جۇما, 29 ناۋرىز 2024
تۇلعا 6439 13 پىكىر 26 ناۋرىز, 2018 ساعات 09:30

ۇستاز (سەرىك قيراباەۆ تۋرالى)

(ەسسە)

قايسىبىر جان جاسىمىزدى سۇراپ جاتسا، «سەرىك قيراباەۆتان 50 جاس كىشىمىز» دەپ جاۋاپ بەرەمىز. ونداعى كوڭىلىمىز – ومىردەگى، شىعارماشىلىق جولداعى ۇستازىمىزدىڭ جاسىنا جەتەيىك، ونەگەلى ىزىمەن جۇرەيىك دەگەن ىقىلاس.

1994 جىلدىڭ جازىندا ومبىداعى تۋعان اۋىلدا مەكتەپ ءبىتىرىپ، ارمان قۋىپ الماتى شاھارىنا كەلدىك. اباي اتىنداعى الماتى مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ «قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى» بولىمىنە وقۋعا تۇستىك. قاراشاڭىراق قارت كازپي-گە وقۋعا قابىلدانعانىمىزعا وزىمىزدەن دە ارتىق قۋانعان اتامىز مارقۇم بولدى دەسەك، ارتىق ايتپاعانىمىز. ويتكەنى سول كۇندەردە ول كىسىنىڭ وشكەنى جانىپ، ولگەنى ءتىرىلىپ جاتتى. وتىزىنشى جىلدارداعى قۋعىن-سۇرگىن زاماندا اباقتىسىندا اكەسى قامالعان قالانىڭ ۋنيۆەرسيتەتىندە ەندى نەمەرەسى ستۋدەنت بولىپ وقىماق.

اكادەميك سەرىك قيراباەۆ بىزگە ءتورتىنشى كۋرستا ءدارىس وقىدى. كورنەكتى عالىم ەسىمىن مەكتەپتەن جانە اتامىزدىڭ اۋزىنان ءبىلۋشى ەدىك. ول كەزدە ورتا مەكتەپ بىتىرگەن سانالى شاكىرت وقۋلىق اۆتورى س.قيراباەۆ ەسىمىن تانيتىن. ودان قالدى ءتورتىنشى كۋرسقا دەيىن ادەبيەت سالاسى بويىنشا پايدالانعان كىتاپتاردا عالىم ەسىمى، ەڭبەكتەرى ۇنەمى كەزدەسەتىن. ەندى سونداي ادامنان ءدارىس تىڭداۋ ماڭدايىمىزعا بۇيىرعان باق ەكەنىن بىردەن تۇسىنە قويمادىق.

سەرىك قيراباەۆ «قازاق ادەبيەتى سىنىنىڭ تاريحى» اتتى نەگىزگى كۋرستان بەردى. وعان دەيىن ادەبيەت سالاسىندا نىعمەت عابدۋللين، راحمانقۇل بەردىباي، جۇماعالي ىسماعۇلوۆ، نەمات كەلىمبەتوۆ، سەرىك ماقپىروۆ، تۇرسىن سىدىقوۆ، تەڭىزباي راقىمجانوۆ، تۇرسىن جۇرتباي، بالتاباي ابدىعازيەۆ سىندى پروفەسسورلاردان «حالىق اۋىز ادەبيەتى»، «قازاق ادەبيەتىنىڭ تاريحى مەن تەورياسى»، «ابايتانۋ»، «اۋەزوۆتانۋ» سەكىلدى ادەبيەت سالاسى بويىنشا ساباقتاردى وقىپ مەڭگەرگەن ەدىك.

سەرىك قيراباەۆتىڭ لەكتسياسى باس عيماراتتاعى قازاق ادەبيەتى كافەدراسى جانىندا ۇلكەن 404-اۋديتورياعا قارسى بولمەدە وتەتىن. دارىسكە كەشىكپەيمىز، باستالعان سوڭ تىنىش وتىرامىز.

ادەبيەتتانۋ عىلىمىنىڭ جەكە سالاسى سانالاتىن ادەبيەت سىنىنىڭ قازاق توپىراعىندا قالىپتاسۋى، دامۋى، كورنەكتى وكىلدەرى مەن ەستەتيكالىق، پۋبليتسيستيكالىق، تانىمدىق، ساياسي-يدەولوگيالىق سيپاتتارى جايىندا، سىننىڭ كەڭەس ءداۋىرى تۇسىندا اسىرە ساياسيلانعانىن بىلدىك. سونىڭ ءبارىن سيرەك كىتاپتاردان، زەرتتەۋلەردەن دايەكتى مىسال كەلتىرە وتىرىپ اقىرىن دا باياۋ داۋىسىمەن سەرىك سمايىلۇلى بايان ەتتى.

قازىرگى تاڭدا باتىستان كەلىپ جاتقان «زاماناۋي» سانالاتىن وقىتۋ تۇرلەرى، ارقيلى ادىستەمەلىك ۇلگىلەر، كەشەندى ساباقتار كوپ. الايدا ولار كوبىنەسە ۇلتتىق نەگىزگە سۇيەنگەن، ءارى ءتول توپىراقتا قالىپتاسقان ءداستۇرلى دارىستەگى يگى دۇنيەنى ەسكەرمەيتىندەي. اسىرەسە، قازاق ادەبيەتى سەكىلدى ۇلتتىق مازمۇنداعى گۋمانيتارلىق ءپاندى وقىتۋ كەزىندە كورنەكتى ادەبيەتتانۋشى عالىم ۇستازداردىڭ شەبەرلىك ساباقتارىنىڭ ارقاۋى ءۇزىلىپ بارا جاتقانداي. بۇل كۇندە سەرىك قيراباەۆتىڭ ۇستازدىق قاسيەتى جايىندا الدىن كورگەن كەيبىر شاكىرتتەرى ەستەلىكتەرىندە جازدى. ءبىزدىڭ بىلۋىمىزشە، عالىمنىڭ زەرتتەۋلەرىن، شىعارماشىلىعىن تالداۋمەن بىرگە، ول كىسىنىڭ ءدارىس وقۋ، ساباقتى ۇيىمداستىرۋ ادىستەمەسىن ءالى دە ارنايى زەردەلەۋ كەرەك. س.قيراباەۆتىڭ ادىستەمەلىك قىرى، پەداگوگيكالىق شەبەرلىگى جۇيەلى قاراستىرىلۋى قاجەت سىندى. البەتتە، ءبىز سىنشى، عالىم، وقۋلىق اۆتورى رەتىندە كوپ تانيتىن اكادەميكتىڭ ۇستازدىق شەبەرلىگى ءوز الدىنا جەكە زەرتتەۋدى كەرەك ەتەدى دەپ ويلايمىز. ازىرشە ۇستاز ءدارىسىن از سوزبەن تانيتىن بولساق، ونى بىلىمدىلىك، مادەنيەتتىلىك، جۇيەلىلىك ارقاۋى دەپ پايىمداۋعا كەلەدى.

س.قيراباەۆ لەكتسيا وقىعاندا، قاعازعا كوپ جۇگىنبەيدى. اۋديتورياعا تۋرا قاراپ، شاكىرتپەن ەركىن ديدارلاسادى. اكادەميادان كەلگەن كەيبىر لەكتور اعايلار اۋديتوريادا جۇمىس ىستەمەگەندىكتەن، ءدارىستى قاعازدان وقىپ، تەوريالىق ماسەلەلەرمەن جالىقتىرىپ الاتىن. س.قيراباەۆ بولسا، ساباق بارىسىندا ماتەريالدى ەركىن ايتاتىن، اسىرەسە اقىن ولەڭدەرىن جاتقا كوپ وقيتىن. مىسالى، قاسىم امانجولوۆ شىعارماشىلىعىنا بايلانىستى دارىستە داۋىلپاز اقىننىڭ وتتى جىرلارىن جاتقا وقىپ ساباق ايتقانى ەسىمىزدە قالدى.

تاعى ءبىر سيپاتى: ساباققا كەشىكپەي كەلەدى جانە ۋاقىتىلى بوساتادى. شاكىرتكە تيەسىلى ۇزىلىسكە قيانات جاسامايدى. تۇرەگەپ تۇرىپ ءدارىس وقىمايدى. لەكتسيانى ۇنەمى وتىرىپ وقيدى. ستۋدەنتتەردى تۇگەندەپ، تەكسەرىپ جاتپايدى. كەيبىر ۇستازدارداي كۇيكى تىرلىك جايىندا اڭگىمە قوزعاپ، ازىلدەسىپ، ساباقتان الشاقتامايدى. بىردەن تاقىرىپتى بەلگىلەپ، سول بويىنشا اڭگىمەسىن باستاپ كەتەدى. ۇستاز بەن شاكىرت اراسىندا ايتارلىقتاي مەجە (ديستانتسيا) ساقتايدى. داۋىسى اقىرىن شىقسا دا، ستۋدەنتتەر ساباقتا مۇقيات وتىرادى. جاسىن سىيلاعاننان با، اتاعىنان قايمىققاننان با، ايتەۋىر ءدارىس كەزىندە ساباق تىڭداپ، وزگە دۇنيەمەن اينالىسپايدى. ءوزى دە قىزىقتىرىپ، ومىردەن مىسال ايتىپ اۋديتوريانى مەڭگەرىپ الادى. ساباعىم بىتسە ەكەن، ۋاقىتىم تەزىرەك وتسە ەكەن دەگەن جۇزىنەن سەزىم بايقالمايدى. ستۋدەنتتەرگە ۇرىسپايدى، نامىسىنا تيەتىن اۋىر ءسوز ايتپايدى، ءوزىن مەيىلىنشە مادەنيەتتى ۇستايدى. سۋىق امانداسادى، ۋاقىتىلى كەلىپ، ساباقتان سوڭ كوپ كەشىكپەي شىعىپ كەتەدى.

بۇل 1998 جىلدىڭ ماۋسىم ايى بولاتىن. «قازاق ادەبيەتىنىڭ سىنى» كۋرسى بويىنشا ەمتيحان تاپسىرۋ كۇنىمىز. ءتورت جىل بويى ءتۇرلى ساباق وقىپ، ارقيلى مىنەزدى ۇستاز الدىن كورسەك تە، ءدال وسى دارىستەي قيىن، ونىڭ وقىتۋشىسىنداي قاتال ساباق بولماعانداي سەكىلدى. بۇل ەميتيحان قاتارداعى سىناقتىڭ ءبىرى ەمەس، تۋرا مەملەكەتتىك ەمتيحانداي سەزىلدى. باسقا قۇربىلاردى بىلمەيمىن، وزىمە سولاي كورىندى.

ول كەزدە بىزگە وزگە ۇستازدارىمىز «سەرىك قيراباەۆتىڭ ەمتيحانىنان العان باعاڭدى قويامىز» دەپ ەسكەرتەتىن. ونىڭ ءمانىسى، س.قيراباەۆتىڭ باعاسى، بىرىنشىدەن، وبەكتيۆتى، ءدال، ءبىلىمىڭدى، ساباققا دايىندىعىڭدى ەسكەرەتىن ءادىل باعا بولىپ ەسەپتەلەتىن. ەكىنشىدەن، ەشكىمنىڭ قاتىسى جوق، ەشكىم ارالاسپاعان ءوز ەڭبەگىڭنىڭ جەمىسى بولعاندىقتان ەدى. سەرىك اعايىمىز باعالاۋعا كەلگەندە ءادىل، تۋراشىل، ءپرينتسيپشىل. ەشكىم ول كىسىگە بارىپ سىلتاۋىن ايتىپ باعا سۇراي المايتىن. ۇستازىمىز دا وقىعان بالانىڭ وبالىنا قالمايتىن، ءپاندى مەڭگەرمەگەن، ماتەريالدى وقىماعان ستۋدەنتكە كەرىسىنشە ءتيىستى تومەن باعاسىن قوياتىن. جاسىراتىنى جوق، كەيبىر ستۋدەنت قۇربىلارىمىزدىڭ ۇستازدار اراسىندا، دەكانات جاقتا اعالارى، تانىس ادامدارى بولاتىن. ءتورتىنشى كۋرسقا دەيىن كىمنىڭ كىمگە جاناشىر، تۋىس ەكەنىن تانىپ العان ەدىك. سولاردىڭ كومەگىمەن جاڭاعى قۇرداستارىمىز كەيبىر ساباقتاردان اسا كوپ قينالماي، ساباقتا بىردە كورىنىپ، بىردە بولماي ءوتىپ جاتاتىن. س.قيراباەۆ ەمتيحانىنا كەلگەندە، ول تانىس ادامداردىڭ ەشقايسىسىنىڭ دارمەنى جۇرمەيتىنى بەلگىلى ەدى. «قازاق ادەبيەتى سىنىنان» توپتان نازيرا سۇلەيمەنوۆا ەسىمدى قۇربىم ەكەۋىمىز عانا «وتە جاقسى» دەگەن باعا الدىق... سەرىك قيراباەۆتىڭ ەمتيحانىنا كۇنى-ءتۇنى دايارلانعانىم، ودان شىققانداعى كوڭىل-كۇيىم ارتىنشا اۋىلعا جازعان حاتىما اينا-قاتەسىز ءتۇسىپتى...

بۇگىنگى ادەبيەت وقۋلىقتارىندا، قازاق ادەبيەتى سىنىنىڭ تاريحىندا الاش قالامگەرى قوشكە كەمەڭگەرۇلى ەسىمى اتالادى. جيىرماسىنشى جىلدارداعى ادەبي ايتىستار تاقىرىبىن ءسوز ەتكەندە، ق.كەمەڭگەرۇلىنىڭ ماقالالارى مىسالعا كەلتىرىلەدى. شىنىن ايتقاندا، ستۋدەنت شاقتا ەسىمى ەندى اقتالىپ، قالىڭ كوپشىلىككە ەڭبەگى تانىلا باستاعان ق.كەمەڭگەرۇلىنا قاتىسىڭ بار ما دەپ ۇستازدارىمىز سۇراعاندا، ءبىر ەسەپتەن، كوڭىلدى قۋانىش كەرنەسە، ەكىنشىدەن، ۇلكەن اتانىڭ ەسىمىنە كىر كەلتىرمەي، ابىرويلى جۇرۋگە تىرىساتىنبىز. ال س.قيراباەۆ قاتارداعى كوپ وقىتۋشىنىڭ ءبىرى ەمەس. ول ءوز تۇعىرىنان تومەندەمەيدى، بيىگىندە قالادى. س.قيراباەۆ ساباعىندا، قوشكەنىڭ ادەبي-سىن ماقالالارى تالدانۋعا ءتيىستى دارىستە ءبىز بارىنشا ساباقتى مۇقيات تىڭداۋعا، ونى مەيىلىنشە تياناقتى مەڭگەرۋگە تىرىستىق. الايدا ءدارىس بارىسىندا قوشكەنىڭ ەسىمى اتالمادى. وعان رەنجىگەنىمىز دە جوق. مۇمكىن ۇرپاعى وتىرعان سوڭ، ايتپاعان دا شىعار. ءبىز بولساق، ودان سايىن قۇشىرلانىپ، ساباقتى تەرەڭ تانۋعا تىرىستىق. ەگەر ءپاننىڭ مازمۇنىن بىلمەي جاتساق، ەمتيحاندا سۇرىنسەك، ۇيات ءسوز ماعان عانا ەمەس قوشكەنىڭ اتىنا كەلەدى دەپ ۇعىندىق.

زەرتتەۋ ەڭبەگىنىڭ نەگىزگى نىسانى حح عاسىرداعى قازاق ادەبيەتى سانالاتىن س.قيراباەۆ الاش بوزداقتارىنىڭ تاعدىرىمەن، سونىڭ ىشىندە قوشكەنىڭ ومىرىمەن، شىعارماشىلىعىمەن تانىس ەدى. عالىم 1965 جىلى ق.كەمەڭگەرۇلىنىڭ تاڭدامالى شىعارمالارىن قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ تاپسىرىسى بويىنشا ءا.تاجىباەۆپەن بىرگە قاراپ شىعادى. ق.كەمەڭگەرۇلىنىڭ ءار شىعارماسىنا جەكە پىكىر ءبىلدىرىپ، تۋىندى جازىلعان پاراقتارعا قولىن قويادى. قوشكەنىڭ «قازاق ايەلدەرى» اتتى توپتاما اڭگىمەلەرىنە ءا.تاجىباەۆ: «بۇل دا ەسكىرگەن. جازىلۋ ءتۇرى دە، ءستيلى دە كونەرگەن»،- دەپ پىكىر بىلدىرسە، س.قيراباەۆ: «ءابدىلدا پىكىرىنە قوسىلامىن»,- دەپ كورسەتەدى. ال س.قيراباەۆ قوشكەنىڭ «جەتىم قىز» اڭگىمەسى تۋرالى: «ماشينكا دۇرىس باسپاعان-اۋ. ماشينكادا دۇرىس باسىلماعاندىقتان، جاقسى وقىلمايدى. بىراق اڭگىمە باس جاعىنىڭ سويلەمدەرىن رەداكتسيالاسا، باسۋعا جارايدى. بۇل – ادام قايعىسىنىڭ دوكۋمەنتى»,- دەگەن پىكىر بىلدىرەدى. ق.كەمەڭگەرۇلى ەڭبەكتەرىن قاراپ بولعان سوڭ، سىنشىلار قورىتىندى پىكىر جازادى. ءبىزدىڭ وتباسىلىق جەكە ارحيۆتە ساقتالعان تاريحي قۇجاتتىڭ تۇپنۇسقاسى تومەندەگىدەي:

«قوشكە شىعارمالارىنىڭ قاي-قايسىسى بولسا دا، بۇگىنگى تۇرعىدان قاراعاندا، ەسكىرگەن ەكەن. وقۋشىلار ءوز زامانى تۇرعىسىنان قاراپ وقۋى ءۇشىن جانە اۆتوردىڭ ءوز باسىنىڭ ايانىشتى جاعدايىن ەسكە الىپ، ىرىكتەپ شاعىن جيناق باسۋعا بولادى دەۋشىلەردى قولدايمىن. ءوز كەزىندە ءتاپ-ءتاۋىر رول اتقارعان «التىن ساقينا»، «پاراشىلدار»، «ەسكى وقۋ» اتتى پەسالارى مەن «جول ۇستىندە»، «ەرلىك جۇرەكتە»، «ءدۇريا» دەگەن اڭگىمەلەرىن جەڭىل رەداكتسيالاي وتىرىپ، باسۋعا ۇسىنۋعا بولار.

سەرىك قيراباەۆ     28.12.1963».

 

ق.كەمەڭگەرۇلىنىڭ «التىن ساقينا» اتتى شاعىن كىتابى جارى گۇلسىم جاميقىزىنىڭ قاجىرلى ەڭبەگىنىڭ ارقاسىندا «جازۋشى» باسپاسىنان جارىق كورەدى. ونىڭ شىعۋىنا م.اۋەزوۆ، ق.ساتباەۆ، ءا.مارعۇلان، پ.كارىبجانوۆ، ع.مۇساباەۆ،  ە.ىسمايلوۆ، س.كۇرلەۋباەۆ سىندى ازاماتتاردىڭ كومەگى بولادى.  س.قيراباەۆتىڭ پىكىرى دە وڭ ىقپال ەتتى دەي الامىز. الايدا كوركەم جيناق دۇكەنگە جەتكىزىلمەي، تاركىلەنىپ، اۆتورى الاشورداشىل دەپ ايىپتالىپ، ونىڭ ەسىمى تاعى شيرەك عاسىر بويى قايىرا ۇمىتتىرىلادى. تەك 1988 جىلى، شاكارىم، ا.بايتۇرسىنۇلى، ج.ايماۋىتۇلى، م.جۇمابايۇلى اقتالىپ جاتقان كەزدە «قازاق ادەبيەتى» گازەتىندە ادەبيەت سىنشىسى ءرازيا رۇستەمبەكوۆانىڭ «قالامگەر كەمەڭگەروۆ» اتتى ماقالاسى جارىق كورگەننەن كەيىن عانا ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى كوپشىلىك نازارىنا بولەنەدى. ەندىگى ۋاقىتتا ق.كەمەڭگەرۇلى مۇراسىن جيناۋعا، ونى سان سالا بويىنشا زەرتتەۋگە جول اشىلادى.

عىلىمي جەتەكشىم د.قامزابەكۇلىنىڭ ۇيعارىمىمەن 2000 جىلى كانديداتتىق ديسسەرتاتسيامنىڭ تاقىرىبىن بەكىتۋگە م.اۋەزوۆ اتىنداعى ادەبيەت جانە ونەر ينستيتۋتىنا باردىم. سول جولى عىلىم ورداسىندا ش.ىبىراەۆ (توراعا), ز.احمەتوۆ، ش.ەلەۋكەنوۆ، ج.ىسماعۇلوۆ، ب.مامىراەۆ، ز.قوسپاقوۆ، ب.قۇنداقباەۆ، ب.مايتانوۆ، ب.ىبىرايىم، س.ساكەنوۆ سىندى بەلگىلى ادەبيەتتانۋشى، ونەرتانۋشى عالىمدار باستاعان القالى جيىندا زەرتتەۋ تاقىرىبىمىز بويىنشا وڭ پىكىر ءبىلدىرىپ، ودان بولاشاقتا ناتيجەلى جۇمىس كۇتۋگە بولادى دەپ جىلى ءسوزدى اكادەميك سەرىك قيراباەۆ ايتتى. كورنەكتى عالىمنىڭ وڭ باعاسى تاقىرىپتىڭ بەكىتىلۋىنە سەپتىگىن تيگىزدى، كەلەشەك عىلىمي جۇمىستىڭ جازىلۋىنا سەبەپ بولدى. وسى جولى ۇستازىمىز بۇرىنعىشا قاتال كورىنبەدى، حال-جاعدايىمىزدى ءبىلىپ تىلەكتەستىگىن ايتتى.

ءبىزدى تاربيەلەپ وسىرگەن نارمانبەت قوشكەۇلى دا 1927 جىلدىڭ ءتولى. ول 1937-ءنىڭ قىزىل قىرعىنىندا اكەسىز قالىپ، حالىق جاۋىنىڭ بالاسى رەتىندە ومبى جاقتاعى اعايىندا باس ساۋعالاپ جەتىلدى. الماتىداعى قازاق وقۋ ورنىنا بارا الماي، رەسەيدە ءبىلىم الدى. اتامىزدىڭ تاعدىرى وزگەشە قالىپتاسقاندا، ول دا زامانداستارى سەرىك قيراباەۆ، نىعمەت عابدۋللين، ءمۇسىلىم بازارباەۆ، تۇرسىنبەك كاكىشەۆ، زەينوللا قابدولوۆ، راحمانقۇل بەردىباي سىندى ادەبيەتتانۋشى عالىمنىڭ ءبىرى بولار ما ەدى دەپ ويلايتىنبىز. كەيىن ءبىزدى الماتىعا الىپ بارعاندا «كىسىدە كەتكەن ەسەنى قايىر، تاريحتا قالعان قارىزدى قايتار. باباڭنىڭ جاساماعانىن جاسا، جازا الماعانىن جالعاستىر» دەپ ايتپاسا دا، كوڭىلىنەن سول ماعىناداعى ويدى تۇسىنگەن ەدىك. سوندىقتان دا بولار، سەرىك قيراباەۆتى كورگەنىمىزدە كوز الدىمىزعا تاربيەلەپ وسىرگەن نارمانبەت اتامىز ەلەستەيدى. «اكەڭ ولسە دە، كوزىن كورگەن ادام امان بولسىن» دەگەن ناقىل ەسكە ورالادى. الاش بوزداقتارى اقتالعاننان كەيىن نارمانبەت قوشكەۇلى مەن سەرىك قيراباەۆ عىلىمي كونفەرەنتسيالاردا، ءتۇرلى مادەني جيىنداردا كەزدەسىپ ءجۇردى. بىرگە تۇسكەن سۋرەتتەرى دە ساقتالدى.

ارداقتى سەرىك سمايىلۇلى - ءبىز ءۇشىن الدىمەن قادىرلى ۇستاز، قازاق ادەبيەتىنىڭ تۇتاس ءبىر ءداۋىرىن زەرتتەپ جۇيەلەگەن كورنەكتى عالىم. ودان كەيىن جانىما جاقىن جانداردىڭ، قىمبات نارمانبەت اتامنىڭ كوزىن كورگەن تاريحتىڭ ءتىرى كۋاگەرى. ول كىسىنىڭ ابىز اقساقال بولىپ ورتامىزدا ەسەن-امان جۇرە بەرۋىنە تىلەكتەسپىز. جاراتقاننىڭ سىيلاعان جاسىن جاساپ، شوبەرە مەن شوپشەكتەن جاڭىلعانشا ءومىر جارىعىنا تويماي بەرەكەلى ءومىر سۇرە بەرسىن دەيمىز. ۇستازعا قاراپ بوي تۇزەگەن شاكىرتتەرى ابىزدىڭ جاسىنا جەتسە، جولىن جالعاستىرسا، بۇل دا – ەلدىڭ جانە سالانىڭ ابىرويى.

قايىربەك كەمەڭگەر، ل.ن.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۇۋ قازاق ادەبيەتى كافەدراسىنىڭ دوتسەنتى

Abai.kz

 

13 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1581
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2281
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3610