سەنبى, 20 ءساۋىر 2024
انە، كوردىڭ بە؟ 15246 16 پىكىر 26 قىركۇيەك, 2017 ساعات 11:47

تۇركىمەنباشى "جەلتوقسان جەلى" ءانىن ۇرلاپ العان با؟

ءبىز بۇگىن تۇركىمەننىڭ تالانتتى باسشىسى گۋربانگۋلى بەردىبۇحامەدوۆ تۋرالى ءسوز قوزعاماقپىز. دالىرەك ايتساق، تۇركىمەنباسىنىڭ كومپوزيتورلىق قىرى ءام قازاق مۋزىكاسىنىڭ قۇدىرەتى جايلى جازامىز.

تۇركىمەنستاننىڭ قازىرگى ءام كەلەشەكتەگى پرەزيدەنتى گۋربانگۋلى بەردىمۇحامەدوۆ تۋرالى اڭگىمە بىلاي باستالادى...

گۋربانگۋلى بەردىمۇحامەدوۆ اركاداگ اعاسى، وا ەلدەرى باسشىلارى ساپىندا ەڭ توتالدى اۆتوريتار جانە اۆتوريتار-فانات پرەزيدەنت ساپارمۇرات نيازوۆتان مۇراعا تاق بۇيىرىپ، ەل باسقارعان سەگىز قىرلى، ءبىر سىرلى ونەرپاز جىگىت. جىگىت دەيمىن-اۋ، الپىستى القىمداعان جىگىت اعاسى.

تۇركىمەن جۇرتىنىڭ تابىنارى دا، سىيىنارى دا سول – اركاداگ.  ءوز ەلىندە جانە شەتەلدە العان ماراپاتتارى توسىنەن توبىعىنا جەتەرلىك كۋلت-تۇلعا. تۇركىمەن ەلىندە ونىڭ تۋعان-تۋىستارى مەن وزىنە ارنالعان ساياباقتار، عيماراتتار مەن پاركتەر، ءتىپتى ەسكەرتكىشتەرگە دەيىن ورناتىلعان.

تۇركىمەنباسى گۋربانگۋلى بەردىمۇحامەدوۆ 3 سايلاۋدا ايقىن باسىمدىقپەن جەڭىپ شىقتى. ەڭ سوڭعى رەت 2017 جىلى حالىقتىڭ 94,27 پايىز داۋىسىنا يە بولدى. ءسويتىپ، كونستيتۋتسيانى وزگەرتتى.

گۋربانگۋلى مالىكۇلى ءانشى، كومپوزيتور، باراباندا، ۇلتتىق اسپاپتاردا جانە گيتارادا وينايدى. تۇركىمەن جۇرتىنداعى ەڭ كوپ جازاتىن جازۋشى. ونىڭ كىتاپتارىنان ءشاي ءىشۋ مانەراسى تۋرالى نەمەسە اقالتەكە اتتىڭ باپتالۋى تۋرالى تانىمدىق ىزدەنىستەردى بايقاۋعا بولادى.

ول 18 ۋنيۆەرسيتەتتىڭ قۇرمەتتى پروفەسسورى، فيلوسوف. ارميا گەنەرالى، شاباندوز. ونى الەم جۇرتى «تۇركىمەنستاننىڭ رەمبوسى» دەپ تانيدى. ول كولىك جارىسىن جاقسى كورەدى. ءوزى پروفەسسونال-اۆتو-دريفتەر.

مىنە، وسىنشاما دارىن-قابىلەتتىڭ يەسى جاقىندا ءان جازىپتى. «العا، العا، تەك قانا العا! تۋعان جەرىم تۇركىمەنستان» اتتى سۋ جاڭا ءاننىڭ اۆتورى – اركاداگ اكا گۋربانگۋلى.

پرەزيدەنتتىڭ بۇل ءانى وتكەندە عانا اشحاباتتا وتكەن ازيادا ويىندارىنىڭ گيمنى بولدى. جالپى، ءان تىڭدارمان قاۋىمعا 2015 جىلدىڭ قاراشا ايىندا العاش رەت ۇسىنىلعان ەدى. تۇركىمەنستاننىڭ مارى شاھارىندا وتكەن دۋماندى كەشتە تۇركىمەنباسى ساحنادا ءاندى ءوزى ورىنداپ، ونى ستاديونعا جيىلعان جۇرت دۋ قول سوعىپ قوشەمەتتەگەن ەدى. بۇل سالتاناتتى ءساتتىڭ بەينە جازباسى  الەۋمەتتىك جەلىدە بار.

«ءان جازسا جازعان شىعار. وندا تۇرعان نە بار» دەرسىز. مىنە، گاپ وسىندا جاتىر. تۇركىمەنباسىنىڭ  انگە دەگەن اسىرە اۋەستىگى ونىڭ اندەرىندەگى پلاگياتتى اشكەرەلەدى.

ءبىزدىڭ بايقاعانىمىز، گۋربانگۋلى بەردىمۇحامەدوۆتىڭ ءدال وسى ءانى قازاق سازگەرى ابيىربەك تىناليەۆتىڭ «جەلتوقسان جەلى» دەيتىن كومپوزيتسياسىمەن ەگىز قوزىنىڭ سىڭارىنداي سايكەسىپ تۇر.

ءيا، ءاندى ءجۇز پايىز كوشىرىپ العان جوق. اۋەندى ارلەۋ، تاعىسىن تاعى، پروتسەدۋرالاردان بولەك تە، ەكى كومپوزيتوردىڭ شىعارماسى ءبىر-بىرىنەن اينىماي تۇر. بۇنى شىعارماشىلىق ۇرلىققا جاتقىزاتىن بولساق، كىم-كىمنەن ۇرلادى دەگەن سۇراققا كەلىپ تىرەلەمىز. ابەكەڭنىڭ ءانى جارىققا شىققالى شيرەك عاسىردان استى، بىلەمىز. ول انە قازىر قازاق اندەرىنىڭ التىن قورىنا قوسىلىپ تا ۇلگەردى. تۇركىمەنباسى بولسا،ءوز ءانىن 2015 جىلدىڭ قارشاسىندا عانا جاريالاپ وتىر. ال گۋربانگۋلى مىرزانىڭ ءانىنىڭ قايىرماسى قازاقتىڭ  مۇڭىن، قايعىسىن ارقالاعان "جەلتوقسان جەلى" ءانىنىڭ اينا قاتەسىز ارلەنگەن فورماسى. اۋ سوندا  توقسان ونەر بويىنا بىتكەن تالانتتى توتوليتار باسشىنىڭ ءانى پلاگيات بولعانى ما؟ ۇيات بولعاندا، ۇرلانعان ءان ازيادانىڭ ءانۇرانى بولدى ەمەس پە؟..

ءتۇيىن: "جەلتوقسان جەلى" ءانى قازاقتىڭ قايعىسى مەن مۇڭى. بۇل ءاندى الدەبىر سپورتتىق سايىستىڭ ناۋقاندىق ءانۇرانىنا اينالدىرىپ، مازاق ەتۋگە قازاق حالقى توزە المايدى. بۇل ماسەلەگە ءبىزدىڭ ءسىم ارلاسىپ، نارازىلىق نوتاسىن جىبەرۋ كەرەك. سەبەبى، جەلتوقساندا وپات بولعان قايراتتاردىڭ جانايقايىن جەتكىزگەن ءان وزگە ۇلتتا قۋانىشتى سارىندا شىرقالۋى قازاقتىڭ ءانىن، مادەني قۇندىلىعىن ۇرلاۋ عانا ەمەس، ۇلتتىڭ نامىسىن قورلاۋ بولىپ سانالادى.

نۇرزات توعجان

Abai.kz

16 پىكىر