Beysenbi, 2 Mamyr 2024
Áne, kórding be? 25382 19 pikir 10 Qazan, 2018 saghat 13:51

Mәjilis pen Senattaghy 155 deputattyng 45-i zeynetker

Qazaqstan Respublikasynda "zeynetaqymen qamsyzdandyru turaly" Zang bar. Ol Zang bәrimizge ortaq. Mal baghyp, shóp shabatyn sharua qazaqqa da, qalam qúshaqtap, qaghaz jastanatyn Astanadaghy aq jaghylargha da. Basqasy joq bizde.

Qazir elimizde 2 millionnan astam zeynetker bar eken. Bazalyq zeynetaqyny qosyp eseptegende, ortasha zeynetaqy 81 myng tenge kórinedi. Eng jogharghy zeynetaqy 126 myng tengeni qúrapty biyl. Al keler jyly ortasha jalaqy 87 myng tengege kóbeyedi eken, taghy. Keler jylghy josparda eng tómengi jalaqy mólsheri 36 myng tengeden sәl asady dep kórsetilgen. Biylghy jylgha qaraghanda 5700 tenge qosylypty.

Búl bizding oidan alghan aqparatymyz emes. Búl QR Enbek jәne halyqty әleumettik qorghau ministri Svetlana Jaqypovanyng aitqandary.

Al 18 qyrkýiekte Senatta ótken bir jiynda senator Birghanym Áytimova zeynetaqy jinaghy turaly sóilepti. Zeynetaqy jinaghyn bir rettik tólemmen berudi qayta qoldanysqa engizudi úsynypty. Zeynetaqy turaly sóilegen zeynetker deputattyng degenderine kóz jýgirteyik endi:

«Zeynetkerler kýsh-quaty bar kezde ómir boyy jighan aqshanyng qyzyghyn kórip qalu kerek. Men týsinemin aqsha joq shyghar. Sosyn ay sayyn tóleydi. Zeynetekerler óz keleshegin oilamaydy deu — qatelik. Birden júmsap tastaydy dep jauap beretinderiniz týsinikti. Olar keyin emes, qazir qyzyq kórgisi keledi. Shetelge shyghyp qydyrsa, qyzyghyn kórse. Nege búrynghyday istemeske? Bólip tóleu qalay qabyldanyp ketken? Men ózim ol zangha dauys bergenim joq», - deydi senator Áytimova.

Ótkende ózi zeynetker bolsa da, memlekettik qyzmet istep, «A» korpusynan ailyq alyp otyrghan Senator Birghanym apa Áytimova bir sóz aitty.

«Tanghalarlyghy, mening zeynetaqym memlekettik qyzmette bir kýn de istemegen dostarymnyng zeynetaqysymen birdey. Biraz qyzmet atqarghanyma qaramastan, zeynetaqym 100 myng tengeden sәl ghana asady. Men zeynetkermin, mening zeynetaqym búryn garajdy basqarghan adamnyng zeynetaqysymen birdey», - dep jylarman boldy.

Birghanym apa kezinde birqatar elde Elshi boldy. Bilim jәne ghylym ministrligin basqardy. Qazir deputat hәm zeynetker. Pensiyasyn bir alyp, jalaqysyn eki alyp jýrgen «krutoy әje».

Aytpaqshy, búlay jasap jýrgen jalghyz Áytimova emes. Zeynet jasyna jetse de deputattyq kreslosyn bosatpay jýrgen «pensionerler» Parlamentte jetip artylady. Senbeysiz be, mine qaranyz. Biz erinbey, әlgilerdi әidiktep, tizim týzip shyqtyq. Tanysa jýrinizder:

Aldymen Parlamentting tómengi palatasyndaghy pensionerler jayly jazayyq.

Mәjilistegi zeynetker atalar:

Roman Kim - 1955 jyly tughan. Jasy 63-te (8-mamyrda toldy).

Omarhan Óksikbaev - 1954 jyly tughan. Jasy 64-te.

Mihail Chirkov - 1954 jyly tughan. Jasy 64-te.

Asqar Bazarbaev -1954 jyly tughan. Jasy 64-te.

Ersúltan Bektúrghanova -1952 jyly tughan. Jasy 66-da.

Bәidildә Jylqyshiyev - 1952 jyly tughan. Jasy 66-da.

Baqytjan Ertaev - 1952 jyly tughan. Jasy 66-da.

Sauytbek Ábdirahmanov - 1951 jyly tughan. Jasy 67-de.

Ahmed Muradov - 1951 jyly tughan. Jasy 67-de.

Abay Tasbolatov - 1951 jyly tughan. Jasy 67-de.

Janat Jarasov - 1951 jyly tughan. Jasy 67-de.

Serik Ýmbetov - 1950 jyly tughan. Jasy 68-de.

Shaymardan Nurumov - 1950 jyly tughan. Jasy 68-de.

Jeksenbay Dýisebaev - 1950 jyly tughan. Jasy 68-de.

Vladimir Bojko - 1949 jyly tughan. Jasy 69-da.

Qabibolla Jaqypov - 1949 jyly tughan. Jasy 69-da.

Baqtyqoja Izmúhambetov - 1948 jyly tughan. Jasy 70-te.

Túrghyn Syzdyqov - 1947 jyly tughan. Jasy 71-de.

Quanysh Súltanov - 1945 jyly tughan. Jasy 73-te.

Vladislav Kosarev - 1937 jyly tughan. Jasy 81-de.

Mәjilistegi zeynetker apalar:

Zaghipa Baliyeva - 1958 jyly tughan. Jasy 60-ta.

Gýlnar Iksanova - 1958 jyly tughan. Jasy 60-ta.

Qúralay Qareken - 1958 jyly tughan. Jasy 60-ta.

Tatiyana Yakovleva - 1958 jyly tughan Jasy 60-ta.

Zәuren Amanjolova - 1958 jyly tughan. Jasy 60-ta.

Svetlana Bychkova - 1957 jyly tughan. Jasy 61-de.

Gýlmira Isimbaeva - 1957 jyly tughan. Jasy 61-de.

Irina Aronova - 1957 jyly tughan. Jasy 61-de.

Mayra Aysina - 1956 jyly tughan. Jasy 62-de.

Ekaterina Nikitinskaya - 1955 jyly tughan. Jasy 63-te.

Galina Baymahanova - 1954 jyly tughan. Jasy 64-te.

Gýljan Qaraqúsova - 1950 jyly tughan. Jasy 68-de.

Áyelder demekshi, zeynetkerler turaly Zangha ózgerister engizilgen. Jana ózgeris boyynsha 2018 jylghy 1 qantardan bastap әielder 58,5 jasqa tolghanda zeynetke shyghady. Sóitip әr jyly 6 aidan úzartylyp otyrady. Al 2027 jyldan bastap erler men әielderding zeynet jasy tenestiriledi.

Endi Mәjilistegi zeynetker apalardyng jasyn osy talap boyynsha esepeteyik.

Irina Smirnova 1960 jyly 21-shildede tughan. Demek 58,3 jasta. Búl kisi biyl 21-jetoqsanda  58,5 jasqa tolady. Yaghny zeynet jasynyng mólsheri jiyl 58,5 jas ekenin eskersek, búl kisi 21-jeltoqsanda zeynetke ketui kerek.

Al endi Senatqa qaray oiysayyq. Senat sózi – latynsha  senatus, senex — kәri, qariya sózinen shyqqan. Bylay aitqanqa Qazaqstannyng Senaty – «Qariyalar kenesi» deuge әbden keledi. Olay deuimizge sebep te bar. Senatta zeynetker deputattar az emes. Mine olardyng esim-osylary:

Senattaghy zeynetker atalar:

Rashit Týsipbekov. 1955 jyloy tughan. Jasy 63-te(28-qantarda tolghan).

Vladimir Volkov. 1955 jyly tughan Jasy 63-te (12-mausymda tolghan).

Rashit Ákimov. 1954 jyly tughan. Jasy 64-te.

Georgiy Kiym. 1953 jyly tughan. Jasy 65-te.

Qasym-Jomart Toqaev. 1953 jyly tughan. Jasy 65-te.

Baqytjan Júmaghúlov. 1953 jyly tughan. Jasy 65-te.

Marat Taghymov. 1952 jyly tughan. Jasy 66-da.

Dulat Qúsdәuletov. 1952 jyly tughan. Jasy 66-da.

Talghat Músabaev. 1951 jyly tughan. Jasy 67-de.

Bekmyrza Elamanov. 1950 jyly tughan. Jasy 68-de.

Tóleubek Múqashev. 1950 jyly tughan. Jasy 68-de.

Senattaghy zeynetker apalar:

Sәule Aytpaeva. 1960 jyly tughan. Jasy 58-de (22-mamyrda tolghan).

Birghanym Áytimova. 1953 jyly tughan. Jasy 65-te.

62 jasqa tolghandar (Búlar keler jyly zeynetke ketui kerek deputattar):

Erik Súltanov,

Múhtar Júmaghaziyev,

Serik Jaqsybekov,

Ghúmar Dýisembaev,

Bektas Beknazarov,

Dәuren Ádilbekov.

2013 jylghy 21-mausymdaghy № 105-V Zan. Onda QR Azamattarynyng zeynetke shyghu jasy jәne tәrtibi taygha tanba basqanday anyq jazylghan.

Erler ýshin zeynetkerlik jas 63 jas, әielder ýshin – 58 jas 6 ai. "Qazaqstan Respublikasynda zeynetaqymen qamsyzdandyru turaly" QR Zanynyng 11 babyna sәikes әielder ýshin zeynetkerlik jasy 2027 jylgha deyin 10 jyl ishinde jyl sayyn 6 aigha kóteriledi.

Áyelderding zeynetkerlik jasynyng kezen-kezenmen kóterilui:

2018 jylghy 1 qantardan bastap - 58,5 jasqa tolghanda;

2019 jylghy 1 qantardan bastap - 59 jasqa tolghanda;

......

2027 jylghy 1 qantardan bastap - 63 jasqa tolghanda.

Kórdiniz be, Qazaqstannyng negizgi Zang shygharushy organy sanalatyn Parlamentting qos palatasy pensionerlerding pansionatyna ainalyp ýlgeripti. Mәjilistte 107 deputat bar. Senatta qazir 48 deputat tizimdelip túr. Sonda qos palatada 155 adam deputattyq mandatty iyemdenip otyr degen sóz.

Búl 155 deputattyng 45-i qazirding ózinde zeynetaqy alyp otyrghan azamattar. Olardyng qatarynda 69 jasqa tolsa da Mәjiliste viyse-spiyker bop otyrghan Vladimir Bojkolar bar, jasy jetpiske jetken Izmúhambetovter bar, jetpisten asqan Syzdyqovtar men Súltanovtar bar. Ol ol ma, seksennen asqan Kosarevter de әli kýnge deputattyq kresloda otyr.

Ol az deseniz, 65-ten asqan Áytimovalar men 68-den asqan Qaraqúsovalar da qatarlastarynan qalmay Parlamentte jýr.  Biz әli zeynet jasyna әne-mine tayap qalghandardy tizbelegen joqpyz.

Olar Zangha pysqyrmaydy. Pysqyrsa, oryndaytyn edi ghoy. Joq. Zandy oryndap qaryq qylmaghandar qalay Zang shygharumen ainalysady deysing keyde. Deputat dep otyrghandardyng deni eks shendiler ghoy.

Ansar Músahanov Almaty oblysyn basqara almay, Preziydentting aldynda tili kýrmelip, úyatqa qalghan. Qazir deputat. Basy daugha qalghan Soltýstik Qazaqstan oblysynyng eks-әkimi Erik Súltanov ta qazir deputat. Eks-әkim Serik Ýmbetov te, Baqtyqoja Izmúhambetov te deputat. Eks-ministr Baqytjan Júmaghúlov pen Vladimir Bojko da deputat. Anau Áytimova da eks-ministr.

Jogharydaghy sayasy kadrlargha qaray túra, mynaday oigha qaldyq. Aqorda sayasy kadrgha tapshy ma, әlde óz salasynda tam-túmdap tirlik ete almaghandardy senatqa jinau qaghidasy qalyptasyp qalghan ba? Sonda eks degenning bәri deputat bola ma? Jә, jas bolsa jәne bir jón. Kil zeynetker...

Núrgeldi Ábdighaniyúly

Abai.kz

19 pikir

Ýzdik materialdar