بەيسەنبى, 28 ناۋرىز 2024
سويلە، سۋرەت 7749 1 پىكىر 31 قاڭتار, 2018 ساعات 09:11

قازاقتىڭ فوتو-تاريحى

(جالعاسى. باسى مىنا سىلتەمەدە)

دەندەردەن بەرگى باۋرايدان

يندەر – كاسپي ويپاتى الابىنداعى تۇزدى تۇيىق كول. نەگىزگى تولىعۋ كوزى اينالاسىنداعى سازداردىڭ شىعاتىن تۇزدى بۇلاقتار. كول سولتۇستىگىنەن يندەر تاۋىمەن قورشالعان، وڭتۇستىك جاعالاۋى جازىق. ەرتە كەزدەن قازاقتار  كولدىڭ لايلى ساز بالشىعىن ءتۇرلى اۋرۋلاردى ەمدەۋگە پايدالاندى.

يندەر تۇزدى كولىندە

يندەر تۇزدى كولى

يندەر تۇزدى كولىنىڭ جالپى كورىنىسى

يندەر تۇزدى كولىنىڭ جاعالاۋى

جارمەڭكەسى ويىلدىڭ

ساۋدا قاتىناستارى ەرتە زاماننان باستاپ حالىقتار مەن مەملەكەتتەر اراسىن بايلانىستىراتىن ساياسي-ەكونوميكالىق قۇبىلىس.  حىح عاسىرداعى باتىس قازاقستان وڭىرىندگى ەڭ ءىرى ساۋدا ورتالىعىنىڭ ءبىرى – ويىلداعى كوكجار جارمەڭكەسى. ويىل جارمەڭكەسى ورالدىڭ وڭتۇستىكتەگى اسكەري تەرريتورياسى جانە شىعىستاعى بوكەي ورداسىمەن نوۆوبوگات پوسەلكاسى جانە سارايشىق فورتىنا سوعىپ گۋرەۆكە باراتىن جول ارقىلى قاتىناس جاساعان. اتاقتى ويىلدىڭ كوكتەمگى جانە كۇزگى جارمەڭكەلەرىنە گۋرەۆ كوپەستەرى دە قاتىناستى. ءحىح عاسىردا گۋرەۆ  جانە ويىل جارمەڭكەلەرىنىڭ اراسىن جالعاعان كەرۋەن ساۋدا جولى قالىپتاستى. بۇل ساۋدا جولىمەن اعىلعان ساۋداگەرلەر ويىلدان شىعىپ تايسويعان قۇمىمەن، ويتاڭ، ساعىز، ماقات، دوسسور ارقىلى گۋرەۆ جارمەڭكەسىنە ءوز تاۋارلارىن جەتكىزگەن. ويىل جارمەڭكەسىندە مۇرات موڭكەۇلى، قاشاعان، نۇرىم،  مۇحيت مەرالىۇلى سياقتى اقىندار ايتىستارىمەن، جىر-تولعاۋلارىمەن جارمەڭكەگە كەلگەن ەلدىڭ كوڭىلىن كوتەرىپ، حالىقتىڭ رۋحاني ءومىرىنىڭ اجارىن كىرگىزدى.

ويىل جارمەڭكەسى

ويىل جارمەڭكەسىندە

ويىل جارمەڭكەسىندەگى قازاقتار

ويىل جارمەڭكەسىندە

ويىل جارمەڭكەسىندەگى قۇدىق باسىندا

 

وسى ولكەدە...

ولكەمىزدە حح عاسىردىڭ باسىندا 5 كازاك-ورىس ستانيتساسى، 17 قازاق بولىسى جانە تەڭىزگە جاقىن ءۇش كەنت بولدى. كاسپي تەڭىزىنە جاقىن بولىستار مەن كەنتتەردە بالىق شارۋاشىلىعى جاقسى دامىدى. بۇل كەزدە ورىستار قونىستانعان تەڭىز جاعالاۋىندا جىلىوي، راكۋشا، پرورۆا كەنتتەرى پايدا بولدى. ونىڭ ەڭ ۇلكەنى جىلىوي كەنتى ايماقتاعى ساۋدا، ءوندىرىس سالاسىنا ىقپالىن تيگىزدى. تاريحي مالىمەتتەر بويىنشا 1914 جىلى جىلىوي كەنتىندە 1943 ادامى بار 300 وتباسى تۇرعان. ولاردىڭ نەگىزگى كاسىبى بالىق شارۋاشىلىعى بولدى.

 

جىلىوي ماڭىنداعى بالىقشىلار كەمەسى

تەڭىزدەگى بالىقشىلار كەمەسى (جىلىوي ماڭى)

جىلىويداعى شىركەۋ

جىلىوي ماڭىنداعى كاسپي تەڭىزى

جىلىويداعى بالىق كاسىپشىلىگى

 

اققالي احمەت، ح.دوسمۇحامەدوۆ اتىنداعى اتىراۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى

Abai.kz

1 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1562
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2256
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3525