جۇما, 29 ناۋرىز 2024
جاڭالىقتار 5222 0 پىكىر 31 قاڭتار, 2011 ساعات 10:42

پراۆيلنوە پونيمانيە كوررۋپتسي ("Project Syndicate", سشا)

نيۋ-يورك. يا تولكو چتو ۆەرنۋلسيا يز يندي، گدە يا چيتال لەكتسي پارلامەنتۋ يندي ۆ توم ساموم زالە، گدە نەداۆنو ۆىستۋپال پرەزيدەنت سشا باراك وباما. سترانا بىلا وحۆاچەنا سكاندالوم. گيگانتسكايا افەرا نا مينيستەرسكوم ۋروۆنە ۆ سەكتورە موبيلنوي سۆيازي پوزۆوليلا كوررۋمپيروۆاننومۋ پوليتيكۋ پەرەكاچات ۆ سۆوي كارمان ميللياردى دوللاروۆ.

نو نەسكولكو چلەنوۆ پارلامەنتا بىلي تاكجە پوراجەنى، ۋزناۆ، چتو كوگدا وباما ۆىستۋپال پەرەد نيمي، ون چيتال س «نەۆيديموگو» تەلەسۋفلەرا. ەتو ۆۆەلو ۆ زابلۋجدەنيە اۋديتوريۋ، كوتورايا پودۋمالا، چتو ون گوۆوريل ەكسپرومتوم، ا ەتو ۋمەنيە، كوتوروە ۆىسوكو تسەنيتسيا ۆ يندي.

وبا ەپيزودا راسسماتريۆاليس كاك نەكايا فورما كوررۋپتسي: ۆ ودنوم بىلي ۆوۆلەچەنى دەنگي، ۆ درۋگوم وبمان. ەتي دۆا پروستۋپكا، كونەچنو، نە وديناكوۆى پو ستەپەني امورالنوستي. نو ەپيزود س وباموي يلليۋستريرۋەت ۆاجنوە مەجكۋلتۋرنوە وتليچيە پري وتسەنكە توگو، ناسكولكو كوررۋمپيروۆاننىم ياۆلياەتسيا وبششەستۆو.

نيۋ-يورك. يا تولكو چتو ۆەرنۋلسيا يز يندي، گدە يا چيتال لەكتسي پارلامەنتۋ يندي ۆ توم ساموم زالە، گدە نەداۆنو ۆىستۋپال پرەزيدەنت سشا باراك وباما. سترانا بىلا وحۆاچەنا سكاندالوم. گيگانتسكايا افەرا نا مينيستەرسكوم ۋروۆنە ۆ سەكتورە موبيلنوي سۆيازي پوزۆوليلا كوررۋمپيروۆاننومۋ پوليتيكۋ پەرەكاچات ۆ سۆوي كارمان ميللياردى دوللاروۆ.

نو نەسكولكو چلەنوۆ پارلامەنتا بىلي تاكجە پوراجەنى، ۋزناۆ، چتو كوگدا وباما ۆىستۋپال پەرەد نيمي، ون چيتال س «نەۆيديموگو» تەلەسۋفلەرا. ەتو ۆۆەلو ۆ زابلۋجدەنيە اۋديتوريۋ، كوتورايا پودۋمالا، چتو ون گوۆوريل ەكسپرومتوم، ا ەتو ۋمەنيە، كوتوروە ۆىسوكو تسەنيتسيا ۆ يندي.

وبا ەپيزودا راسسماتريۆاليس كاك نەكايا فورما كوررۋپتسي: ۆ ودنوم بىلي ۆوۆلەچەنى دەنگي، ۆ درۋگوم وبمان. ەتي دۆا پروستۋپكا، كونەچنو، نە وديناكوۆى پو ستەپەني امورالنوستي. نو ەپيزود س وباموي يلليۋستريرۋەت ۆاجنوە مەجكۋلتۋرنوە وتليچيە پري وتسەنكە توگو، ناسكولكو كوررۋمپيروۆاننىم ياۆلياەتسيا وبششەستۆو.

ورگانيزاتسيا Transparency International ي ۆرەمەنامي ۆسەميرنىي بانك ليۋبيات رانجيروۆات سترانى پو ستەپەني يح كوررۋپتسي، سرەدستۆا ماسسوۆوي ينفورماتسي زاتەم نەپرەرىۆنو سسىلايۋتسيا نا تو، نا كاكوم مەستە ناحوديتسيا كاجدايا سترانا. نو كۋلتۋرنوە رازليچيە مەجدۋ سترانامي پودرىۆاەت زاكوننوست تاكوگو رانجيروۆانيا، كوتوروە، ۆ كونتسە كونتسوۆ، وسنوۆىۆاەتسيا نا وپروسە وبششەستۆەننوستي. تو، چتو دەلال وباما، ياۆلياەتسيا دوۆولنو وبىچنوي پراكتيكوي ۆ سوەدينەننىح شتاتاح (حوتيا وت وراتورا س ەگو سپوسوبنوستيامي موجنو بىلو وجيدات ي بولشەگو); نو ەتو سوۆسەم نە تاك ۆ يندي، گدە تاكايا تەحنيكا دەيستۆيتەلنو سچيتاەتسيا دوستوينوي پوريتسانيا.

ۆ يندي، كونەچنو، ەست كوررۋپتسيا، كاك ۆ ليۋبوي درۋگوي سترانە. نو ۆ يندي تاكجە ەست كۋلتۋرا، ۆ كوتوروي ليۋدي وبىچنو پودرازۋمەۆايۋت، چتو ۆسە ۆ وبششەستۆەننوي جيزني كوررۋمپيروۆانى، پوكا وني نە دوكاجۋت وبراتنوگو. داجە سلەپەتس سكاجەت Transparency International: «يا سوبستۆەننىمي گلازامي ۆيدەل، كاك ون برال ۆزياتكۋ». ۆ ساموم دەلە، ودين ۆىدايۋششيسيا ينديسكي چينوۆنيك، چەلوۆەك بەزۋپرەچنوگو حاراكتەرا، ودناجدى راسسكازال منە، كاك ەگو مات سكازالا ەمۋ: «يا ۆەريۋ، چتو تى نە كوررۋپتسيونەر، تولكو پوتومۋ، چتو تى موي سىن».

پوەتومۋ، ەسلي ۆى سپروسيتە ينديتسەۆ، وتمەچەنو لي يح پراۆيتەلستۆو شيروكو راسپروسترانەننوي كوررۋپتسيەي، وني س ۋدوۆولستۆيەم وتۆەتيات: «دا!». نو يزبىتوچنوست تاكيح سۋجدەني وكازىۆاەت ۆليانيە نا ميروۆوە رانجيروۆانيە يندي پو وتنوشەنيۋ ك درۋگيم، بولەە ەمپيريچەسكي مىسلياششيم سترانام.

پودوبنايا پرەدۆزياتوست ۆوزنيكاەت يز-زا سلۋچايۋششەيسيا ۆرەميا وت ۆرەمەني تەندەنتسي سچيتات پوليتيچەسكوە پوكروۆيتەلستۆو ۆ درۋگيح مەستاح بولەە كوررۋمپيروۆاننىم، چەم ۋ سەبيا دوما. ناپريمەر، كوگدا رازرازيلسيا ۆوستوچنوازياتسكي فينانسوۆىي كريزيس، پوسلەدوۆالي سيستەماتيچەسكيە پوپىتكي پەرەلوجيت ۆينۋ نا سترانى، كوتورىە بىلي ەمۋ پودۆەرجەنى: «كلانوۆىي كاپيتاليزم» ياكوبى نانەس ۋششەرب يح ەكونوميكام! درۋگيمي سلوۆامي، زناكومىە ي پوكروۆيتەلي ۆوستوچنوازياتسكيح ليدەروۆ بىلي «كلانامي», ۆ تو ۆرەميا كاك زناكومىە ي پوكروۆيتەلي ليدەروۆ سشا بىلي «درۋزيامي»?

فاكتيچەسكي بىلو پونياتنو، چتو وبۆينياەمىمي بىلي مەجدۋنارودنىي ۆاليۋتنىي فوند ي گوسۋدارستۆەننوە كازناچەيستۆو سشا، كوتورىە سپوسوبستۆوۆالي يزمەنەنيۋ كونۆەرتيرۋەموستي پو كاپيتالنىم وپەراتسيام بەز پونيمانيا، چتو سلۋچاي سو سۆوبودنىمي پوتوكامي كاپيتالا نەلزيا سراۆنيۆات سو سلۋچاەم سۆوبودنوي تورگوۆلي.

نو تام، گدە ودنوزناچنو موجنو نايتي زناچيتەلنۋيۋ كوررۋپتسيۋ، ا ەە چاستو موجنو نايتي، نۋجنو پريزنات، چتو ونا نە ياۆلياەتسيا كۋلتۋرنو وبوسنوۆاننوي. ناوبوروت، چاستو ەتو ياۆلياەتسيا رەزۋلتاتوم پوليتيكي، كوتورايا ەە پودپيتىۆالا.

ينديا ۆ 1950-ح گوداح يمەلا گوسۋدارستۆەننۋيۋ گراجدانسكۋيۋ سلۋجبۋ ي پوليتيچەسكي كلاسس، كوتورىە بىلي وبەكتوم زاۆيستي وستالنوگو ميرا. ەسلي سەگودنيا ەتو كاجەتسيا شوكيرۋيۋششيم، پوتەريۋ دوستوينستۆا نۋجنو پروسلەجيۆات وت پرونيكايۋششەي ۆو ۆسە سفەرى، «دايۋششەي رازرەشەنيە ۆلاستي», س ەە ترەبوۆانيامي پو ليتسەنزيروۆانيۋ ك يمپورتۋ، پرويزۆودستۆۋ ي ينۆەستيتسيام، كوتورىە دوستيگلي كولوسسالنىح رازمەروۆ. بيۋروكراتى نا ۆىسوكوم ۋروۆنە بىسترو وبنارۋجيلي، چتو ليتسەنزي موجنو پومەنيات نا ۋسلۋگي «تى منە ‑ يا تەبە»، ۆ تو ۆرەميا كاك پوليتيكي ۆيدەلي ۆ سيستەمە سرەدستۆو پوموگات ۆاجنىم فينانسوۆىم پوكروۆيتەليام.

كوگدا سيستەما پۋستيلا كورني، كوررۋپتسيا ستالو پروساچيۆاتسيا نيجە، وت ستارشيح بيۋروكراتوۆ ي پوليتيكوۆ، كوتورىح موجنو بىلو پودكۋپيت، چتوبى وني سدەلالي تو، چەگو وني دەلات نە وبيازانى، ك بيۋروكراتام نا بولەە نيزكوم ۋروۆنە، كوتورىە نە ستانۋت دەلات داجە توگو، چتو دولجنى، پوكا يم نە دادۋت ۆزياتكۋ. كلەركي نە بۋدۋت ناحوديت نۋجنىح پاپوك س دوكۋمەنتامي يلي نە ۆىدادۋت سۆيدەتەلستۆا و روجدەني يلي پراۆە سوبستۆەننوستي نا زەمليۋ، پوكا ۆى نە داديتە يم ۆزياتكۋ.

ەسلي پوليتيكا موجەت سوزداۆات كوررۋپتسيۋ، تاكجە ۆەرنو ي تو، چتو ستويموست كوررۋپتسي بۋدەت يزمەنياتسيا سو سپەتسيفيچەسكوي پوليتيكوي. ستويموست كوررۋپتسي بىلا وسوبەننو ۆىسوكوي ۆ يندي ي يندونەزي، گدە پوليتيكا سوزداۆالا مونوپولي، كوتورىە زاراباتىۆالي نا ارەندنوي پلاتە ۆ ۋسلوۆيا دەفيتسيتا، كوتورايا زاتەم راسپرەدەليالاس مەجدۋ چلەنامي سەمەي چينوۆنيكوۆ.

تاكايا كوررۋپتسيا پو «سوزدانيۋ ارەندنوي پلاتى» دوۆولنو دوروگايا ي ۆرەدنا دليا رازۆيتيا. ناوبوروت، ۆ كيتاە كوررۋپتسيا بىلا، ۆ وسنوۆنوم، تاكوي رازنوۆيدنوستي، پري كوتوروي پرويسحوديت رازدەلەنيە پريبىلي، كوگدا چلەنام سەمەي داۆالي دوليۋ ۆ پرەدپرياتي، تاك چتو يح زارابوتكي ۋۆەليچيۆاليس، كوگدا ۋۆەليچيۆالاس پريبىل - تيپ كوررۋپتسي، كوتورىي سپوسوبستۆۋەت روستۋ.

نەسومنەننو، ۆ كونەچنوم يتوگە، وبا تيپا كوررۋپتسي ۆرەدنى دليا ۋۆاجەنيا ي دوۆەريا، كوتورىە نۋجنى حوروشەمۋ پراۆيتەلستۆۋ، ي وبا تيپا كوررۋپتسي موگۋت پودورۆات ەكونوميچەسكۋيۋ ەففەكتيۆنوست پو-سۆوەمۋ. نو ەتو نە وسۆوبوجداەت ناس وت وتۆەتستۆەننوستي دولجنىم وبرازوم دات وپرەدەلەنيە كوررۋپتسي - ي پريزنات وچەۆيدنىە ي ۆاجنىە كۋلتۋرنىە وتليچيا ۆ توم، كاك ونا پونيماەتسيا.

دجاگديش بحاگۆاتي - پروفەسسور ەكونوميكي ي پراۆا ۆ كولۋمبيسكوم ۋنيۆەرسيتەتە ي ستارشي ناۋچنىي سوترۋدنيك ۆ سوۆەتە پو مەجدۋنارودنىم وتنوشەنيام، زانيمايۋششيسيا ۆوپروسامي مەجدۋنارودنوي ەكونوميكي، ا تاكجە اۆتور كنيگي «تەرميتى ۆ تورگوۆوي سيستەمە: كاك پرەفەرەنتسيالنىە تورگوۆىە سوگلاشەنيا پودرىۆايۋت سۆوبودنۋيۋ تورگوۆليۋ».

http://www.inosmi.ru/india/20110129/166053546.html

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1584
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2284
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3622