Beysenbi, 2 Mamyr 2024
Janalyqtar 4191 13 pikir 11 Qazan, 2018 saghat 12:50

Blavatnikter qazaqty kómirden taryqtyryp otyr

Blavatnik Leonid Valentinovich (aghylshynsha aty-jóni ser Leonard Blavatniyk) – әlemdegi eng bay milliarderlerding biri. Ol 2007 jyly  “Forbes”  tiziminde 45 oryndy iyelengen. Onyng sol kezdegi baylyghy 7,2 mlrd dollardy qúrapty.

Alayda onyng milliardtarynan qazaqtyng da ýlesi bar desek qatelespeymiz. Óitkeni ol  Ekibastúzdaghy “Bogatyri” razrezining qojayyny bolypty.

Negizinen Qazaqstan kómirining 70 prosentin Ekibastúz kómir keni beredi. Ol  jerde  “Vostochnyi”, “Bogatyri”, “Severnyi” degen ýsh kómir razrezi bar. Kezinde, “ózimizde maman bolmaghandyqtan”  “Vostochnyi” razrezin – Mashkeevichke, “Bogatyri” razrezin – Blavatniyk, Karpuhovich, Chervovichke, al “Severnyi” kenishin reseylik Chubaysting menshigine berippiz.

Sonymen, qazaq kómirine qojayyn bolghan Blavatnik kim?

1957 jyly Odessada dýniyege kelgen. 1978 jyly otbasymen Amerikagha qonys audarady. Sol jerdegi Kolumbiya uniyversiytetin, keyinnen Garvardyng biznes mektebin bitiredi. 1986 jyly “Access Industries” kompaniyasyn qúrady. Ol kompaniya әr týrli salalargha investisiya tartumen ainalysady eken. Al 1991 jyly “Renova” dep atalatyn resey-amerika birlesken kәsipornynyng qúryltayshysy bolghan.

2014 jyldyng sonynda «The Sunday Times» Leonid Blavatnikting jaghdayyn 13,17 mlrd. funt (20,0 mlrd. dollar) dep baghalap, Britan azamattyghy bolmasa da, ony "eng bay britandyq" dep ataghan.

Qazaqstan tәuelsizdik alghannan keyin Blavatnik jәne onyng qasyndaghy eki әriptesine “Bogatyri” ken ornyn 40 mln. dollargha saudalaydy. Blavatnikter qaghaz jýzinde 40 mln. dollardyng jartysyn tóleydi. Sóitip bizding kómir kenishin jekemenshikke alyp, menshik iyesi ekenin dәleldeytin qújattardy Niu-York bankisine tapsyrady. Sóitip ol jerden 500 mln. dollar nesie alady. Sonda búdan kim útty? Kim útyldy?

Aytpaqshy ol  ózinin  Irkutsk aluminiy zauytyndaghy seriktesterine:

“Men aluminiyding qalay jasalatynyn týsinbeymin, biraq aqsha qalay jasalatynyn týsinemin. Sondyqtan sizding mindetiniz aluminiy jasau, mening mindetim aqshamdy kóbeytu” - degen eken.

Bәlkim ol, kómirding de qalay alynatynyn týsinbeytin bolar? Biz de onyng “aqshasyn kóbeytudi” óz mindetimizge alghan bolsaq she?

Elimizde jylda qys bastalarda kómir tapshylyghy bolady. Keshe ghana qysy qatty Semeylikter kómir joq dep dabyl qaqty. Tipti kómir alu ýshin úzyn-sonar kezekke túryp, 2-3 shelek kómirdi әreng alatyn kórinedi. Byltyr da kómirding azdyghynan tótenshe jaghday jariyalanghany esimizde.

Halyq osylay taryghyp jatqanda Mashkeevich, Blavatnikter baylyqqa belshesinen batyp jatyr. Al, olar qazaq baylyghyn kim arqyly iyelendi? Halyqtyng baylyghyn oilanbay satqandar “kesening týbindegi naqaq jastan” nege qoryqpaydy?

Núrbiyke Beksúltanqyzy

Abai.kz

 

13 pikir

Ýzdik materialdar