Almaty qalasynyng qylmystyq ister jónindegi mamandandyrylghan audanaralyq sotynda BTA bankting aqshasyn úrlau isi boyynsha taraptardyng sóz sayysy odan әri jalghasuda. Sottaghy sózinde memlekettik aiyptaushylar Erkin Baymaghambetov pen Timur Shamay sottalushylargha qylmystyq isti qarau barysynda taghylghan aiyptardyng tolyqtay dәleldengenin mәlimdedi.

«Múhtar Áblyazovti kinәli dep tanyp, mýlkin kәmpeskeleumen, 300 ailyq eseptik kórsetkish kólemindegi aiyppúldy tóleumen qatar 20 jylgha bas bostandyghynan aiyru jazasyna kesudi súraymyn, jazasyn barynsha qauipsiz jaghdayda ótesin. Onyng bank úiymdarynda kәsiby qyzmetpen ainalysuyna ýsh jylgha deyin tyiym salynsyn. Jaqsylyq Jarymbetovti kinәli dep tanyp, banki úiymdarynda kәsiby qyzmet etuine ýsh jylgha deyin tyiym salumen qatar 5 jylgha bas bostandyghynan aiyrudy súraymyn. QR Qylmystyq kodeksining 63 babynyng negizinde jazasyn ýsh jylgha deyin synaq merzimimen shartty týrde óteu úsynylady. Qayrat Sadyqovty kinәli dep tanyp, 18 jylgha bas bostandyghynan aiyru jazasy belgilensin. Sonday-aq, mýlki kәmpeskelenip, 300 ailyq eseptik kórsetkish kólemindegi aiyppúldy tóleumen qosa bankilik úiymdarda kәsiby qyzmetpen ainalysuyna ýsh jylgha deyin tyiym salynsyn. Jazasyn enbekpen týzetu jýiesining organdarynda ótesin»,- dedi sottaghy sózinde Erkin Baymaghambetov.

Memlekettik aiyptaushy sottan Sәduaqas Mәmeshti 5 jylgha abaqtygha qamaudy súrady. Jazasyn ýsh jylgha deyin synaq merzimimen shartty týrde óteu úsynyldy. Ayta keterligi, sot otyrysynyng basynda BTA bank basqarma tóraghasynyng birinshi orynbasary-nesie komiytetining tóraghasy Jaqsylyq Jarymbetov óz kinәsin tolyq moyyndaghan bolatyn. Taraptardyng sóz sayysynyng aldynda BTA bankting búrynghy basqarma tóraghasy Sәduaqas Mәmәsh te istegen qylmysyna ókinetinin jәne óz kinәsin tolyqtay moyyndaytynyn mәlimdedi. Prokurorlardyng Jarymbetov pen Mәmeshke shartty týrde jazany súrauyna olardyng óz kinәsin tolyqtay moyyndauy sebep bolghangha úqsaydy.

«Jәbirlenushi tarapting ókilining azamattyq shaghymy tolyqtay qanaghattandyrylsyn jәne Bankke keltirilgen shyghyn sottalushylardan birdey kólemde óndirilip alynsyn»,-dep sózin týiindedi prokuror.

Taraptardyng sóz sayysynda memlekettik aiyptaushylar ýsh kýn boyy sóz sóiledi. Óitkeni, olar sot otyrysynda qylmystyq isting barlyq epizodtaryna egjey-tegjeyli toqtalyp, sottalushylardyng jasalghan qylmystargha tikeley qatysy baryna dәiekter keltirdi.

Eng aldymen, Erkin Baymaghambetov BTA banktegi alayaqtyqpen «aqsha toltyru» turaly әngimeledi. Onyng aituyna qaraghanda, M. Áblyazov aqsha úrlamay túryp, BTA bankke halyqaralyq qarjy instituttarynyng qaryzy jәne halyqtyng salymdary esebinen mol qarajat tartuy tiyis bolghan. Sheteldik investorlar men nesie berushilerden aqsha alu ýshin ol BTA bankte aksionerleri salghan birshama qarjy baryn kórsetudi kózdeydi. Basqasha sózben aitqanda, asa iri somadaghy investisiyalargha qol jetkizu bankting jarghylyq kapitalynyng kólemine tәueldi bolghan. Bankting qarajaty qanshalyq kóp bolsa, soghúrlym ol sheteldik qarjy úiymdarynan molyraq aqsha alatynyn bilgen.

Múhtar Áblyazovting qylmystyq kestesin prokurorlar qarjy piramidasymen salystyrdy. Ádette múnday qarjy piramidalarynyng basty maqsaty - aqsha tabu mýmkindigi az bolghan jaghdaydyng ózinde iri kólemde tabys tabu ýshin basqa túlghalargha jalghan tartymdylyq jasau bolyp tabylady.

«Áblyazov investisiya tartu ýshin bankting emissiyalaryn satu turaly sheshim qabyldaydy. Shygharylghan aksiyalar birjada ornalastyrylady. Búl kommersiyalyq jәne qarjylyq qúrylymdargha nesie berushilerding aqshasyn tartu tәsili. Alayda QR-daghy baqylaushy jәne qadaghalaushy organdardan qúpiya jaghdayda bankting aksiyalarynyng basym bóligin Áblyazovting ózining kompaniyalary satyp alady»,- dedi prokuror. Erkin Baymaghambetovting aitynsha, jogharydaghy is-qimyldardyng nәtiyjesinde aksiyalargha jasandy súranys payda bolghan jәne olardyng birjadaghy ótimdiligi qamtamasyz etilgen.

Búghan qosa, memlekettik aiyptaushy Múhtar Áblyazovting BTA bankte qúrghan qylmystyq qauymdastyghy turaly egjey-tegjeyli әngimelep berdi. «Áblyazov ózi jasaghan jәne jetekshilik etken qylmystyq kesteni jalghyz jýzege asyra almaytynyn bilgen. Sondyqtan ashkózdik maqsatyn iske asyru ýshin ol úiymdasqan qylmystyq qauymdastyq (ÚQQ-avtor) qúrghan. Búl qauymdastyqqa 100-den astam adam kirgen. Qauymdastyqtyng qúrylymy erikti úiymdasqan qylmystyq toptardan qúralghan. Qylmystyq qauymdastyq mýsheleri úiymdastyru jәne oryndau belgileri boyynsha ÚQQ-tyng bólimsheleri, toptary jәne buyndarynyng arasynda bólinip qoyylghan»,-dep týsindirdi prokuror.

Abai.kz