Seysenbi, 30 Sәuir 2024
Ádebiyet 5694 7 pikir 8 Aqpan, 2018 saghat 10:20

Jarty Shyndyq

«Men tolyq shyndyqty aitpaymyn, men jarty shyndyqty aitamyn.

Jarty shyndyqty júmsaqtap aitamyn, sony kópsinedi keybireuleri».

Ázimbay Ghali, sayasattanushy

 

 

Aqymaq bazardan Shyndyq satyp aldy. Ol ýshin qyrsyq-qynyr ýsh súraq berip, qaytarymyna eki júdyryq jedi.  Shyndyghynda sәtti sauda boldy.

Áriyne, aitugha onay!  Senbesen, Shyndyghyndy arqalap, jýrip kórshi. Shyndyq, shynymen auyr. Sondyqtan Shyndyqty kóterip  alysqa  jetu, ekining birining qolynan kelmes.

Óz Shyndyghyn arqalap, Aqymaqtyng әbden zyqy shyqty. Tastaugha qimaydy. Ne degenmende, ol ýshin tólemin tólep, qayyrymyn da aldy emes pe? Shyghar-shyqpas jany bar, әiteuir әupirimdep ýige jetti.

– Aqymaq, sen qayda qanghyp jýrsin? – dep, oghan әieli bas saldy.

Aqymaq, oghan barlyghyn aityp týsindirdi.  Tek bir nәrseni, Shyndyqtyng ne ýshin kerek ekenin, ony qalay paydagha jaratynyn  týsindire almady. Shyndyq, qaqpagha syimay kóshede jatyr.

Al, Aqymaq pen әieli ne isteymiz, sharuashylyqqa Shyndyqty qalay paydalansaq, – dep kenes qúruda. Oilap-oylap, eshtene  taba almady. Shyndyqty qoyatyn da jer joq.

– Bar da Shyndyghyndy sat! Kóp súrama, qansha berse soghan qanaghat qyl. Bәribir onyng bizge paydasy joq, – dedi әieli.

Aqmaq qaytadan ynqyldap bazargha keldi. Kópshilik kóretin jerge túryp, aiqaygha basty:

– Shyndyq! Shyndyq satamyn! Kimge naghyz Shyndyq kerek – tezdetinder!

Biraq eshkim kelmeydi.

– Áy, kópshiilik! Shyndyqty alyndar. – Arzangha beremin!

– Joq. Bizge sening Shyndyghynnyng keregi joq. Ózimizding de Shyndyghymyz bar, eshkimnen satyp alghan joqpyz, – deydi kópshilik.

Aqyry Aqymaqqa bir satarman keldi. Shyndyqty myna jaghynan da, ana jaghynan da qarap:

– Jigitim, shynymen, Shyndyghyndy satasyng ba? Kóp súraysyng ba?

– Arzangha, bir Rahmetke bere salamyn!, – dedi quanghan Aqmaq.

– Bir Rahmetke.... Joq, ol men ýshin qymbattyraq.

Osy kezde taghy bir satarman kelip, ol da saudalasa bastady. Olay-bylay qarap, saudalasyp, aqyry, ekeui birigip bir Shyndyqty satyp alatyn bolyp kelisti.

Satyp alyp, Shyndyqty  teng bólisti.  Býtin kezdegilerimen salystyrghannan, eki jarty Shyndyqtyng әrqaysysy әlde qayda jenil. Óte ynghayly – jarty shyndyqtar boldy. Bazarda kele jatqan satarmandargha bәri qyzyghady. Sosyn basqa satarmandarda, olardyng ýlgisimen, Shyndyqtaryn qayta piship ózderine ynghayly ghyp aldy. Keybireuleri, naryq, súranysqa úsynysymyz say bolsyn dep, jarty Shyndyqty da kópsinip ony qaq aiyruda. Sóitip kópshilik әr týrli jartylay shyndyqtarmen qamdandy.

Endi, ózara sóilesu de, kelisu de, әlde qayda jenil.

«Naghyz onbaghansyn!» – dep aitudyng ornyna, júmsaqtap, – «Sizding mineziniz qiyndau eken» – dep aitugha bolady.

Dórekini shalduarsyz, – dep,  ótirikshini – qiyalshyl, – deuge bolady.

Kerek deseniz, bizding Aqymaqty eshkim aqymaq demeydi, «Ózinshe oishyl adam», – deydi.

Mine, Shyndyqty osylay pyrym - pyrym qyludamyz!

 Baqytty Qisyqtan

Abai.kz

 

7 pikir