سارسەنبى, 24 ءساۋىر 2024
46 - ءسوز 4717 2 پىكىر 1 قازان, 2018 ساعات 16:00

شەراعاڭنىڭ "شاشىلىپ تۇسكەن تىركەستەرى"

...بۇل – وتانسىزدىق يدەولوگياسى. بۇل تاپتىڭ اناسى – اقشا، اتاسى – ساۋدا. «كوممەرسانتتار ءۇشىن ءوز تۋعان ەلى بولمايدى» دەپ امەريكا دەموكراتياسىنىڭ اتاسى توماس دجەففەرسون ايتقان.
دەمەك، بۇلاردان ۇلتتىق رۋحانيات دامەتىپ بەرەكە، قايىر تاپپايسىڭ. بۇلار ۇلتتىق رۋحانيات تالىقسىپ جاتسا، اۋزىنا سۋ تامىزبايدى. ونىڭ ەسەسىنە شەتتەن كەلگەن «جۇلدىزسىماقتارعا» ميلليونداردى اياماي تولەپ، جاتىپ توسەك، جايىلىپ جاستىق بولا قالادى.

***
اكادەميا كوپ، اكادەميكتەر كوپ. عىلىم... ءشوپ جەپ، جەم جەپ، ءسۇت بەرمەيتىن سيىر سياقتى.

***
جان-جاقتان تورىعان اجالدى جولاتپاي قورقىت اتا قوبىزىن كۇندىز-ءتۇنى تەبىرەنتىپ-اق كەلىپ ەدى... اتتەڭ-اي، ءبىر ساتكە قالعىپ كەتىپ، قوبىزدىڭ ءۇنى ءوشىپ قالعاندا، قاسيەتتى بابانى جىلان شاعىپ ءولتىردى.
سول قوبىزدىڭ شىن اتى – رۋحانيات.

***
گازەت جۇمىسى – ءبىر جاعىنان، جازۋشىنىڭ دوسى. ەل كورەسىڭ، جەر كورەسىڭ، سان ءتۇرلى ادامدارمەن كەزدەسەسىڭ. شىعارماعا جەم تابىلادى.
گازەت – ءبىر جاعىنان، جازۋشىنىڭ جاۋى. ويىڭدا جۇرگەن، كوكىرەگىڭدى كەرنەگەن دۇنيەنى الاڭسىز وتىرىپ جازا المايسىڭ. ۇدايى وتتىڭ ىشىندە جۇرەسىڭ. تۇندە دە تىنىم جوق. گازەت كەش شىعادى. «حالىققا ءبىر تيىن پايداسى جوق، كۇندە باس قوسقان جيىن بولادى». ءول-ءتىرىل، سونداعى باياندامانى، باستىقتاردىڭ كوپىرمە سوزدەرى تاڭەرتەڭ گازەتتىڭ بەتىندە بولۋى كەرەك. ايتپەسە، باسىڭ كەتەدى. ءسويتىپ ءجۇرىپ مەن باستاپ قويعان پوۆەسىمدى اياقتاي المادىم.
ال ورالحان سول ساپاردان ءبىراز جىل كەيىن «قۇم مىنەزى» دەگەن پوۆەست جازدى. مىنە، جازۋ! جازساڭ – وسىلاي جاز...

***
اي مەن جۇلدىز بولماسا، قاراڭعى تۇندە ادامدار اداسار ەدى.
ونەر دۇلدۇلدەرى بولماسا، مىنا كۇيبەڭ تىرشىلىكتە ادامداردىڭ كوڭىلىن كىر باسار ەدى.
ادامداردىڭ جانىن ىستانعان كىردەن تازالاپ جۇرگەن ۇلى ۇستا – نۇرعيسا – تاڭ الدىندا جۇلدىزدارمەن بىرگە ءسوندى.
ەندى ءبىز نۇرعيسانى ىلعي دا اسپاندا تاڭشولپاننىڭ جانىنان كورەتىن بولامىز.

***
شىندىقتى اقتارىلىپ ايتۋ وتە قيىن. بالكىم، دۇنيەدە ەڭ قيىنى وسى شىعار. دۇنيە – دۇنيە بولعالى بۇل ءتۇيىن ءالى شەشىلگەن جوق. ادام شىندىقتى ايتپايىن دەمەيدى. ايتايىن دەسە قورقادى. بىراق قۇدايدى قايتەدى؟ قۇداي ءبارىن كورىپ تۇر عوي! ادام قۇدايدى دا الداۋدى ۇيرەندى.

***
باي جىلدار. بايلىقتى بەيشارا جاندار دۇنيە¬قوڭىزبەن، اقشامەن ولشەيدى. كولدىڭ تاقىرعا اينالۋى وڭاي. بايدىڭ پاقىرعا اينالۋى وڭاي.
ال تاۋسىلمايتىن بايلىق، ول – قۇداي و باستا پەشەنەگە بەرگەن دارىن. سول دارىن ەڭبەك ەتسەڭ عانا بايلىققا اينالادى.
تالانت پەن دارىن تانا سۇتىنەن ەمەس، انا سۇتىنەن داريدى.
***

نوسترادامۋستىڭ ءبىر ايتقانى كەلسە، ءبىر ايتقانى كەلمەيدى. ال باياعى موڭكە ءبيدىڭ ايتقانىنىڭ ءبارى كەلىپ تۇر.
الا-شۇبار تىلدەن ارىلا المادىق. ءدۇدامالداۋ ءدىن دەگەن قاپتاپ كەتتى...

***
شىن جازۋشىنىڭ كوزى كوكىرەگىندە بولادى.

***
ءبىزدىڭ اۋىلدا، مىنا جۋالى دەگەن جەردە قالىڭ ەگىندى ءشوپ باسىپ كەتكەن كەيبىر جىلدارى. ارام ءشوپ. سول قالىڭ ءشوپتىڭ اراسىنان اندا-ساندا ءبىر بيداي، ءبىر ارپا قىلتيىپ-قىلتيىپ كورىنەتىن. جازۋشىلار وداعى دا سونداي ما، سانى كوپ… سول ساپاعا اينالسا دەيسىڭ.

***
بۇكىل قازاققا ءتان اتاقتى ادامداردىڭ تويلارى تەك سول ادامنىڭ تۋعان جەرىندە عانا تويلاناتىن ادەت پايدا بولدى...

***
ايتۋعا – ۇيات، ايتپاساڭ – قيانات.

***
زاڭ – مەملەكەتتىڭ توعىز قابات، تور كوزدى ساۋىتى.

***
اقيقات ادال ايتىستان تۋادى.

***
دەموكراتيا – جۇگەنسىزدىك ەمەس.
بوستاندىق – جۇيەسىزدىك ەمەس.

ساكەن سىبانبايدىڭ facebook پاراقشاسىنان

Abai.kz

2 پىكىر