Beysenbi, 2 Mamyr 2024
46 - sóz 3091 6 pikir 26 Shilde, 2019 saghat 11:06

Ýsh megapolisting әkimin halyq ózi saylau kerek

Bizde aldaghy Parlament saylauy bolsyn, preziydent saylauy bolsyn zandy qalay ózgertseng de el aumaghyndaghy 10 mynnan astam saylau uchaskelerine óz baqylaushylaryn qoya alar ne sayasy partiya, ne azamattyq qoghamnyng kýshi joq. Múnday masshtabty alyp shyghar tәjiriybe de joq. Aldaghy 2-3 jylda ol mýmkin de emes. Qazaqstan jaghdayynda demokratiyalyq ózgeristerdi Parlament ne qoghamdyq kenes emes azamattyq qogham ghana jasay alatyny týsinikti jaghday. Býgingi azamattyq qoghamnyng kýshi iri qalalarda salystyrmaly týrde belsendi. Aldaghy bolatyn keneste Astana, Shymkent pen Almaty qalalarynyng әkimderin túrghyndar ózi saylasyn degen prinsipti alyp shyghu kerek. Búl eldi tómendegidey ózgeristerge alyp keledi:

1. Biylik shynayy sayasy reformanyng bastalghanyna eldi sendirip, senim krediytin arttyrady.

2. Halyqtyng kózinde saylanghan әkimder "Biz saylaghan azamat" degen immidjdi alady. Qazir azamattyq qoghamgha liyderler qajet. Mine qogham osy ózi saylaghan әkimderding tóniregine toptasa bastaydy. Búl jana liyderlermen kelesi preziydent saydauyna da dayyndyq bolady.

3. Biylik halyq saylaghan әkimderge qysym kórsete almaytyn bolady. Bolmashy qysymnyng ózi qogham tarapynan ýlken tepkige úshyraydy. Búl óz kezeginde saylanghan әkimderge ýlken kýsh pen senimdilik, sayasy oiyndarda bos kenistik beredi. Al, preziydent halyq saylaghan әkimdi ornynan alar bolsa solay jasap kórsin. Qyzyqtyng kókesi sonda bolady.

4. Atalghan 3 qalada saylau kezinde ary ketkende 700-800 saylau uchaskesi boluy mýmkin. Búl oryndardy baqylaushylarmen toltyryp, bir de bir dauystyng úrlanbauyn qadaghalaugha jastary kóp, azamattyq qoghamy belsendi atalghan 3 qalada tamasha mýmkindik bar.

5. Óz basym "Núr Otannyn" el aumaghynda 1 mln mýshesi bar degendi jii estiymin. Ábden mýmkin. Demek 3 qalanyng әkimin saylau arqyly sheshuge biylik esh qoryqpauy kerek. Sebebi, 1 mln mýshesi bar eng ýlken sayasy kýsh emes pe?.. Tek osyny  Shymkent, Almaty men Astana qalalarynyng әkimderin saylau arqyly shyndyqqa qanshalyqty janasatynyn praktikada dәleldep kóreyik.

6. Saylanghan 3 qalanyng әkimi de kelesi preziydent saylauyna týsui kerek. Ekeui satyp ketse de arasynan el ýshin sonyna deyin túryp berer әiteuir bireui qalady. Ózi saylau men halyqtyng arqasynda әkim bolghan adam elding qoldauynyng da qadirin týsiner.

Ashyghyn aitayyn qanday zandy ózgert biraq ol zannyng oryndalar nýktesin tolyq baqylaugha alar sayasy partiya ne azamattyq qoghamnyng kýshi jetilmey bәri beker. Dәl býgingi Qazaqstan jaghdayynda býkil eldi qamtyghan saylaular bizding jas azamattyq qogham ýshin masshtaby tym ýlken. Qazaqstan ýshin aldaghy Parlament saylauynan atalghan 3 qalanyng әkimderin saylau әldeqayda manyzdy. Bastalatyn ózgeris osy 3 megapolis qaladan bastalady.

Bauyrjan Serikbaydyng facebook paraqshasynan

Abai.kz

6 pikir

Ýzdik materialdar