Sharua qauym enbek etse ghana onyng nәtiyjesi bolatyndyghyn býginde jaqsy týsinedi. Sonymen qatar, diqandar memleket tarapynan beriletin qarjylay qoldaulardy da tiyimdi paydalanuda. Sebebi búl qarajattardyng tiygizip jatqan septigi zor. Jalpy, agrarlyq salany damytugha Ýkimet tarapynan berilip jatqan subsidiyanyng mólsheri jyldan-jylgha úlghayyp kele jatyr. Mysaly, qazir jerding qúnary tómen bolghandyqtan, oghan tynaytqysh seppey, ónim alu mýmkin emes. Búl ýshin memleketten biyl 2,260 mlrd tenge qaraldy. Yaghni, byltyrghygha qaraghanda 5 myng tonna artyq tynaytqyshqa subsidiya berildi. Derbes aramshópterge qarsy himikattardy alugha da memleket jәrdem beredi.

Maqtaly alqap – Maqtaralda býgingi kýni tek maqta egu tiyimsiz bolyp qaldy. Sebebi, sharualar maqtanyng paydasyn kóremin dep songhy jyldary әbden shyghyngha batqan edi. Mәselen, 2013 jyly búl aimaqta 96 myng gektar jerde maqta egilgen bolsa, ótken jyly 84 myng gektardy qúraghan. Al, biyl diqandar 77 myng gektargha ghana maqta ósirgen. Múnyng birinshi sebebi, shilde-tamyz ailarynda egis alqabyn aghyn sumen qamtamasyz etu mәselesi qiyndaytyndyqtan, maqta dúrys ónim bermeydi. Búl jerdegi problema su tapshylyghy. Ekinshi mәsele, aua rayynyng qolaysyzdyghynan jiyn-terim uaqytynda suyqqa qalyp ketip, sharualardy taghy da shyghyngha batyrdy. Maqtanyng tiyimsizdigin sezingen maqtaraldyq sharualar endi maqtany sudy azdau paydalanatyn daqyldarmen auystyrudy qolgha alghan. «2014 jyldan beri maqta eguding tiyimdiligi bolmaghan song sharualar kókónis, jonyshqa, jemis daqyldaryn ósiruge kóshti. Biyl ónirimizde dәndi-daqyldar alqaby 255 myng gektar alqapty qúrady. Yaghni, ótken jylgha qaraghanda dәndi-daqyldar 22 myng gektargha artyq egildi», – deydi oblystyq auylsharuashylyghy basqarmasynyng bólim basshysy Kenes Alpysbaev.

Aytalyq, Maqtaraldaghy «Qarshygha» sharua qojalyghynyng júmysyn atap óteyik. Osydan birshama jyl búryn jýzim sharuashylyghyn qolgha alghan sharua qojalyqtyng búl enbegi tekke ketpegen. Maqtaly ónirde aq altyn egudi daghdygha ainaldyrghandyqtan alghashynda senimsizdik bolghany bar-dy. Degenmen, býginde ónim alghashqy jemisin berip te ýlgergen. Búl ýshin Italiyadan arnayy jýzim kóshetterin әkelgen. Audandaghy maqta alqaby qysqarghanymen kókónis, jemis-jiydekterdi ósiru júmystary qarqyndy damuda. Sebebi, sharualar isting kózin tapsa, naq osy kýnderi búl tiyimdi júmys. Memleketten kómek retinde qomaqty qarjy da beriledi. Mәselen, 25400 gektar jerde bau-baqsha ónimderi jýzim men jemis-jiydekter bar bolsa, ol biyl taghy 5 gektargha úlghaytylghan. Búl ýshin sharualargha osy jyldyng ózinde 2,7 mlrd tenge subsidiya bólindi.

Abai.kz