgizgen genderlik sayasaty emansipasiyany kýsheytip jiberdi.

Qazaqstan halqynyng 55 %-y auyldy jerlerde túratynyn, qalada túratyn qazaqtardyng kóbi auyldan kindigin ýze qoymaghanyn eskersek, klassikalyq ýlgidegi genderlik sayasat pen emansipasiya dәstýrli qazaq otbasynda ósken adam ýshin ruhany shok (40 jyldan beri qalada túrsam da, jóndi-jónsiz "Erkekpen qúqym ten" dep kóstendep otyratyn kelinshekterdi suhanym sýimeydi. Beti aulaq, ózge últqa ketip jatqan qyzdardy týsinemin, biraq tandaularyn mýldem qabylday almay-aq qoydym).

Qazaq sýierlik qylyghy bolmasa, qazaq jigiti qyzdyng kónilinnen shyghugha tyryspaydy.
Amal joq, әlgi qyz orys-orman, zәngi-qytaygha kóz sýzedi.
Jәraydy, ondaylar ketpese ketpen tóbeden assyn!

Qazir kópshilik qyzdyng kózdegeni jәy qazaq emes - bay qazaq!
Bilim-biligin búldaghan qyz-kelinshekti týsinuge bolady.
Biraq bar "baylyghy" - betining azdaghan әrin qymbatyraq púldaghysy kep jýrgen boyjetkender de jeterlik qoy.
Al "әleumettik statusy" (Qazaqstandyq "uspeshnosti") $10-15 myndyq mashinagha teng qazaq jigiti qaysybirine jetedi, ókimeting aldymen qazaqqa qyryn qarap otyrghanda?

Epilog ornyna...
Osynda, jalpy el aldynda "Qalyng elim, qazaghym - qayran júrtym!"- dep otyrghan apa-qaryndastarymyzgha bazyna..

Ekinshi әiel mәselesine, tek erkekting "tәn toyaty" retinde qaramay, terenirek qarap, nasihattasanyzdar...
Erteng óz qyzdarynyz zәngi-qytaygha tiyip nemese naqsýier bolyp, baqa-shayan jegenshe, bir qazaqqa ekinshi әiel bolghany myng ese artyq ekenin aita jýrsenizder..

Aksioma bolsa da, aitayyq...
Adam sany kóp bolghan sayyn qyz-jigitterimizding óz últymyzdan óz tenin tabu mýmkindigi arta beredi...
Demografiyalyq ósimning auaday qajettigi tek memlekettik mәsele emes, әrbirimizding problemamyz boldy ma, sonymen?

"Ál elding salty basqa - itteri qara qasqa" degendey, dәstýrli qazaqy tәrbie alghan qyzdyng sheteldikke barghan jerinde baqytty bolyp ketu mýmkindigi turaly әngime bólek..

Bilmeymin, aitqym kelgen oiymdy jetkize aldym ba, almadym ba?!

Ómir Shynybekúlynyng facebook paraqshasynan

Abai.kz

18 pikir

Ýzdik materialdar