پرەزيدەنتتىك ينستيتۋت العاش رەت اقش-تا تاعايىندالىپ، ەنگىزىلگەنى بەلگىلى. الەمنىڭ كوپتەگەن ەلىندە پرەزيدەنت لاۋازىمى بار. بۇل – ومىرشەڭ ينستيتۋت. سول اقش-ىڭىزدا 1880 جىلدان بەرى امەريكانىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى دجوردج ۆاشينگتوننىڭ قۇرمەتىنە بەلگىلەنگەن پرەزيدەنت كۇنى جىل سايىن اتالىپ كەلەدى.

قازاقستاندا دا تۇڭعىش پرە­زي­دەنت كۇنى رەسمي مەرەكە رەتىندە اتا­لا باستادى. مەملەكەت باسشى­سى­نىڭ ءبىر ءسوزى بار: – قۇداي قازاققا قى­رىن قاراماعان: پەيىلىنە ساي ەتىپ ۇلان-عايىر جەر بەرگەن، استى-ءۇستىن تول­تىرىپ كەن بەرگەن، مەيىربان، اق­كوڭىل، ادال ەل بەرگەن، جانى ءۇشىن ما­لىن، ارى ءۇشىن جانىن ساداعا ەتە­تىن ەر بەرگەن. ماعان ارى ءۇشىن جا­نىن ساداعا ەتەتىن وسىنداي تەكتى حا­لىققا، مەنى «ۇلىم» دەپ، «پەر­زەن­تىم» دەپ توبەسىنە كوتەرگەن حالىققا، ارعى-بەرگىدەگى قازاق بالاسىنىڭ بىردە-ءبىرىنىڭ پەشەنەسىنە بۇيىر­ما­عان باقىتتى – تولىققاندى، تاۋەل­سىز مەملەكەت قۇرۋدىڭ باسىندا بولۋ باقىتىن بۇيىرتقان حالىققا قىز­مەت ەتۋدەن ارتىق ەشتەڭەنىڭ كە­­­رەگى جوق. وسى جولدا مەن بويىم­دا­عى بار قايرات-قابىلەتىمدى، ءبىلىم-بىلىگىمدى اياماي جۇمسايمىن، قانداي تاۋەكەلگە دە بارامىن!

تاۋەلسىزدىك ۇعىمى – قازاق ءۇشىن قاس­تەرلى. تاۋەلسىزدىك – تاۋەكەل دە­گەن ۇلتتىق ۇعىمعا تولىق ساي كەلە­تىن قۇبىلىس. قازاق «تاۋەكەل ەت تە تاس جۇت» دەيدى. ەلباسىنىڭ وسىناۋ 25 جىل مۇعدارىنداعى اتقارعان اۋ­قىم­دى قىزمەتىن باعامدايتىن بول­ساق، ەڭ الدىمەن وسى تاۋەكەلگە ارقا سۇيەگەنىن اڭعارامىز. قاي قازاقتىڭ بالاسىنا تولىققان تاۋەلسىز مەم­لە­كەت قۇرۋ باقىتى بۇيىردى راسىن­دا؟!. بۇرىن سورابى بەلگىلى، سوقپاعى بەدەرلى جولمەن جۇرسەك ءبىر ءسارى. «كۇن سونگەنشە، سونبەيدى» دەگەن كسرو ءبىر كۇندە كۇيرەپ سالا بەردى. شىر­ماۋىقتاي شىرمالعان جوسپار­لى ەكونوميكانىڭ بەلبەۋى بىت-شىت ءۇزىلدى. قازاقستانعا قاراساتىن ەش­كىم قالمادى...

ءبارىن  دە تىڭعا تۇرەن سالعانداي جاڭادان باستاۋعا تۋرا كەلدى. اسپان ۇعى­مىمەن سالعاستىرا قارايتىن بول­ساق، تاۋەلسىزدىك – تەمىرقازىق جۇل­دىزى ىسپەتتەس. ول ءبىر ورنىنان ەش­قاشان وزگەرمەيدى. وزگەرگەن دە ەمەس. مەملەكەت باسشىسىنىڭ ءا دە­گەندە ۇستانعان ەكى باعىتى – دە­موك­راتيا مەن نارىق، تەمىرقازىققا باي­لانعان اقبوزات پەن كوكبوزات سەكىلدى. ۋاقىت ەلباسىنىڭ ەڭ دۇرىس تاڭداۋدى جاساعانىن دالەلدەدى. 
«ادامنىڭ ادامشىلىعى ءىستى باس­تاعاندىعىنان بىلىنەدى، قالايشا بى­تىرگەندىگىنەن ەمەس» دەپتى اباي. پرەزيدەنت ن.نازارباەۆتىڭ تاۋەل­سىز مەملەكەت قۇرۋ جولىنداعى ءىس باس­تاۋى وڭىنان بولدى. از ۋاقىتتا عا­سىرعا تاتىرلىق جۇمىستار اتقا­رىل­دى. شەكارا شەگەندەلدى. ءتول تەڭ­گەمىز اينالىمعا ءتۇستى. ەلدىڭ قور­عانىس قۋاتى ارتتى. ىشكى-سىرت­قى ساياساتتىڭ ءبارى وڭعارىلدى. اتوم اج­داھاسىنىڭ وشاعى جابىلدى. اس­­تانا قالاسى سالىندى. ساناي بەر­سەك ءبىر ادام ەمەس، مىڭ ادامنىڭ ات­ق­ارار ءىسىنىڭ باستاۋى شىعا بەرەدى.
جارىقتىق اباي ءوزىنىڭ 41-قا­را­سوزىندە «قازاققا اقىل بە­رەم، تۇ­زەي­مىن دەپ قام جەگەن ادامعا ەكى ءتۇر­­لى نارسە كەرەك. اۋەلى – بەك زور وكى­­مەت، جارلىق قولىندا بار كىسى كە­رەك. ۇلكەندەرىن قورقىتىپ، جاس با­لالارىن ەرىكسىز قولدارىنان الىپ، مەدرەسەلەرگە بەرىپ، ءبىرىن ول جول، ءبىرىن بۇل جولعا سالىپ، دۇنيەدە كوپ ەسەپسىز عىلىمنىڭ جولدارى بار، ءاربىر جولدى ۇيرەتۋشىلەرگە بە­رىپ، سەن بۇل جولدى ۇيرەن، سەن ول جول­دى ۇيرەن دەپ جولعا سالىپ، مۇن­داعى حالىققا شىعىنىن تولەتىپ جى­بەرسە، ءحاتتا قىزداردى دا ەڭ بول­ماسا مۇسىلمان عىلىمىنا جىبەرسە، جاق­سى ءدىن تانىرلىق قىپ ۇيرەتسە، بۇل اتالارى قارتايىپ سوزدەن قال­عانشا تۇزەلسە بولار ەدى. ەكىنشى – ول ادام ەسەپسىز باي بولارعا كەرەك. اتا­لارىن پارالاپ، بالالارىن الىپ، باستاپقى ايتقانداي جولعا سا­لىپ، تاعىلىم بەرسە، سوندا تۇزە­لەر ەدى» دەپ كەتكەن ەكەن.

ابايدىڭ ايتىپ وتىرعانى – وسى كۇنگى تىلمەن ايتقاندا، پرەزيدەنتتىك بيلىكتىڭ ناق ءوزى ەمەس پە؟!. «جارلىق قو­لىندا بار كىسى» دەگەن – پرەزيدەنت لاۋازىمى عوي. دەمەك، اباي – دا­نىش­پان! تاۋەلسىز قازاقستان رەس­پۋبليكاسىندا تولىققاندى جۇزەگە اسى­رىلعان رەفورمالار مەن اۋقىم­دى، وزەكتى ءىس-شارالاردىڭ بارلىعى دا نەگىزىنەن العاندا ەلباسى جار­لى­عىمەن اتقارىلدى.

«بالالاردى دۇرىس جولعا سالۋ» تۇر­عىسىنداعى اباي وسيەتى مەم­لە­كەت باسشىسىنىڭ جارلىقتارىمەن جۇ­زەگە اسىرىلدى. ءبىر عانا «بولا­شاق» باعدارلاماسىن ايتساق تا جەت­كىلىكتى. سونىمەن قاتار نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتى، نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرىنىڭ اشىلۋى، اباي ايت­قان  «دۇنيەدە كوپ ەسەپسىز عىلىم جول­دا­رىن» يگەرۋ ەمەس دەپ كىم ايتا الا­دى؟!.

تۇڭعىش پرەزيدەنت كۇنى – تا­ري­حي تاڭداۋ كۇنى! ىنتىماعى جا­راس­قان، بىرلىگى بەكەمدەلگەن بارشا قا­زاق­ستاندىقتاردىڭ ۇلت كوش­باس­شىسى، تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىز نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ توڭىرەگىنە توپتاسۋ كۇنى!

ەلباسىنىڭ ءوز سوزىمەن ايتقاندا، ء«بىز ۇيرەنۋشى ەلدەن – ۇيرەتۋشى ەل­گە اينالدىق». قازاقتىڭ اتى قالىڭ الەم­گە ءمالىم بولسا، ونى ءماشھۇر ەت­كەن تۇڭعىش پرەزيدەنت. قازاق حال­قىنىڭ ءاردايىم مارتەبەسى بيىك، مە­رەيى ۇستەم بولا بەرسىن!