جۇما, 29 ناۋرىز 2024
الەۋمەت 5360 9 پىكىر 6 جەلتوقسان, 2018 ساعات 10:31

ەكونوميكاداعى كەرەعارلىقتار قاشان جويىلادى؟

دوللار مەن ەۆرونىڭ، باسقا دا شەتەل ۆاليۋتالارىنىڭ شەكتەن تىس قىمباتتاپ، تەڭگەنىڭ ارزانداپ، قۇنسىزدانۋى ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىزگە، حالقىمىزعا زياننان باسقا ەشنارسە دە اكەلمەيدى. قىمبات ۆاليۋتالار، ارزان دا قۇنسىزدانعان تەڭگە شەتەلدىك ينۆەستورلار مەن ستراتەگيالىق جەر استى قازبا بايلىقتارى مەن شيكىزاتتى شەتەل اسىراتىن جانە وسى اسا ماڭىزدى ستراتەگيالىق نىسانداردى (وبەكتىلەردى) جەڭ ۇشىنان جالعاسىپ، مەملەكەتتەگى قىزمەتتەرىن پايدالانىپ زاڭدى بەلىنەن باسىپ كەزىندە جەكەشەلەندىرىپ العان بيلىك پەن بيزنەستى ۇشتاستىرعاندارعا، جوقتان پايدا بولعان وليگارحتارعا عانا ءتيىمدى، ءارى پايدالى. بۇل مىرزالار ەكسپورتتان تۇسكەن قىمبات ۆاليۋتالاردى بىرىنشىدەن، شەتەل بانكتەرىندە ساقتايدى...

ەكىنشىدەن، ءتۇسىپ جاتقان قىمبات ۆاليۋتانىڭ ازداعان بولىگىنە عانا ارزان تەڭگەنى ساتىپ الىپ، مەملەكەتكە تولەيتىن سالىقتارى مەن بارلىق كورسەتەتىن قىزمەت تۇرلەرىنە تۇگەلىمەن قۇنسىزدانعان ۇلتتىق ۆاليۋتامىز تەڭگەمەن تولەيدى...

وكىنىشكە وراي ۇلتتىق بانك پەن وكىمەت شەتەلدىكتەر مەن حۆق – نىڭ (مۆف), جانە دە بيلىكپەن «ۇيلەسىمدى تۇردە» توننىڭ ىشكى باۋىنداي قابىسىپ كەتكەن وليگارحتاردىڭ اشسا الاقانىندا، جۇمسا جۇدىرىعىندا، سولاردىڭ ساياساتىن العان بەتتەرىنەن قايتپاي، «ءلاپپايلاپ»  جۇزەگە اسىرۋدا. ونىڭ ەسەسىنە بۇل مىرزالاردىڭ وي - ساناسىنان وتانشىلدىق پەن پاتريوتيزم، حالىق قامى مەن ەل جاعدايى دەگەن قاسيەتتى ۇعىمدار ۇشتى – كۇيلى، مۇلدەم جوعالعان؟! بۇلاردىڭ بار ماقساتتارى مەملەكەت مۇلكى مەن قارجىسىن قارپىپ قالۋ، جانە دە دۇنيەقوڭىزدىقتىڭ سيندرومىنا اينالعان «تەندەردەن» ءتيىمدى تۇردە «جەۋ؟!» بۇل پاراقورلىق پەن جەمقورلىق جۇيەنىڭ جەگى قۇرتتارى مەملەكەتىمىزدى وسىلايشا ىشتەي ىرىتۋدە؟!!! ەلىمىزدىڭ كەلەشەگىنىڭ ءتۇپ تامىرىنا بالتا سەرمەگەن بۇل اسا زارداپتى سۇمدىق ءۇردىستى كىمنىڭ توقتاتارى، ازىرگە بەلگىسىز بوپ تۇر؟!

جالپى قىمباتشىلىق پەن ينفلياتسيانىڭ، ۇلتتىق ۆاليۋتا تەڭگەنىڭ ودان ارى قۇنسىزدانۋىنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن،  بىزدىڭ ەلىمىزدەن ەكسپورتقا شىعاتىن ونىمدەردىڭ بارلىعى دەرلىك تەڭگەگە ساتىلۋى كەرەك. شەتەلدىك ساتىپ الۋشى زاڭدى جانە جەكە تۇلعالار قازاقستاندىق بانكتەردەن ۆاليۋتاعا تەڭگەنى ساتىپ الىپ، ەكسپورتتاۋشى قازاقستاندىق زاڭدى نەمەسە جەكە تۇلعالارمەن تەك قانا ۇلتتىق ۆاليۋتا تەڭگەمەن عانا ەسەپ ايىرىسۋى قاجەت. (بىراق مۇنداي شەشىم قابىلداۋ ءۇشىن ەل باسقارعاندارعا مىقتى ساياسي جىگەر مەن باتىلدىق پەن بىلىكتىلىك كەرەك!)  العاشقىدا ازداپ قيىندىق تۋعانىمەن كەلەشەكتە دەنى ساۋ ەلدەردىڭ قاتارىنا كىرۋدى، بۇل اسا ماڭىزدى ءىس-شارالار اناعۇرلىم تەزدەتەدى. ال ساتىپ العان قاعاز ۆاليۋتالارعا قاي زاماندا دا ءوزىنىڭ قىزمەتىن ادالدىقپەن اتقارىپ كەلە جاتقان بانكتىك (999,9 Ag) التىن قۇيمالاردى كوپتەپ ساتىپ الۋ قاجەت! التىن ەشقاشاندا، وزىندىك التىندىق قاسيەتىن ءبىر تۇندە قۇنسىزدانىپ كەتەتىن قاعاز اقشاداي ەمەس، ەشۋاقىتتا دا جويمايدى. ودان باعالى تابىس كوزىن، قۇندى تەڭگەرمەنى ادامزات وركەنيەتى ءالى ويلاپ تاپقان جوق! ەل باسقارىپ وتىرعاندار وسى جاعىنا كوپ كوڭىل ءبولۋى ءتيىس!

بانكتىك التىن قورلارى

بيشارا بولعان تەڭگەمدى جەرگە ۇرىپ وتىرعان كىم؟

جانە دە ايتا كەتەر تاعى ءبىر ماڭىزدى ماسەلە، ينفلياتسيانى تەجەۋ ءۇشىن مۇناي ونىمدەرى مەن باسقا دا قۋات، وتىن كوزدەرىنە، كوممۋنالدىق تولەمدەرگە ودان ارى باقىلاۋدى ودان ارى كۇشەيتۋ قاجەت. وكىمەت بۇل ماڭىزدى ماسەلەدە قولدارىندا مۇناي مەن كومىر كەنىشتەرى جوق بولعاسىن (بارىدە شەتەلدىكتەر مەن وليگارحتار مەنشىگىندە جەكەشەلەنىپ كەتكەن) السىزدىك پەن شاراسىزدىق تانىتىپ وتىر. ال ەندى كەشە عانا استانادا: «قازاقستاندىق ستراتەگيالىق مەملەكەتتىك نىسانداردىڭ اكتسيالىق ۇلەستەرىنىڭ 15 پايىزدان باسقاسىنىڭ ءبارىن جەكەمەنشىككە، ياعني شەتەلدىكتەر مەن وليگارحتارعا ساتامىز، مىنە ءبىز ۇكىمەتتىڭ وسىلايشا ءىس – ارەكەتتەرىن شەكتەيمىز!» - دەگەن ەل پرەزيدەنتىنىڭ شەشىمىن ناعىز تاپقىرلىق پەن كورەگەندىك دەپ، كىم ايتا الدى؟!. مۇنداي اپەرباقاندىقتى قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟ تومەندە وسى باق - تا جاريالانعان ءماتىنىن سول كۇيىندە بەرىپ وتىرمىز:

دوليا گوسۋدارستۆا ۆ ەكونوميكە سترانى نە دولجنا پرەۆىشات 15% - نازارباەۆ

(دوباۆلەن تەكست پوسلە 3 ابزاتسا)

استانا. 14 نويابريا. ينتەرفاكس-كازاحستان – پروۆوديمايا ۆ سترانە پريۆاتيزاتسيا دولجنا ۋمەنشيت دوليۋ گوسۋدارستۆا ۆ ەكونوميكە سترانى دو 15%، سووبششيل پرەزيدەنت كازاحستانا نۋرسۋلتان نازارباەۆ.
"ناشا زاداچا - چتوبى مەنشە بىلو پراۆيتەلستۆا ۆ ەكونوميكە ي دوبيتسيا توگو، چتوبى پراۆيتەلستۆو موگلو ۋپراۆليات نە بولەە چەم 15% ەكونوميكي، دليا ەتوگو ناچالي ۆتوروي ەتاپ پريۆاتيزاتسي", - سكازال ن.نازارباەۆ نا تورجەستۆەننوي تسەرەموني زاپۋسكا تورگوۆ نا بيرجە مەجدۋنارودنوگو فينانسوۆوگو تسەنترا "استانا" (مفتسا) ۆ سرەدۋ.
ون ناپومنيل، چتو ۆ پەرۆىە گودى نەزاۆيسيموستي بىلا پروۆەدەنا پەرۆايا پريۆاتيزاتسيا، بلاگوداريا كوتوروي ۆلاستي "سدۆينۋلي پولنوستيۋ وستانوۆيۆشۋيۋسيا ەكونوميكۋ ي ستالي ۆىحوديت كريزيسا".

سوگلاسنو ۋتۆەرجدەننومۋ پراۆيتەلستۆوم كومپلەكسنومۋ پلانۋ پريۆاتيزاتسي نا 2016-2020 گودى، دو كونتسا 2018 گودا دۆە دوچەرنيە كومپاني فنب "سامرۋك-كازىنا" - Air Astana ي "كازاتومپروم" - پلانيروۆالوس ۆىۆەستي نا IPO, ي ودنۋ - "كازاحتەلەكوم" - نا SPO. 
ۆو ۆتورنيك سووبششالوس، چتو گوسفوند "سامرۋك-كازىنا" رازمەستيل 15% پرينادلەجاۆشيح ەمۋ اكتسي "كازاتومپروما" نا لوندونسكوي فوندوۆوي بيرجە (LSE) ي بيرجە مفتسا (AIX). ۆ رامكاح IPO گوسفوند پريۆلەك $451 ملن. 

وجيداەتسيا، چتو دو كونتسا 2020 گودا بۋدۋت رازمەششەنى اكتسي درۋگيح كرۋپنەيشيح گوسكومپاني سترانى - "كازاحستان تەمير جولى", "كازمۋنايگاز", "سامرۋك-ەنەرگو", "كازپوچتا", "تاۋ-كەن سامرۋك", Qazaq Air.   14.11.2018, 12:08 | backز 

ستراتەگيالىق وندىرىستەر مەن ترانسپورتتىق، ەنەرگەتيكالىق، بايلانىس كوممۋنيكاتسيالارىن دەنى ساۋ، دامىعان ەلدەردىڭ پاتريوت باسشىلارى ەشقاشاندا جەكەمەنشىككە ساتقان ەمەس، ساتپايدى دا!

ۇكىمەتتەگى بىلىكسىز، دايىندىقتارى تىم تومەن، تامىر - تانىستىقپەن كەلگەن مامانداردىڭ ورنىنا بىلىكتى وتاندىق ماماندارىمىزدى تارتپاي ءىستىڭ وڭباسى انىق. شەتەلدەن شاقىرعان ماماندار ەش ۋاقىتتا مەملەكەتىمىزدىڭ كوسەگەسىڭ كوگەرتپەيدى! ال، مەملەكەت پەن ستراتەگيالىق كاسىپورىنداردى ارامدىق جولدارمەن باسىپ قالعان بيلىك وكىلدەرىنىڭ تۋىستارى مەن ۇرپاقتارىنان تۇراتىن، جاتىپ ىشەر ارامتاماقتاردان قۇرالعان مەنەدجمەنتتى تەز ارادا تۇگەل تازالاماسا مەملەكەتتىڭ بولاشاعى نەعايبىل، مۇلدەم بۇلىڭعىر!...

"كادرىڭ مىقتى بولسا، قادىرىڭنىڭ دە مىقتى بولاتىنىن" قازاقستاننىڭ بۇگىڭگى ەكونوميكالىق جانە ساياسي – الەۋمەتتىك جاعدايى تولىعىمەن اشىپ بەردى...

قازاقتىڭ نەبىر مىقتى كاسىپقوي، بىلىكتى دە، ءبىلىمدى ماماندارى قازىر شەتەلدەردە ءجۇر. ونىڭ باستى سەبەبى كادر ساياساتىندا كرەملدەن ءابسوليۋتتى تۇردە شەكسىز تاۋەلسىزدىك العاندار شىندىق پەن ادىلەتتىلىك دەگەن ۇعىمدى اياق استى ەتكەن، پاراقورلىق پەن جەرلەستىك ىندەتىمەن اسقىنا اۋىرعان قازاقستان بيلىگى ناعىز كاسىپقوي، بىلىكتى ماماندارعا وتكەن عاسىردىڭ اياعىنان بەرى جول بەرمەي كەلەدى. نارىقتىق قاتىناستاردىڭ مايىن ىشكەن انگليا مەن فرانتسيادا وندىرىستەرىندەگى شەتەلدىكتەردىڭ ۇلەس سالماعى 15-20 پايىزدان اسپايتىنىن وتكەن ماقالالاردا ايتقان بولاتىنبىز. ال ءبىزدىڭ بيلىكتەگى "عۇلامالار" جالپى العاندا ەل بويىنشا 96 پايىزدىق مەملەكەتتىك ۇلەستى شەتەلدىكتەر مەن جەكە تۇلعالارعا ساتىپ جىبەرگەن. وسىلاي دا مەملەكەت باسقارا ما ەكەن؟..

ىلەسبەك بايجانوۆ

Abai.kz

 

9 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1569
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2265
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3563