Dýisenbi, 29 Sәuir 2024
Áne, kórding be? 4892 25 pikir 11 Mamyr, 2018 saghat 12:36

Pa, shirkin, Pashinyan!

 

43 jastaghy azamat Armeniyanyng Ýkimet basyna keldi. Mamandyghy jurnalist. Ol – atqarushy biylikke sayasy kýres jolymen qol jetkizgen túlgha. Preziydent bolyp túrghan kezinde eldi parlamenttik basqarugha ynghaylap, Últtyq jiyngha (parlamentke) óz jaqtastaryn ornalastyryp alghan song premier-ministr oryntaghyna jayghasa qoyghan túraqty opponenti Serj Sargsyandy tónkerip tastady. Pashinyan – TMD aumaghyndaghy memleket basshylarynyng ishindegi eng jasy әri mýlde jana buynnyng ókili. Endi biraz sózben Nikol Pashinyannyng ómir soqpaghyn oqyrmanymyzgha tanystyra keteyik.

Nikol Vovaúly Pashinyan 1 mausymda 1975 jyly Idjevane qalasynda dýniyege kelgen. Ákesi – Vova Pashinyan, ógey sheshesi – Erdjanik Chebruchan.

Sayasatqa bastau alghan jyldary

Nikol 1991 jyly Erevan memlekettik uniyversiyteti filologiya fakulitetining jurnalistika bólimine oqugha týsedi. Oqy jýrip resmy biylikke qarsy oppozisiyalyq kýshterding qatarynda, oppozisiyalyq baspasózde qyzmet atqarady. (1991-1998 jyldary eldi Levon Ter-Petrosyan basqardy). 1993 jyly «Dprutun» («Oqulyq»), «Lragiyr» («Habarlar»), «Lragir or» (Býgingi kýn habarlary»), «Molorak» («Jahan») gazetterinde tilshi boldy. 1995 jyly sayasy kózqarasyna baylanysty atalghan joghary oqu orynan shygharylghan.

Baspasózdegi qyzmeti

Oqudan quylghanymen Nikol alghan betinen qaytpaydy, baspasóz salasyndaghy kýreskerlik jolyn jalghastyra beredi. 1998 jyly ol oppozisiyalyq «Oragiyr» («Kýndelik») gazetining bas redaktory әri qúryltayshysy bolady. Sóitip Armeniyadaghy eng tanymal oppozisiyashyl jurnalistke ainalyp, týrli jala, aiyptaulargha úshyrap, ýstinen qylmystyq ister de qozghalady. «Oragirdi» sol kezdegi Ishki ister ministri men últtyq qauipsizdik qyzmetin qosa atqarghan Serj Sargsyan sotqa sýirep, aiypty etedi (Myna jaytqa nazar audaru kerek shyghar: sol Sargsyandy aragha jyldar salyp Pashinyan taqtan taydyrdy. Al Sargsyan Armeniyany úzaq uaqyt biylep tóstegen adam. Ol 2007-2008 jyldary premier-ministr, 2008-20018 jyldary Armeniya Respublikasynyng preziydenti boldy). Biylik qolynda túrghan song ayanyp qalsyn ba, Serj Sargsyan Pashinyannyng gazetin japtyryp, ózin bir jylgha bas bostandyghynan aiyrady, jalghan aqpar taratty dep aiyppúlgha jyghady.  «Oragiyr» jabylady, alayda, Nikol kýndelikti jaryq kóretin jana basylym – «Aykakan jamanak» («Armyan uaqyty») gazetin shygharady. Gazetti 2012 jylgha deyin shygharyp, keyin bas redaktorlyq qyzmetin әieli Anna Akopyangha beredi.

Búl jyldary Nikoldyng ómiri birynghay baspasóz isimen ótip jatty desek te, jeke basyna qauip qater kez kelgen uaqytta tónip túrghan edi. 2004 jyly 22 qarashada Nikol Pashinyannyng avtokóligi Erevan qalasynyng qaq ortasynda,  «Aykakan jamanak» gazetining redaksiyasy ornalasqan jerdegi avtokólikter túraghynda túrghan jerinde otqa oranady. Qúday saqtaghanda, Nikol qastandyqtan aman qalady. Ózine jasalghan qastandyqty Nikol biylikten emes, Gagik Sarukyan deytin kәsipkerden kóredi jәne solay dep jariya etedi.

Sayasatta satylap ósken jyldary

2006 jyly, yaghny 31 jastaghy Pashinyan qoghamdyq-sayasy «Aliternativa» úiymyn qúrady. Sodan keyin saylau aldynda «Impichment» blogyn basqaryp, «Aliternativamen» birge konservativti «Demokratiyalyq otan» partiyasynyng qataryna ótedi. Sol kezdegi preziydent Robert Kocharyan men premier-ministr Serj Sargsyannyng otstavkagha ketuin talap etken onyng jaqtastary ("Impichment" blogy) 2007 jyly mamyr aiyndaghy parlament saylauynda jeniliske úshyraydy. "Impichment"  saylaushylar tarapynan 1,29%  payyz dauys jinap, 13-oryngha ie bolady. Áriyne, Pashinyan saylaudyng búnday qortyndysymen kelispeydi, dauys sanuada jymysqylyq, aramdyq, alaqoldyq boldy dep esepteydi.

2008 jyly Pashinyan Armeniyadaghy preziydent saylauynyng aldyndaghy nauqangha bilek sybana kirisip, búrynghy memleket basshysy Levon Ter-Petrosyannyng shtabyna kiredi. Saylau  Sargsyannyng jenisimen ayaqtalyp,  preziydent  bolady. Ter-Petrosyan saylauda útylghan song Pashinyan qarsy kýshterding jetekshisine ainalady da,  eks-preziydentting  (Ter-Petrosyan 1991-1998 jyldary Armeniyanyng preziydenti bolghan) jaqtastary saylaudyng qortyndysyn moyyndamaydy.

Osydan keyin Erevanda saqshy jasaqtarymen qaruly qaqtyghysqa deyin barghan jappay qarsylyq aksiyasy bastalady. Kýshtik qúrylymdar sherushilerding shebin 1 nauryzda әreng búzady. 10 adam oqqa úshady, taghy birneshe adam auyr jaralanady. 2 nauryzda elde tótenshe jaghday jariyalanady. Pashinyangha izdeu jariyalanady. Ol boy tasalap jýrip 2009 jyly shilde aiynda beriledi.

2010 jyly abaqtyda jatqan Pashinyan qantardaghy parlament saylauyna №10 saylau okruginen ýmitker retinde qatysady. Pashiniyanyng kandidaturasyn Ter-Petrosyannyng oppozisiyalyq Armyan Últtyq Kongresi (AÚK) qoldaydy. Alayda, AÚK-ning ýmitkeri kezekti ret sayasy jenilisting ashy dәmin tatady.

2010 jyly 19 qantarda bolashaq premier elde jappay tәrtipsizdik tudyrdy degen aiyppen 7 jylgha sottalady. Alayda ol Armeniyanyng 20 jyldyq tәuelsizdigine baylanysty amnistiyagha iligip, bir jyldan sәl ghana asqanda týrmeden bosap shyghady. Temir torda otyrghan kezinde ol "Aykakan jamanak" gazetine «Týrmedegi kýndelik» atty jazbalaryn ýzbey jiberip túrady.

Abaqtydan bosaghan song Pashinyan sayasy kýres jolyndaghy qyzmetine әdetinshe belsene kirisip, 2011 jyly Armyan Últtyq Kongresining mitingterine qatysady.

2012 jyly 6 mamyrda Armyan Últtyq Kongresining atynan Últtyq jiyngha (parlamentke) deputat bolyp saylanady. 2013 jyly Armyan Últtyq Kongresi Ter-Petrosyan basqaratyn partiyanyng qataryna ótedi. Pashinyan bolsa, partiya qataryna ótuden qalys qalady (óitkeni kongres preziydent saylauyna ýmitker úsynudan bas tartqan edi). Sóitip ol AÚK-ning qúramynda kózapara (formalino) tirkelip jýrgeni bolmasa, Ter-Petrosyanmen arasyndaghy baylanys ýzile bastaydy.

Ekeuining arasyndaghy ýzile bastaghan baylanys Pashinyan 2015 jyly mamyrda jana oppozisiyalyq «Azamattyq kelisim» atty sayasy úiym qúrghan song mýlde ýziledi. Parlament saylauynyng aldynda Nikol Vovaúly «Elk» («Úmtylys») blogyn qúrady.

2017 jyly 2 sәuirde Pashinyan parlament deputaty bolyp saylandy. Sodan beri ol parlamenttegi 105 deputattyng ishinde 9 dauysy bar «Elk» fraksiyasyn basqaryp keldi. «Elk» fraksiyasy europalyq kenistikke shyghudy jaqtaydy, Armeniyanyng syrtqy sayasatynda euraziyalyq integrasiyagha qarsy.

2017 jyly mamyrda Pashinyan Erevan qalasynyng meri bolugha úmtyldy. Biraq, dauys nәtiyjesinde ekinshi oryn alyp qaldy.

2018 jyly 8 mamyrda Armeniya parlamenti Nikol Pashinyandi elding premier-ministri etip saylady. Pashinyanning kandidaturasyn parlamentte «Elk» fraksiyasy úsyndy. Oghan 59 deputat dauys berdi (búl basym dauys bolyp esepteledi). Sóitip ol sayasy kýres jolynda ózine ýnemi qarsy túryp kelgen, biylikti paydalanyp qysastyq jasaghan, týrmege japqan, isti qylghan Serj Sargsyandy taghynan tónkerdi. Premier-ministr Pashinyanning alghashqy jarlyghy búdan bylay elde 9-mamyr merekesin atap ótuge tiym salu boldy. Pa, shirkin, Pashinyan! Al, 9-mamyr kýni Qazaqstandy qyzyl tular jauyp qaldy.

Otabasy

Nikol Pashinyannyng jary – Anna Akopyan, jurnalist, "Aykakan jamanak" gazetining bas redaktory. Ýsh qyzy, bir úly bar. Úly Ashot әksimen birge ótken sәuir aiyndaghy qarsylyq aksiyalaryna birge qatysty.

Material erkin aqparat kózderining derekteri boyynsha dayyndaldy.

Abai.kz

 

25 pikir