جۇما, 29 ناۋرىز 2024
جاڭالىقتار 6254 0 پىكىر 31 مامىر, 2011 ساعات 17:50

«بولشوي تەررور»: 1937–1938. كراتكايا حرونيكا*

سوبىتيا «بولشوگو تەررورا» تولكو ۆ نەبولشوي سۆوەي چاستي ۆىحوديلي نا پوۆەرحنوست وبششەستۆەننوي جيزني: ۆ سوۆەتسكوي پەچاتي پوياۆليالاس ينفورماتسيا ليش و بولشيح ي - نا مەستنوم ۋروۆنە - و مالىح پوكازاتەلنىح پروتسەسساح، سوپروۆوجداۆشيحسيا پوگرومنوي پروپاگاندوي. ليچنىي وپىت چەلوۆەكا، پوپاۆشەگو ۆ جەرنوۆا رەپرەسسي، تاكجە نە موگ راسكرىت وبششەي كارتينى پرويسحودياششەگو. تەم سامىم، ماسشتاب، سترۋكتۋرا ي مەحانيزمى رەپرەسسي وستاۆاليس سكرىتىمي كاك دليا بولشينستۆا سوۆرەمەننيكوۆ (زا يسكليۋچەنيەم، رازۋمەەتسيا، «اۆتوروۆ» ي گلاۆنىح يسپولنيتەلەي تەررورا), تاك ي دليا نەسكولكيح پوكولەني يستوريكوۆ. سەيچاس سوۆوكۋپنوست دوستۋپنىح يستوچنيكوۆ داەت ۆوزموجنوست رازگليادەت چەرتەج «بولشوگو تەررورا» بولەە يلي مەنەە وتچەتليۆو. ودناكو ۆ داننوي حرونيكە مى نە سترەميليس پرەدستاۆيت ەتوت چەرتەج، كاك سۆيازنوە تسەلوە، - ناشا زاداچا بىلا زناچيتەلنو سكرومنەە: دات پرەدستاۆلەنيە و پوسلەدوۆاتەلنوستي رەپرەسسيۆنىح سوبىتي، سوپروۆوديۆ گلاۆنىە يز نيح مينيمالنىم كوممەنتاريەم. حرونيكا بازيرۋەتسيا، پرەيمۋششەستۆەننو، نا دوكۋمەنتاح تسك ۆكپ(ب) ي نكۆد سسسر - پرەجدە ۆسەگو نا ديرەكتيۆاح، رەگلامەنتيروۆاۆشيح ديناميكۋ رەپرەسسي، يح يدەولوگيچەسكيە، كوليچەستۆەننىە ي پروتسەسسۋالنىە پارامەترى.

سوبىتيا «بولشوگو تەررورا» تولكو ۆ نەبولشوي سۆوەي چاستي ۆىحوديلي نا پوۆەرحنوست وبششەستۆەننوي جيزني: ۆ سوۆەتسكوي پەچاتي پوياۆليالاس ينفورماتسيا ليش و بولشيح ي - نا مەستنوم ۋروۆنە - و مالىح پوكازاتەلنىح پروتسەسساح، سوپروۆوجداۆشيحسيا پوگرومنوي پروپاگاندوي. ليچنىي وپىت چەلوۆەكا، پوپاۆشەگو ۆ جەرنوۆا رەپرەسسي، تاكجە نە موگ راسكرىت وبششەي كارتينى پرويسحودياششەگو. تەم سامىم، ماسشتاب، سترۋكتۋرا ي مەحانيزمى رەپرەسسي وستاۆاليس سكرىتىمي كاك دليا بولشينستۆا سوۆرەمەننيكوۆ (زا يسكليۋچەنيەم، رازۋمەەتسيا، «اۆتوروۆ» ي گلاۆنىح يسپولنيتەلەي تەررورا), تاك ي دليا نەسكولكيح پوكولەني يستوريكوۆ. سەيچاس سوۆوكۋپنوست دوستۋپنىح يستوچنيكوۆ داەت ۆوزموجنوست رازگليادەت چەرتەج «بولشوگو تەررورا» بولەە يلي مەنەە وتچەتليۆو. ودناكو ۆ داننوي حرونيكە مى نە سترەميليس پرەدستاۆيت ەتوت چەرتەج، كاك سۆيازنوە تسەلوە، - ناشا زاداچا بىلا زناچيتەلنو سكرومنەە: دات پرەدستاۆلەنيە و پوسلەدوۆاتەلنوستي رەپرەسسيۆنىح سوبىتي، سوپروۆوديۆ گلاۆنىە يز نيح مينيمالنىم كوممەنتاريەم. حرونيكا بازيرۋەتسيا، پرەيمۋششەستۆەننو، نا دوكۋمەنتاح تسك ۆكپ(ب) ي نكۆد سسسر - پرەجدە ۆسەگو نا ديرەكتيۆاح، رەگلامەنتيروۆاۆشيح ديناميكۋ رەپرەسسي، يح يدەولوگيچەسكيە، كوليچەستۆەننىە ي پروتسەسسۋالنىە پارامەترى. پەرسونالنىي اسپەكت رەپرەسسي مى نە پودچەركيۆالي سوۆەرشەننو سوزناتەلنو: ۋ كاجدوي سەمي، ۋ كاجدوگو سووبششەستۆا - سۆويا حرونيكا تراگيچەسكيح دات، سۆوي مارتيرولوگ، ي نە ناشە دەلو رەشات، كتو يز سوتەن تىسياچ نەۆيننىح جەرتۆ زاسلۋجيۆاەت، ا كتو نە زاسلۋجيۆاەت ۋپومينانيا (مى ۋپوميناەم ليش يمەنا «ارحيتەكتوروۆ» تەررورا، ا تاكجە فيگۋرانتوۆ «پوكازاتەلنىح پروتسەسسوۆ» - اكتسي، كوتورىە يمەلي ياۆنوە پوليتيچەسكوە زناچەنيە ي يگرالي رول سيمۆوليچەسكوگو ۋستراشەنيا).

زدەس جە، ۆيديمو، سلەدۋەت وتمەتيت، چتو حود رەپرەسسي ۆ وپيسىۆاەمىي پەريود نە بىل راۆنومەرەن - تەچەنيە «بولشوگو تەررورا» سامىم گرۋبىم وبرازوم موجنو رازدەليت نا چەتىرە پەريودا:

  • وكتيابر 1936 - فەۆرال 1937 (پەرەسترويكا كاراتەلنىح ورگانوۆ، ۋستانوۆكا نا چيستكۋ پارتينوي، ۆوەننوي ي ادمينيستراتيۆنوي ەليتى وت پوتەنتسيالنو وپپوزيتسيوننىح ەلەمەنتوۆ ۆ ۋسلوۆياح ۋگروزى «يمپەرياليستيچەسكوي اگرەسسي»);
  • مارت 1937 - يۋن 1937 (دەكرەتيروۆانيە توتالنوي بوربى س «دۆۋرۋشنيكامي» ي «اگەنتامي ينوستراننىح رازۆەدوك»، پرودولجەنيە چيستكي ەليتى، پلانيروۆانيە ي رازرابوتكا ماسسوۆىح رەپرەسسيۆنىح وپەراتسي پروتيۆ «سوتسيالنوي بازى» پوتەنتسيالنىح اگرەسسوروۆ - كۋلاكوۆ، «بىۆشيح ليۋدەي»، پرەدستاۆيتەلەي ناتسيونالنىح دياسپور ي ت.پ.);
  • يۋل 1937 - وكتيابر 1938 (دەكرەتيروۆانيە ي رەاليزاتسيا ماسسوۆىح رەپرەسسيۆنىح وپەراتسي - «كۋلاتسكوي»، «ناتسيونالنىح»، پروتيۆ چسير; ينتەنسيفيكاتسيا بوربى س «ۆوەننو-فاشيستسكيم زاگوۆوروم» ۆ رككا، س «ۆرەديتەلستۆوم» ۆ سەلسكوم حوزيايستۆە ي در. وتراسلياح);
  • نويابر 1938 - 1939 (تاك نازىۆاەمايا «بەريەۆسكايا وتتەپەل»: پرەكراششەنيە ماسسوۆىح وپەراتسي، ۋپرازدنەنيە بولشينستۆا چرەزۆىچاينىح مەحانيزموۆ ۆنەسۋدەبنوي راسپراۆى، چاستيچنوە وسۆوبوجدەنيە ارەستوۆاننىح، روتاتسيا ي ۋنيچتوجەنيە «ەجوۆسكيح» كادروۆ ۆ نكۆد).

ك سوجالەنيۋ، ۆ داننوي حرونيكە پريۆەدەنو نە سليشكوم منوگو فونوۆىح سوبىتي، راسكرىۆايۋششيح پوليتيچەسكي ي سوتسيالنىي كونتەكست رەپرەسسي. پريچينوي تومۋ - وگرانيچەننىي وبەم پۋبليكاتسي. نادەەمسيا، چتو ۆ بۋدۋششەم مى سموجەم دوپولنيت ي دەتاليزيروۆات ەتۋ كراتكۋيۋ يستوريچەسكۋيۋ كانۆۋ.

1936
(وسنوۆنىە سوبىتيا، پرەدۆاريايۋششيە رازۆوروت رەپرەسسي ۆ 1937-1938 گگ.)

پرودولجەنيە   http://www.memo.ru/history/y1937/hronika1936_1939/xronika.html

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1570
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2265
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3564