جۇما, 19 ءساۋىر 2024
قوعام 6296 0 پىكىر 29 قاراشا, 2016 ساعات 13:50

«نۇر وتان» پارتياسى وبلىستىق فيليالدارىنىڭ ەسەپتىك-سايلاۋ كونفەرەنتسيالارى ءوتىپ جاتىر

بۇگىندە ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرىندە «نۇر وتان» پارتياسى وبلىستىق فيليالدارىنىڭ ەسەپتىك-سايلاۋ كونفەرەنتسيالارى وتۋدە. وندا 2015-2016 جىلدارى اتقارىلعان جۇمىستاردىڭ ەسەبى تىڭدالىپ، الداعى مىندەتتەر مەن مەجەلەر ايقىندالادى، - دەپ حابارلايدى "ايقىن-اقپارات".

 وسىعان وراي كەشە استانادا پارتيا توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى مۇحتار قۇل-مۇحاممەدتىڭ قاتىسۋىمەن قالالىق فيليالدىڭ XXIV ەسەپتىك-سايلاۋ كونفەرەنتسياسى ءوتتى. اتالعان ءىس-شاراعا پارلامەنت پەن قالالىق ءماسليحات دەپۋتاتتارى، كاسىپوداق جانە ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ وكىلدەرى دە قاتىستى. كونفەرەنتسيانى استانا قالاسىنىڭ اكىمى، فيليال توراعاسى اسەت يسەكەشەۆ اشىپ، جۇرگىزىپ وتىردى. شارا بارىسىندا فيليال جۇمىسىمەن قاتار، پارلامەنتتىڭ تاياۋدا قابىلداعان «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 25 جىلدىعى دەكلاراتسياسىنا» دا ەرەكشە كوڭىل ءبولىندى.

اتقارىلعان جۇمىستار از ەمەس
العاش بولىپ «نۇر وتان» پارتياسى استانا قالالىق فيليالى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىن­باسارى ەدىل مامىتبەكوۆ ءسوز الدى. ول ءوز سو­زىندە فيليالدىڭ سوڭعى ەكى جىلداعى جۇمى­سىنا توقتالدى. ە.مامىتبەكوۆتىڭ ايتۋىنشا، قازىرگى تاڭدا «نۇر وتاننىڭ» استانالىق في­ليالى 350 باستاۋىش پارتيا ۇيىمىنىڭ باسىن بىرىكتىرەدى. ەكى جىل ىشىندە استانا قالاسىندا جە­تەكشى ساياسي پارتيا مۇشەلەرىنىڭ سانى 12195-تەن 45501 ادامعا جەتكەن.
جالپى، فيليال جۇمىسىنىڭ باسىم باعىت­تارى بەس ينستيتۋتتىق رەفورما مەن «100 ناق­تى قادام» ۇلت جوسپارىن جۇزەگە اسىرۋ، پار­تيا­نىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسى مەن تو­را­عانىڭ تاپسىرمالارىن ورىنداۋ، سونداي-اق مەملەكەتتىك باعدارلامالاردىڭ ورىندالۋ بارىسىن قاداعالاۋ جانە قوعامدىق قابىلداۋ ار­قىلى حالىققا كومەك كورسەتۋ بولىپ تابىلا­دى. وسى باعىتتا 2015-2016 جىلدارى 5 مىڭنان استام ءتۇرلى فورماتتاعى ءىس-شارا وتكىزىلىپ، 400 مىڭنان اسا ادام قامتىلعان. «سونىڭ ىشىندە «100 ناقتى قادام» ۇلت جوسپارى اياسىندا قا­بىل­دانعان زاڭدى ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى بويىن­شا 80 مىڭنان استام ادامنىڭ قاتىسۋىمەن 463 كەزدەسۋ ۇيىمداستىرىلدى. «نۇرلى جول» ين­فراقۇرىلىمدى دامىتۋ باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋدى تۇراقتى باقىلاۋ ماقساتىندا قالالىق ماسليحاتتاعى پارتيا فراكتسياسى جانىنان ءتورت ينسپەكتسيالىق كوميسسيا قۇرىلدى. ولار بۇگىنگە دەيىن استاناداعى قۇرىلىس نىساندارىن ارالاپ، 22 رەيد جۇرگىزدى» دەيدى ە.مامىتبەكوۆ.
پارتيانىڭ استانالىق قوعامدىق قابىلداۋ بول­مەسىنىڭ جۇمىسىنا دا توقتالىپ وتكەن في­ليال توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى سوڭعى ەكى جىلدا 26 مىڭنان استام ازامات كومەك سۇراپ كەلگەنىن جەتكىزدى. ولاردىڭ 38 پايىزىنىڭ ماسەلەسى دەرەۋ وڭ شەشىمىن تاپسا، قالعاندارى ءتيىس­تى مەملەكەتتىك ورگاندارعا جولدانىپ، پار­تيا­لىق باقىلاۋعا الىنعان. ال بيىل مەملە­كەت­تىك ورگانداردىڭ جەتەكشىلەرى مەن ءماجىلىس جا­نە ءماسليحات دەپۋتاتتارى استانا قالاسى بويىن­شا 433 قوعامدىق قابىلداۋ وتكىزگەن ەكەن.
سونىمەن قاتار ە.مامىتبەكوۆ كونفە­رەنتسيا­عا قاتىسۋشىلار نازارىن فيليالدىڭ پارتيالىق جوبالار اياسىندا اتقارعان جۇمىس ناتيجەلەرىنە اۋداردى. ونىڭ سوزىنە قاراعاندا، اتالعان جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ اياسىندا 2700 ءىس-شارا ۇيىمداستىرىلىپ، وعان 95 مىڭ ادام قاتىسقان. سونىڭ ىشىندە قوعامنىڭ الەۋمەتتىك از قامتىلعان بولىگىنە قولداۋ كورسەتۋدە في­ليال­دىڭ بەلسەندىلىگى بايقالادى. ودان بولەك، استانا قالاسىنداعى باستاۋىش پارتيا ۇيىم­دا­رىنىڭ جۇمىسىنا جوعارى باعا بەرگەن في­ليال توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ولار­دىڭ شاھاردىڭ دامۋىنا وڭ ىقپالىن تيگىزىپ وتىرعانىن ايتتى. ءسوز سوڭىندا ول پارلامەنت قا­بىلداعان «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 25 جىل­دىعى دەكلاراتسياسىنىڭ» ماڭىزى جوعارى قۇجات ەكەنىن جانە ونى پارتيا فيليالى تولىق قولدايتىنىن جەتكىزدى.
ءىس-شارا بارىسىندا پارتيا فيليالى با­قىلاۋ-رەۆيزيالىق كوميسسياسىنىڭ ەسەبى دە تىڭدالدى. سونداي-اق پارتيا قالالىق في­ليالى ۇيىمداستىرۋ-باقىلاۋ جۇمىسىنىڭ كونسۋلتانتى لۋنارا جۇماشەۆا، استانا قالا­سىنداعى كولىك جانە كوممۋنيكاتسيا كول­لەد­جىنىڭ ديرەكتورى زۋلفۋحار گايپوۆ، پارتيا ار­داگەرى، قالالىق فيليال ساياسي كەڭەسىنىڭ مۇ­شەسى نادەجدا پەتۋحوۆا، KEGOC ۇلتتىق كوم­پانياسى جانىنداعى باستاۋىش پارتيا ۇيى­مىنىڭ توراعاسى باقىتجان قاجيەۆ جانە «جاس وتان» جاستار قاناتىنىڭ وكىلى مۇحا­مەد­جان بولىسبەك بايانداما جاساپ، «تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعى دەكلاراتسياسىنا» ەرەكشە توق­تالىپ ءوتتى.

ەلوردا – ەلدىكتىڭ بەلگىسى
ال «نۇر وتان» پارتياسى توراعاسىنىڭ ءبى­رىن­شى ورىنباسارى ەلىمىزدىڭ شيرەك عاسىر­داعى جەتىستىكتەرى ەلباسىمىزدىڭ ەرەن ەڭبەگى­نىڭ جەمىسى ەكەنىن ايتتى. كونفەرەنتسياعا قا­تىسۋشىلاردى پارتيا توراعاسى، تۇڭعىش پرەزيدەنت كۇنى جانە بارشا قازاقستاندىق­تار­دىڭ ەڭ ۇلىق مەرەكەسى تاۋەلسىزدىك كۇنىمەن قۇت­تىقتاعان مۇحتار قۇل-مۇحاممەد: «تاۋەل­سىز­دىك جىلدارى قازاقستان نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ باسشىلىعىمەن الەم تانىعان، ابىرويلى، بەدەلدى مەملەكەتكە اينالدى. ەلىمىزدىڭ ەڭ قيىن كەزەڭى سانالاتىن 1997 جىلى ەلباسىمىز «قازاقستان – 2030» سترا­تەگياسىن جاريالاپ، الدىمىزعا الەمدەگى دا­مىعان 50 ەلدىڭ قاتارىنا قوسىلۋدى ماقسات ەتىپ قويعان بولاتىن. سول كەزدە وعان كۇمانمەن قارا­عاندار دا بولدى. الايدا سول 2030 جىلى قول جەتكىزەمىز دەگەن ماقساتتاردىڭ بارلىعى 2012 جىلى ورىندالىپ، قازاقستان الەمدەگى ەڭ دامىعان 50 ەلدىڭ قاتارىنان ورىن الدى. سوعان بايلانىستى مەملەكەت باسشىسى 2050 جىلعا دەيىنگى جاڭا ستراتەگيالىق باعدارلاماسىن جا­ريالادى. ەلباسىنىڭ جانقيارلىق ەڭبەگىنىڭ ارقاسىندا ءبىز 2050 جىلعا دەيىنگى الدىمىزعا قوي­عان ماقساتتارعا ودان الدەقايدا ەرتە قول جەت­كىزەتىنىمىزگە سەنەمىن. سەبەبى، الەمدەگى ەڭ ءىرى رەيتينگتىك اگەنتتىكتەر، بۇكىلالەمدىك بانك جانە بۇكىلالەمدىك قارجى جۇيەسى قازاقستاندى الەم بويىنشا الدىڭعى ورىندا تۇرعان، دا­مىعان 42 مەملەكەتتىڭ قاتارىنا قوستى. دەمەك، ءبىز كوزدەگەن مەجەنىڭ تەڭ جارتىسىن قازىردىڭ وزىندە ورىندادىق. وسىنىڭ بارلىعى تاۋەل­سىزدىكتىڭ، ەلباسىمىزدىڭ ەرەن ەڭبەگىنىڭ ار­قاسى. سول سەبەپتى، ەل پارلامەنتىنىڭ قوس پا­لا­تاسى ءوزىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىن وتكىزىپ، «تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعى دەكلاراتسياسىن» قا­بىلدادى. وندا ەلىمىزدىڭ 25 جىلدا قول جەت­كىزگەن عاسىرلارعا بەرگىسىز جەتىستىكتەرى اتاپ كورسەتىلگەن. سونداي-اق وسى تابىستاردىڭ بار­لىعى مەملەكەتىمىزدىڭ نەگىزىن قالىپتاستىرۋشى جانە ەلىمىزدى وركەنيەت بيىگىنە باستاپ كەلە جات­قان مەملەكەت باسشىسىنىڭ ەڭبەگىنىڭ ار­قا­سى ەكەنى ايتىلعان. سونىڭ ىشىندە استانانى سالۋداعى ەرلىگى ايرىقشا اتاپ كورسەتىلگەن. ەلباسىمىز بۇگىندە بۇكىل الەم تانىعان اسەم استانامىزدى سالىپ، ونى دۇنيەجۇزىنە جار­قىراتا كورسەتتى. استانا بۇكىل وڭىرلەرىمىز ءۇشىن دامۋدىڭ داڭعىلىنا اينالدى. سوندىقتان «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ استانالىق فيليالى ەلباسىمىزدىڭ باعدارلامالارى مەن سترا­تەگيالىق كۋرسىن ورىنداۋدا وبلىستىق پار­تيا ۇيىمدارى ءۇشىن ۇلگى-ونەگە بولۋعا ءتيىس. بۇل، اسىرە­سە، ميلليونداعان EXPO قوناقتارىن قار­سى الۋ كەزىندە ەرەكشە مانگە يە» دەدى.
سونداي-اق مۇحتار ابرارۇلى استانانىڭ ەل دامۋىنداعى ءىرى دونورلاردىڭ بىرىنە اي­نالعانىن ايتىپ: «استانا قالاسىنىڭ ايماق­تىق جالپى ءونىمى رەسپۋبليكالىق كولەمدە العاش رەت 11 پايىزدان استى. ەلوردامىزدىڭ وسى­لايشا، قارقىندى دامۋىنا شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىكتىڭ قوسىپ وتىرعان ۇلەسى زور. قۇرىلىس يندۋسترياسى بويىنشا دا استانادا ايتارلىقتاي ناتيجەلەرگە قول جەتكىزىلۋدە. تەك بيىل عانا 1,8 ملن شارشى مەتر باسپانا سالىن­دى. باس قالامىزدا اشىلىپ جاتقان جاڭا كاسى­پ­ورىنداردىڭ ارقاسىندا جۇمىسسىزدىق كور­سەتكىشىدە ەڭ تومەن دەڭگەيدە. سونىمەن قاتار استانانى الەمنىڭ ەڭ اقىلدى 50 قالاسىنىڭ قاتارىنا قوسۋ بويىنشا دا اۋقىمدى جۇمىستار اتقارىلۋدا. بۇگىندە ەلەكتروندى تەحنولوگيانى قالا ومىرىنە ەنگىزۋ جۇمىستارى قارقىندى جۇر­گىزىلۋدە. سوندىقتان بۇل مەجەگە دە جۋىق ارادا قول جەتكىزەمىز دەپ سەنەمىن» دەدى.
ودان بولەك، ەلباسىنىڭ تاپسىرماسىمەن استا­نانىڭ دامۋىنا جىل سايىن مەملەكەتتىك باع­دارلامالار اياسىندا ميللياردتاعان قارجى بولىنەتىنىن ايتقان مۇحتار قۇل-مۇحاممەد ونىڭ ءتيىمدى جۇمسالۋىنا پارتيانىڭ قالالىق في­ليالى قاتاڭ باقىلاۋ ورناتۋى ءتيىس ەكەنىن جەت­كىزدى.

مىندەتتەر مەن مەجەلەر ايقىن
ءوز كەزەگىندە شاھار باسشىسى، «نۇر وتان» پارتياسى استانا قالالىق فيليالىنىڭ تورا­عاسى اسەت يسەكەشەۆ ەلباسىنىڭ ار­قا­سىندا حالىقتىڭ ەرتەڭگە دەگەن سەنىمى قالىپتاسقانىن ايتتى. «از ۋاقىتتىڭ ىشىندە ەلوردا ەلباسى بەل­گىلەگەن مىندەتتەر مەن مەجەلى جوسپارلاردى ورىنداپ، الەمنىڭ قارقىندى دامۋشى قالا­لارى­نىڭ بىرىنە اينالدى. قازىرگى تاڭدا استانا قالاسىن جەر بەتىندەگى ەڭ ۇزدىك اقىلدى قالا­لاردىڭ قاتارىنا قوسۋ ماقساتىندا كەشەندى جۇمىستار جالعاسۋدا» دەگەن ءا.يسەكەشەۆ وسى باعىتتا جاڭا اۋەجاي تەرمينالى مەن تەمىر جول سالىنىپ جاتقانىن ايتتى.
سونداي-اق اكىم قالاداعى قىزمەت كورسەتۋ سا­پاسىن جاقسارتۋ، مەديتسينالىق، مادەني جان­ە باسقا دا قوعامدىق ورىنداردىڭ جۇمىسىن جانداندىرۋ، بۇقارالىق سپورت پەن تۋريزم سالا­سىن دامىتۋ باعىتتارى بويىنشا قارقىن­دى جۇمىستار جۇرگىزىلىپ جاتقانىن قاپەرگە ال­دى. بۇل جۇمىستىڭ بارلىعى «ەكسپو – 2017» حالىقارالىق كورمەسىن جوعارى دەڭگەيدە وتكىزۋگە ارنالاتىنىن ايتقان استانا اكىمى وسى وراي­دا پارتيا فيليالى تاراپىنان ءتيىستى با­قىلاۋ جۇرگىزىلەتىنىن اتاپ ءوتتى.
كونفەرەنتسيا سوڭىندا «نۇر وتان» پار­تياسى استانا قالالىق فيليالى ساياسي كەڭەسى مەن باقىلاۋ-رەۆيزيالىق كوميسسياسىنىڭ مۇ­شەلەرى سايلانىپ، ولارعا جاڭا مىندەتتەر مەن تاپسىرمالار جۇكتەلدى.

ەلامان قوڭىر،
سۋرەتتى تۇسىرگەن رۋستام امانتاي


 

پىكىرلەر

 

اناتولي باشماكوۆ، 
ل.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۇۋ قازاقستان حالىقتارى اسسامبلەياسى كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى:

– بۇل مەنىڭ تاجىريبەمدەگى ەكىن­شى تاۋەلسىزدىك دەكلا­راتسياسى. بەس جىل بۇرىن پار­لا­مەنت سەناتىنىڭ دەپۋتاتى بو­لىپ جۇرگەنىمدە «تاۋەل­سىز­دىك­تىڭ 20 جىلدىعى دەكلاراتسياسىنىڭ» قابىلدانۋىنا قاتىستىم. ەگەر وسى ەكى قۇجاتقا ساياسي تالداۋ جاسار بولساق، سوڭعىسى مازمۇنى مەن ءمانى جاعىنان ەرەكشە بو­لىپ تابىلادى. ەلباسىمىز ءوزىنىڭ دانالىعى مەن كو­رەگەندىگىنىڭ ارقاسىندا يادرولىق سىناق الاڭىن جاپ­تى. وسىلايشا، تەك قازاقستاندىقتاردىڭ عانا ەمەس، بارشا الەم حالقىنىڭ بولاشاعىنا الاڭ­داي­تىنىن ءبىلدىردى.
سول كەزدەن-اق، نۇرسۇلتان نازارباەۆ قازاقستان­نىڭ باعىت-باعدارىن ايقىنداپ، دامۋدىڭ داڭعىل جولىنا ءتۇستى. پرەزيدەنتىمىزدىڭ بۇل قادامى الەمدىك قاۋىم­داستىق تاراپىنان لايىقتى باعاسىن الىپ، 29 تامىز – حالىقارالىق يادرولىق سىناققا قارسى كۇرەس كۇنى بولىپ بەلگىلەندى.
ەلباسىمىزدىڭ كەلەسى بىرەگەي باستاماسى – قا­زاق­ستان حالقى اسسامبلەياسى ءوز كەزەگىندە تاۋەل­سىزدى­گىمىز بەن بىرلىگىمىزدى ساقتاۋدىڭ جانە بىرتۇتاستىق پەن وتانشىلدىقتى قالىپتاستىرۋدىڭ رۋحاني تەتىگىنە اينالدى. دەكلاراتسيادا وسى باسىمدىقتاردىڭ بار­لىعى قامتىلعان. سوندىقتان ونىڭ ماڭىزى مەن ءمانى ەرەك­شە بولىپ سانالادى.

 


 

ۆلاديمير ساۆكين، 
استانا قالاسىنداعى ونەرتاپقىشتىق، ينجەنەرلىك جانە عىلىمي كاسىپورىندار گيلدياسىنىڭ توراعاسى:

– ەلباسىمىزدىڭ ارقا­سىن­دا ەلىمىز دامىعان، قۋاتتى، الەمدىك ارەنادا بەدەلدى مەم­لەكەتكە اينالدى. تاۋەلسىز­دىك­تىڭ 25 جىلىندا قازاقستاندا ينفراقۇرىلىم دامىپ، ۇلتتىق ۆاليۋتا ەنگىزىلدى. بار­لىق ەلمەن ساۋدا-ساتتىق بايلانىسى ورناتىلدى. حا­لىقتىڭ ءومىرى مەن جۇمىس ىستەۋىنە بارلىق جاعداي جا­سالدى. سونداي-اق مەملەكەتتىڭ ءاردايىم كاسىپ­كەر­لىكتىڭ بەلسەندى دامۋىن قولداۋى دا ايتۋعا تۇرار­لىق جايت.
جىل سايىن قازىنادان از قامتىلعان وتباسىلار ءۇشىن قارجى ءبولىنىپ، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جاندارعا تۇراق­تى تۇردە كومەك پەن قولداۋ كورسەتىلىپ كەلەدى. ءبىز ەلباسىمىزدىڭ ساليقالى ساياساتى مەن كورەگەندىگى ارقاسىندا داعدارىستى تويتارا الدىق. سوندىقتان قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ 25 جىلدىعىنا وراي قا­بىلدانعان دەكلاراتسيا تۇڭعىش پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ەرەن ەڭبەگىنىڭ جەمىسىنە بەرىل­گەن لايىقتى باعا. سونداي-اق اتالعان قۇجات قازاقستان حالقىنىڭ بىرلىگى مەن ىنتىماعىنىڭ جار­قىن ۇلگىسى بولىپ تابىلادى.

 


 

حانزادا بالتاەۆا، 
«تۇتىنۋشىلار قۇقىعىن قورعاۋ جونىندەگى قاۋىمداستىق» زاڭدى تۇلعالار بىرلەستىگىنىڭ ۆيتسە-پرەزيدەنتى:

– مەملەكەت باسشىسى شىن ما­نىندە، قازاقستاننىڭ دا­مۋى­نا عانا ەمەس، كوپتەگەن حا­لىق­ارالىق قارىم-قاتىناس­تار­دىڭ نىعايۋىنا دا وراسان زور ۇلەس قوسقان دارا تۇلعا.
بار بولعانى 25 جىلدىڭ ىشىندە جاس مەملەكەتىمىز الەم­دىك ارەنادا ءوز ورنىن ايقىنداپ، وزگەلەر سانا­ساتىنداي دەڭگەيگە جەتتى. وسى قارقىنىمىزبەن ءبىز كوپ كەشىكپەي الەمنىڭ ەڭ دامىعان 30 ەلىنىڭ قاتارىنا قوسىلاتىنىمىزعا سەنىمدىمىن. جاڭادان قابىلدانعان دەكلاراتسيا سول جولدا سەنىمدى قادام جاساپ، دۇرىس جولمەن كەلە جاتقانىمىزدى ايقىندايدى. ويتكەنى مەملەكەت باسشىسىنىڭ ساليقالى ساياساتىنىڭ ارقاسىندا الەم قازاقستاندى بەيبىتسۇيگىش، بىرلىگى مەن ىنتىماعى جاراسقان، جاھاننىڭ قاۋىپسىزدىگىنە الاڭ­دايتىن، كوپۇلتتى مەملەكەت رەتىندە تانيدى.

 


 

ءرامزيا ومىرباەۆا، 
استانا قالاسىنداعى №17 مەكتەپ-گيمنازيانىڭ ديرەكتورى، استانا قالالىق ءماسليحاتىنىڭ دەپۋتاتى:

– تاۋەلسىز قازاقستان ءۇشىن ەلباسىنا شەكسىز ريزا­مىن. ءبىزدىڭ باعىمىزعا وراي، نۇرسۇلتان نازارباەۆ ەلدى بىر­لىك پەن بەرەكەگە باستاپ قانا قوي­ماي، حالىققا ەرەكشە رۋح بەرىپ، بارشا قازاق­ستاندىقتاردى وتانىمىزدى گۇلدەندىرۋ جولىندا ۇيىستىرا ءبىلدى.
ءبىز شيرەك عاسىردىڭ ىشىندە كەيبىر ەلدەر ءجۇز جىل­دا جەتەتىن بيىكتەردى باعىندىردىق. مەملەكەت باس­شىسىنىڭ ارقاسىندا قازاقستان قارقىندى دا­مىپ كەلەدى. سوندىقتان ەلباسىنىڭ ەرەن ەڭبەگىنە لايىقتى باعا بەرەتىن «تاۋەلسىزدىك دەكلاراتسياسىن» قولدايمىن.

 


 

تاير تاسقالي، 

«جاس وتان» جاستار قاناتى استانا قالالىق فيليالىنىڭ توراعاسى:

– ءبىزدىڭ ەلىمىز تاۋەلسىز مەم­لەكەت رەتىندە عاسىردىڭ تورت­تەن ءبىرىن ارتتا قالدىردى. تا­ريحي ولشەممەن قاراساق، بۇل وتە قىسقا مەرزىم بولىپ سا­نا­لا­دى. ەلباسىمىزدىڭ ارقا­سىن­دا قازاقستان بۇكىل الەم تاڭداي قاققان كوپتەگەن نا­تيجەلەرگە قول جەتكىزدى.
الداعى ۋاقىتتا دا ەلىمىزدىڭ وسى باعىتتا دامي بە­رەتىنىنە سەنىمدىمىن. پرەزيدەنتىمىزدىڭ بيىك بەلەس­تەر­دى كوزدەگەن باستامالارىن حالىق قاشان دا قولداپ كەلەدى. ونىڭ جارقىن مىسالى رەتىندە پرەزيدەنت سايلاۋىندا نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ايقىن باسىم­دىقپەن جەڭىسكە جەتكەنىن ايتۋعا بولادى. سول سە­بەپتى، تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعى دەكلاراتسياسى دەر كەزىندە قابىلدانىپ وتىر دەپ سانايمىن.

 


 

رۋستام ابدۋسالاموۆ، 
قازاقستان ۇيعىرلارى رەسپۋبليكالىق ەتنومادەني ورتالىعى استانا قالالىق فيليالىنىڭ توراعاسى:

قازاقستان سەمەي يادرولىق سىناق الاڭىن جابۋ ارقىلى، الەمدە قارۋ­سىز­دانۋ جولىندا ءبىرىنشى بولىپ قادام ج­ا­سادى. «نەۆادا-سەمەي» قوزعالىسى حا­­لىقارالىق يادرولىق اليانسىنىڭ باعدارلاماسىنا قوسىلدى. سونىڭ اياسىندا يادرولىق سىناقتارعا جاپپاي تىيىم سالۋ شارتى قابىلداندى. بۇل قۇجاتقا كوپتەگەن ەلدەر قول قويىپ، قولداۋ ءبىلدىردى.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ جەمىستى دە جەڭىستى ساياساتىنىڭ ار­قاسىندا ەلىمىز جاھاندىق يادرولىق قارۋعا قارسى قوز­عالىستىڭ كوشباسشىسى رەتىندە مويىندالدى. وسىلايشا، قا­زاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى الەم تاريحىنا تىڭ جاڭالىقتار اكەلدى. سوندىقتان مەن «تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىل­دىعى دەكلاراتسياسىن» تولىق قولدايمىن.

 


 

بەكارىستان امانجولوۆ، 
ل.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۇۋ ستۋدەنتى، «جاس وتان» جاستار قاناتىنىڭ بەلسەندىسى:

– پرەزيدەنتىمىزدىڭ ارقاسىندا ەلىمىز قۋاتتى مەملەكەتكە اينالدى. نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ يگى باستا­مالارىنىڭ ناتيجەسىندە، الەمنىڭ وزىق 30 ەلىنىڭ قاتارىنا قوسىلاتىنىمىزعا سەنەمىن. ويتكەنى بۇگىنگى جەتىستىگىمىزگە بار بولعانى 25 جىلدا قول جەتكىزدىك.
ءبىز بۇگىن مامىراجاي، ىرىسى تاسىپ، بەرەكەسى ارتقان ەلدە ءومىر سۇرۋدەمىز. ەرتەڭگى كۇنىمىزگە دەگەن سەنىمىمىز دە اسا جوعارى. سەبەبى، ەلباسىنىڭ بولاشاقتى بولجاعان بۇگىنگى سايا­ساتى بىزگە سونداي مۇمكىندىك بەرىپ وتىر. پرەزيدەنتىمىز كەز كەلگەن قيىندىققا مويىماي، ودان شىعۋدىڭ جولدارىن تابا وتىرىپ، 25 جىلدا ىرگەسى بەرىك مەملەكەت قۇردى. ەندى وسى ىن­تىماقتى ساقتاي وتىرىپ، قازاقستاندى جارقىن بولاشاققا باستاۋ جاس بۋىننىڭ مىندەتى. بۇل رەتتە بىزگە مەملەكەت باس­شىسىنىڭ باستامالارى شامشىراق بولارى ءسوزسىز. سولاردىڭ قاتارىندا پارلامەنت قابىلداعان «دەكلاراتسيانىڭ» دا ماڭىزى جوعارى.

 


 

 

شىڭعىس قوجاXمەتوۆ، 
«قازاقستان عارىش ساپارى» ۇلتتىق كومپانياسىنىڭ كورپوراتيۆتى حاتشىسى:

– ءبىز تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلىندا اۋىز تولتىرىپ ايتارلىقتاي جەتىستىك­تەرگە قول جەتكىزدىك. ەلباسىمىز نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ارقا­سىندا ءبىز دامىعان 50 ەلدىڭ قاتا­رىنا قوسىل­دىق. قازاقستاندى بۇگىندە بۇكىل الەم بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىمنىڭ ورداسى دەپ تانيدى.
تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىندا شيرەك عاسىردان كەيىن وسىنداي دەڭگەيگە جەتەمىز دەگەنگە سەنۋ قيىن ەدى. ەلبا­سىنىڭ ەرەن ەڭبەگىنىڭ ارقاسىندا ءبىز العا قويعان ماقساتتاردى ورىنداپ قانا قويماي، وزگە ەلدەرگە ۇلگى بولا بىلدىك.
ءاردايىم جاستاردى قولداپ، قامقورلىق تانىتاتىن مەم­لەكەت باسشىسى «بولاشاق» حالىقارالىق ستيپەندياسىن تا­عايىنداپ، تالاي قازاقستاندىق جاس تالانتقا مول مۇمكىندىك بەردى. بۇگىندە سول باعدارلامانىڭ تۇلەكتەرى قازاقستاننىڭ گۇلدەنىپ، كوركەيۋىنە ۇلەس قوسۋدا. سوندىقتان پارلامەنت قا­بىل­داعان «دەكلاراتسيانى» تولىق قولدايمىن جانە بارشا قا­زاقستاندىقتىڭ مەنىمەن كەلىسەتىنىنە سەنىم بىلدىرەمىن.

 


اسحات ورالوۆ، 
استانا قالالىق ءماسليحاتىنىڭ دەپۋتاتى:

– ەل پارلامەنتى قابىلداعان «تاۋەل­سىزدىكتىڭ 25 جىلدىعى دەكل­ا­راتسياسى» پرەزيدەنتتىڭ جۇمىسىنا بەرىلگەن ەڭ ءادىل باعا دەپ ويلايمىن. وسىلايشا، حالىق قالاۋلىلارى قازاق­ستان حالقىنىڭ بىرتۇتاستىعى مەن بىرلىگىن ايشىقتاپ بەردى.
قازىردىڭ وزىندە اتالعان دەكلاراتسيا بارشا قازاقستان­دىقتار تاراپىنان قولداۋعا يە بولۋدا. تاۋەلسىزدىكتىڭ قۇرداسى رەتىندە بۇل قۇجاتتىڭ ماڭىزى وتە جوعارى دەپ تولىق سەنىممەن ايتا الامىن.

 


 

نۇرجان شياپ، 
«قازگيدرومەت» رمك اكىمشىلىك دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى:

– ءبىزدىڭ ەلىمىز تاۋەلسىزدىك جىل­دا­رىن­دا كوپتەگەن بەلەستەردى باعىن­دىردى. قازاقستاننىڭ باسەكەگە قا­بىلەت­تى 50 ەلدىڭ قاتارىنا ەنۋى، كۇللى الەم­نىڭ نازارىن اۋدارعان استانادا وتكەن ەۋروپاداعى ىنتىماقتاستىق پەن قاۋىپسىزدىك ۇيىمىنىڭ جانە يسلام ىنتىماقتاستىعى ۇيىمىنىڭ ءسامميتى، قىسقى ازيا ويىندارى جانە تاعى دا باسقا ءىرى شارالار سونىڭ ايقىن ايعا­عى. ساناۋلى ايلاردان كەيىن «ەكسپو – 2017» حالىقارالىق كور­مەسى ءوز جالاۋىن كوتەرەدى. ودان بولەك، ورتا ازيا ەلدە­رى­نىڭ اراسىندا ەڭ العاش بولىپ قازاقستان بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭە­سىنىڭ تۇراقتى ەمەس مۇشەسى بولىپ سايلاندى.
ەلىمىزدىڭ باستى جەتىستىگى ول – ەۋرازيا كىندىگىندە استا­نانىڭ بوي كوتەرۋى. بۇل جەتىستىكتەرگە ەلباسىنىڭ ەرەن ەڭبەگى مەن سىندارلى ساياساتىنىڭ ارقاسىندا قول جەتكىزىپ وتىرمىز.
تاياۋدا قابىلدانعان «قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەل­سىزدىگىنىڭ 25 جىلدىعى دەكلاراتسياسى» قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ەڭبەگى مەن قازاق­ستاندىقتاردىڭ 25 جىلدا جەتكەن جەتىستىكتەرىن انىق كورسەتىپ بەردى.

 


 

جاڭالىق ساعىندىقوۆ، 
رەسپۋبليكالىق دياگنوستيكالىق ورتالىعى  University medical center فيليالىنىڭ جەتەكشىسى:

– «قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەل­سىزدىگىنىڭ 25 جىلدىعى دەكلاراتسيا­سىندا» پرەزيدەنتىمىزدىڭ ەرەن ەڭبەگى انىق كورسەتىلگەن. بۇل تاريحي قۇجاتتا قا­زاقستاننىڭ 25 جىلدا جەتكەن جەتىس­تىگى عانا قامتىلىپ قويماي، وسكەلەڭ ۇرپاققا ۇندەۋ جاريا­لانعان. بولاشاق بۋىن مەملەكەتىمىزدىڭ اياعىنان نىق تۇرىپ، رۋحى بيىك، دامىعان ءارى بىرلىگى جاراسقان ەلگە اينالۋىنا ولشەۋسىز ۇلەس قوسقانى ءۇشىن ەلباسىنا قا­رىز­دار. جاڭا ۇرپاق ەلىمىزدىڭ دامۋ جولى قايدان باستالعانىن عانا ەمەس، سونداي-اق ەلباسىمىز نۇرسۇلتان ءابىشۇلىنىڭ مەم­لەكەت جانە حالىق الدىندا ولشەۋسىز ەڭبەگىن ءبىلۋى قاجەت.

 


 

ەسەنجول نازاروۆ، 
«نۇر وتان» پارتياسى «تۇران» فيليالى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى: 

وزدەرىڭىزگە بەلگىلى 90-جىلدارى تاعدىرى تالقىعا ءتۇسىپ، تارالۋعا شاق قالعان سىر ەلى، ەلباسى، نۇرسۇل­تان نازارباەۆتىڭ سول كە­زەڭدەگى كەلەلى شەشىمى مەن بۇگىنگى قامقورلىعىمەن قولداۋىنىڭ نەگىزىندە حالقى قۋاتتى، دامۋى تۇراقتى ايماققا اينالدى. 
ەلباسى، نۇرسۇلتان نازارباەۆ ءۇشىن قاسيەتتى قازاق جەرى­نىڭ قاي پۇشپاعى دا ايرىقشا ىستىق، قاي ءمۇيىسى دە ەرەكشە قىمبات. دەگەنمەن ەلباسى ءوزى «الاشتىڭ اناسى» اتاعان سىر ەلى، ارال ايماعى مەن ونىڭ ماڭايىن جايلاعان قالىڭ جۇرت پرەزيدەنتىمىزدىڭ ءاردايىم جۇرەك تۇكپىرىندە.
بۇگىنگى كۇنى سولتۇستىك ارال جو­باسىنىڭ ەكىنشى كەزەڭى، «با­تىس ەۋ­روپا –  باتىس قىتاي» حالىق­ارا­لىق ءاۆتودالىزى، «بەي­نەۋ – بو­زوي – شىمكەنت» ماگيسترالدىق گاز قۇبىرى سىن­دى ەلباسى باس­تا­ما­لارىنىڭ يگىلىگىن سىر جۇرتشى­لى­عى ناق­تى سەزىنۋدە. 
تاۋەلسىزدىك العان شيرەك عاسىر ىشىن­دە ەلىمىزدىڭ تۇڭعىش پرە­­زي­دەنتى، ۇلت كوشباسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ الەم مويىنداعان ىسكەرلىگى مەن بىلىكتىلىگى ارقاسىندا قازاق­ستان­دى الەمگە تانىتتى. ەل­باسىمىزدىڭ وسىنداي ەرەن ەڭبەگى مەن ەرلىگىنە لايىقتى باعا ەل تاۋەل­سىزدىگىنىڭ 25 جىلدىعى دەك­­لاراتسياسى دەپ بىلەمىن.


 

 

ءسابيت پازىلوۆ، 
قىزىلوردا وبلىستىق مەديتسينا ورتالىعىنىڭ باس دارىگەرى، قىزىلوردا قالالىق ماسليحاتتاعى «نۇر وتان» پارتياسى دەپۋتاتتىق فراكتسياسىنىڭ مۇشەسى:

قر پارلامەنتى پالاتالارىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا قابىلدانعان «قا­زاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەل­سىزدى­گىنىڭ 25 جىلدىعى دەكلا­راتسياسى» – ەلدىگىمىز بەن ەگەمەندىگىمىزدىڭ ومىر­شەڭدىگىن ايعاقتايتىن تاريحي قۇجات. ەگەمەن ەلدىڭ ەلجاندى ازاماتى رەتىندە ماڭىزدى قۇجاتتى مۇقيات وقىپ شىقتىم. دەكلاراتسيادا شيرەك عاسىردا قول جەتكىزگەن تولاعاي تابىستارىمىز تۇگەل كورسەتىلىپتى. تاريحي قۇجاتتا اتاپ كور­سە­تىلگەندەي، تاۋەلسىز قازاقستاندى قۇرۋدا، قالىپتاستىرۋدا تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىز وراسان زور ەڭبەك ءسىڭىردى. 25 جىلدا قوعامنىڭ قاي سالاسىن الساق تا، جەتكەن جەتىستىگىمىز كوپ. قا­زاقستان تاۋەلسىزدىگىن العان ساتتەن باستاپ، پرەزيدەنتىمىز حا­لىق الدىنا الەۋمەتتىك باعدارلى نارىقتىق ەكونوميكاسى بار قۋاتتى ەگەمەن مەملەكەت قۇرۋ مىندەتىن قويدى. قازاقستان انالار ءۇشىن قولايلى ەلدەر رەيتينگىندە جىل سايىن جوعارى كوتەرىلىپ كەلەدى. ەلدە ءومىر ءسۇرۋ جاسىن ۇزارتۋعا قول جەت­كىزىلدى. دارىگەر رەتىندە ايتارىم، ەلىمىزدە ۇلت ساۋلىعى، دەن­ساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن دامىتۋ جانە سالاماتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرۋ ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك دامۋدىڭ ماڭىزدى فاكتورلارىنا اينالدى. وتاندىق دەنساۋلىق ساق­تاۋ سالاسى الەمدىك ستاندارتتار دەڭگەيىنە كوتەرىلدى. اتاپ ايتقاندا، زاماناۋي مەديتسينالىق ورتالىقتارى، اۋرۋحانالار مەن ەمحانالار سالىندى، ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرلەرىندە زەرتتەۋلەر مەن جوعارى تەحنولوگيالى وپەراتسيالاردىڭ بار­لىق سپەكترى جۇزەگە اسىرىلۋدا. ەلىمىز ەۋرازيالىق كەڭىستىكتە مەديتسينالىق ءتۋريزمنىڭ ورتالىعىنا اينالىپ كەلەدى، سونىمەن بىرگە، حالىق دەنساۋلىعى كورسەتكىشتەرىندە بۇۇ دۇ­نيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى مويىنداعان ايتار­لىقتاي وڭ ناتيجەلەرگە قول جەتكىزىلگەنىن ماقتانىشپەن ايتا الامىز. وسىنىڭ ءبارى دەكلاراتسيادا ناقتى كورسەتىلگەن. وسى ورايدا اتالعان قۇجاتتى كەمەل كەلەشەك، باياندى بولاشا­عىمىز جولىندا بارشا قازاقستاندىقتاردى بىرىكتىرە تۇسەتىن بىرەگەي قۇجات دەپ قابىلدايمىن.


 

اسىلجان بۇركىتالين، 
«جاس وتان» جق اوف توراعاسى: 

– دانىشپان بابامىز ءال-فارابي: ء«بى­لىم­­دى بولۋ – جاڭالىق اشۋعا قابىلەتتى بولۋ» دەگەن ەكەن. بۇل پايىمنىڭ راستىعىنا جانە بۇگىنگى ۇرپاققا دا وي سالاتىنىنا كوز جەت­كىزىپ وتىرمىز. ەلباسىمىزدىڭ جاستارعا جا­­ساعان ءار مۇمكىندىكتەرى عاسىرلاردىڭ سى­نى­نان وتكەن عۇلاما ءسوزىنىڭ زاڭدى جال­عا­سىن­داي. جاستارعا جاسالعان مۇمكىندىكتەردىڭ ءبىر مىسالى رەتىندە الەمدە تەڭدەسى جوق «بو­­لا­شاق» باعدارلاماسىن اتاپ وتكىم كەلە­دى. وسى ۋاقىتقا دەيىن باع­دارلاما اياسىندا 12 000-نان استام جاس الەمنىڭ 35 مەملەكەتىندە  الدىڭعى  قاتارلى  جوعارى وقۋ ورىندارىندا ءبىلىم الدى. ونىڭ ىشىندە 200-گە جۋىق اقتوبەلىك قازىرگى كۇنى ەلىمىزدىڭ دامۋىندا ءارتۇرلى سالالاردا قىزمەت ەتۋدە. جاستار – قوعامنىڭ  قوزعاۋشى  كۇشى. وبلىستا 25 جىل­دىق اياسىندا  وتەتىن ءار شاراعا  جاستار  جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراپ، بەل­سەندىلىكپەن  اتقارۋدا. بۇل دەگەنىمىز – جاستاردىڭ تۋعان ەلگە دە­گەن، وتانعا دەگەن  شىنايى  سۇيىسپەنشىلىگى. تاۋەلسىزدىكتىڭ ءتاتتى نا­­نىن جەپ، بەيبىت ءومىردىڭ اشىق اسپان استىندا ءومىر ءسۇرىپ جاتقان اق­تو­بەلىك  جاستار قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىنىڭ 25 جىل­دىعىنا قابىلدانعان دەكلاراتسياعا بەي-جاي قارامايدى. ايماقتاعى «جاسوتاندىقتاردىڭ» جەتەكشىسى رەتىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىنىڭ 25 جىلدىعىنا ارنالعان دەكلاراتسيانى  زور ىنتامەن زەردەلەدىم. ونى قازاقستاننىڭ جاڭا دامۋ جولىن سالعان ءىرى سايا­ساتكەر ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ سارابدال ساياساتىنىڭ ارقا­سىندا بەيبىت ءومىر مەن دامۋدىڭ باقىتتى كۇندەرىن كەشىپ وتىر­عان ميلليونداعان قازاقستاندىقتىڭ ءومىرى مەن ولار ءۇشىن داۋىرلىك وقيعا بولىپ سانالاتىن تاۋەلسىزدىك وقيعاسىن بايان ەتەتىن ەرەكشە قۇجات دەپ تا­نى­دىم. 
جاستاردى ايانباي ەڭبەك ەتىپ، ەلىمىزدىڭ دامۋى جولىندا بار كۇش جىگەرىمىزدى بىرىكتىرۋگە شاقىرامىن. جاستار – ەل بولاشاعى، ولاردى دۇرىس جولعا باعىتتاۋ ءبىزدىڭ قولىمىزدا.

 


 

اسحات ايجارىقوۆ، 
اقتوبە وبلىسى قارعالى اۋداندىق جاستار رەسۋرستىق ورتالىعىنىڭ باسشىسى:

– تاۋەلسىزدىك – باعا جەتپەس بايلىق. ءبىز بىر­لىك پەن تاتۋلىق ورناعان ەلىمىزدى ساقتاپ، ۇرپاققا امانات ەتۋ جولىندا ەڭبەك ەتىپ كەلەمىز. ءبىزدىڭ ەلىمىزدە جاستار ءۇشىن بارلىق جاع­داي جاسالعان. العىر اۋىل جاستارى «سەر­پىن» باعدارلاماسىمەن ءبىلىم الىپ، كەيىن «بو­لاشاقپەن» شەتەل اسىپ ءجۇر. شەكسىز ءبىلىم مەن مول تاجىريبە ەل دامۋىنا ۇلەس قوسىپ تا جاتىر. مىنە، وسى ىرگەلى ىستەردىڭ اياسىن كەڭەيتىپ، كەلەر ۇرپاققا جەتكىزۋ ءاربىر قازاقستان­دىقتىڭ مىن­دەتى. قابىلداعان دەكلاراتسياعا العىسىمىزدى بىلدىرەمىز، ءوز ۇلە­سىمىز­دى قوسۋعا دايىنبىز. 

 


 

ەرلان مۋحايس، 
«نۇر وتان» پارتياسىنىڭ ىرعىز اۋداندىق فيليالى، ەسەپ سەكتورىنىڭ مەڭگەرۋشىسى:

– اۋىل ۇلكەن قارقىنمەن دامىپ كەلەدى. ما­سەلەن، ىرعىز اۋدانى ارقىلى «باتىس قى­تاي – باتىس ەۋروپا» حالىقارالىق ءدالىزى ءوتىپ جاتىر. تاياۋدا كوگىلدىر وتىن تارتىلدى. ەندى شاعىن جانە ورتا بيزنەس دامىپ، اۋىل حالقى جۇ­مىسپەن قامتىلاتىنىنا ءشۇبا كەلتىر­مەي­مىز. مىنە، شالعايداعى اۋداننىڭ تاۋەلسىزدىك جىل­دارىنداعى تابىسى – وسى. قازاقستان الەم­گە تانىلعان مەملەكەت. بىزدەگى بىرلىك كوپكە ۇلگى. سوندىقتان تاۋەل­سىزدىكتىڭ 25 جىلدىعىنا ارنالعان دەكلاراتسيا ەڭ دۇرىس شەشىم. ءبىزدىڭ ماق­ساتىمىز ءبىر، قولدايمىز. ءارى بۇكىل حالىقتى دەكلاراتسيانى قول­داۋعا شاقىرامىن.

 


 

گۇچين گەيداروۆا،
تۇرىك ۇلتتىق-مادەني بىرلەسىتىگى جەتەكشىسى، 
 «نۇر وتان» پارتياسى قىزىلوردا وبلىستىق فيليالى ساياسي كەڭەسىنىڭ مۇشەسى:

ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ مەرەيلى مەرە­كە­­سى قارساڭىندا قابىلدانعان «قا­زاق­ستان رەسپۋبليكاسى تاۋەل­سىز­دى­گىنىڭ 25 جىلدىعى دەك­لا­راتسيا­سى» ءاربىر قازاقستان ازاماتى ءۇشىن قۇندى قۇجات دەپ بىلەمىن. ەگەمەن ەلىمىزدىڭ ەلدىگىن كورسەتەتىن ماڭىزدى قۇجاتتا جاس مەملەكەتىمىزدىڭ قالىپتاسۋ جانە قول جەتكىزگەن ساياساتى ارقاسىندا قازاقستان ەكونوميكاسى قارقىندى دامىعان، تابىسقا جەتۋدىڭ بىرەگەي تاجىريبەسى بار ساياسي تۇراقتى مە­م­لەكەت رەتىندە قالىپتاستى. مەملەكەت باسشىسى قا­زاقستان حالقى بىرلىگىن نىعايتۋدىڭ كونستيتۋتسيالىق مار­تەبەسى بار ايرىقشا ينستيتۋت – قازاقستان حالقى اس­سام­بلەيا­سىن قۇردى. ەلىمىزدە بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىم بار­شا جۇرت­شىلىقتىڭ ادامگەرشىلىك جانە ادەپ نورماسىنا اي­نالدى دەسەم بولادى. جۇزدەگەن ۇلت وكىلدەرى ءومىر ءسۇرىپ جات­قان مەملەكەتىمىزدەگى اۋىزبىرشىلىك، ىنتىماق پەن تاتۋ­لىق بۇگىنگى كۇننىڭ ەڭ باستى – قۇندىلىقتارىنىڭ ءبىرى دەپ بىلەمىن.
سونىمەن قاتار ماڭگىلىك ەل قۇندىلىقتارى قازاق­ستاندىقتاردىڭ تاۋەلسىزدىكتى نىعايتۋعا ورتاق ماقساتىن، ورتاق مۇددەلەرى مەن بولاشاعىن بىرىكتىردى. بۇل قۇجات ءبىز­دىڭ جارقىن بولاشاق جولىندا بىرلىگىمىز بەن ىنتىما­عىمىزدى كورسەتكەن تاعى ءبىر ماڭىزدى وقيعا بولدى.


 

ورازعالي بەكپانوۆ،
قازالى اۋداندىق ارداگەرلەر كەڭەسىنىڭ توراعاسى، 
«نۇر وتان» پارتياسىنىڭ مۇشەسى:

قر پارلامەنتى پالاتالارىنىڭ بىر­لەسكەن وتىرىسىندا قابىلدان­عان، تاۋەلسىز ەلىمىزدە ساناۋلى ۋا­قىت­تا اتقارىلعان ۇشان-تەڭىز جۇ­مىس­تاردى ايشىقتايتىن تاريحي قۇ­جات بارشانىڭ كوكەيىندەگى ريزا­شىلىق سەزىمدى تۋىن­داتقانى انىق.
مىنە، عاسىرلار اڭساعان تاۋەلسىزدىگىمىزگە شيرەك عاسىر تول­دى. كەڭەس وداعىنان ءبولىنىپ شىققان جاس مەملەكەتىمىز وسى ارالىقتا عاسىردىڭ اسا ءىرى قوعام قايراتكەرى، ۇلت كوش­باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ باسشىلىعىمەن اسا زور جەتىستىكتەرگە جەتتى. قاشاندا تاتۋلىقتى، بەيبىت زا­مان­دى مۇرات ەتكەن ەلباسى ماڭىنا توپتاستى. «تورتەۋ تۇ­گەل بولسا، تو­بەدەگى كەلەدى» دەگەن قاعيدانى تۇتىندى. دا­را­بوز ۇلى دا كوپ­شىلىكتىڭ العاۋسىز پەيىلىنە سەلكەۋ تۇسىر­گەن جوق.
سول جىلدارى شاڭىراعىن ەندى كوتەرگەن قازاقستاننىڭ ادام­زاتتى جاپپاي قىرعىنعا ۇشىراتاتىن اتوم قارۋىنان ءوز ەركىمەن باس تارتۋى دۇنيەجۇزىن سەلت ەتكىزگەن سونى جاڭا­لىق بولدى. ەلباسىمىزدىڭ پارمەنىمەن جابىلعان سەمەي يادرولىق پوليگونى ميلليونداعان جاننىڭ كەۋدەسىنە ءۇمىت وتىن جاقتى.
ءبىزدىڭ ەلىمىزدە «قوعامنىڭ باستى بايلىعى – ادام» دە­گەن بۇلجىماس قاعيدا قالىپتاسقان. سونىڭ نەگىزىندە قا­­­بىلدانعان ءتۇرلى مەملەكەتتىك باعدارلامالار جەمىسىن بەرۋدە. جان جادىراتاتىن كورىنىستەردى رەسپۋبليكامىزدىڭ تۇك­پىر-تۇكپىرىنەن سونىڭ ىشىندە سىر وڭىرىنەن دە كوپتەپ كەز­دەس­تىرەسىز. سۇيسىنەرلىگى سول، مۇنداي يگىلىكتى قادامدار تەك ءىرى قا­لا، وبلىس ورتالىقتارىندا عانا ەمەس الىس اۋدان­دار، شال­عاي اۋىلداردا دا جۇزەگە اسۋدا. بۇل تۇرعىدا ەل-جۇر­تى­نىڭ جوعىن جوقتاپ، بارىن پايىمداعان پرە­زيدەن­تىمىز نۇر­سۇلتان نازارباەۆتىڭ سىڭىرگەن ەڭبەگى ولشەۋسىز ەكە­نى داۋسىز.


 

 

جايناگۇل راقىشەۆا، حرومتاۋ اۋداندىق ىشكى ءساياسات بولىمىنىڭ باسشىسى: 

پارلامەنتتىڭ قوس پالاتاسى ەلىمىز ءۇشىن ماڭى­زى ەرەك تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 25 جىلدىعى دەك­­لاراتسياسىن قابىلدادى. بۇل قۇجاتتا قازاق ەلىنىڭ قىسقا مەرزىمدەگى ءجۇرىپ وتكەن جو­لى مەن اسۋى ايشىقتالعان. دەكلاراتسيادا: «تاۋەل­سىز­دىكتىڭ 25 جىلدىق مەرەيتويى – ءوز تاريحىندا تۇڭ­عىش رەت زاماناۋي مەملەكەت قۇرعان قازاق­ستان حالقىنىڭ اۋقىمدى تاريحي جە­تىستىكتەرىنىڭ جارقىن كورىنىسى. قا­زاقستان ءۇشىن تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلى ىلگەرىلەۋ مەن ورنىقتى دامۋ­دىڭ كەزەڭى بولدى. تاۋەلسىز قازاقستان ءوزىنىڭ جاڭا تاريحىمەن تابىستى مەملەكەت جانە بۇكىل ورتالىق ازيا ءوڭىرىنىڭ كوشباسشىسى اتانۋعا قۇ­قىعى بار ەكەندىگىن دالەلدەدى» دەلىنگەن. 
راسىندا دا، تاۋەلسىز ەلىمىز وتكەن 25 جىلدا ەكونوميكاسى قار­قىن­­دى دامىعان، تابىسقا جەتۋدىڭ بىرەگەي تاجىريبەسى بار ساياسي تۇراق­تى مەملەكەت رەتىندە قالىپتاستى.  
ەلىمىز تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزگەن 25 جىلدا تۋىمىزدى كوتەردىك، شە­­كارامىزدى بەلگىلەدىك، ەلىمىزگە يە بولدىق. قازىر ماڭگىلىك ەل بول­دىق. مەملەكەتىمىزدىڭ بارلىق جەتىستىكتەرى مەن جەڭىستەرىنە ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ تەگەۋرىندى باسشىلىعىنىڭ، ءاربىر قازاق­ستان­دىقتىڭ تىنىمسىز ەڭبەگىنىڭ ارقاسىندا قول جەتكىزدىك. سونداي-اق ەلىمىزدىڭ مۇنداي بيىك دارەجەگە جەتۋى – ەلدەگى ىنتىماق پەن تاتۋ­لىق­تىڭ ارقاسى دەپ بىلەمىن. سەبەبى، ەگەمەندىك العان 25 جىل ىشىندە قازاق­ستان ازاماتتارى ءبىر شاڭىراق استىندا تاتۋ تىرلىك كەشتى، وسى­لايشا، ەلىمىزدە بىرلىك پەن ىنتىماقتى قالىپتاستىردى. 
بۇگىندە ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسى كوتەرىلىپ، قازاقستاننىڭ ابى­رويى الەم­گە اسقاقتاي ءتۇستى. ەلباسى سارابدال ساياساتىنىڭ ارقاسىندا حالىق­تى جارقىن ىستەرگە جۇمىلدىرا ءبىلدى. قوعامدا تاتۋلىقتى نىعايتۋ، جاھاندىق بەيبىت باستامالاردىڭ اۆتورى رەتىندە ەلدىڭ سىرتقى ساياسي با­عىتىن ءدال ايقىنداۋ ىسىنە وراسان زور ۇلەس قوستى. دەك­لاراتسيادا تاۋەل­سىزدىكتى ساقتاپ قالۋ، ەلىمىزدىڭ وركەندەۋى جولىندا سۇ­بەلى ۇلەس قوس­قان ەلباسى ەڭبەگى ەرەكشە ايتىلادى. سوندىقتان تاۋەل­سىزدىكتىڭ 25 جىلدىعى تۋرالى دەكلاراتسيانى ءبىراۋىزدان قولداپ، بۇل قۇجاتتىڭ بەي­بىت كۇننىڭ بولاشاعىنا بەرىك نەگىز بولاتىنىنا سە­نىم بىلدىرەمىن.

 


 

قوساياق كوپتىلەۋوۆ، 
ىرعىز اۋداندىق ءماسليحاتىنىڭ حاتشىسى:

– دەكلاراتسيا – تاريحي قۇجات. مۇندا قا­زاقستاننىڭ دامۋ جولى كورسەتىلگەن. سون­دىق­تان تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعىنا بايلانىستى قا­بىلدانعان دەكلاراتسيانى قولدايمىز. تاۋەل­سىزدىك جىلدارىنداعى ەلىمىزدىڭ ءجۇرىپ وت­كەن جولى، ەلباسىنىڭ ەرەن ەڭبەگى ايرىقشا اتا­لىپ ءوتتى. ەل ەل ىشىندەگى جاقسىلىققا قا­نىق، تاتۋلىقتىڭ، تىنىشتىقتىڭ ماڭگىلىك بول­عانىن قالايدى. دەمەك، ءبارى دە دەكلا­راتسيا­نى قولداپ، قابىلدادى. 


 

 

ايناگۇل جۇماعۇلوۆا، 
«نۇر وتان» پارتياسى شالقار اۋداندىق فيليالى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى:

– ەلىمىز جىل وتكەن سايىن كوركەيىپ كە­لە­دى. ءار سالادا دامۋ، جەتىستىك بار. جاستار شەت­ەلدە ءبىلىم الىپ، تاجىريبە جينادى. العاشقى لەگى قازىر ەلىمىزدىڭ ءار وڭىرىندە، اۋدان، اۋى­لىن­دا ەڭبەك ەتىپ ءجۇر. اۋىل ءۇشىن «ديپلوممەن اۋىلعا» باعدارلاماسىنىڭ كومەگى ءتيدى. جاستار تۋعان جەرگە ەڭبەك ەتۋگە، ەڭبەك جولىن اۋىلدان باس­تاۋعا اسىعادى. ال مەملەكەت جاستاردىڭ ىنتاسى مەن تالابىن قول­داي­دى. ەلىمىز وسىنداي ۇيلەسىمدىلىكتە دامىپ كەلەدى. بارلىعى تاۋەل­سىزدىكتىڭ ارقاسى. بىرەۋگە كىرىپتار بولساق، بۇلاي شالقىپ جۇرمەس ەدىك. تاۋەل­سىزدىگىمىز باياندى بولسىن!

Abai.kz

0 پىكىر