Beysenbi, 2 Mamyr 2024
4375 10 pikir 7 Aqpan, 2019 saghat 16:41

Q.Toqaev: Jastargha ózin ózi tanytuy men ózin ózi damytu ýshin naqty mýmkindikter kerek

Senatta «Memlekettik jastar sayasaty turaly» zandy iske asyru jәne Jastar jylyn ótkizu ayasynda memlekettik organdardyn, qoghamdyq jәne ýkimettik emes úiymdardyng aldynda túrghan mindetterge arnalghan dóngelek ýstel otyrysy boldy.

Senat Tóraghasy Qasym-Jomart Toqaev ózining sózinde Elbasymyz jariya etken Jastar jylynyng eng basty maqsaty - óskeleng úrpaqtyng barynsha sapaly ómir sýruine qajetti jaghday jasau, jastar – búl memleketimizding kýsh-quatyn eseleytin eng negizgi, myqty buyn ekenin atap ótti.

Halyqaralyq ahual shiyelenisken kezende bizding memleketimizding qauipsizdigine tónetin syn-qaterler de arta týsedi, osynday kýrdeli әlemdik ahualda Q.Toqaev «eldigimizdi saqtap qalu men tabysty damudyng birden-bir joly, últ bolyp úiysa otyryp, әreket etu, Qazaqstan halqynyng jarqyn bolashaghyn qamtamasyz etu tikeley ózimizding is-әreketimizge baylanysty», dep sanaydy.

Senat Tóraghasy osyghan oray jastardy otansýigishtik ruhta tәrbiyeleu asa manyzdy mindet ekenin atap ótti. Onyng aituynsha, jastardyng otanshyldyq ruhy jalang úranshyldyq pen joghary mansapqa emes, eng aldymen, tereng bilimge negizdelui tiyis.

«Keleshek shynayy bilimmen qarulanghandardyng qolynda ekenin barshamyz jaqsy bilemiz. Innovasiyalyq tabysqa qol jetkizgen jәne sol jetistikterdi óz halqynyng iygiligi ýshin paydalana bilgen memleketter ghana kósh aldynda bolary anyq. Ghylym men jana tehnologiyalargha den qoyghan memleketterding joly danghyl bolary sózsiz. Qalghandary kýnkóristing qamyn kýittep, joly bolyp jatsa, dayyn ghylymy ónimdi tútynushylardyng qataryna qosylady», - dedi Q.Toqaev.

Onyng sózinde Qazaqstanda jalpyúlttyq jәne jahandyq mindetterdi jýzege asyrugha qabiletti, shygharmashylyq oilau әleueti joghary, aldyna biyik maqsattar qoya biletin jastar az emes ekeni aityldy.

«Barshamyz ayaq basqan jana ghasyrda bizding aldymyzda tereng oily, enbekqor, syndarly, tózimdi, útqyr jәne janashyldyqqa úmtylghan últtyng jana beynesin, demek, bәsekege qabiletti últ iyesin qalyptastyru mindeti túr», - dedi Senat Tóraghasy.

Q.Toqaev Elbasynyng «Ruhany janghyru» baghdarlamasy men «Úly dalanyng jeti qyry» maqalasynyng manyzyn atap ótti jәne onda jahandyq órkeniyetting tendessiz jetistikterimen qoghamdy tanystyratyny әri halqymyzdyng ruhany múrasyna adal bolugha ýndeytini aityldy.

Jogharghy Palatanyng Tóraghasy Memleket basshysynyng bastamasyndaghy jastar sayasaty jónindegi jana auqymdy jobalardy iske asyru mәselelerine toqtaldy. Jastardy júmyspen qamtu turaly aita kelip, Q.Toqaev jastardyng júmyssyzdyghyn jongdyng basty mýmkindikteri shaghyn jәne orta biznes salasynda ekenine nazar audardy.

«Bizding jastarymyzdyng boyynda kәsipkerlik bastamalardy iske asyra bilu qabiletin tәrbiyeleu qajet. Qazaqstanmen salystyrghanda ekonomikalyq jaghdayy anaghúrlym qiyn jaghdaydaghy kórshi memleketterding jastarynyng qanshalyqty iykemdi, isker ekeni, óz shaghyn biznesterin jýrgizuge beyimdelgeni bayqalyp otyr. Búl elderde jastar jana mamandyqtardy iygergen, óz tuystary men óz memleketine qoldau kórsetu maqsatynda ózdiginen júmys tauyp, shetelderde de júmys isteude», - dedi Tóragha.

Q.Toqaevtyng pikirinshe, jastar arasyndaghy kәsipkerlikti damytu baghytynda turizm keleshegi zor sala boluy tiyis. Ol osyghan oray turizm salasy boyynsha bilikti mamandardyng azdyghyn eskere otyryp, elimizding joghary oqu oryndarynda turizm jәne qonaqýy biznesi fakulitetterin keninen ashudy úsyndy.

Senat Tóraghasy jastardy parlamentting jәne jergilikti ókiletti organdardyng júmysyna keninen tartu jәne belsendi jana buyn ókilderin qoldaugha shaqyrdy: «Algha qoyghan maqsattaryna qol jetkizip, ózin-ózi damytugha talpynghan jastargha shynayy qoldau qajet. Qazaqstandyq jastar óz bolashaqtaryna senimmen qarauy tiyis, olar ýshin Qazaqstan memlekettik basqarudan bastap ghylym men shygharmashylyqqa deyin san aluan salalarda tabysqa jetuge mol mýmkindikter beretin el boluy tiyis».

Senat Tóraghasy mektepterde oryn alghan, qoghamnyng narazylyghyn tudyryp otyrghan kýsh kórsetu, qorqytu men qorlyq kórsetu әreketterine oray jastardyng qúqyqtyq jәne adamgershilik tәrbiyesine de toqtaldy.

«Mektepterde oryn alyp otyrghan zorlyq-zombylyq jaghdaylary – búl barlyq memlekettik organdardyng júmysyndaghy kemshilik ekenin moyyndau qajet, - dedi Q.Toqaev. - Búl mәselege kóz júmyp qaraugha bolmaydy. Osy týitkilding shyghu sebepterin anyqtap, mektepterdi jaylaghan qorqynysh pen ýreyden týbegeyli qútylu ýshin naqty sharalar qoldanu qajet. Búl múghalimderdin, ata-analar men jastar úiymdarynyn, barlyq dengeydegi әkimderding jәne tútas qoghamnyng aldyndaghy manyzdy mindetke ainaluy tiyis».

Sonymen qatar asa manyzdy mәsele - jastardyng dinge degen kózqarasy turaly da aityldy. «Elimizdegi әrbir jas azamat, ózining diny seniminen tys memleketke, onyng zandary men nyshandaryna qúrmetpen qarauy tiyis. Mektepterdegi jýris-túrys әdebi jәne kiyim kii ýlgisi halyqaralyq tәjiriybeni, eng bastysy, halqymyzdyng últtyq dәstýrlerin negizge aluy kerek. Býgingi tanda diny senimine bola balalardy bilim alu mýmkindiginen aiyryp, olardyng bilim kózderinen qol ýzuine mәjbýr bolghan jaghdaylar oryn alyp otyr», - dedi Senat Tóraghasy. Ol osy kýrdeli mәsele jóninde kelisilgen jәne oryndy sheshim tabu ýshin Parlament pen Ýkimetti birlesip júmys isteuge shaqyrdy.

Mәseleni talqylaugha qoghamdyq damu ministri Darhan Kәletaev, enbek jәne halyqty әleumettik qorghau ministrining orynbasary Núrjan Áltaev, birqatar aimaqtar әkimdikterining basshylary, jastar úiymdarynyng kóshbasshylary qatysty.

Dóngelek ýstelding qorytyndysy boyynsha memlekettik jastar sayasatyn jetildiruge baghyttalghan úsynystar qabyldandy.

Sharagha qatysushylargha jastar sayasaty salasynda jýzege asqan birqatar jobalardyng nәtiyjelerine arnalghan taqtalar qoyylghan kórme úiymdastyryldy. Senatorlar sonymen qatar otandyq brend ónimderi men jas suretshilerding shygharmalarymen tanysty.

Abai.kz

10 pikir

Ýzdik materialdar