جۇما, 29 ناۋرىز 2024
جازىلعان جايدىڭ جالعاسى... 7132 18 پىكىر 3 قىركۇيەك, 2018 ساعات 09:21

ءامىرجان قوسانوۆ. «وكىمەت وزگەرمەي، ۇكىمەت وزگەرمەيدى!»

جادىراعان جاز دا ءوتتى، كۇركىرەۋى كۇشتى، بىراق جاۋارى بەلگىسىز كۇز كەلدى. جاڭا ساياسي ماۋسىم باستالدى. ادەتتە، وسىنداي كەزدە ساياساتتانۋشىلار، باق وكىلدەرى بيلىكتەگى وزگەرىستەر تۋرالى الۋان-ءتۇرلى بولجام جاساي باستايدى. سونىڭ ىشىندە ەڭ ءجيى اتالاتىنى – كەزەكتەن تىس سايلاۋ مەن ۇكىمەتتىڭ اۋىسۋى.

بۇل جولى دا سولاي بوپ جاتقان سىڭايلى.

ارينە، ءبىز دە ءبارى دە بولۋى – ۇكىمەتتىڭ اۋىسۋى، نە اۋىسپاۋى – ابدەن مۇمكىن: وكىنىشكە وراي، ءبىزدىڭ ساياسي ءومىرىمىزدىڭ ەڭ باستى شەشىمدەرى قوعام بولمىسىنىڭ وبەكتيۆتى زاڭدارىنا سايكەس ەمەس، بيلىك باسىنداعى ىقپالدى لوببيست توپتاردىڭ سۋبەكتيۆتى قالاۋى بويىنشا قابىلدانىپ جاتادى. سوندىقتان ءوز باسىم ونداي ساياسي ساۋەگەيلىكپەن اينالىسقىم كەلمەيدى.

بىراق وسى جىلدىڭ ءبىر قىزىق جاڭالىعى دا جوق ەمەس.

«Abai.kz» تانىمال پورتال بۇل جولى بولۋى ىقتيمال ۇكىمەت اۋىسۋىنا قاتىستى اتقارۋشى بيلىك تارماعىنىڭ بولاشاق نوبايىن جاريالاپتى. «وپپوزيتسيا بىرگە بولسىن» دەپ، ازىرشە ساياسي امبيتسياسىن تىيىپ، بادىرايتپاي جۇرگەن مەن سياقتى پاقىردى الىپتى دا ۇكىمەت باسشىسى ەتىپ قويىپتى. ال مەنىڭ ورىنباسارلارىم مەن كابينەت مۇشەلەرى رەتىندە بۇرىنعى، قازىرگى شەندىلەرمەن قاتار ازاماتتىق قوعام وكىلدەرىن «بەكىتىپ» تاستاپتى.

وسىعان بايلانىستى پورتال مەنەن دە بولاشاق ۇكىمەت قۇرامىنا قاتىستى ويىمدى سۇرادى. ناقتى ادامداردىڭ اتى-ءجونىن اتاۋىمدى قالاپ وتىر.

مەنىڭ جاۋابىم مىناداي.

«Abai.kz» پورتالىنىڭ بۇل باستاماسىن ءوز باسىم قولدايمىن. ماسەلە ۇسىنىلىپ وتىرعان ناقتى جوبادا نەمەسە سول نۇسقادا اتالعان بىرقاتار ءوز باسىم سىيلاپ، قادىر تۇتاتىن تۇلعالاردا ەمەس.

ماسەلە مىناداي اسا وزەكتى ءارى قازاقستاندا ازىرشە ورنىعا قويماعان ماڭىزدى پرينتسيپتە – قازاقستان ازاماتتارى بيلىكتىڭ بارلىق تارماقتارى تۋرالى ءوز پىكىرىن اشىق ايتىپ، بولاشاقتا بيلىك باسىندا كىمدى كورگىسى كەلەتىنى تۋرالى دا بۇكپەسىز، ەشكىمگە جالتاقتاماي كوزقاراسىن بىلدىرۋگە قاقىلى! دەموكراتيا مەن وركەنيەتتى ساياساتتىڭ ءبىر ۇستىنى – وسى!

اششى بولسا دا، شىندىعىن ايتايىن: «Abai.kz»-ءتىڭ وسى ۇسىنىسىن وقىعان كەيبىر اعايىن: «ولاردان كىم سۇراپ جاتىر ەكەن وسى؟ بيلىك ءوزى-اق شەشپەي مە؟»، - دەپ، ءبىر جاعىنان مىسقىلداپ، ەكىنشى جاعىنان تۇسىنبەي جاتتى. مىنە، وسىنىڭ ءوزى بىزدەگى ساياسي مادەنيەتتىڭ دەڭگەيى قاي جەردە ەكەنىن انىق بايقاتتى.

وسىناۋ وي ورامىندا «ۇكىمەت سەكىلدى اتقارۋشى ورگاننىڭ قۇرالۋىنا حالىقتىڭ نە قاتىسى بار؟» دەگەن ەرەكشە قاتە، ءارى كاتەرلى وي جاتىر!

مەنىڭشە، ەلدە ءبىرازدان بەرى ايتىلىپ كەلە جاتقان ساياسي رەفورما تۋرالى ءسوز قوزعاعاندا ءبىز كوبىنەسە پرەزيدەنتتىك ينستيتۋتتى قايتا قۇرۋعا باسا كوڭىل بولەمىز دە، پارلامەنت جانە ۇكىمەت سەكىلدى اسا جاۋاپتى ورگانداردى «ۇمىتىپ كەتەمىز». وسىناۋ پايىمنىڭ ارتىندا «ءجا، پرەزيدەنت تۇرعاندا، ولار نە شەشە الادى؟» دەگەن تاپتاۋرىن تۇجىرىم جاتقانى دا راس.

وپپوزيتسيا سىناپ جۇرگەن سوڭعى كونستيتۋتسيالىق وزگەرىستەردىڭ ءوزى ۇكىمەتتىڭ ساياسي بيلىك تارماقتارى جۇيەسىندەگى ءرولىن ءبىرشاما ارتتىرعانداي (ارينە، ول جەتكىلىكسىز، بىراق ول ءوز الدىنا بولەك ءبىر اڭگىمە). سوندىقتان دا ءبىز، قوعام، قازىردىڭ وزىندە ۇكىمەت قالاي، نەنىڭ نەگىزىندە قۇرالادى دەگەن ساۋالدارعا جاۋاپتى ىزدەستىرە باستاۋىمىز كەرەك.

مەنىڭشە، قازىرگى ۇكىمەتتىڭ ءبىر «احيللەس وكشەسى» بار (جانە ول تۋرالى كوپشىلىك ايتا بەرمەيدى). ونىڭ ءمانى مىنادا – بىزدەگى ۇكىمەت ءبىر جاعادان باس، ءبىر جەڭنەن قول شىعارعان، ءبىراۋىزدى، بىرشەشىمدى، بىرقيمىلدى كوماندا ەمەس، ءارتۇرلى كلاندار مەن توپتاردىڭ وكىلدەرىنەن قۇرالعان الا-قۇلا جيىن! ءيا، فورمالدى تۇردە ولاردىڭ ءبارى - ءبىر پارتيانىڭ مۇشەسى. بىراق، جەمە-جەمگە كەلگەندە، ءار مينيستر ءوز توبىنىڭ كۇيىن كۇيتتەپ، سويىلىن سوعادى. كەيدە ءبىر ۇكىمەتتە جۇمىس ىستەپ جۇرگەن پرەمەر، ونىڭ ورىنباسارلارى، مينيسترلەر مەن اكىمدەر ءبىر-ءبىرىن اڭدىپ، ءبىر-بىرىنە قارسى جۇمىس ىستەپ، ءبىر-ءبىرىنىڭ سۇرىنگەنىن قالاپ جۇرگەندەي كورىنەدى ماعان! ونداي كەزدە جۇمىلا جۇك كوتەرۋ دەگەن تۋرالى ءتىپتى ايتۋعا دا بولمايدى عوي!

وركەنيەتتى ەلدەردە بولسا، جاعداي مۇلدەم باسقاشا. ول جاقتا پارلامەنت سايلاۋىندا جەڭىسكە جەتكەن پارتيا ۇكىمەتتى جاساقتايدى دا، سايلاۋ كەزىندە جاريالاعان باعدارلاماسىن ورىنداۋعا كىرىسەدى. كەلەسى سايلاۋعا دەيىن بەرگەن ۋادەلەرىن جۇزەگە اسىرسا، حالىق ول ۇكىمەتتى تاعى دا قولدايدى. باعدارلاماسىن ورىنداي الماسا، ماسقارا بوپ ورنىنان كەتەدى. ءبىر-ەكى ادام ەمەس، ءبارى ورنىن بوساتادى دا، ياعني كوماندا بولىپ كەتەدى. جانە دە جاي كەتپەي، رەسمي تۇردە وپپوزيتسياعا وتەدى جانە دە جەڭىسكە جەتكەن ءوز قارسىلاستارىنىڭ ءاربىر قادامىن اڭدىپ وتىرادى!

مىنە، بىزدە دە ءدال وسىنداي وركەنيەتتى ءداستۇر قالىپتاسۋى كەرەك.

سوندا عانا ۇكىمەتتىڭ جۇمىسى ءتيىمدى ءارى جەمىستى بولادى، قوعام ونىڭ باعدارلاماسى مەن كۇندەلىكتى قيمىل-ارەكەتىنە ىقپال ەتە الادى.

پورتال جۋرناليستەرى ماعان «ۇكىمەتتىڭ ءوزىڭىز قالاعان قۇرامىن اتاپ بەرسەڭىز»، - دەپ قولقا سالدى.

بەرمەي-اق قويايىن. ونىڭ ەكى سەبەبى بار.

بىرىنشىدەن، مەن ماقتاعان قوعام مەن بيلىكتەگى تۇلعالارعا سالقىنىم ءتيىپ كەتەر: «سەنى قوسانوۆ ماقتاپ جاتىر» دەپ، شەندىلەرگە باستىقتارى شۇيلىگىپ جۇرەر، ماعان ءبىر قاتىسى بولار دەپ وسىرمەي قويار (كۇلەدى).

ەكىنشى سەبەپ تۋرالى جوعارىدا ايتتىم: تەك قانا ءادىل دە اشىق سايلاۋدا جەڭىسكە جەتكەن پارتيا ءوز ۇكىمەتىنىڭ قۇرامىن جاساقتاپ، پارلامەنتتە بەكىتىپ، جۇمىس جاساۋى ءتيىس!

Abai.kz

 

 

18 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1571
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2265
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3565