Beysenbi, 2 Mamyr 2024
6355 4 pikir 23 Shilde, 2018 saghat 15:33

Elimizdegi eng biyik kesene qúlaugha jaqyn

Baltabek Baysúltanúlynyng ziraty Ayagóz ben Ýrjar audandarynyng shekarasynda ornalasqan. 100 jylgha juyq kýnning kózi men jelding ótine tótep berip kele jatqan shiyki kirpishten qalanghan kýmbezdi zirattyng qabyrghasy qazir jarylyp, keteui ketip barady, dep habarlaydy Baq.kz aqparat agenttigi altaynews.kz saytyna silteme jasap.

Semiz Naymannyng Qojan ruynan shyqqan әigili Baltabek batyr, qajy, etnograf, shejireshi edi. Jәditshe de, qadymsha da oqyghan ol bilim izdep, eki-ýsh jyl shyghysta da bolady. 1910-13 jyldar aralyghynda Mekke, Mәdiyne,Stambul, Kaiyr, Baghdat saparlarynan qoljazba jazghan. Onyng enbekterine Múhtar Áuezov, Sәbit Múqanov, Álkey Marghúlandar erekshe nazar audaryp,1950 jyldary el adamdaryna hat jazghan. 1921 jyly jazda Ivanov, Sadovskiy, Grabovskiy, Bruhanov, Qanay Borambaev degenderding «Sovet ókimetining jauy, últshyl», – degen úigharymymen sotsyz, tergeusiz atylghan. Sýiegin el jigitteri týn ishinde úrlap alyp shygharyp, Ay ózeni boyyna jerlegen kórinedi.

Bir tanqalarlyghy, zirat-kesene Qazaqstandaghy shiyki kirpishten qalanghan eng biyik memorialdyq qúrylys. Kesenening biyiktigi 16,1, diametri 9,30 metr. Qúrylys tas túghyrdyng ýstine salynghan. Dәl tóbesinde ýlken shyny tabaqtyng orny ýnireyip túr. Jergilikti júrttyng aituy boyynsha, 70-shi jyldary ony әldekimder kýmis tabaq degen dәmemen atyp týsiripti…

Baltabek Baysúltanúly 1860 jyly dýniyege kelgen, 1916 jylghy últ-azattyq kóterilisting osy ónirdegi basshysy. Ábdighapar han men Keyki batyrdyng Torghaydan Jetisugha kelgen elshilerin Balqash kólining jaghasynda qabyldaghan adam. Baltabek patsha týrmesinen 1917 jyly nauryz aiynda bosap, arada tórt jyl ótkennen keyin 1921 jyly qyzyldardyng qolynan qaza tabady.

Audan kólemindegi osynau tarihy jәdiger- kesenege kómek qajet.

Abai.kz

4 pikir

Ýzdik materialdar