اسا قامقور، ەرەكشە مەيiرiمدi اللانىڭ اتىمەن باستايمىن. مەنiڭ ءسوز ەتكەلi وتىرعانىم - 1991 جىلى شىققان "قۇران كارiمنiڭ قازاقشا ماعىنا جانە تۇسiنiگi" جايلى. قۇران - اللانىڭ ءسوزi. ال اللا - تابيعات پەن بۇكiل جان-جان­ۋار جانە ادامزاتقا بايلانىستى تiرشiلiكتiڭ يەسi. ولاي بولسا، اللانىڭ سوزiندە مiن بولۋى مۇمكiن ەمەس. سوندىقتان اللانىڭ ءسوزiن سىناۋ، ودان مiن iزدەۋ - ۇلكەن ايىپ ءارi كەشiرiلمەس كۇنا. ول جاعىنان بiر مۇسىلمانداي حابارىم بار. مەنiڭ ايتپاعىم، وسى قۇراننىڭ قازاق تiلiنە اۋدارىلۋى جونiندە.

ماقسات - بiرەۋدi اسىرا ماقتاۋ نەمەسە داتتاۋ ەمەس، اللانىڭ ءسوزiن مۇمكiندiگiنشە ناسيحاتتاۋ ءارi قاسيەتتەپ قۇرمەتتەۋ. وسى نيەتپەن "قۇران كارiمنiڭ" قازاقشاسىن بiر ەمەس، ەكi رەت وقىپ شىقتىم. سونداعى مەنiڭ بايقاعانىم: كەيبiر سويلەم­دەردiڭ ولاقتىعى، سوزدەر­دiڭ جۇ­تاڭدىعى، ورفوگرا­فيا­لىق جانە تىنىس بەلگi­لەرi­نەن كەتكەن قاتەلەردەن كوز ءسۇرi­نەدi.

اسا قامقور، ەرەكشە مەيiرiمدi اللانىڭ اتىمەن باستايمىن. مەنiڭ ءسوز ەتكەلi وتىرعانىم - 1991 جىلى شىققان "قۇران كارiمنiڭ قازاقشا ماعىنا جانە تۇسiنiگi" جايلى. قۇران - اللانىڭ ءسوزi. ال اللا - تابيعات پەن بۇكiل جان-جان­ۋار جانە ادامزاتقا بايلانىستى تiرشiلiكتiڭ يەسi. ولاي بولسا، اللانىڭ سوزiندە مiن بولۋى مۇمكiن ەمەس. سوندىقتان اللانىڭ ءسوزiن سىناۋ، ودان مiن iزدەۋ - ۇلكەن ايىپ ءارi كەشiرiلمەس كۇنا. ول جاعىنان بiر مۇسىلمانداي حابارىم بار. مەنiڭ ايتپاعىم، وسى قۇراننىڭ قازاق تiلiنە اۋدارىلۋى جونiندە.

ماقسات - بiرەۋدi اسىرا ماقتاۋ نەمەسە داتتاۋ ەمەس، اللانىڭ ءسوزiن مۇمكiندiگiنشە ناسيحاتتاۋ ءارi قاسيەتتەپ قۇرمەتتەۋ. وسى نيەتپەن "قۇران كارiمنiڭ" قازاقشاسىن بiر ەمەس، ەكi رەت وقىپ شىقتىم. سونداعى مەنiڭ بايقاعانىم: كەيبiر سويلەم­دەردiڭ ولاقتىعى، سوزدەر­دiڭ جۇ­تاڭدىعى، ورفوگرا­فيا­لىق جانە تىنىس بەلگi­لەرi­نەن كەتكەن قاتەلەردەن كوز ءسۇرi­نەدi.

جالپى، قۇراندى باسقا تiلگە اۋدارۋ وڭاي شارۋا ەمەس. مiنە، وسى تۇرعىدان كەلگەندە، اۋدارماشى حاليفا التاي دا، وڭدەۋشi دالەلحان جاڭالتاي دا، رەداكتسيالاۋشى ابدۋرراھيم التاي دا كوپ قاتە جiبەرگەن. ءسوزiمiز دالەلدi بولۋ ءۇشiن "قۇراننىڭ" باسىنان اياعىنا دەيiن تالداپ جاتپاي-اق، ەكi-ءۇش سۇرەلەردەگi قاتەلەردi كورسەتۋدi عانا ءجون كوردiم. "17-I سۇرەسi" (13) "كiتاپبىڭدى وقى" (دۇرىسى - كiتابىڭدى، ە.ب.), 283-بەتتە. (23) "ول ەكەۋiنە كiشiرەيiپ مارحامەت (دۇرىسى - مارقابات، ە.ب.) قۇشاعىن جايدى دا: "راببىم! ول ەكەۋi مەنi كiشكەنتايدا تاربيەلەگەندەي سەن دە ولاردى مارحامەتiڭە بولەي كور!" (دۇرىسى - گور، ە.ب.) بۇل - 284-بەتتە. سونداي-اق، 18-كەھف سۇرەسiندە (48) "ابىرىم-اي! (دۇرىسى - ياپىر-اي نەمەسە ياپىرىم-اي، ە.ب.) بiزگە نەندەي وكiنiم!" (بۇل جەردە وكiنiش بولۋى كەرەك. ە.ب.) دەگەن سويلەم بار. جالپى، وسى سويلەمنiڭ مانiنە تۇسiنبەدiم. تاعى دا 18-كەھف سۇرە­سiندە: "راسىندا، وسى قۇراندا ادام بالاسى ءۇشiن ءار نارسەنi اشىق-اشىق بايان ەتتiك. ال ادام بالاسى كوپ نارسەلەردە جانجالشىل (54). قاشاندا ادام بالاسىنا تۋرا جەتەكشi كەلسە، ولاردى يمان كەلتiرۋلەرiنە جانە راببىلارىنان جارىلقانۋ تiلەۋلەرiنە كەدەرگi بولعان نارسە، بۇرىنعىلارعا كەلگەن اپاتتىڭ: وزدەرiنە كەلۋiن نەمەسە ازاپتىڭ قارسى الدارىنا كەلۋiن توسۋلارى" دەلiنگەن. 300-بەتتە كەزدەسەتiن بۇل سويلەمدەردەن نە ۇعۋعا بولادى؟

ەندi 2006 جىلى "قۇران كارiمدi ارابشادان قازاقشاعا اۋدارعان جانە تۇسiنiكتەردiڭ اۆتورى - قاسيەتتi قۇراندى زەرتتەۋ-عىلىمي ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى الاۋددين مانسۋر وسى "18-كەھف" سۇرەسiن 18-"كاھف سۇرەسi" دەپ اۋدارعان. ءسويتiپ، وسىنداعى 82-اياتتى بىلاي اۋدارعان: "ەندi دۋال بولسا، وسى قالاداعى ەكi جەتiم بالانiكi بولىپ، ونىڭ استىندا ولار ءۇشiن بiر قازىنا بار ەدi. ولاردىڭ اتالارى وتە جاقسى كiسi ەدi. راببىن، ولار باليعاتقا جەتiپ، راببىڭنىڭ راحمەت-مارحاباتىنان بول­عان قازىنالارىن شىعارىپ الۋلارىن قالادى. مەن بۇل (iستەردiڭ بiرەۋiن دە) وزiمشە iستەگەنiم جوق. مiنە، وسى سەن سابىرلىق ەتۋگە شىدامىڭ جەتپەگەن نارسەلەر­دiڭ سىرى" (قاراڭىز، 338-بەتتە).

قۇر­مەت­تi وقىرمان قاۋىم، وزدەرiڭiز دە بايقاپ وتىر­عان شىعارسىزدار، بiر اياتتىڭ ءوزiن ەكi اۋدارماشىنىڭ اۋدار­عانى بiر-بiرiنە تiپتi ساي كەلمەيدi جانە ەكەۋiنiڭ ايتپاق ويلارى دا بولەك.

قر مۇسىلماندارىنىڭ دiني باسقارماسى وسىنىڭ ءبارiن نەگە رەتتەپ وتىرمايدى؟ مەنiڭشە، بۇل مەكەمە قاسيەتتi قۇران كارiمدi اراب تiلiن جەتiك بiلمەيتiن كەز كەلگەن ادامداردىڭ اۋدارۋىنا ءۇزiلدi-كەسiلدi تىيىم سالىپ، دiندi بيزنەسكە اينالدىرىپ جۇرگەندەردiڭ جولىن مۇلدە كەسۋi كەرەك. ويتكەنi باسقا جاقتى بiلمەيمiن، ال بiزدiڭ تۇركiستاندا قۇراننىڭ قازاقشاسى 6 000 تەڭگەدەن، ورىسشاسى 5200 تەڭگەدەن ساتىلۋدا. ال بiزدiڭ مىنا تiرلiگiمiز - قاسيەتتi قۇرانعا جاسالعان قيانات. اللانىڭ ءسوزi ەشۋاقىتتا ساتىلماۋى كەرەك. دiن - ماڭگiلiك، ال ساياسات مەزگiل-مەزگiل وزگەرiپ تۇرادى. سوندىقتان قۇراننىڭ ءسوزiن سان قۇبىلتىپ، بەدەلiن ءتۇسiرiپ، ونى بالا-شاعانى اسىراۋدىڭ جولىنا اينالدىرىپ، ساۋداعا شىعارۋ - كە­شiرiل­مەس كۇنا. وسىنى ۇققانىمىز ءجون، اعايىن.

ەلتاي بيماحانبەتۇلى،

قۇرمەت وردەنiنiڭ يەگەرi,

تۇركiستان قالاسى،

وڭتۇستiك قازاقستان وبلىسى.

«جاس الاش» گازەتى