Tónirekting barlyghy qan sasyp ketken. Qannyng iyisi qolqasyn qabatyny sonshalyqty, ózin qoyargha jer tappaghan ógiz sekildi ókirgisi keledi. Qúdayym-au, qannyng iyisin seze salysymen solqyldap túryp ózgelerge jar salyp  ókirip kep jiberip, siyr ataulyny qasyna jinap alatyn ógizdi múnshalyqty týsinetin kýn tuady eken ghoy. Biraq  ógizderding armany joq shyghar. Jer betining barlyghy qannyng iyisimen mýnkip  túr degeninizge alty milliard adamzattyng arasynan nana qoyatyndary bar ekendigine ol senuden qalghan. Sondyqtan jiyirkenip qana, adamdar meken etken jalghangha tyjyrynyp qarap kýn keshe túrugha tura keledi. Ýsh kýn boyy solay oilaghan. Biraq tyjyrynyp qana jýre beru mýmkin emes. Bir amalyn tabu kerek. Auzyna tamaq tosqan kýtushi qyzgha bir qaraydy da, astyng iyisi qanday dep súraghysy keledi. Alayda ózine әli týsiniksiz, biraq súmdyq súrapyldan keyin jaqtary iykemge kelmey, auzy ashylmay qalghanyn esine alsa,  auanyng iyisi qanmen iyistes ekendiginen de ýlken qasiret bar ekendigin  oilaugha tura keledi. Ýsh kýnnen keyin kórge de ýirenedi degen sóz jalghan ba? Túp-tura kórge ýirenetin kýn ótti, biraq qyzyl iyisti aua uaqyt jyljyghan  sayyn ókpege ótkir tiyip jatyr. Ol aldyndaghy asty ary qaray iyterip, eden juyp jýrgen әlgi kýtushige kózimen iltipat bildirdi de tósegine qisaydy. Ózining dәrmensiz, qan iyisti әlemning tútqynyna ainalghanyn sezdi. Qashyp ketkisi keldi. Biraq qayda qashady? Júmyr jerden aulaq qayda baryp meken etuge bolady? Ólim  ba? IYisten qashyp, ólimdi qúp kóripti degen tipti qisyngha kelinkiremeydi. Al jaraydy, qashtym delik. Ol jaqta  myna dýniyening esebin beru ýshin oyana qalghan tústa, osy iyisti qayta sezinsem ne bolmaq? Ólgen adamnyng iyis sezui mýmkin be? Eger kórding astynda tiriletinim ras bolsa- iyis sezetinime nege kýmәn keltiruim kerek. Jәәә, onsyz da aqyldy emes edim. Ólgen song iyisti sezip-sezbeytinim turaly bas qatyrghanym maghan týk te jarasyp túrghan joq. Biraq myna qúrghyr byqsyqtan aryludyng jolyn tabu ýshin maghan aqyl mindetti týrde qajet bolyp túr. Ooo, taptym.

Ol tósekten basyn kóterdi de,  ong jaghyndaghy suyp qalghan asyna saluly túrghan qasyqty  qysh  tóselgen edenge tastay saldy. Temir qasyq qatty edenge týskenine narazylyq bildirip saldyr ete týsti. Esik jaqta edenge arnalghan shýberekti syghyp túrghan sýikimdi qyz búghan  jalt qarady.  Ol alaqanymen jeldi ózine qaray jelpip kýtushi qyzdy shaqyrdy. Sodan song tómpishkeden qaghaz ben qalam aldy. Qyz onyng qylyghyn ersi kórgen joq. Jaghynyng qimyldamaytynyn jaqsy biletin.

«Qaryndas, mening múrnyma ne bolghan? Jaghym  airylyp qalghan ba?»  Oy qúrysyn búl súraqta nem bar,  iyis turaly súrayynshy. Joq bolmaydy. Birden ol turaly súrasam, meni esimnen auysqan dep oilauy mýmkin.

«Qaryndasy» qaghazgha qarady da, oghan úzyn kirpikti qara kózderimen bir jymiyp qoydy. Sóitti de, qalamdy qolyna alyp, sýirete jóneldi.

«Siz besinshi qabattan qúlap ketkeninizdi biletin bolarsyz. Jaghynyz airylmaghan. Tek basynyz jarylyp, miynyzgha qan tamyp ketken»

Oy, iә men qúrylysshy edim ghoy. Qasymdaghy qúrylysshy dosym Daryngha temir armaturany berip jatyp .... eeee sol kezde qúlap ketken ekenmin ghoy. Miyma qan tamghany nesi?

«Qaryndas, menin  múrnym  mýldem iyis sezbeydi», «agha keshiriniz, men medisina kolledjining studenti ghanamyn.  Múnda sanitar qyzmetin atqaryp jýrmin. IYis sezbeuinizge qatysty súraqqa jauap qayyra almaymyn»

Ol «qaryndasyna» jauap qatqanyna alghys iltipatyn sezdirip basyn iyzep kýlimsiredi. Sanitar qyz syghylghan shýberegin  eden juugha arnalghan aghashqa orady da, bir qolyna shelekti kóterip, esikti yiyghymen iyterip ashyp, tysqa shyghyp ketti.

Demek  aua qannyng iyisimen lastanbaghan. Menin  appaq miyma ózimning qyp-qyzyl qanym tamyp ketken boldy ghoy. Sonda menen basqa adamnyng barlyghy saf auanyng rahatyn sezine alatyn bolghany ma? Joq, migha tamghan qannyng iyis sezuge qanday qatysy bar? Eeee, ony bilsem, qolymdy laygha malyp , qúrylysshy bolar ma edim. Auyldaghy qoragha úya salatyn qarlyghash qúrly baq bar ma osy mende? Ol ózi ýshin úya salady? Men salghan ýilerde kimder túryp jatyr eken? Olar da ózderi ýshin úya salyp kórmegendikten qúitymtay qús qúrly baqytty emes shyghar. Ei, tәiiri olardyng baghyn talqylap nem bar, men ýshin qannyng iyisinen aryludan asqan baq bar ma, aldymen soghan jauap tauyp alsam she? Shirkin, mening miyma tamyp ketken qan sekildi jerding betine de aspannan adamnyng barlyghyna seziletindey qan tamshylary sorghalasa, ne bolar eken? Barlyghy alas úryp, esi shyghyp keter me eken? Joq olardyng esining shyqqany, elirgenining maghan ne qajeti bar? Maghan olardyng mening kýiimdi bir sәtke týsingeni ghana kerek. Qúdayym-au sausaqtaryndy tesip jiberip, sodan shyqqan súiyqtyntyng iyisin bir ret iyiskep kórindershi. Sonda, sonda ghana múryndarynnyng qan sasyghan әlemdi sezbey qalghanyn týsiner edinder. Ózgelerdin  búl iyisti sezgenine nege sonsha qúshtar bolyp otyrmyn?  Aualy kenistikte jalghyz ózim ghana qyzyl iyisti sezgenime tamyrymdaghy qanym qarayyp otyr.

Keshe eki kózining jasy taramdalyp, maghan bir, dәrigerge bir qarap esi shyqqan anam: «Dәriger, ótinemin, sizge mol senim artamyn. Búl mening jalghyzym edi... Ózin әkesiz ósirdim»,- dep jalbarynghanyn estigende jýregimning jelidegi qúlynday tulaghanyn-ay.  Jelini ýzip kep jiberip, anamnyng ayaghynyng astyna jalp ete týsken jýregime eshqashan ókpelemes edim. Biraq besinshi qabattan qúlaghanda aman qalghan siri janym jýregimdi shyrqyratyp qoydy. Anam әlgi sózderin aityp jatyp aq halattyng qaltasyna Bendjamin Frankliynning sureti bar súr qaghazdy sýngitip jiberdi. Álgi qaghazdan shyqqan qannyng iyisi qolqany órtep jibergende, qolansanyng iyisin iyiskey túrugha tappaysyn.  Biraq dәrigerge ol iyis únaghan sekildi. Kózi núrlanyp, betining qyzyly anyq kórine bastady. Etegi jasqa tolghan anamnyng arqasynan qaghyp júbatyp:

-         Nauqasty mazalamayyq, tysqa shyghyp sóileseyik. Barlyghy jaqsy bolady-, dep anamdy qoltyqtap esikten tysqa  alyp  ketip bara jatty.

Men sasyq qaltanyng palatadan dereu shyghyp ketkenine quandym. Biraq qan sasyghan kenistik mening miyma soqqy jasauyn toqtatar emes. Sistema salugha keletin meyirbiyke kelinshektin  ortanghy sausaghyndaghy  alty grammdyq altyn tang ertengi aq qaltagha sýngip ketken Súr Franklindi jolda qaldyrady. Bir qyzyghy tanauymdy japsam da men búl iyisti seze berem. Tynysym tarylghan song qolymdy múrnymnan júlyp ala qoyamyn.

Búl azaptyng barlyghy da sóz etuge túrmaydy. Eng qiyn sәt endi keledi.  Tughan úlynan soqqy kórip ayaghy synyp jatqan palatalas shaldy baptaugha keshte kempiri keledi.  Ol keldi degen sóz, týnimen úiqy kórmeymin. Kempirding ózi jaqsy. «Balam, saghan ne bolghan? Qaraghym-au, sen de myna tamaqtan jeshi» dep bәiek bolyp jatady. Bar pәle kempirding tizesinen tómen tógilip týsetin móldir qara qúndyz tonynda bolyp túr. Esik ashyla salyp әlgi qúndyz ton kirip kelgende shal ayaghynyng synghanyn úmytyp, tósekten atyp túra jazdaydy. Al men  Ázireyildi kórgendey degbirsizdenip, mazam qasha bastaydy. Kiyimin biz jatqan bólmede sheshedi de meyirbiykege tapsyrady. Sony palatagha enbey túryp sheshse, mәdeniyettiligin bayqatar edi. Biraq qannyng iyisin bizge  barynsha  sezdirgendi búl kempir qúp kóretin sekildi. Meyirbiykening qolynda býktelip ketip bara jatqan qara qúndyzdyng qan sasyghan iyisi maghan úiqysyz tang atyrugha jetip jatyr. Endi biraz jatsam qan iyisining ótkirligine qarap bal ashuyma bolatyn sekildi. Ózime ózim qaljynday bastaghanyma qaraghanda qan iyisti әlemge men de mynalar sekildi  ýirenip kele jatyrmyn ba, qalay ózi? Tezirek ýirengenim de dúrys shyghar.

Osylay iyister әlemin saraptap jatqanda esikting tútqasy qozghaldy.  IYisshil dereu sol túsqa qarady.Qara qúndyzdyng qasynda kempirding qolyn ústaghan appaq qúndyz ton erip kele jatty.

Aynúr Tóleu