جۇما, 29 ناۋرىز 2024
جاڭالىقتار 5934 0 پىكىر 30 قىركۇيەك, 2010 ساعات 05:07

الاش جۇرتىنا اشىق حات

اياۋلى الاش بالاسى! سەن ءۇشىن تاعى دا قول ۇستاسىپ، تىزە قوسىپ، تاريحي ادىلەتسىزدىككە قارسى اتوي سالار كۇن تۋدى! قاس دۇشپاننان سۇيەمدەي جەرىن قورعاعان اتا قازاقتىڭ قىزىل قانى، انا قازاقتىڭ كوزىنىڭ جاسى سىڭگەن قاسيەتتى قازاق دالاسى - الاش ۇرپاعىنىڭ جەر جارالعالى اللادان بۇيىرعان ءجانناتتى مەكەنى، قاسيەتتى جەرى - مىزعىماس مەملەكەتىمىزدىڭ التىن قازىعى!

ەندەشە مىزعىماس مەملەكەتىمىزدىڭ ىرگەلى ءبىر قالاسى - پيعىلى ارام وتارلاۋشىنىڭ قورىققاننان سالعان قامالىنىڭ اتىمەن الاش جۇرتى ازات ەل بولعالى جيىرما جىل وتسە دە اتالىپ كەلۋى كىمگە سىن؟

الاش بالاسى، ساعان سىن!

ءوز بيلىگىڭدى ءوز قولىڭا الىپ، اتا قازاقتىڭ ارمانى مەن ماقساتىنىڭ ۇزىلگەن جولىن جالعاپ، وشكەنىڭ جانىپ، ولگەنىڭ ءتىرىلىپ قايتا تۇلەپ، قايتا تۋعانداي بولىپ جاتقان ازات زامانىڭدا قىزىلجاردىڭ پەتروپاۆل، كەرەكۋدىڭ پاۆلودار اتانىپ جاتتىڭ تىلىندە جاساپ كەلە جاتقانى كىمنىڭ نامىسىنا تيەدى؟

الاش بالاسى، سەنىڭ نامىسىڭا تيەدى!

اياۋلى الاش بالاسى! سەن ءۇشىن تاعى دا قول ۇستاسىپ، تىزە قوسىپ، تاريحي ادىلەتسىزدىككە قارسى اتوي سالار كۇن تۋدى! قاس دۇشپاننان سۇيەمدەي جەرىن قورعاعان اتا قازاقتىڭ قىزىل قانى، انا قازاقتىڭ كوزىنىڭ جاسى سىڭگەن قاسيەتتى قازاق دالاسى - الاش ۇرپاعىنىڭ جەر جارالعالى اللادان بۇيىرعان ءجانناتتى مەكەنى، قاسيەتتى جەرى - مىزعىماس مەملەكەتىمىزدىڭ التىن قازىعى!

ەندەشە مىزعىماس مەملەكەتىمىزدىڭ ىرگەلى ءبىر قالاسى - پيعىلى ارام وتارلاۋشىنىڭ قورىققاننان سالعان قامالىنىڭ اتىمەن الاش جۇرتى ازات ەل بولعالى جيىرما جىل وتسە دە اتالىپ كەلۋى كىمگە سىن؟

الاش بالاسى، ساعان سىن!

ءوز بيلىگىڭدى ءوز قولىڭا الىپ، اتا قازاقتىڭ ارمانى مەن ماقساتىنىڭ ۇزىلگەن جولىن جالعاپ، وشكەنىڭ جانىپ، ولگەنىڭ ءتىرىلىپ قايتا تۇلەپ، قايتا تۋعانداي بولىپ جاتقان ازات زامانىڭدا قىزىلجاردىڭ پەتروپاۆل، كەرەكۋدىڭ پاۆلودار اتانىپ جاتتىڭ تىلىندە جاساپ كەلە جاتقانى كىمنىڭ نامىسىنا تيەدى؟

الاش بالاسى، سەنىڭ نامىسىڭا تيەدى!

1752 جىلى رەسەي پاتشالىق وكىمەتى قازاق جەرىن وتارلاۋدى ودان ءارى جالعاستىرۋ جانە جەدەلدەتۋ ماقساتىندا اسكەري قورعانىس  ءۇشىن قازاق جەرىنىڭ سولتۇسىگىندە پەتر مەن پاۆەل اتتى شاديارلاردىڭ (اپوستولداردىڭ) اتىمەن قامال سالعان. سويتكەن رەسەيدىڭ پاتشالىق وكىمەتى دە، پاتشالىق وكىمەتتىڭ بوداندىق ساياساتىن وكتەم جالعاستىرىپ وڭمەڭدەگەن كوممۋنيستەر بيلىگى  دە قۇلادى. قازاقستان تاۋەلسىز مەملەكەت! سوڭعى ساناقتىڭ ناتيجەسى ايگىلەگەن رەسمي دەرەك بويىنشا، 16 ميلليوننان كەمەل اسقان حالىقتىڭ 63,6 پايىزىن قازاق قۇراپ وتىر! وسى جەردىڭ ءتۇپ يەسى جانە مەملەكەت قۇرعان ۇلت. بىراق، پەتروپاۆل مەن پاۆلودار ءالى تۇر. بۇل كىمنىڭ جىگەرسىزدىگى؟

الاش بالاسى، سەنىڭ جىگەرسىزدىگىڭ!

ەندەشە، اسىلزات الاش بالاسى! جىگەرىڭدى جانى! نامىسىڭدى ويات! پاۆلودار مەن پەتروپاۆل دەگەن جات تىلدەگى - ورىسشا اتاۋدى كەرەكۋ مەن قىزىلجارعا زاڭدى تۇردە وزگەرتۋدى تاباندى تۇردە تالاپ ەت! قازاق جەرى ءۇشىن كۇرەستە اسىل تەكتى باباڭداي اتويلاپ العا شىق! اتى ءجونىڭدى، ەلەكتروندى پوشتاڭدى انىق كورسەتىپ «Abai.kz» اقپارتتىق پورتالىنىڭ فورۋمىنا جولدا. بار ەكەنىمىزدى، كوپ ەكەنىمىزدى بيلىككە دە، باسقاعا دا ءبىلدىرىپ قويالىق. اسىرەسە، بيلىككە بۇرا تارتىپ، جالتاقتاماي شەشىم قابىلداۋدىڭ قاجەتتىگىن ەسكەرتەيىك. بيلىك كەرتارتپا توپتاردىڭ كەرگىپ ايتقان ءسوزىن عانا كەرەكسىنىپ قالماسىن، مەملەكەتىمىزدىڭ ىشكى تۇراقتىلىعى مەن شەكارامىزدىڭ تۇتاستىعىن ويلاپ پارمەندى قادام جاساسىن. سوندىقتان قازاق قانا ەمەس،  قازاقستاندى وتانىم دەپ تانيتىن تىرلىگى مەن بىرلىگى ءبۇتىن جۇرت تەگىس تىلەك ءبىلدىرسىن. ينتەرنەت كەڭىستىگىنە ەنگەن قازاق جاسى ولاردى ورتاق پىكىرگە شاقىرىپ، ازاماتتىق ءىس اتقارسىن.

 

قىسقاسىن ايتقاندا، قازاق جەرىنىڭ اتاۋى ءۇشىن كۇرەس ول -  قازاق جەرى ءۇشىن كۇرەس! قازاق جەرى ءۇشىن كۇرەس ول - قازاق مەملەكەتىنىڭ مىزعىماس ماڭگىلىگى ءۇشىن كۇرەس! الاش ءۇشىن كۇرەس - قاسيەتتى كۇرەس! ءبىر اللاعا سىيىنىپ، ەلدىگىڭدى تانىتىپ قال، ەسەڭدى ەشكىمگە جىبەرمە، الاش بالاسى!

 

«Abai.kz» اقپارتتىق پورتالىنىڭ ۇجىمى -

داۋرەن قۋات، dauren-kuat@ma.ru

ايدوس سارىم، asarimov@mail.ru

ءومىرجان ابدىحالىق، omirjan.80@mail.ru

اردابەك سولداتباي، arda_bek@mail.ru

 

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1580
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2280
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3606