جۇما, 29 ناۋرىز 2024
ادەبيەت 4862 10 پىكىر 2 شىلدە, 2019 ساعات 11:10

25 ماۋسىم ءھام ماعجان

بۇل كۇن ماعجاننىڭ، ۇلى ماعجاننىڭ تۋعان كۇنى! وسى كۇندەردەگى ارىس قالاسىندا ورىن العان اۋىر جاعدايلارعا بايلانىستى، كوپ ايتىلماي قالعان بولار! «اعىلشىنعا شەكسپير قانداي بولسا، ورىسقا پۋشكين قانداي بولسا، قازاققا ماعجان دا تۋرا سولاي!» دەگەن زەرتتەۋشىنىڭ سوزىنە باس يەمىن! بۇدان جاقسى ايتا الماسپىز!

مەن سول كەزدەگى ءومىر تالابى بويىنشا 7-سىنىپتان باستاپ، ورىسشا ۇيرەنۋ ءۇشىن، ءوز بەتىمشە ورىسشا وقىپ كەتكەن ەدىم. الايدا، قۇداي وڭداپ سەكسەنىنشى جىلداردىڭ اياعىندا قولىما ماعجاننىڭ ولەڭدەر جيناعى ءتۇستى! وزىمە قازاق پوەزياسىنىڭ جاڭا قىرىن، بەلەسىن اشتىم! بۇرىنعى وقىعان كوپتەگەن اقىندارىمىزدىڭ ولەڭدەرىنىڭ كوپ جاعدايدا جاساندى ەكەنىن ءتۇسىندىم. ماعجان ارمان مەن قيالدىڭ شەكسىز تۇسىنىگىنىڭ بەينەسى ەكەنىن سەزىندىم. ونىڭ سانقىرلى ويلارىنىڭ ۇشقىرلىعىنا تاڭ قالدىم! مىنە، سودان باستاپ، ءوزىم دە ماعجانعا ەلىكتەيمىن جانە ونىمدى ماقتان ەتەمىن. تومەندەگى بىرەر ولەڭدەرىم ماعجاننىڭ سەزىم ليريكالارىنا ەلىكتەپ جازعاندارىم ەدى...

كىم سۇلۋ...

بىلەسىڭ بە، بۇل جالعاندا كىم سۇلۋ؟

كىمگە ارنالار، اڭساۋ مەنەن ىنتىعۋ.

مۇمكىن ونى ءومىر بويى ىزدەرسىڭ،

سەرىك بولار، تاۋسىلمايتىن، تۇنشىعۋ.

 

ماڭگى قالعان قۇلاعىڭدا ءۇن سۇلۋ.

مۇمكىن، مۇمكىن جۇرەكتەگى كۇن سۇلۋ.

نازىك سەزىم الداماسىن بىلەمىن،

بۇيىردى ما، ىشتەن تىنىپ، كۇرسىنۋ.

 

جان-تانىڭمەن سۇيگەن جانىڭ شىن سۇلۋ!

سۇلۋ قىزعا جاراسادى قىمسىنۋ.

كۇلكىسىمەن سەزىمدەردى تەربەتكەن،

ءار كىمنىڭ بار، كوڭىلىندە ءبىر سۇلۋ!

**********************

ۇندەمە

ۇندەمە جانىم ۇندەمە

سەزىمدى اشقان ءتۇن دەمە.

باسقانىڭ ءبارىن قايتەسىڭ،

باسقا ويدى مۇلدە سىر دەمە.

 

بالقىتىپ بويدى ىستىق دەم

ساناڭا قونىپ، تىلسىم ەم.

ۇمىتتىق بىزدەن باسقانى،

ءوزىڭدى ءسۇيىپ، قۇشتىم مەن...

 

شىداتپاي ەستى اپ گۇرىلدەپ،

بار دەنە تۋلاپ دىرىلدەپ.

قۇمارلىق، تۇيسىك تاۋسىلماس،

ءسوز جەتپەس وعان ءتىلىڭ كەپ.

 

اڭساعان ءلاززات سەزىلەر،

قۇشتارلىق كۇتكەن كەزىگەر.

ىسىنىپ تويات العانىن،

جان-ءتانىڭ تۇگەل سەزىنەر.

 

جىلى قان اقتى جىبىرلاپ،

شىعارداي جانىڭ تىپىرلاپ.

ۇندەمە، جانىم، ۇندەمە،

ءۇزىلىپ ايتشى، سىبىرلاپ.

 

قۋانىش بويعا جيىلىپ

توقتاماس سەزىم تيىلىپ.

ايتپاي-اق قوي، تۇسىنەم،

قاراي بەر جانىم، قيىلىپ...

***************************

كەزدەسۋ

تانىسقان كەزدەن سەنىمەن،

ويلايتىن جان ەڭ تۇنىمەن.

الدىمدا تۇرسىڭ قىمسىنىپ،

كەزدەستىك پە شىنىمەن...

 

قۇشتارلىق ءتۇرتىپ وياتتى،

اڭسادىق ىزدەپ توياتتى.

بار الەمدى ۇمىتىپ،

لاقتىردىق بىرگە ۇياتتى.

 

اۋزىما ءتيدى ەرىنىڭ،

سەزىمگە مۇلدە بەرىلدىم.

اق ءتوسىڭدى قۇشقاندا،

ەرىكسىز سەن دە كەرىلدىڭ...

 

ەرتەگى دەرسىڭ قالعانىن

جۇرەكتىڭ وتتاي جانعانىن.

ەسىمە تۇسسە سول ءبىر ءسات،

ۇمىتام، ءومىر جالعانىن.

*****************************

كوڭىل ارمانى

سۇلۋ قىز بۇراتىلىپ، ەركەلەسە،

قانداي جان سۇيىنبەيدى، مۇنى كورسە.

قيالىڭ ارمانمەنەن تابىسقانداي،

جان-تانىمەن ىنتىعىپ، ىرقىن بەرسە.

 

جانىمسىڭ، كەتپە ەندى، ايالداشى،

ءوزىمدى، تەك ءوزىمدى ايالاشى.

تەزىرەك ءتۇنى بويى ەسىمدى الىپ،

قۇشتارلىق سەزىمىڭدى اياماشى...

 

ول ساتتەر كوڭىلىڭدى شالقىتادى،

اشىلعان ىستىق ىنتىق تولقىتادى.

جابىسقان سۇلۋ قىزدىڭ ەرىندەرى،

جان الەمىن ەرىتىپ، بالقىتادى.

 

ارۋىڭ ءتاتتى ءلاززات سىيلاپ جۇرسە،

قوشتاسقىڭ كەلمەيتىنى قيناپ جۇرسە.

تۇنىمەن بولعان ءىستى ەسىنە الىپ،

مايىسىپ، اق كورپەنى جيناپ جۇرسە...

ازكەن التاي

جەتىسۋسكي

Abai.kz

10 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1562
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2257
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3535