جۇما, 29 ناۋرىز 2024
ءدىن مەن ءتىن 5278 76 پىكىر 4 قازان, 2018 ساعات 09:37

زىكىريا مىرزا، ءسىزدىڭ جان ايقايىڭىز، نە ايقاي؟

Əسسəلəمəعالەيكۋم، زىكىريا مىرزا! ءسىزدىڭ قمدب-عا دەگەن كوزقاراسىڭىز، يمامدارعا دەگەن سەنىمىڭىز، وكپە-رەنىشىڭىز جازعان دۇنيەلەرىڭىزدەن "مەن مۇندالاپ" سونادايدان كورىنىپ تۇرادى، ىلعي. سوندىقتان ونى قوزعامايمىن. تەك وسى ەلدىڭ ازاماتى رەتىندە ءبىر-ەكى پىكىر ايتۋعا قۇقىلىمىن دەپ ويلايمىن. مەنىڭ پايىمداۋىمشا، ءسىز، "بوزتورعايداي شىرىلداپ", قازاق بالاسىنىڭ اتا-بابا دىنىنەن الىستاپ بارا جاتقانىنا كۇيىنەسىز! كۇيزەلەسىز! ولاردى تۋرا جولعا سالعىڭىز كەلەدى؟ سول جولدا كۇرەسىپ تە ءجۇرسىز؟  اللا تاعالا جولىڭىزدى وڭعارسىن.

Əيتسە دە ايتقىم كەلگەنى، ءسىز، ۇنەمى ەلگە،  بيلىككە  اشىق حات جازاسىز؟ ءمۇفتياتتىڭ بەرگەن جاۋابىنا نە قاناعاتتانبايسىز، نە سوقتىعا بەرگەندى ۇناتاسىز. Əرينە،  قمدب كوپ نəرسەگە شاماسى جەتپەي جاتۋى بەك مۇمكىن.  بəلكىم جوعارىعا جالتاقتاپ، "قاسى - قاباققا" قاراعىشتاپ، وسى كۇنىمىزگە تəۋبə دەپ جۇرمەسىنە كىم كەپىل!  جازعاندارىڭىزعا باجايلاپ قاراسام ءسىزدىڭ  ۇستانىمىڭىز اتا-بابامىزدىڭ سارا جولى دا، قالعان جۇرت، (سونىڭ  ىشىندە مۋفتيات تا بار) اداسقان سەكىلدى؟  وسىعان دەيىنگى ءسىزدىڭ جازعاندارىڭىزدىڭ كوپشىلىگىن وقىعان قازاق رەتىندە تاعى قايتالايمىن،  ءبىر-ەكى اۋىز ءسوز ايتقىم كەلەدى. مەن ءوزىم جۇما نامازعا بارىپ،  مۋفتياتتىڭ ۋاعىزىن تىڭدايتىن بولعاندىقتان، مەشىتتەگى ۇزىن بالاقتى جاماعاتتىڭ بىرىنەن بولامىن. سەلدىر ساقالدى ۇناتپايتىندىقتان، قويۋلانا ءتۇسسىن دەپ قىرىپ جۇرەمىن. مۇسىلمان جاماعاتىن "احي" دەگەننەن گورى باۋىرىم دەپ ءوز تىلىمدە جاقىن تارتامىن. بىرەۋ اتا دىنىمە ءتىل تيگىزسە، جىنىم كەلەدى. بۇرا تارتىپ، بۇرمالاۋعا جانىم قاس... ءوزىمدى اتا - بابا جولىندامىن دەپ سانايمىن.  ارۋاقتاردى قۇرمەتتەيمىن، بىراق سىيىنبايمىن وكىنىشكە وراي! سەبەبى اباي اتام: "جاراتۋشى تۇرعاندا، جاراتىلعاننان نە سۇرايسىڭ" دەدى عوي. ونى ءسىزدىڭ بىلمەۋىڭىز دە مۇمكىن ەمەس؟!  الايدا، "ارۋاققا سىيىنبادىڭدار، ودان مەدەت-كومەك سۇرامادىڭدار!" - دەپ اشۋعا ءمىنىپ كەلەسىز. ۋاعىز ايتىپ جۇرگەن ازاماتتاردى اقىر اياعىندا اداسقانداردىڭ ساناتىنا قوسىپ قويدىڭىز... مۋفتيات ۋاحابيستتەرمەن كۇرەسىپ جاتسا،  ءسىز ءبىر بۇيىردەن "ەكىنشى مايدان" اشىپ العانداي əسەرگە بولەيسىز....

سəل سابىر ەتسەڭىز، ءوز جاعدايىمنان حابار بەرمەكپىن. اللاعا ءشۇبəسىز سەنگەن بابالارىمداي مەندە قۇرانعا باسىمدى ءيىپ، پايعامبارعا تاعزىم ەتەمىن. تاقۋا بولماسام دا، شاما شارقىم جەتكەنشە پارىزداردى ورىندايمىن.

Əر بەيسەنبى شەلپەك ءپىسىرىپ تاراتتىرامىن كورشى - كولەمگە. ....قۇدايى - ساداقا ەسەپتى.  كەلىننىڭ بەتىن اشۋعا، سəلەم جاساتۋعا، قابىرگە بارىپ قۇران وقۋعا، مۇمكىندىك بولىپ جاتسا قوجا احمەت ياسساۋي باباما حيجرەت جاساۋعا، جاقسى ادامنىڭ باتاسىن الۋعا اسىعامىن.  جىر - قيسسالاردى تىڭداۋعا، بالالارىما وقىتۋعا تىرىسامىن. ايتىس - تەرمەنى تىڭداسام دەلەبەم قوزادى. جىلقىنىڭ ەتىن ءسۇيسىنىپ جەيمىن. قىمىز ىشەمىن. كوكپارعا تۇسەمىن. تاڭ اتقانشا دومبىرا تارتامىن. ولەڭ جازامىن.

اللاعا مەكەن بەرمەيمىن. ەشكىمدى كəپىر دەمەيمىن.

ويتكەنى مەن تىڭداعان ۋاعىزدار (قمدب بەكىتكەن مەشىتتەردە) مۇنىڭ بىرەۋىنە دە شيرك دەپ شەكتەۋ قويعان ەمەس. وندا ءسىزدىڭ جان ايقايىڭىز، نە ايقاي؟ ءوز باسىم ءتىرى اراپتى ءبىر-ەكى رەت كورگەنىم بولماسا، ءتىپتى تانىمايدى ەكەنمىن. وندا مەن نەگە اراپ بولۋعا اسىعادى ەكەنمىن؟ دەمەك، بالا-شاعامدا قازاق بولىپ قالادى دەگەن ءسوز. ايتپاقشى، سوپىلىقتى قۇرمەتتەيمىن. بىراق بۇگىنگى سوپىلاردىڭ ءىس-əرەكەتتەرىنىڭ كوبى ماعان ۇنامايدى.... ول ۇزاق əڭگىمە. ..

اتا-بابا ءدəستۇرىن ۇستانامىن، حانافي مازحابىندامىن،  əيتسە دە قالعان ءۇش ماسحاپقا دا قۇرمەتىم ەرەكشە. قمدب جول كورسەتۋشى - تىرەگىم.  سەبەبى وندا قازاقىلىقتى بويلارىنا سىڭىرگەن، بابالار اماناتىنا قيانات جاسامايتىن وقىعان ازاماتتار كوپ دەپ ويلايمىن... سوندىقتان ءوزىمدى تۋرا جولدا ءجۇرمىن دەپ سانايمىن. الايدا، ءسىزدىڭ ماقالاڭىزدى وقىپ وتىرىپ ءوزىمدى ۋاحابيست سەزىندىم...

نەگە؟

ناعاشىباي قابىلبەك

Abai.kz

 

76 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1567
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2261
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3551