جۇما, 29 ناۋرىز 2024
جاڭالىقتار 4208 0 پىكىر 25 جەلتوقسان, 2010 ساعات 09:45

ۆ.س. مالاحوۆ. كۋلتۋرنىە رازليچيا ي پوليتيچەسكيە گرانيتسى: ناتسيونالنىي، لوكالنىي ي گلوبالنىي كونتەكست

كۋلتۋرنىە ي پوليتيچەسكيە گرانيتسى رەدكو سوۆپادايۋت. پوليتيچەسكيە سووبششەستۆا (گوسۋدارستۆا) وبىچنو وبەدينيالي نەسكولكو كۋلتۋر، ا كۋلتۋرنىە سووبششەستۆا سكلادىۆاليس پوۆەرح گوسۋدارستۆەننىح گرانيتس. پوپىتكي پريۆەستي ەتي گرانيتسى ۆ سووتۆەتستۆيە درۋگ س درۋگوم حاراكتەرنى دليا سراۆنيتەلنو نەدولگوۆرەمەننوگو يستوريچەسكوگو پەريودا، يمەنۋەموگو مودەرنوم. دليا دومودەرنوۆىح وبششەستۆ تاكيە پوپىتكي نە حاراكتەرنى (وني بىلي بى زدەس نەفۋنكتسيونالنىمي), ا ۆ سيتۋاتسي پوستمودەرنا يح ستانوۆيتسيا نەۆوزموجنو رەاليزوۆات. تەم نە مەنەە پوپىتكي دوبيتسيا سوۆپادەنيا گرانيتس پوليتيكي ي گرانيتس كۋلتۋرى ۆنوۆ ي ۆنوۆ پرەدپرينيمايۋتسيا. اۆتور زاداەتسيا ۆوپروسوم و توم، كتو، زاچەم، ۆ كاكيح ۋسلوۆياح ي س كاكيمي رەسۋرسامي سترەميتسيا رەشيت ەتۋ نەرازرەشيمۋيۋ زاداچۋ. كرومە توگو، ۆ ستاتە اناليزيرۋيۋتسيا رازليچنىە كونتەكستى بىتوۆانيا كۋلتۋرنىح رازليچي ي يح پەرەسەچەني س پوليتيچەسكيمي گرانيتسامي ۆ ناستوياششەە ۆرەميا.

كۋلتۋرنىە ي پوليتيچەسكيە گرانيتسى رەدكو سوۆپادايۋت. پوليتيچەسكيە سووبششەستۆا (گوسۋدارستۆا) وبىچنو وبەدينيالي نەسكولكو كۋلتۋر، ا كۋلتۋرنىە سووبششەستۆا سكلادىۆاليس پوۆەرح گوسۋدارستۆەننىح گرانيتس. پوپىتكي پريۆەستي ەتي گرانيتسى ۆ سووتۆەتستۆيە درۋگ س درۋگوم حاراكتەرنى دليا سراۆنيتەلنو نەدولگوۆرەمەننوگو يستوريچەسكوگو پەريودا، يمەنۋەموگو مودەرنوم. دليا دومودەرنوۆىح وبششەستۆ تاكيە پوپىتكي نە حاراكتەرنى (وني بىلي بى زدەس نەفۋنكتسيونالنىمي), ا ۆ سيتۋاتسي پوستمودەرنا يح ستانوۆيتسيا نەۆوزموجنو رەاليزوۆات. تەم نە مەنەە پوپىتكي دوبيتسيا سوۆپادەنيا گرانيتس پوليتيكي ي گرانيتس كۋلتۋرى ۆنوۆ ي ۆنوۆ پرەدپرينيمايۋتسيا. اۆتور زاداەتسيا ۆوپروسوم و توم، كتو، زاچەم، ۆ كاكيح ۋسلوۆياح ي س كاكيمي رەسۋرسامي سترەميتسيا رەشيت ەتۋ نەرازرەشيمۋيۋ زاداچۋ. كرومە توگو، ۆ ستاتە اناليزيرۋيۋتسيا رازليچنىە كونتەكستى بىتوۆانيا كۋلتۋرنىح رازليچي ي يح پەرەسەچەني س پوليتيچەسكيمي گرانيتسامي ۆ ناستوياششەە ۆرەميا.

وسوبايا رول كۋلتۋرى ۆ ستانوۆلەني سوۆرەمەننىح گوسۋدارستۆ

ۆەسما پريمەچاتەلنو، چتو پونياتيە «كۋلتۋرا» - راۆنو كاك ي رودستۆەننوە ەمۋ پونياتيە «تسيۆيليزاتسيا» - نە يسپولزوۆالوس ۆپلوت دو پوزدنەگو نوۆوگو ۆرەمەني[1]. ۆەرنەە، ۆ حودۋ بىلي گلاگولنىە فورمى ەتيح سلوۆ - «كۋلتيۆيروۆات» ي «تسيۆيليزوۆات»، ت. ە. پرەوبرازوۆىۆات نەچتو ديكوە، ستيحينوە ي نەۋحوجەننوە ۆ سووتۆەتستۆي س نەكوتوروي زارانەە زاداننوي فورموي. سۋششەستۆيتەلنىە، فيكسيرۋيۋششيە رەزۋلتات تاكوگو پرەوبرازوۆانيا، ۆحوديات ۆ ەۆروپەيسكيە يازىكي ۆ سەرەدينە XVIII ۆ.[2]. يح پوياۆلەنيە ۆ لەكسيكونە وبرازوۆاننىح كلاسسوۆ ۆ ۆىسشەي ستەپەني نە سلۋچاينو. ونو وتراجاەت پەرەحود وت ودنوگو تيپا ورگانيزاتسي گوسۋدارستۆەننوي ۆلاستي - دوسوۆرەمەننوي، تراديتسيوننوي - ك درۋگوي، سوۆرەمەننوي[3] فورمە. تراديتسيوننوە گوسۋدارستۆو وگرانيچيۆالو سۆوي كونترول ناد ناسەلەنيەم، ناحوديۆشيمسيا پود ەگو يۋريسديكتسيەي، مينيمۋموم ترەبوۆاني[4]. ناسەلەنيە زدەس نە ۆووبراجاەتسيا كاك وبششەستۆو. ونو سوستويت يز منوجەستۆا سووبششەستۆ, كاجدوە سو سۆوەي سيستەموي كوممۋنيكاتسي، يلي، ەسلي ۋگودنو، سو سۆوەي كۋلتۋروي.

سوۆرەمەننوە گوسۋدارستۆو پوتومۋ ي ياۆلياەتسيا «ناتسيونالنىم گوسۋدارستۆوم»، چتو ەگو پراۆيتەلي وزابوچەنى تەم، چتوبى جيۆۋششيە نا داننوي تەرريتوري ليۋدي سوستاۆليالي «ناتسيۋ»، ت. ە. پرينادلەجالي ك ودنوي ي تولكو ودنوي كۋلتۋرە.

زيگمۋنت باۋمان پرەدلوجيل ۋداچنۋيۋ مەتافورۋ دليا وبوزناچەنيا گوسۋدارستۆا مودەرنا: «گوسۋدارستۆو-سادوۆنيك»[5]. پەرەحود وت تراديتسيوننوگو گوسۋدارستۆا ك سوۆرەمەننومۋ - ەتو پەرەحود وت گوسۋدارستۆا-ەگەريا، يلي گوسۋدارستۆا-لەسنيكا، كوتوروە ليش سپوراديچەسكي ۆمەشيۆالوس ۆ جيزن سۆويح پودداننىح، ك گوسۋدارستۆۋ-سادوۆنيكۋ، سيستەماتيچەسكي زانيمايۋششەمۋسيا وبلاگوراجيۆانيەم (ۆ توم چيسلە پوليۆوم، ۆىكورچەۆىۆانيەم، پروپولكوي ي ت. د.) ۆۆەرەننوگو ەمۋ زەمەلنوگو ۋچاستكا.

پري ەتوم بريتانسكي سوتسيولوگ وبراتيل ۆنيمانيە نا وبستوياتەلستۆو، وبىچنو ۋسكولزايۋششەە وت ۆنيمانيا يسسلەدوۆاتەلەي. سۋدبونوسنىي پەرەحود وت تراديتسيوننوگو تيپا ورگانيزاتسي ۆلاستي ك سوۆرەمەننومۋ سلۋچيلسيا ستولەتيەم رانشە، چەم پرويزوشلي دۆە رەۆوليۋتسي (ەكونوميچەسكايا ۆ انگلي ي پوليتيچەسكايا ۆو فرانتسي), س كوتورىمي پرينياتو سۆيازىۆات ناچالو سوۆرەمەننوستي. پراكتيكي نادزورا ي كۋلتۋرنوي گوموگەنيزاتسي، سچيتايۋششيەسيا سپەتسيفيچەسكوي چەرتوي مودەرنا، پوياۆيليس ۋجە ۆ ەپوحۋ ابسوليۋتيزما، ت. ە. ۆ XVII ۆ. ابسوليۋتنىە مونارحي، ۋتۆەرديۆشيەسيا ۆ ەتوت پەريود ۆ انگلي ي فرانتسي، ۆ زناچيتەلنوي مەرە پورىۆايۋت س تەم سپوسوبوم وتنوشەني مەجدۋ گوسۋدارستۆوم ي ناسەلەنيەم، كوتورىە سلوجيليس ۆ سرەدنەۆەكوۆە. يمەننو ۆ XVII ستولەتي ناچيناەتسيا پروتسەسس دەلەگيتيماتسي نيزوۆوي (نارودنوي) كۋلتۋرى. پوسلەدنيايا پودۆەرگاەتسيا نيزۆەدەنيۋ دو ستاتۋسا نە-كۋلتۋرى, وتوجدەستۆلياەتسيا س بەسكۋلتۋرەم. پرويسحوديت ناۆيازىۆانيە ودنوگو كۋلتۋرنوگو وبرازتسا - ا يمەننو، پراكتيكۋەموگو ۆىسشيمي كلاسسامي - ۆ كاچەستۆە سوبستۆەننو كۋلتۋرى، كۋلتۋرى كاك تاكوۆوي[6].

تاكيم وبرازوم، كۋلتۋرە پرينادلەجيت ۋنيكالنايا رول ۆ ستانوۆلەني سوۆرەمەننىح گوسۋدارستۆ. پوسلەدنيە پرەدستايۋت ۆ ناشيح گلازاح كاك پوليتيچەسكوە ۆىراجەنيە نەكوەگو كۋلتۋرنوگو ەدينستۆا (ناتسي). گوسۋدارستۆو، بۋدۋچي گارانتوم ي وپەكۋنوم ناتسيونالنوي كۋلتۋرى، چەرپاەت ۆ ەتوم سۆويۋ لەگيتيمنوست. پري ەتوم وبىچنو نە وبراششايۋت ۆنيمانيا نا تو، چتو كۋلتۋرا، وبەرەگاەمايا گوسۋدارستۆوم ۆ كاچەستۆە «ناتسيونالنوي»، فورميرۋەتسيا زا سچەت پوداۆلەنيا رازليچي.

تو، چتو سو ۆرەمەنەم ناچيناەت ۆوسپرينيماتسيا كاك «ناتسيونالنايا كۋلتۋرا»، ياۆلياەتسيا رەزۋلتاتوم ماسشتابنىح ۋسيلي گوسۋدارستۆا پو يسكورەنەنيۋ كۋلتۋرنوگو منوگووبرازيا. سناچالا وبەكتوم «كۋلتيۆيروۆانيا»، ت. ە. پودگونكي پود وپرەدەلەننىي وبرازەتس، ۆىستۋپايۋت كۋلتۋرى نيزشيح سوتسيالنىح سترات. (وسنوۆنىم سرەدستۆوم تاكوي پودگونكي، كونەچنو جە، سلۋجيت سيستەما وبرازوۆانيا[7].) زاتەم پريۆەدەنيۋ ۆ سووتۆەتستۆيە س «ناتسيونالنىم» كۋلتۋرنىم وبرازتسوم پودۆەرگايۋتسيا گرۋپپى، كوتورىە سەگودنيا مى نازۆالي بى «ەتنيچەسكيمي مەنشينستۆامي». ۆ ەتوم سلۋچاە وبەكتوم گوموگەنيزيرۋيۋششەي پوليتيكي ستانوۆياتسيا نە تولكو پروستوليۋدينى، نو ي مەستنايا زنات (سكاجەم، شوتلاندسكايا اريستوكراتيا ۆ انگليسكوم سلۋچاە يلي پروۆانسالسكايا - ۆو فرانتسۋزسكوم).

يتاك، سوۆرەمەننىە گوسۋدارستۆا - ەتو ۋسترويستۆا پو پريۆەدەنيۋ ۆ سووتۆەتستۆيە كۋلتۋرنىح ي پوليتيچەسكيح گرانيتس. ەتي گوسۋدارستۆا پو وپرەدەلەنيۋ ياۆليايۋتسيا ناتسيونالنىمي گوسۋدارستۆامي. ۆ توي مەرە، ۆ كاكوي وني نۋجدايۋتسيا ۆ ودنورودنوم پروسترانستۆە ۋپراۆلەنيا، وني نە موگۋت نە بىت ناتسيامي-گوسۋدارستۆامي.

وتسيۋدا راسپروسترانەننوە پرەدستاۆلەنيە و توم، چتو يزمەنەنيە پوليتيچەسكيح فورم، كوتوروە چەلوۆەچەستۆو پرەتەرپەلو س ناستۋپلەنيەم cسوۆرەمەننوستي، ەتو ەۆوليۋتسيا, ا يمەننو، دۆيجەنيە وت گوسۋدارستۆ-يمپەري ك گوسۋدارستۆام-ناتسيام. ەتو پرەدستاۆلەنيە، ودناكو، موجنو ي نۋجنو پودۆەرگنۋت پەرەسموترۋ[8]. ۆو-پەرۆىح، ونو وسنوۆانو نا دوپۋششەني، بۋدتو ناتسيا-گوسۋدارستۆو ەست «نورمالنايا»، «ەستەستۆەننايا»، فورما ورگانيزاتسي پوليتيچەسكوي ۆلاستي. نو ەتو نورماتيۆنوە دوپۋششەنيە. دەلايا ەگو، مى مولچاليۆو پودرازۋمەۆاەم، چتو ليۋبىە ينىە فورمى ورگانيزاتسي ۆلاستي سۋت وتكلونەنيا وت نورمى. مەجدۋ تەم پوليتيچەسكايا فورما، كوتورۋيۋ مى سەگودنيا پرينيماەم زا نورمۋ، سۋششەستۆۋەت نە بولەە دۆۋح ستولەتي، توگدا كاك يمپەري سوپروۆوجدالي چەلوۆەچەستۆو نا پروتياجەني نەسكولكيح تىسياچەلەتي. ۆو-ۆتورىح، ەسلي سراۆنيۆات وبراششەنيە س كۋلتۋرنىمي رازليچيامي ۆ گوسۋدارستۆاح يمپەرسكوگو تيپا ي ۆ گوسۋدارستۆاح-ناتسياح، تو سراۆنەنيە پولۋچاەتسيا نە ۆ پولزۋ پوسلەدنيح. يمپەري، كاك پراۆيلو، دەمونستريروۆالي تولەرانتنوست (يلي، پو مەنشەي مەرە، - ينديففەرەنتنوست) ك كۋلتۋرنىم رازليچيام، ۆ تو ۆرەميا كاك ناتسيونالنىە گوسۋدارستۆا ۋسەردستۆوۆالي ۆ اسسيميلياتسي[9]. ۆ-ترەتيح، يستوريچەسكي نە سوۆسەم كوررەكتنو ۋتۆەرجدات، بۋدتو ناتسي-گوسۋدارستۆا پريشلي نا سمەنۋ يمپەريام، ۆىتەسنيۆ يح س پوليتيچەسكوي ستسەنى. نا ساموم دەلە، ەتي دۆە فورمى ۋسترويستۆا سوسۋششەستۆوۆالي. فرانتسيا، كوتورۋيۋ مى رۋتيننىم وبرازوم راسسماتريۆاەم كاك كلاسسيچەسكوە «ناتسيونالنوە گوسۋدارستۆو»، بىلا يمپەريەي سراۆنيتەلنو نەداۆنو - پري ناپولەونە III (س 1852-گو پو 1870 گ.), ا وت سۆويح كولونيالنىح ۆلادەني وتكازالاس ي ۆوۆسە ۆ 1960-ە. ۆەليكوبريتانيا ي نيدەرلاندى پەرەستالي بىت يمپەريامي ليش ۆو ۆتوروي پولوۆينە 1940-ح گگ. (پري ەتوم، زامەتيم، وستاۆشيس مونارحيامي). چتو جە دو ترەح يمپەرسكيح وبرازوۆاني، يسچەزنۋۆشيح س كارتى ميرا ۆ 1918 گ. (روسسيسكايا، وسمانسكايا ي اۆسترو-ۆەنگەرسكايا يمپەري), تو نەت سكولكو-نيبۋد ۋبەديتەلنىح دوكازاتەلستۆ توگو، چتو يح كونەتس بىل پرەدرەشەن. اۆتوريتەتنىە سپەتسياليستى پو يستوريچەسكوي سوتسيولوگي ۋبەجدەنى، چتو، ني سلۋچيس ۆ 1914 گ. «ۆەليكوي ۆوينى»، ەتي وبرازوۆانيا، ۆ كاكوم-تو وبنوۆلەننوم ۆيدە، موگلي بى سۋششەستۆوۆات چۋت لي نە پو سەگودنياشني دەن[10].

پروبلەما، س كوتوروي يمپەري ستولكنۋليس ۆ ەپوحۋ مودەرنا، - ەتو نە پروبلەما «نەەففەكتيۆنوستي»[11], ا پروبلەما لەگيتيمنوستي. كول سكورو ۆ كاچەستۆە پرينتسيپا لەگيتيماتسي ۆلاستي ناچينايا س 1789 گ. ۋتۆەرجداەتسيا پرينتسيپ ۆولي نارودا، يلي ناتسي، پراۆيتەلستۆا يمپەرسكيح گوسۋدارستۆ وكازىۆايۋتسيا ۆ ششەكوتليۆوم پولوجەني. وني نە موگۋت پروستو اداپتيروۆات ينستيتۋتى پرەدستاۆيتەلنوگو پراۆلەنيا (حوتيا نەكوتورىم يز نيح - ناپريمەر، ۋجە ۋپوميانۋتوي ۆەليكوبريتاني - ەتو ۋدالوس). پرينتسيپ «سامووپرەدەلەنيا نارودا»، پروينتەرپرەتيروۆاننىي ۆ دۋحە ناتسيوناليزما (ودين نارود - ودنو گوسۋدارستۆو - ودنا كۋلتۋرا), تيكاەت ريادوم س نيمي، كاك بومبا زامەدلەننوگو دەيستۆيا.

بىت پويمەنوۆاننىم «يمپەريەي» ۆ ەپوحۋ گوسپودستۆا ناتسيوناليزما - ناستوياششايا ستيگما. پو مەتكومۋ زامەچانيۋ مايكلا حەچتەرا، ەسلي گوسۋدارستۆو پرەۋسپەلو ۆ پوليتيكە كۋلتۋرنوي گوموگەنيزاتسي پودكونترولنوگو ەمۋ ناسەلەنيا، ەگو نازىۆايۋت ناتسيونالنىم گوسۋدارستۆوم، ەسلي جە نەت - «يمپەريەي». ۆ ساموم دەلە، س توچكي زرەنيا برەتونتسەۆ، پروۆانسالتسەۆ، فلاماندتسەۆ ي منوگيح درۋگيح نارودوۆ، ناسەلياۆشيح فرانتسيۋ نا مومەنت سوزدانيا يمپەري ناپولەونا بوناپارتا، كۋلتۋرنايا پوليتيكا پاريجا بىلا نە چەم ينىم، كاك پوليتيكوي ۆنۋترەننەگو كولونياليزما[12]. روۆنو تاك جە وبستويالو دەلو ۆ بريتانسكوم سلۋچاە س توچكي زرەنيا شوتلاندتسەۆ، ۆالليتسەۆ ي يرلاندتسەۆ، پريچەم كاك ۆ بىتنوست بريتانسكوي يمپەري، تاك ي پوسلە ەە دەمونتاجا ۆ 1945-1947 گگ. ودناكو سەگودنيا پوچتي نيكتو نە وبۆينياەت ەتي گوسۋدارستۆا ۆو «ۆنۋترەننەم كولونياليزمە» ي نە نازىۆاەت يح «ميني-يمپەريامي»[13]. (مەجدۋ پروچيم، ۆزگلياد نا گرۋزيۋ كاك نا ميني-يمپەريۋ ۆ 1992-2008 گگ. بىل شيروكو راسپروسترانەن ۆ سۋحۋمي ي ۆ تسحينۆالي، نو ەگو كاتەگوريچەسكي نە پرينيمالي ۆ پاريجە ي لوندونە - ۆ توم چيسلە تە، كتو سچيتال «ميني-يمپەريەي» سوۆرەمەننۋيۋ روسسيسكۋيۋ فەدەراتسيۋ[14].)

سيمپتوماتيچنو، چتو ك كونتسۋ XIX ۆ. يمپەرسكيە گوسۋدارستۆا وتحوديات وت پرەجنەي ينديففەرەنتنوستي/تەرپيموستي ك رازليچيام ي ناچينايۋت پروۆوديت تۋ جە كۋلتۋرنۋيۋ پوليتيكۋ، چتو ي «ناتسيونالنىە گوسۋدارستۆا»، ا يمەننو پىتايۋتسيا اسسيميليروۆات سۆوە ناسەلەنيە ۆ نەكوەي «گوسپودستۆۋيۋششەي كۋلتۋرە». بەنەديكت اندەرسون وحاراكتەريزوۆال ەتي ۋسيليا كاك پوپىتكي «ناتيانۋت نا وگرومنوە تەلو يمپەري تونكۋيۋ كوجۋ ناتسي». ەتا مەتافورا كاجەتسيا ۋداچنوي ليش نا پەرۆىي ۆزگلياد. ونا دالەكو نە توچنا، پوسكولكۋ نە ۋچيتىۆاەت گلۋبوكيح رازليچي ۆ سپوسوباح ۆووبراجەنيا يمپەرسكوگو «تەلا»، ا تاكجە ۆ تراكتوۆكە توگو، چتو دولجنا پرەدستاۆليات سوبوي «ناتسيا» ۆ پرەدەلاح يمپەري. تاك، ديسكۋسسي سرەدي «ملادوتۋركوۆ» ۆ پوسلەدنەە دەسياتيلەتيە سۋششەستۆوۆانيا وسمانسكوي يمپەري پرينتسيپيالنو وتليچايۋتسيا وت ديسكۋسسي، كوتورىە شلي ۆو ۆرەمەنا الەكساندرا III ي نيكولايا II ۆ يمپەري رومانوۆىح. رۋسسكي ناتسيوناليزم، راسپروسترانيۆشيسيا ۆ ەتوت پەريود ۆ روسسي، نە پرەدپولاگال ني پولنوي اسسيميلياتسي - رۋسيفيكاتسي - ۆسەگو ناسەلەنيا، ني وتدەلەنيا رۋسسكوي ناتسيونالنوي تەرريتوري (ۆ ەتنيچەسكوم سمىسلە سلوۆا ناتسيا) وت نەرۋسسكوي پەريفەري.

روسسيسكي يستوريك الەكسەي ميللەر پوكازال نەپروستوە ۋسترويستۆو «سيمۆوليچەسكوي گەوگرافي» رۋسسكوگو ناتسيوناليزما توي پورى (ا تاكجە بولەە راننەگو، چەم ەپوحا الەكساندرا III, ۆرەمەني)[15]. ۋسلوۆنو موجنو ۆىدەليت چەتىرە «كرۋگا» يمپەرسكوي تەرريتوري، كاك ونا ۆيدەلاس بولشينستۆۋ رۋسسكيح ناتسيوناليستوۆ ۆتوروي پولوۆينى XIX ۆ. ەتو، ۆو-پەرۆىح، سوبستۆەننو ناتسيونالنايا تەرريتوريا، گدە سوسرەدوتوچەنو تو، چتو سەگودنيا نازىۆايۋت «ەتنوكۋلتۋرنىم يادروم». ۆو-ۆتورىح، ەتو زەملي، نارودى كوتورىح سو ۆرەمەنەم سپوسوبنى ۆليتسيا ۆ رۋسسكۋيۋ ناتسيۋ. ۆ-ترەتيح، ەتو تەرريتوري، كوتورىە نيكوگدا نە ستانۋت كۋلتۋرنو رۋسسكيمي، نو، تەم نە مەنەە، دولجنى وستاۆاتسيا ۆ سوستاۆە روسسي. (وني - «ناشي» ۆ پوليتيچەسكوم، نو نە ۆ كۋلتۋرنوم سمىسلە.) ي، ناكونەتس، ۆ-چەتۆەرتىح، ەتو زەملي، كوتورىە، ۆ سيلۋ يح چۋجدوستي، پودلەجات نەمەدلەننومۋ وتتورجەنيۋ وت روسسي. كاك ۆيديم، يمپەرسكي ي ناتسيوناليستيچەسكي ديسكۋرس نە يسكليۋچالي درۋگ درۋگا. ناپروتيۆ، ەتي ديسكۋرسى پەرەسەكاليس.

ناتسيونالنىە گوسۋدارستۆا كاك پرەتەندەنتى
نا كۋلتۋرنىي سۋۆەرەنيتەت

سۋۆەرەنيتەت ەست ابسوليۋتنايا ۆلاست. سۋۆەرەنيتەت - ەتو ۆلاست، ريادوم س كوتوروي نە موجەت بىت نيكاكوي ينوي ۆلاستي. تاكوۆا ودنا يز كليۋچەۆىح فيكتسي سوۆرەمەننوي پوليتيچەسكوي فيلوسوفي. كوگدا مى گوۆوريم و «گوسۋدارستۆەننوم سۋۆەرەنيتەتە»، مى يسحوديم يز ەتوي فيكتسي. مى مىسليم گوسۋدارستۆا كاك ينستانتسي پرينياتيا اۆتونومنىح رەشەني (ي وتۆلەكاەمسيا وت توگو، چتو نا ەمپيريچەسكوم ۋروۆنە دەلو وبستويت يناچە).

پرەدپولاگاەمايا اۆتونوميا ۆ پرينياتي رەشەني زاتراگيۆاەت كاك ەكونوميچەسكۋيۋ ي ۆوەننو-پوليتيچەسكۋيۋ، تاك ي كۋلتۋرنۋيۋ سفەرۋ.

سۋۆەرەنيتەت كۋلتۋرنىي، تاك جە، كاك ي پوليتيچەسكي، يمەەت دۆا اسپەكتا: ۆنۋترەنني ي ۆنەشني. ۆ سلۋچاە پوليتيچەسكوگو سۋۆەرەنيتەتا «ۆنۋترەنني سۋۆەرەنيتەت» (ون جە - «نارودنىي») وزناچاەت دوپۋششەنيە، چتو ۆلاست ۆ داننوم گوسۋدارستۆە يسحوديت وت نارودا، چتو نارود، ناتسيا ەست ەدينستۆەننىي يستوچنيك لەگيتيمنوگو ناسيليا، ا ۆنەشني (ون جە «تەرريتوريالنىي») سۋۆەرەنيتەت وزناچاەت، چتو مونوپوليا گوسۋدارستۆا نا ناسيليە ۆ پرەدەلاح داننوي تەرريتوري پريزناەتسيا درۋگيمي گوسۋدارستۆامي. ۆ كۋلتۋرنوي سفەرە انالوگوم ۆنۋترەننەگو سۋۆەرەنيتەتا ۆىستۋپاەت مونوپوليا نا سيمۆوليچەسكوە ناسيليە, نەوسپاريۆاەموە پراۆو گوسۋدارستۆا نا كونسترۋيروۆانيە «يدەنتيچنوستي» سۆويح گراجدان. انالوگوم جە ۆنەشنەگو سۋۆەرەنيتەتا ياۆلياەتسيا ساموپوزيتسيونيروۆانيە گوسۋدارستۆا ۆ كاچەستۆە وتدەلنوي كۋلتۋرنوي سۋششنوستي - «يدەنتيچنوستي» - ۆو ۆسەميرنوم سورەۆنوۆاني گوسۋدارستۆ، ا تاكجە سووتۆەتستۆۋيۋششەە وبراششەنيە س ەتيم گوسۋدارستۆوم سو ستورونى درۋگيح گوسۋدارستۆ كاك درۋگيح «يدەنتيچنوستەي».

سۋۆەرەنيتەت - پونياتيە رەفلەكسيۆنوە. ەتو نە سۆويستۆو، ا وتنوشەنيە. نەدوستاتوچنو وبياۆيت سەبيا سۋۆەرەنوم. نەوبحوديمو، چتوبى درۋگيە «سۋۆەرەننىە» گوسۋدارستۆا ەتوت سۋۆەرەنيتەت پريزنالي. ينىمي سلوۆامي، سۋۆەرەنيتەت وبرەتاەت سمىسل تولكو ۆ رامكاح مەجگوسۋدارستۆەننوي سيستەمى.

پريتيازانيە نا وبلادانيە كۋلتۋرنىم سۋۆەرەنيتەتوم ۆسترەچاەت بلاگوسكلوننۋيۋ رەاكتسيۋ سو ستورونى درۋگيح پرەتەندەنتوۆ نا تاكوۆوي، پوسكولكۋ وني وتدايۋت سەبە وتچەت ۆ وتنوسيتەلنوستي تاكيح پريتيازاني. ەتو سيتۋاتسيا، ۆ كوتوروي ۆسە ۋچاستنيكي ۆزايمودەيستۆيا ۆەدۋت سەبيا پو پرينتسيپۋ «كاك ەسلي بى» - كاك ەسلي بى كاجدىي يز نيح ۆ ساموم دەلە وبلادال پولنوي اۆتونوميەي ۆ پرينياتي رەشەني پو پوۆودۋ كۋلتۋرى[16].

كاكوۆى ۋسلوۆيا، پوزۆوليايۋششيە پريتيازات نا وبلادانيە كۋلتۋرنىم سۋۆەرەنيتەتوم (ي، بولەە توگو، چاستيچنو يح رەاليزوۆىۆات)? پەرۆوە يز ەتيح ۋسلوۆي - ۋنيچتوجەنيە (يلي، ۆىراجاياس مياگچە - دەلەگيتيماتسيا) نيزوۆوي، نارودنوي كۋلتۋرى. ۆتوروە ۋسلوۆيە - ەتو نەيتراليزاتسيا رەگيونالنىح ي ەتنيچەسكيح كۋلتۋر. ناكونەتس، ترەتە - ەتو زامالچيۆانيە (سگلاجيۆانيە يلي يگنوريروۆانيە) سوتسيالنو-كلاسسوۆىح رازليچي ۆ كۋلتۋرە توگو ناسەلەنيا، كوتوروە ۆووبراجاەتسيا كاك ەدينىي نارود.

و پەرۆوم يز ۋپوميانۋتىح ۋسلوۆي ۋجە شلا رەچ. كراتكو وستانوۆيمسيا نا وستاۆشيحسيا دۆۋح.

چتو وبششەگو مەجدۋ برەتانيۋ ۆو فرانتسي ي تيبەتوم ۆ كيتاە؟ تو، چتو وني ناستايۆايۋت نا ۋدەرجاني ەتنيچەسكوگو سۆوەوبرازيا (نا ۋروۆنە يازىكا، رەليگيوزنىح پراكتيك يلي حوتيا بى جيزنەننوگو ستيليا), ۆوپرەكي اسسيميلياتسيوننومۋ داۆلەنيۋ گوسۋدارستۆا[17]. ودنا يز نايبولەە ياركيح يلليۋستراتسي ۆىجيۆانيا لوكالنوي كۋلتۋرى پود پرەسسوم تسەنتراليزوۆاننوي ۆلاستي - يرلانديا. پوحوجە، چتو پريمەنيتەلنو ك يرلاندسكوي كۋلتۋرە سپراۆەدليۆ افوريزم سولجەنيتسىنا، سفورمۋليروۆاننىي يم سوۆسەم پو درۋگومۋ پوۆودۋ: «چەم حۋجە - تەم لۋچشە». پيساتەل يمەل ۆ ۆيدۋ تو پارادوكسالنوە وبستوياتەلستۆو، چتو دليا كۋلتۋرنوگو ناچالا تەپليچنىە ۋسلوۆيا موگۋت وكازاتسيا نەپولەزنىمي، ي ناپروتيۆ: چەم سيلنەە داۆلەنيە، يسپىتىۆاەموە تۆورچەسكيمي ليۋدمي، تەم لۋچشە ۆ كونەچنوم يتوگە دليا كۋلتۋرى. ي ۆپولنە موجەت ستاتسيا، چتو نەۆەروياتنايا كۋلتۋرنايا پرودۋكتيۆنوست يرلاندتسەۆ ۆ XIX-XX ۆۆ. يمەلا مەستو نە ستولكو ۆوپرەكي انگليسكومۋ كولونيالنومۋ ۆلادىچەستۆۋ، سكولكو بلاگوداريا ەمۋ (ۆەرنەە، بلاگوداريا بوربە س نيم)[18].

رەگيونالنايا يدەنتيچنوست ي سۆيازاننىي س نەي «رەگيوناليزم» وتنيۋد نە ۆسەگدا يمەيۋت ەتنيچەسكۋيۋ وكراسكۋ. تاك، سيبيرياكي ي كازاچەستۆو ۆ روسسي دو پەرۆوي پولوۆينى 1920-ح گگ. - ەتو ي وسوبوە ساموسوزنانيە، ي وسوبىە كۋلتۋرنىە پراكتيكي، نەسموتريا نا تو، چتو ۆ ەتنيچەسكوم وتنوشەني وبە وبششنوستي سۋت چاستي رۋسسكوگو نارودا[19].

ياركايا يلليۋستراتسيا رەگيونالنوگو پروتيۆودەيستۆيا كۋلتۋرنوي اسسيميلياتسي - «وبلاستنيچەستۆو» ۆ سوۆرەمەننوي يسپاني. كاتالونتسى ۆ ناشي دني نە مەنەە ەنەرگيچنو ناستايۆايۋت نا سۆوەي وتدەلنوستي وت جيتەلەي وستالنوي يسپاني، چەم پولۆەكا نازاد، كوگدا ۋپوترەبلەنيە كاتالانسكوگو يازىكا بىلو زاپرەششەنو. سەگودنيا كاتالانسكي يازىك - ۆتوروي گوسۋدارستۆەننىي نا تەرريتوري كاتالوني، ناريادۋ س يسپانسكيم (كوتورىي زدەس نازىۆايۋت نە يناچە، كاك «كاستيلسكي»). ۆ كاتالوني پرەدپوچيتايۋت درۋگۋيۋ كۋحنيۋ، چەم ۆ وستالنىح چاستياح يسپاني، ناتسيونالنىم تانتسەم سچيتايۋت ساردا، ا نە فلامەنكو، ا بوي بىكوۆ، بەز كوتوروگو نەمىسليما يدەنتيچنوست كاستيلتسەۆ (ا تەم بولەە اندالۋزتسەۆ), زدەس سوبيرايۋتسيا زاپرەتيت. كۋلتۋرنوە ساموسوزنانيە ۆكۋپە س ەكونوميچەسكيمي ينتەرەسامي دايۋت موششنىي تولچوك سەپاراتيستسكيم ناستروەنيام. ۆوپروس وب وتدەلەني كاتالوني دو سيح پور نە سنيات س پوۆەستكي دنيا[20].

پري ەتوم ۆاجنو وتداۆات سەبە وتچەت ۆ توم، چتو وسنوۆانيەم، نا كوتوروم ستروياتسيا يدەنتيچنوستي رەگيونالنىح سووبششەستۆ ۆ يسپاني، سلۋجيت يمەننو رەگيون، ا نە ەتنيچنوست (بازيرۋيۋششاياسيا نا يازىكە)[21]. جيتەلي اراگونا، نەسموتريا نا تو، چتو يح رودنىم يازىكوم ياۆلياەتسيا كاتالانسكي، سچيتايۋت سەبيا اراگونتسامي، ا نە كاتالونتسامي. توچنو تاك جە جيتەلي ۆالەنسي ي بالەارسكيح وستروۆوۆ - ەتو، سووتۆەتستۆەننو، ۆالەنسيتسى ي بالەارتسى پو سۆوەمۋ ساموسوزنانيۋ، ا ۆوۆسە نە كاتالونتسى. ۆوت پوچەمۋ ادمينيستراتيۆنو-تەرريتوريالنايا دەتسەنتراليزاتسيا، پروۆەدەننايا ۆسكورە سمەرتي فرانكو، پريۆەلا سوۆسەم نە ك تاكومۋ رازمەجەۆانيۋ، كوتوروە موجنو بىلو سچيتات «ەتنيچەسكيم» ي كوتوروە پوكازالوس بى «ەستەستۆەننىم»، يسحودي يسپانتسى يز پريۆىچنوي نام ەتنوتسەنتريچنوي سحەمى. گرانيتسى سوزداننىح ۆ 1977 گ. اۆتونومي پراكتيچەسكي پولنوستيۋ سوۆپالي س گرانيتسامي يستوريچەسكيح رەگيونوۆ (وبلاستەي): «ۆەد ەتي گرانيتسى پروۆوديلي ۆ ستروگوم سووتۆەتستۆي س دەموكراتيچەسكوي پروتسەدۋروي، ت. ە. پو ۆولە گراجدان، دليا كوتورىح "ەتنوسوۆ" (حوتيا بى ي پود درۋگيم نازۆانيەم) ۆ ناشەم پونيماني ۆ يسپاني پروستو نە سۋششەستۆۋەت [...] نەۋديۆيتەلنو پوەتومۋ، چتو وبششەە كوليچەستۆو اۆتونومنىح وبرازوۆاني زدەس سوستاۆيلو نە تري (پو چيسلۋ "ناتسيونالنىح مەنشينستۆ") ي نە چەتىرە (ەسلي ك نيم دوباۆيت ەششە ي "دومينيرۋيۋششۋيۋ ناتسيۋ"), ا تسەلىح سەمنادتسات (دا ەششە ي دۆا "اۆتونومنىح گورودا" نا افريكانسكوم بەرەگۋ (سەۋتا ي مەليليا)»[22].

درۋگوي پريمەر رەگيونالنوگو نەسوگلاسيا س ناتسيونالنىمي گرانيتسامي - «سەۆەرنايا ليگا» ۆ يتالي. دليا پروتاگونيستوۆ ي سيمپاتيزانتوۆ ەتوگو دۆيجەنيا دالەكو نە وچەۆيدنو، چتو يتاليا - ودنا سترانا، س ودنيم يستوريچەسكيم ي كۋلتۋرنىم پروشلىم ي س ودنيم پوليتيچەسكيم بۋدۋششيم. ۆ يدەولوگي ەتوگو دۆيجەنيا ۆاجنۋيۋ رول يگراەت ميف وب وسوبوم پرويسحوجدەني سەۆەريان. وني، كاك پرەدپولاگاەتسيا، ۆەدۋت سۆويۋ رودوسلوۆنۋيۋ وت كەلتوۆ (ي، بۋدۋچي ناسلەدنيكامي ۋنيكالنوي كەلتسكوي كۋلتۋرى، نەسۋت ۆ سەبە وسوبۋيۋ كەلتسكۋيۋ مەنتالنوست), چەم نە موگۋت پوحۆاستاتسيا جيتەلي يتاليانسكوگو يۋگا[23].

وتدەلنوگو وبسۋجدەنيا زاسلۋجيۆايۋت كلاسسوۆىە ي يدەولوگيچەسكيە ۆىزوۆى نارراتيۆۋ ناتسيونالنوي كۋلتۋرى. ۋمەستنو ۆسپومنيت تەزيس لەنينا و دۆۋح كۋلتۋراح - كۋلتۋرە ەكسپلۋاتاتوروۆ ي كۋلتۋرە ەكسپلۋاتيرۋەمىح، سۋششەستۆۋيۋششيح ۆنۋتري كاجدوي ناتسي[24]. لەنينسكايا كونتسەپتسيا سەگودنيا ۆىگلياديت كراينيم ۋپروششەنيەم. ودناكو ساما ۆوسحودياششايا ك ماركسۋ تەورەتيچەسكايا ينتەنتسيا اناليزيروۆات كۋلتۋرۋ سكۆوز پريزمۋ سوتسيالنو-كلاسسوۆىح ينتەرەسوۆ يز يسسلەدوۆاني كۋلتۋرى نە ۋشلا[25]. پرەدستاۆيتەلي بيرمينگەمسكوي شكولى، وپيراياس نا گرامشيانسكۋيۋ كونتسەپتسيۋ يدەولوگيچەسكوي گەگەموني، يسسلەدۋيۋت فەنومەن كۋلتۋرنوي گەگەموني. ۆاجنەيشايا پروبلەما دليا نيح - ۆوزموجنوست تاكيح فورم پوپۋليارنوي (ۆ پروتيۆوۆەس تاك نازىۆاەموي «ماسسوۆوي») كۋلتۋرى، كوتورايا موجەت بىت نازۆانا نارودنوي ۆ پولنوم سمىسلە سلوۆا. پري ەتوم وني وتدايۋت سەبە وتچەت، چتو ينوگو مەديۋما دليا ۆىزرەۆانيا «نارودنوي كۋلتۋرى»، پوميمو توگو، چتو نازىۆاەتسيا «ماسسوۆوي كۋلتۋروي»، نە سۋششەستۆۋەت. ودناكو بيرمينگەمتسى وبراششايۋت ۆنيمانيە نا ۆنۋترەننيۋيۋ دۆويستۆەننوست ەتوگو فەنومەنا. س ودنوي ستورونى، ماسسوۆايا كۋلتۋرا ەست نە چتو ينوە، كاك پروتسەسس ي رەزۋلتات ينكورپوريروۆانيا پودچينەننىمي كلاسسامي تسەننوستەي گوسپودستۆۋيۋششيح كلاسسوۆ. س درۋگوي جە ستورونى، يمەننو ۆ رامكاح ماسسوۆوي كۋلتۋرى ۆوزنيكالي رازليچنىە فورمى كۋلتۋرنوگو پروتەستا، بروساۆشيە ۆىزوۆ بۋرجۋازنومۋ مەينستريمۋ (ناپريمەر، كونتركۋلتۋرنوە دۆيجەنيە 1960-ح گگ.). پوپۋليارنايا كۋلتۋرا، و كوتوروي گوۆوريات ستيۋارت حولل ي ەگو ەدينومىشلەننيكي، - انتيبۋرجۋازنايا پو سۆوەي ەستەتيكە ي انتيكاپيتاليستيچەسكايا پو سۆوەي يدەولوگيچەسكوي ناپراۆلەننوستي. پوپۋليارنايا كۋلتۋرا، پو س.حوللۋ، - ەتو مەستو، گدە يدەت بوربا زا گەگەمونيۋ مەجدۋ تەمي، كتو ۋتۆەرجداەت بەزالتەرناتيۆنوست كاپيتاليزما ي تەمي، كتو بروساەت يم ۆىزوۆ. «ەتو نە سفەرا، گدە سوتسياليزم، سوتسياليستيچەسكايا كۋلتۋرا [...] پروستو ناحوديت سۆوە "ۆىراجەنيە". نو ەتو ودنو يز تەح مەست، گدە سوتسياليزم موجەت كونستيتۋيروۆاتسيا. ۆوت پوچەمۋ "پوپۋليارنايا كۋلتۋرا" يمەەت تاكوە زناچەنيە. يناچە، سكازات پو پراۆدە، منە نا نەە ناپلەۆات»[26].

ۆپروچەم، رازمەجەۆانيا يدەولوگيچەسكوگو سۆويستۆا، رازدەليايۋششيە پروسترانستۆو «ناتسيونالنوي كۋلتۋرى» نا رياد ۆزايمنو وتگوروجەننىح سەگمەنتوۆ، چاستو نە يمەيۋت سكولكو-نيبۋد جەستكوي پريۆيازكي ك سوتسيالنو-كلاسسوۆوي سترۋكتۋرە. تاك، روسسيسكوە كۋلتۋرنوە پولە نا رۋبەجە 1980-1990-ح گگ. وكازالوس رازدەلەننىم مەجدۋ دۆۋميا يدەولوگيچەسكيمي پوليۋسامي - «ليبەرالنىم» ي «پاتريوتيچەسكيم». دليا كاجدوگو يز ەتيح پوليۋسوۆ بىلي حاراكتەرنى سوبستۆەننىە سيستەمى دوپۋستيمىح سيمۆوليچەسكيح رەفەرەنتسي. ي حوتيا ۆ تەچەنيە پوسلەدنيح دەسياتي-پياتنادتساتي لەت ۆ كاجدوم يز ەتيح لاگەرەي پرويزوشلي سەرەزنىە مۋتاتسي، كۋلتۋرنو-يدەولوگيچەسكايا پولياريزاتسيا سوحرانيلاس.

س روسسيسكيم سلۋچاەم كوررەليرۋەت سلۋچاي پوسلەۆوەننوي گەرماني. كوگو سچيتات بولەە ادەكۆاتنىم ۆىرازيتەلەم نەمەتسكوي كۋلتۋرى ۆ XX ستولەتي - ەرنستا يۋنگەرا يلي ەريحا رەماركا؟ گدە توچنەە پروياۆلياەتسيا سۋششنوست «نەمەتسكوستي» - ۆ پرويزۆەدەنياح ريحاردا ۆاگنەرا، مارتينا حايدەگگەرا، كارلا شميتتا ي لەني ريفەنشتال يلي ۆ پرويزۆەدەنياح پاۋليا حيندەميتا، گەنريحا بيوليا، تەودورا ادورنو ي راينەرا فاسسبيندەرا؟ نەرازرەشيموست ەتوي كولليزي وچەۆيدنا.

ۆ سوۆرەمەننىح ۋسلوۆياح ۆ پرينتسيپە نەۆوزموجنو ۋتۆەرديت كاكوي-ليبو وبراز ناتسيونالنوي كۋلتۋرى، كوتورىي نە بىل بى وسپورەن. ني ودين كۋلتۋرنىي كانون ۆ ناشي دني نە بۋدەت پريزنان ۆ كاچەستۆە كانونا. ۋ ەگو كريتيكوۆ ۆسەگدا نايدۋتسيا ارگۋمەنتى نە مەنەە ۆەسومىە، چەم ۋ ەگو ادەپتوۆ.

ينىمي سلوۆامي، ناتسيونالنايا كۋلتۋرا - ەتو دوگوۆورنوە ەدينستۆو. نو ەتوت نەگلاسنىي «وبششەستۆەننىي دوگوۆور» ۆىداەتسيا زا «ەستەستۆەننوە سوستويانيە».

كۋلتۋرنىي سۋۆەرەنيتەت ۆ ۋسلوۆياح گلوباليزاتسي

نا پروتياجەني بولەە چەم ستولەتيا (س پەرۆوي ترەتي XIX دو سەرەدينى XX ۆ.) پريتيازانيا ناتسيونالنوگو گوسۋدارستۆا نا كۋلتۋرنىي سۋۆەرەنيتەت كازاليس ي رەزوننىمي، ي رەاليزۋەمىمي. گوسۋدارستۆو بىلو ۆ سوستوياني پرودەمونستريروۆات، چتو ونو حوزياين ۆ سوبستۆەننوم دومە. ونو دوۆولنو ۋسپەشنو كونتروليروۆالو پروتسەسس پرويزۆودستۆا ي تسيركۋلياتسي زناچەني نا سۆوەي تەرريتوري. دليا تاكوگو كونتروليا ۆ ەگو راسپورياجەني بىل تسەلىي نابور ينسترۋمەنتوۆ - وت پەچاتنوگو ستانكا، وبەسپەچيۆاۆشەگو وحۆات ۆسەگو ناسەلەنيا ليتەراتۋروي نا ناتسيونالنوم يازىكە، ي شكولى، پوزۆولياۆشەي ۆوسپيتىۆات ۆ دەتياح گراجدان، دو ناتسيونالنىح كانالوۆ ينفورماتسي. كرومە توگو، گوسۋدارستۆو، ۆ مەرۋ سۆويح فينانسوۆىح ۆوزموجنوستەي، سودەرجالو مۋزەي، ا تاكجە پوددەرجيۆالو تۆورچەسكۋيۋ دەياتەلنوست سۆويح گراجدان - سپونسيرۋيا حۋدوجنيكوۆ ي ليتەراتوروۆ، ۋچاستۆۋيا ۆ فينانسيروۆاني ناتسيونالنوگو كينەماتوگرافا ي ت. د.

رازۋمەەتسيا، سۋۆەرەنيتەت گوسۋدارستۆا ۆ كۋلتۋرنوي سفەرە ۆسەگدا بىل ۆ بولشوي مەرە فيكتيۆەن. ني ودنو گوسۋدارستۆو مودەرنا نە بىلو ۆ سوستوياني پولنوستيۋ وگراديت سۆويۋ تەرريتوريۋ وت پرونيكنوۆەنيا نا نەە زناكوۆ ي سيمۆولوۆ، پرويزۆەدەننىح زا ەە پرەدەلامي[27]. ي، تەم نە مەنەە، ۆ راسپورياجەني گوسۋدارستۆا ۆپلوت دو نەداۆنەگو ۆرەمەني يمەليس رەسۋرسى، پوزۆولياۆشيە ۋپراۆليات يدەنتيچنوستيامي سۆويح گراجدان[28].

ەتي رەسۋرسى زامەتنو يستوششيليس ۆ تەچەنيە پوسلەدنەي ترەتي XX ۆ. راسپروسترانەنيە سوۆرەمەننىح تەحنولوگي ۆ سفەرە ترانسپورتا ي سمي سدەلالي مەجگوسۋدارستۆەننىە گرانيتسى پوريستىمي. سپۋتنيكوۆوە ي كابەلنوە تەلەۆيدەنيە پولوجيلي كونەتس مونوپولي گوسۋدارستۆا ۆ سفەرە راسپرەدەلەنيا كۋلتۋرنىح پرودۋكتوۆ نا ەگو تەرريتوري. س پوياۆلەنيەم ينتەرنەتا ۆووبششە وتپاداەت نەوبحوديموست ۆ گوسۋدارستۆە كاك پوسرەدنيكە ۆ كوممۋنيكاتسي مەجدۋ ليۋدمي. وتدەلنىە ينديۆيدى ي گرۋپپى موگۋت ۆستۋپات ۆ كونتاكت درۋگ c درۋگوم ي فورميروۆات كوممۋنيكاتيۆنىە سەتي، مينۋيا پوسرەدنيچەستۆو گوسۋدارستۆا. ۆوزنيكايۋت سووبششەستۆا يدەنتيچنوستي، نە پريۆيازاننىە ك كاكوي-ليبو تەرريتوري ي، ستالو بىت، نە زاۆيسياششيە وت جەلانيا يلي نەجەلانيا گوسۋدارستۆا[29].

تومۋ، چتو گوسۋدارستۆو پەرەستاەت بىت حوزياينوم ۆ سوبستۆەننوم دومە، نەمالو پوسپوسوبستۆوۆالي ي ترانسناتسيونالنىە كورپوراتسي، دەيستۆۋيۋششيە ۆ سفەرە كۋلتۋريندۋستري.

تاك چتو، ەسلي سۋۆەرەنيتەت - ەتو نەزاۆيسيموست ۆ پرينياتي رەشەني، تو وت كۋلتۋرنوگو سۋۆەرەنيتەتا گوسۋدارستۆ ۆ ناچالە XXI ستولەتيا وستاليس رازۆە چتو ۆوسپومينانيا. ودناكو فيكتيۆنوست كۋلتۋرنوگو سۋۆەرەنيتەتا نە پرەپياتستۆۋەت رەالنىم پريتيازانيام نا وبلادانيە يم.

نا موي ۆزگلياد، پرويسحودياششەە ۆ ناشي دني موجنو نازۆات ستيليزاتسيەي سۋۆەرەننوستي. چەم ونا وبۋسلوۆلەنا؟ كاك ني ستراننو، لوگيكوي توگو پروتسەسسا، كوتورىي مى، زا نەيمەنيەم بولەە پودحودياششەگو ۆىراجەنيا، بۋدەم نازىۆات گلوباليزاتسيەي.

ودين ۆدۋمچيۆىي اۆتور وبراتيل ۆنيمانيە، چتو سۋششنوست «گلوباليزاتسي» زاكليۋچاەتسيا يمەننو ۆ گلوباليزاتسي كۋلتۋرنىح وبمەنوۆ[30]. ۆەد چتو مى يمەەم ۆ ۆيدۋ، گوۆوريا و گلوباليزاتسي؟ تو، چتو سوۆەرشايۋششيەسيا ۆ رازنىح سفەراح وبمەنى ستانوۆياتسيا ۆسەميرنىمي. ودناكو، ستروگو گوۆوريا، ني ۆ ەكونوميچەسكوي، ني ۆ پوليتيچەسكوي سفەرە ەتوگو نە پرويسحوديت. ۆسەميرنىي حاراكتەر پريوبرەتايۋت ليش وبمەنى ۆ سفەرە كۋلتۋرى. كاك پودمەچاەت م.ۋوتەرس، «ەكونوميچەسكيە وبمەنى لوكاليزۋيۋتسيا، پوليتيچەسكيە - ينتەرناتسيوناليزيرۋيۋتسيا، كۋلتۋرنىە وبمەنى گلوباليزيرۋيۋتسيا»[31].

ۆپروچەم، ك دەلۋ موجنو پودويتي يناچە، ا يمەننو: ۋيتي وت جەستكوگو رازدەلەنيا ترەح سفەر وبششەستۆەننوي جيزني ي سوسرەدوتوچيتسيا نا يح ۆزايمنوم پرونيكنوۆەني. تاك پوستۋپاەت رونالد روبەرتسون، ناستايۆايۋششي نا توم، چتو سەگودنيا پرويسحوديت «كۋلتۋراليزاتسيا» وبششەستۆا نا ۆسەح ۋروۆنياح[32]. ينىمي سلوۆامي، سودەرجانيە پروتسەسسا، يمەنۋەموگو گلوباليزاتسيەي، زاكليۋچاەتسيا ۆ توم، چتو كۋلتۋرا ناچيناەت پرونيزىۆات سوبوي ي ەكونوميكۋ، ي پوليتيكۋ. ۆ كاچەستۆە پريمەرا موجنو ۆزيات سورەۆنوۆانيە ياپونسكيح ي نەمەتسكيح اۆتوموبيلنىح پرويزۆوديتەلەي. ۆوپروس و توم، چي ماشينى وكاجۋتسيا بولەە ۆوسترەبوۆاننىمي نا ميروۆوم رىنكە، ەست ۆوپروس برەندا. ەتو زناچيت، چتو وتۆەت نا نەگو لەجيت ۆ زناكوۆو-سيمۆوليچەسكوي - ت. ە. ۆ كۋلتۋرنوي - پلوسكوستي، ا نە ۆ پلوسكوستي تەحنيچەسكوي يلي فينانسوۆوي. پرو پروچيح راۆنىح (ۆ توم، چتو كاساەتسيا سووتنوشەنيا تسەنى ي كاچەستۆا) پوبەجداەت توت، چەي «يميدج» ۆ گلازاح پوكۋپاتەليا وكاجەتسيا بولەە پريۆلەكاتەلنىم.

كۋلتۋرنىي سۋۆەرەنيتەت ۆ پوستسوۆەتسكوي سيتۋاتسي

پريتيازانيا نا كۋلتۋرنىي سۋۆەرەنيتەت، ۆىدۆيگاەمىە پوستسوۆەتسكيمي گوسۋدارستۆامي، ۆىزىۆايۋت رازنىە رەاكتسي. منوگيە (وسوبەننو تە، كتو نابليۋداەت زا نيمي يز روسسي) ناحوديات ەتي پريتيازانيا بەزوسنوۆاتەلنىمي. پري ەتوم وبىچنو وتمەچايۋت سكرومنىە رەسۋرسى، ناحودياششيەسيا ۆ راسپورياجەني نوۆىح پرەتەندەنتوۆ نا سۋۆەرەنيتەت. كۋلتۋرنوە ناسلەديە ي كۋلتۋرنىە سيمۆولى، كوتورىە ەليتى پوستسوۆەتسكيح گوسۋدارستۆ حوتەلي بى يسپولزوۆات كاك ناتسيونالنىە، نا پوۆەركۋ وكازىۆايۋتسيا چاستيۋ بولەە شيروكوگو تسيۆيليزاتسيوننوگو ارەالا. سكاجەم، تيۋركسكوگو ۆ ۋزبەكسكوم سلۋچاە يلي يرانسكوگو ۆ تادجيكسكوم. تامەرلان نە بىل ۋزبەكوم، كاك بى توگو ني حوتەلوس سوۆرەمەننومۋ رۋكوۆودستۆۋ ۆ تاشكەنتە، ا فيردوۋسي پيسال نا پەرسيدسكوم، ا نە نا تادجيكسكوم يازىكە. چينگيز ايتماتوۆ، سوستاۆليايۋششي گوردوست كىرگىزستانا، سليشكوم تەسنو سۆيازان س سوۆەتسكوي كۋلتۋروي، چتوبى ەگو موجنو بىلو بەز وبينياكوۆ سچيتات كيرگيزسكيم پيساتەلەم. كرومە توگو، روسسيسكيح نابليۋداتەلەي وزاداچيۆاەت نەكايا يزبىتوچنوست ۋسيلي پو كۋلتۋرنوي سۋۆەرەنيزاتسي. منوگيە مەروپرياتيا، پروۆوديمىە رۋكوۆودستۆوم بىۆشيح سوۆەتسكيح رەسپۋبليك، ياۆنو كونترپرودۋكتيۆنى س توچكي زرەنيا raison d'etat. پەرەۆوديت نا گوسۋدارستۆەننىي يازىك وگرومنوە كوليچەستۆو ليتەراتۋرى، دوستۋپنوي پو-رۋسسكي (وت حۋدوجەستۆەننوي دو ەكونوميچەسكوي ي يۋريديچەسكوي), - چرەزۆىچاينو زاتراتنوە دەلو. ي وتۆەتستۆەننىە گوسۋدارستۆەننىە مۋجي موگلي بى پۋستيت ەتي دەنگي نا بولەە ناسۋششنىە نۋجدى. ۆىتەسنيات رۋسسكي يازىك يز پۋبليچنوي سفەرى - زانياتيە نە تولكو حلوپوتنوە (ۋچيتىۆايا سوپروتيۆلەنيە رۋسسكويازىچنوي چاستي ناسەلەنيا ي نەدوۆولستۆو وفيتسيالنوي موسكۆى), نو ي ۆرەدنوە. يبو رۋسسكي يازىك دليا بولشينستۆا ليۋدەي، زدەس جيۆۋششيح، - وكنو ۆ ميروۆۋيۋ كۋلتۋرۋ.

تەم نە مەنەە، پري ۆسەي كاجۋششەيسيا يرراتسيونالنوستي پودوبنىح ۋسيلي، وني ۆپولنە راتسيونالنى. پريۆەدۋ دۆا ارگۋمەنتا ۆ پولزۋ تاكوگو ۋتۆەرجدەنيا. ۆو-پەرۆىح، سوۆرەمەننايا ميروۆايا پوليتيچەسكايا سيستەما ۋستروەنا كاك سيستەما گوسۋدارستۆ. گوسۋدارستۆا راسسماتريۆايۋتسيا كاك سۋۆەرەننىە ەدينيتسى - كاك سرەدوتوچيا ۆلاستي، يلي «ۆلاستنىە ۆمەستيليششا». ۆلاست كۋلتۋرنايا زدەس پودرازۋمەۆاەتسيا تاك جە، كاك ۆوەننو-پوليتيچەسكايا ي ەكونوميچەسكايا. پوەتومۋ پوزيتسيونيروۆانيە سەبيا ۆ كاچەستۆە (گوموگەننوي) ناتسي - ۆپولنە وپراۆداننايا ستراتەگيا دليا گوسۋدارستۆ. ونا داەت يم شانس ۋلۋچشيت سۆوي پوزيتسي ۆ گلوبالنوي كونكۋرەنتسي. ليبو ۆى پرەدستاۆلياەتە سوبوي اۆتونومنوە كۋلتۋرنو-پوليتيچەسكوە تسەلوە ي زاستاۆلياەتە سچيتاتسيا س سوبوي كاك س تاكيم تسەلىم، ليبو نا ۆاس سموتريات كاك نا نە-ۆپولنە-گوسۋدارستۆو. ۆو-ۆتورىح، ۆ ەتيح ۋسيلياح پروسماتريۆاەتسيا سترەملەنيە ك ساموۋتۆەرجدەنيۋ ي، ەسلي ۋگودنو، رەۆانشۋ. ەليتى سەگودنياشنيح نوۆىح نەزاۆيسيمىح گوسۋدارستۆ، مەنەە دۆۋح دەسياتيلەتي نازاد ۆحوديۆشيح ۆ سوستاۆ سسسر، گوتوۆى نا منوگوە، چتوبى دوكازات «ستارشەمۋ براتۋ» سۆويۋ سوستوياتەلنوست - پۋست ي سو سۆويستۆەننىمي پودروستكۋ پەرەحلەستامي. دوباۆيم سيۋدا نەوبىچاينۋيۋ پوپۋليارنوست، كوتورۋيۋ پريوبرەل ناچينايا س 1970-ح گگ. ديسكۋرس «پوستكولونياليزما». بىلو بى ۋديۆيتەلنو، ەسلي بى نوۆىە سۋۆەرەنى نە ۆوسپولزوۆاليس ۆوزموجنوستيۋ ۆ نەگو ۆپيساتسيا ي پرەدستاۆيت سۆوە ناحوجدەنيە ۆنۋتري روسسيسكوي يمپەري ي سوۆەتسكوگو سويۋزا ۆ كاچەستۆە توملەنيا ۆ «تيۋرمە نارودوۆ». ينىمي سلوۆامي، ۆىدۆيگايا پريتيازانيا نا ۆوسستانوۆلەنيە پورۋگاننوي اۋتەنتيچنوستي، پوستسوۆەتسكيە گوسۋدارستۆا ۆسەگو ليش يگرايۋت پو تەم پراۆيلام، كوتورىە زادايۋتسيا «گلوبالنىم سووبششەستۆوم». يح ناتسيوناليزم ەست نە چتو ينوە، كاك پودچينەنيە ترانسناتسيونالنىم پوليتيچەسكيم يمپەراتيۆام.

پوەتومۋ ۆرياد لي ستويت ۆپادات ۆ درۋگۋيۋ كراينوست ي پىتاتسيا دەزاۆۋيروۆات يح سترەملەنيە ك سۋۆەرەننوستي (كۋلتۋرنوي ۆ توم چيسلە). نا موي ۆزگلياد، كۋلتۋرنىي يمپەرياليزم - ستول جە پرويگرىشنايا پوزيتسيا، سكول ي كۋلتۋرنىي ناتسيوناليزم. ناتسيوناليزم ۆىپياچيۆاەت رازليچيا. يمپەرياليزم يح نە زامەچاەت. ناتسيوناليزم وت ليتسا مالىح كۋلتۋر يزليشنە ۋسەردستۆۋەت پو چاستي سۋۆەرەننوستي (اۆتونومنوستي، نەزاۆيسيموستي، اۋتەنتيچنوستي). يمپەرياليزم - ا پو سۋتي، ناتسيوناليزم وت ليتسا بولشوي كۋلتۋرى - وتكازىۆاەت مالىم كۋلتۋرام ۆ كاكوم-ليبو پريزناني.

ناتسيونالنوە - گلوبالنوە - لوكالنوە:
نەوجيداننىە پەرەپلەتەنيا

ۆ ەپوحۋ تريۋمفا ناتسيوناليزما وپپوزيتسيا مەستنوگو ي ناتسيونالنوگو ۆىگليادەلا كاك وپپوزيتسيا پارتيكۋليارنوگو ي ۋنيۆەرسالنوگو. لوكالنوە (مەستنوە، رەگيونالنوە) پروتيۆوستويالو ناتسيونالنومۋ كاك چاست تسەلومۋ. ۆ ەپوحۋ گلوباليزاتسي ۆ پولوجەني لوكالنوگو (پارتيكۋليارنوگو) وكازىۆاەتسيا ۋجە ناتسيونالنوە. سانتوس دە سۋزا پرويلليۋستريروۆال ەتو پرەۆراششەنيە نا پريمەرە يتاليانسكوگو ي فرانتسۋزسكوگو كينو. ۆ 1950-1970-ح كۋلتۋرنىە سيمۆولى ۆرودە سوفي لورەن يلي جانا گابەنا ۆىستۋپالي كاك گلوبالنىە; ۆ 1990-ە وني ناچينايۋت ۆوسپرينيماتسيا كاك ناتسيونالنىە، ناكرەپكو پريۆيازاننىە ك لوكالنومۋ كۋلتۋرنومۋ كونتەكستۋ[33].

ستالي ۋجە تريۆيالنوستيۋ جالوبى نا تو، چتو انونيمنىە ترانسناتسيونالنىە سيلى ۋگروجايۋت ناتسيونالنومۋ كۋلتۋرنومۋ سۆوەوبرازيۋ. ي حوتيا سامي ناتسيونالنىە گوسۋدارستۆا ۆ تاكوي مەرە ۆوۆلەچەنى ۆ پروتسەسس ۆسەپرونيكايۋششەي ماركەتيزاتسي, چتو و سۆوەوبرازي نا يح ۆنۋترەننەم كۋلتۋرنوم رىنكە موجنو گوۆوريت ليش cum grano salis, وني، تەم نە مەنەە، نا تاكوە سۆوەوبرازيە پرەتەندۋيۋت. كاك مى ۋجە زامەتيلي ۆىشە، فيكتيۆنوست كۋلتۋرنوگو سۋۆەرەنيتەتا وتنيۋد نە پرەپياتستۆۋەت رەالنىم پريتيازانيام نا وبلادانيە تاكوۆىم. زاششيتا ي پرودۆيجەنيە ناتسيونالنوي كۋلتۋرى - چاست ستراتەگي گوسۋدارستۆا ۆ گلوبالنوي كونكۋرەنتسي. ي سكول بى مالو اۋتەنتيچنوستي ني بىلو ۆ ماسسوۆوي كۋلتۋرە سەگودنياشنەي فرانتسي، بريتاني يلي ەگيپتا، وني وبرەچەنى ەيۋ تورگوۆات. ا زناچيت - فورسيروۆات ماسسوۆوە پرەدلوجەنيە پلاستماسسوۆىح ي ديۋراليۋمينيەۆىح سۋۆەنيروۆ، يزوبراجايۋششيح ەيفەلەۆۋ باشنيۋ، بيگبەن ي پيراميدۋ حەوپسا (سكرىۆايا توت فاكت، چتو وني سدەلانى ۆ كيتاە).

نو پودوبنىە لامەنتاتسي نە دولجنى پومەشات نام ۋۆيدەت ي درۋگۋيۋ ستورونۋ پرويسحودياششيح ۆ كۋلتۋرە يزمەنەني. دەلو ۆ توم، چتو پو مەرە گلوباليزاتسي ۆ كۋلتۋرنوي سفەرە پرويسحوديت نە تولكو ستيرانيە رازليچي، نو ي يح ۋسيلەنيە. گلوباليزاتسيا داەت تولچوك كاك پروتسەسسام ۋنيفيكاتسي، تاك ي پروتسەسسام ديۆەرسيفيكاتسي. ونا ودنوۆرەمەننو سپوسوبستۆۋەت ي كۋلتۋرنوي ستاندارتيزاتسي («ماكدونالديزاتسي»), ي ۋۆەليچەنيۋ كۋلتۋرنوگو رازنووبرازيا.

ميروۆوي كۋلتۋرنىي رىنوك نۋجداەتسيا ۆ توم، چتو دليا ناتسي-گوسۋدارستۆ ۆسەگدا بىلو گولوۆنوي بوليۋ، - ۆ كۋلتۋرنىح رازليچياح. تنك، دەيستۆۋيۋششيە ۆ سفەرە كۋلتۋريندۋستري، - ناستوياششيە وحوتنيكي زا «اۋتەنتيچنوستيۋ». سترەمياس ۋدوۆلەتۆوريت سۋششەستۆۋيۋششي سپروس نا ەكزوتيزم، وني يششۋت، ناحوديات ي پەستۋيۋت «كۋلتۋرنىە پرودۋكتى»، كوتورىە موگۋت بىت پرەدلوجەنى پوكۋپاتەليام كاك نەكوممەرچەسكيە، التەرناتيۆنىە، نونكونفورميستسكيە ي ت. د.[34].

ينىمي سلوۆامي، وتمەچەننايا ۆىشە تەندەنتسيا ك فورسيروۆانيۋ رازليچي پوروجدەنا ساميم پروتسەسسوم ماركەتيزاتسي. نو ەتو ەششە نە ۆسە. پودچينياياس ديكتاتۋ ميروۆوگو رىنكا، گوسۋدارستۆا ۆ ناشي دني ناچينايۋت دەلات تو، چتو ەششە پولۆەكا نازاد سچيتالوس كونترپرودۋكتيۆنىم - پووششريات كۋلتۋرنوە رازنووبرازيە نا سۆوەي تەرريتوري، يلي، ۆو ۆسياكوم سلۋچاە، دەلات ۆيد، چتو پووششريايۋت تاكوۆوە. ۆىستاۆليايا سەبيا ۆ كاچەستۆە كۋلتۋرنو پليۋراليستيچەسكيح (ي بلاگوپرياتستۆۋيۋششيح پليۋراليزمۋ) تسەلوستنوستەي، سوۆرەمەننىە گوسۋدارستۆا ۋۆەليچيۆايۋت سۆويۋ پريۆلەكاتەلنوست ۆ گلازاح گلوبالنوي اۋديتوري. چەم بولەە «مۋلتيكۋلتۋرنىمي»، ت. ە. رازنووبرازنىمي ۆ راسوۆوم، جيزنەننو-ستيلەۆوم، ەتنيچەسكوم ي يازىكوۆوم وتنوشەني، وني ۆىگلياديات، تەم بولشە نابەرۋت وچكوۆ ۆ گونكە زا مەجدۋنارودنىي پرەستيج. ياركي تومۋ پريمەر: رەكلامنىە روليكي، زاپۋسكاەمىە پو سپۋتنيكوۆومۋ تەلەۆيدەنيۋ وتدەلنىمي سترانامي س تسەليۋ پريۆلەچ ۆنيمانيە ك كاكومۋ-ليبو سۆوەمۋ رەگيونۋ - كاك ك مەستۋ دليا ينۆەستيتسي يلي كاك ك تۋريستيچەسكوي تسەلي. پو كوليچەستۆۋ مەلكايۋششيح نا ەكرانە انتروپولوگيچەسكيح تيپوۆ زريتەلي موگلي بى زاكليۋچيت، چتو يح پريگلاشايۋت پوسەتيت يۋجنو-افريكانسكۋيۋ رەسپۋبليكۋ يلي برازيليۋ، ەسلي بى ۆ ساموم كونتسە روليكا يم نە سكازالي، چتو رەچ يدەت و رۋرسكوي وبلاستي ۆ فرگ.

نەپرەدنامەرەننىم رەزۋلتاتوم تاكوي پوزيتسي گوسۋدارستۆا ستانوۆيتسيا سۆوەگو رودا ۆتوروە روجدەنيە كۋلتۋرنىح مەنشينستۆ. بەز پياتي مينۋت اسسيميليروۆاننىە ەتنيچەسكيە گرۋپپى ۆنوۆ زاياۆليايۋت و سەبە، ۆىتەسنەننىە نا پەريفەريۋ يازىكي پەرەمەششايۋتسيا ۆ پۋبليچنوە پولە، پولۋزابىتىە وبريادى ي مۋزىكالنىە ستيلي پرەۆراششايۋتسيا ۆ پرەدمەت ماسسوۆوگو يزۋچەنيا. دوستاتوچنو ۆسپومنيت وب ينتەرەسە ك «كەلتسكوي» كۋلتۋرە، ۆىشەدشەم ۆ پوسلەدنيە چەتۆەرت ۆەكا دالەكو زا پرەدەلى يرلاندي، شوتلاندي ي برەتاني. ناريادۋ س يستوريچەسكيمي مەنشينستۆامي (يلي، پو كراينەي مەرە، مەنشينستۆامي، پرەتەندۋيۋششيمي نا سۆياز س ەتنيچەسكوي يستوريەي), نا پەرەدني پلان ۆىحوديت نەسمەتنوە كوليچەستۆو سووبششەستۆ يدەنتيچنوستي نەتراديتسيوننوگو تيپا - وت جيزنەننو-ستيلەۆىح دو رەليگيوزنىح.

زاپروس نا رازليچيە - كاك سنيزۋ، تاك ي سۆەرحۋ، نابيراەت وبوروتى. ۋ گوسۋدارستۆ نەت ني ۆوزموجنوستەي، ني ۆولي ەمۋ پروتيۆوستويات. وستاەتسيا ليش سوگلاسيتسيا س مىسليۋ بريتانسكوگو تەورەتيكا كۋلتۋرى تەرري يگلتونا، ۆىسكازاننوي يم ۆ حودە نابليۋدەني زا پوستسوۆرەمەننىمي تەندەنتسيامي ۆ ينتەرەسۋيۋششەي ناس سفەرە[35]. كۋلتۋرا بىلا ۆ پروشلوم تەم، چتو لەجالو ۆ وسنوۆە سوزدانيا سوۆرەمەننىح گوسۋدارستۆ. ونا جە ستانەت ۆ بۋدۋششەم تەم، چتو يح رازرۋشيت.

 


[1] سم.: Elias N. Üeber den Prozess der Zivilisation: soziogenetische und psychogenetische Untersuchungen. Fr. ا/M.، 1969.

[2] Braudel F. The History of Civilizations / Transl. by R.Mayne. L.، 1993.

[3] پونياتيە «سوۆرەمەننوست» مى زدەس ۋپوترەبلياەم ۆ توم جە زناچەني، ۆ كاكوم ۆ مەجدۋنارودنوي گۋمانيتارنوي ليتەراتۋرە ۋپوترەبلياەتسيا پونياتيە «مودەرن». سم.: كاپۋستين ب.ك. سوۆرەمەننوست كاك پروبلەما پوليتيچەسكوي تەوري. م.، 1998.

[4] سم.: Giddens A. The Nation-State and Violence. Oxford, 1985.

[5] سم.: Bauman Z. Gamekeepers turned gardeners // Bauman Z. Legislators and Interpreters. On Modernity, Post-Modernity and Intellectuals. Cambridge, 1987. P. 51-67.

[6] زدەس ۆپولنە ۋمەستنو ۆسپومنيت كلاسسيچەسكي ترۋد ميحايلا باحتينا، پرودەمونستريروۆاۆشەگو، چتو وتكاز نارودنوي كۋلتۋرە (توچنەە، نارودنىم كۋلتۋرام) ۆ ستاتۋسە كۋلتۋرى نە بىل حاراكتەرەن دليا وبلاداتەلەي ۆلاستي ۆپلوت دو نوۆوگو ۆرەمەني. سم.: باحتين م. تۆورچەستۆو فرانسۋا رابلە ي نارودنايا كۋلتۋرا سرەدنەۆەكوۆيا ي رەنەسسانسا. م.، 1965.

[7] سم.: گەللنەر ە. ۋسلوۆيا سۆوبودى. گراجدانسكوە وبششەستۆو ي ەگو يستوريچەسكيە سوپەرنيكي. م.، 1995. س. 105-117.

[8] سم. سپەتسيالنىي ۆىپۋسك جۋرنالا Ab imperio (№ 3 زا 2005 گ.), پوسۆياششەننىي ەتوي پروبلەمە.

[9] وب يمپەرياح كاك «رەجيماح تولەرانتنوستي» ۆ سراۆنەني س ناتسيونالنىمي گوسۋدارستۆامي سم.: ۋولتسەر م. و تەرپيموستي. م.، 2000.

[10] ك يح چيسلۋ پرينادلەجيت مايكل مانن. سم.: Mann M. The Sources of Social Power. Vol. 2: The Rise of Classes and Nation States, 1760-1914. N.Y.، 1995.

[11] ەكونوميچەسكيە پوكازاتەلي روسسي نا 1914 گ. گوۆوريات سكورەە و توم، چتو س توچكي زرەنيا ەففەكتيۆنوستي دەلا ۆ نەي وبستويالي سوۆسەم نەپلوحو. سم.: لەنين ۆ.ي. رازۆيتيە كاپيتاليزما ۆ روسسي // لەنين ۆ.ي. پولن. سوبر. سوچ.: ۆ 55 ت. ت. 3. م.، 1967.

[12] و جەستكيح مەراح، نا كوتورىە شلي تسەنترالنىە ۆلاستي ۆو فرانتسي ۆ پەريود مەجدۋ 1880-م ي 1914 گ.، پىتاياس ۆىتەسنيت يز وبراششەنيا برەتونسكي يازىك ۆ برەتاني، سم.: شادسون م. كۋلتۋرا ي ينتەگراتسيا ناتسيونالنىح مەنشينستۆ // مەجدۋنار. جۋرن. سوتس. ناۋك. 1994. № 3. س. 82-90.

[13] ك نەمنوگيم يسكليۋچەنيام پرينادلەجات توم نەيرن ي ۋجە ۋپوميانۋتىي مايكل حەچتەر. سم.: Nairn T. The Break-up of Britain: Crisis and Neonationalism. L.، 1977; Hechter M. Internal Colonialism: The Celtic Fringe in the British Development. L.، 1975.

[14] پولەميكۋ س زاپادنىمي كوللەگامي، راسسماتريۆايۋششيمي سوۆرەمەننۋيۋ روسسيۋ كاك پوسلەدنيۋيۋ «ميني-يمپەريۋ»، سم. ۆ ستاتە: تيشكوۆ ۆ.ا. زابىت و ناتسي // ۆوپر. فيلوسوفي. 1998. № 9.

[15] سم.: ميللەر ا.ي. يمپەريا رومانوۆىح ي ناتسيوناليزم. ەسسە پو مەتودولوگي يستوريچەسكوگو يسسلەدوۆانيا. م.، 2006.

[16] ينتەرەسنىە سووبراجەنيا ۆ سۆيازي س ەتيم ۆىسكازىۆاەت نورۆەجسكي پوليتولوگ ي كۋلتۋرولوگ يۆەر نويمان. سم.: نويمان ي. يسپولزوۆانيە «درۋگوگو». وبرازى ۆوستوكا ۆ فورميروۆاني ەۆروپەيسكيح يدەنتيچنوستەي. م.، 2004.

[17] ۆسەح، كتو بىۆال ۆ برەتاني، پوراجاەت ەە نەپوحوجەست نا فرانتسيۋ. ەتو ي درۋگايا ارحيتەكتۋرا، ي درۋگايا «اتموسفەرا». زدەس، ناپريمەر، نەت كۋلتۋرى پرويزۆودستۆا ي پوترەبلەنيا ۆينا (مەستو ۆيننوي كۋلتۋرى زانياتو كۋلتۋروي پيۆنوي).

[18] نا ەتۋ تەمۋ منوگو رازمىشليال فرەدريك دجەيميسون. سم.: Jameson F. The Ideologies of Theory, Essays 1971-1986. Vol. 2: The Syntax of History. Theory and History of Literature. Minneapolis-L.، 1988.

[19] ليتەراتۋرا و كازاچەستۆە كاك سپەتسيفيچەسكوي كۋلتۋرنوي - ي داجە «ەتنوسوسلوۆنوي» - گرۋپپە وگرومنا. و سيبيرياكاح كاك نوسيتەلياح «وبلاستنيچەسكوگو»، ت. ە. رەگيوناليستسكوگو ساموسوزنانيا سم.: رەمنەۆ ا.ۆ. زاپادنىە يستوكي سيبيرسكوگو وبلاستنيچەستۆا // رۋسسكايا ەميگراتسيا دو 1917 گودا - لابوراتوريا ليبەرالنوي ي رەۆوليۋتسيوننوي مىسلي. سپب.، 1997. س. 142-156.

[20] ۆ دەكابرە 2009 گ. بارسەلونا ينيتسيروۆالا پروۆەدەنيە رەفەرەندۋما پو ۆوپروسۋ و نەزاۆيسيموستي كاتالوني.

[21] ەدينستۆەننوە يسكليۋچەنيە - باسكي، كۋلتۋرنايا يدەنتيفيكاتسيا كوتورىح يمەەت ەتنيچەسكۋيۋ وسنوۆۋ. بولەە توگو، ۆپلوت دو 1930-1950-ح گگ. باسكي ينتەرپرەتيروۆالي ەتنيچنوست ۆ بيولوگيچەسكيح تەرميناح. ليۋبوي جيتەل يسپاني، ەسلي ون نە بىل باسكوم پو كروۆي، داجە ەسلي ون ۆلادەل باسكسكيم يازىكوم، سچيتالسيا ۆ سترانە باسكوۆ ينوسترانتسەم. س تەح پور پرەدستاۆلەنيا باسكوۆ و سودەرجاني ەتنيچەسكوي يدەنتيچنوستي يزمەنيليس. وني وحوتنو ۆكليۋچايۋت ۆ سۆويۋ ەتنيچەسكۋيۋ وبششنوست ۆسەح، كتو دەمونستريرۋەت لويالنوست باسكسكومۋ يازىكۋ ي تراديتسيام. سم.: كوجانوۆسكي ا.ن. يسپانسكي سلۋچاي: ەتنيچەسكيە ۆولنى ي رەگيونالنىە ۋتەسى // ناتسيوناليزم ۆ ميروۆوي يستوري / پود رەد. ۆ.ا.تيشكوۆا، ۆ.ا.شنيرەلمانا. م.، 2007. س. 227-258.

[22] كوجانوۆسكي ا.ن. يسپانسكي سلۋچاي: ەتنيچەسكيە ۆولنى ي رەگيونالنىە ۋتەسى. س. 234.

[23] سم.: شنيرەلمان ۆ.ا. ەدينايا ەۆروپا ي سوبلازن كەلتسكوگو ميفا // ناتسيوناليزم ۆ ميروۆوي يستوري. س. 452-485.

[24] سم.: لەنين ۆ.ي. و ناتسيونالنوي گوردوستي ۆەليكوروسسوۆ // لەنين ۆ.ي. سوچ. ت. 21. س. 84-88.

[25] سم.: Abercrombie N.، Hill S.، Turner B.S. The Dominant Ideology Thesis. L.، 1980.

[26] Hall S. Notes on Deconstructing the 'Popular' // Storey J. (ed.) Cultural Theory and Popular Culture: A Reader. Prentice Hall. 1998. P. 453. تسيت. پو: چەرنىح ا. مير سوۆرەمەننىح مەديا. م.، 2007. س. 173.

[27] ۆپروچەم، ونو رەدكو ستاۆيلو پەرەد سوبوي تاكۋيۋ زاداچۋ. نە سچيتايا وتنوسيتەلنو كراتكوۆرەمەننىح توتاليتارنىح پروەكتوۆ 1920-1940-ح گگ. (ۆ سسسر - دو 1953), گوسۋدارستۆا وحوتنو ۆستۋپالي ۆ وتنوشەنيا كۋلتۋرنوگو وبمەنا س «زاگرانيتسەي».

[28] نەت نۋجدى دەلات سپەتسيالنوە پوياسنەنيە و توم، چتو ۋ گوسۋدارستۆ تيپا گۆاتەمالى، س ودنوي ستورونى، ي تيپا سوەدينەننىح شتاتوۆ، س درۋگوي، - رازنىە رەسۋرسى ۆوزدەيستۆيا نا يدەنتيچنوست سۆويح گراجدان.

[29] سم.: Castells M. The Power of Identity. Oxford, 1997.

[30] Waters M. Globalization. 2nd ed. L.-N.Y.، 2002.

[31] Ibid. P. 20.

[32] سم.: Robertson R. Globalization: Social Theory and Global Culture. L.، 1992.

[33] سم.: Santos Bonaventura de Souza. Towards a Multicultural Conception of Human Rights // Spaces of Culture: City, Nation, World / Ed. by M.Featherstone, S.Lash. L.، 1999. P. 216-217.

[34] ۆوت كاك ۆىگلياديت، ك پريمەرۋ، ستراتەگيا زۆۋكوزاپيسىۆايۋششيح كونتسەرنوۆ، زانيمايۋششيحسيا پروداجەي ت. ن. «ەتنيچەسكوي مۋزىكي» (World music). ەسلي نەكي ەتنيچەسكي كوللەكتيۆ يلي وتدەلنىي يسپولنيتەل يمەەت شانس سنيسكات ليۋبوۆ گلوبالنوي اۋديتوري، ەمۋ پريدايۋت نەوبحوديمىي گليانەتس، پوسلە چەگو سلەدۋەت ماسسيروۆاننايا رەكلامنايا كامپانيا ي، ۆ سلۋچاە ۋسپەحا، وگرومنىە تيراجي ديسكوۆ. ەسلي تاكوي كوللەكتيۆ يلي يسپولنيتەل سليشكوم سپەتسيفيچەن ي ۆرياد لي بۋدەت ۆوسپرينيات ميروۆوي پۋبليكوي، تو اكتسەنت دەلاەتسيا نا ەگو وريگينالنوست. سووتۆەتستۆەننو، ۋسيليۆايۋتسيا ەگو «ەتنيچەسكيە» چەرتى، ا سام پرودۋكت ادرەسۋەتسيا توي يلي ينوي ناتسيونالنوي اۋديتوري.

[35] Eagleton T. The Idea of Culture. Oxford, 2000.

 

http://www.intelros.ru/readroom/fg/fj-1-4-2010/print:page,1,7814-kulturnye-razlichiya-i-politicheskie-granicy-nacionalnyj-lokalnyj-i-globalnyj-kontekst.html

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1584
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2284
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3621