Dýisenbi, 29 Sәuir 2024
3327 3 pikir 28 Qazan, 2021 saghat 12:46

Tәjikstandaghy baza: Beyjinning oilaghany ne?

Tәjikstan biyligi Qytay Tauly Badahshan avtonomiyalyq oblysynda әskeriylendirilgen baza salady, biraq ol Tәjikstan qauipsizdik kýshterine tiyesili bolady dep mәlimdedi. Búl turaly "Azattyq" radiosynyng tәjik tildi qyzmeti habarlady.

Áskery nysan Aughanstandy tәlibterding basyp aluy qarsanynda, Tәjikstan ishki ister ministrligi men Qytay qauipsizdik ministrligi arasyndaghy kelisim ayasynda salynady. Tauyl Badahshan aimaghy Qytay jәne Aughanstanmen shekaralas. Sondyqtan búl әskery nysannyng manyzy ýlken deydi sarapshylar.

Tәjikstan Ishki ister ministrining birinshi orynbasary Abdurahmon Alamshozoda 27 qazanda Parlamentte nysannyng Tauly Badahshannyng IYshqashym audanyna qarasty Vahan auylynda salynatynyn habarlaghan bolatyn.

Parlament Mәjilisining deputaty Tolibhon Azimzoda búl arnayy baza Tәjikstannyng Ishki ister ministrligine qaraytynyn aitty. Onyng aituynsha, bazany salu kezinde Tәjikstangha Qytaydan әkelinetin barlyq qúral-jabdyqtar men tehnikalar kedendik baj salyghynan bosatylghan.

"Qúrylys budjeti 55 million qytay yuanyna baghalanady, búl shamamen 100 million somoniyge ten", - dedi deputat.

2019 jyly Washington Post gazeti jergilikti túrghyndardyng sózderi men aimaqtyng sputniktik suretterine silteme jasay otyryp, Qytaydyng qúpiya әskery bazasy Tәjikstannyng Tauly Badahshan avtonomiyalyq oblysynyng Murghab audanynda ornalasqanyn habarlaghan edi. AQSh aqparat qúraldary resmy aitylmasa da, beyresmy túrghydan birneshe jýz Qytay әskerining Tәjikstanda bar ekenin jazghan bolatyn.

"Tәjikstandaghy bazanyng sputniktik suretteri onyng eki blok ghimarattan jәne birneshe qazylghan orlar men bekinisterden túratynyn kórsetedi. Ghimarattar kesheni Aughanstanmen shekaragha jaqyn jerde ornalasqan jәne әskery bekinister Aughanstannan Tәjikstangha aparatyn negizgi joldy baqylauda ústaugha mýmkindik beredi", - delingen maqalada.

Washington Post gazeti Murghabtaghy bazarda әskery kiyim kiygen qytaylyq sarbazdardy suretke týsirip, jariyalaghan. Olardyng kiyimderindegi belgi sarbazdardyn  Shynjanda ornalasqanyn bólimshege tiyesili ekenin kórsetedi. Búl osydan eki jyl búrynghy zertteu júmysynda anyq aityldy.

Qazirgi uaqytta Tәjikstan biyligi Ortalyq Aziya elderi boyynsha Aughanstandaghy tәlibterge qarsy jalghyz el bolyp qaluda. Onyng basty sebebi tәlibterding Aughanstanda etnikalyq aluandyqty eskermey, birjaqty sayasat ústanuynda. NEgizgi qúramyn pushtundar qúraytyn "Taliban" úiymy tәjik, hazar jәne ózbek últtarynyng mýddelerin eskermeude. Búl Dushanbege únamaytynyn birneshe mәrte tәjik biyligi anyq mәlimdegen edi.

Býginde Beyjing Ortalyq Aziya elderine investisiya qúishy basty oiynshynyng birine ainaldy. Ásirese Tәjikstannyng tau-ken óndirisine Beyjing qyruar qarjy saldy, al resmy Dushanbening Qytay aldyndaghy qaryzynan qútylatyn mýmkindigi az. Sondyqtan týrli tiyimsiz sharttargha kónuge mәjbýr. Eger Qytay biyligi Tәjikstanda әskery baza saludy bastasa, onda búl Qytaydyng Ortalyq Aziyagha degen ekonomikalyq qyzyghushylyghymen qatar, sayasy qyzyghushylyghy da arta týsti degendi anghartady,

Ashat Qasenghaliy

Abai.kz

 

3 pikir