جۇما, 29 ناۋرىز 2024
جاڭالىقتار 7286 0 پىكىر 27 شىلدە, 2015 ساعات 10:37

ابايدىڭ 170 جىلدىعىنا ءدۇبىرلى توي بولادى


اباي قۇنانبايۇلىنىڭ 170 جىلدىق مەرەيتويىنا وراي، شىعىس قازاقستاندا ءبىر ەمەس، قاتارىنان بىرنەشە مەرەكەلىك شارالار وتپەك. ءاربىر شارا قازاق جازبا ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن قالاعان اقىننىڭ كەلبەتى مەن شىعارماشىلىعىن جاڭا قىرىنان اشا تۇسپەك. بۇل جايلى سۇحبات بارىسىندا شقو اكىمىنىڭ ورىنباسارى جاقسىلىق ومار ءمالىم ەتتى.

قازىرگى زامانعى قازاقستاندىق قوعام ءۇشىن حالىق اعارتۋشىسىنىڭ رۋحاني مۇراسىن زەرتتەپ، زەردەلەي ءبىلۋدىڭ ماڭىزى زور. اباي قۇنانبايۇلىنىڭ 170 جىلدىعىنا ارنالعان مەرەكەلىك شارالار لەگى  «اباي جانە الەمدىك وركەنيەت» اتتى حالىقارالىق عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنتسياسىنان باستاۋ الادى. كونفەرەنتسياعا شەتەلدىك جەتەكشى ادەبيەتتانۋشىلار، فيلوسوف، تاريحشىلار، ءتىل ماماندارى مەن اباي شىعارمالارىن الەم تىلدەرىنە تاجىمالاعان شەتەلدىك اۋدارماشىلار قاتىسادى.  

بيىلعى مەرەيتويدىڭ تاعى ءبىر جاڭالىعى، ەلباسىنىڭ قولداۋىمەن، مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ قورىنىڭ تاپسىرىسىمەن «اباي الەمى» اتتى تۇڭعىش ەنتسيكلوپەديالىق پورتالىنىڭ اشىلۋى. جوبا اياسىندا «ابايدىڭ ۇلى جۇمباعى» اتتى دەرەكتى ءفيلمىنىڭ تۇساۋى كەسىلەدى. يگى باستاما مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆقا بەيبىتشىلىكتى ساقتاۋدا جانە دامىتۋدا قوسقان ەلەۋلى ۇلەسى ءۇشىن تابىستالعان الەمدىك «جىبەك جولى» سىيلىعىنىڭ قاراجاتىنا جۇزەگە اسىرىلعان. دەرەكتى ءفيلمدى تۇسىرگەن «سەرپەر» جاستار سىيلىعىنىڭ، مەملەكەتتىك «دارىن» سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى اقبەرەن ەلگەزەك پەن «Tengri Films» كينوكومپانياسى. جاڭا تۋىندىدا كورەرمەن-قاۋىم ابايدى جاڭا قىرىنان تاني وتىرىپ، العان ءبىلىمى، شىعىس تاربيەسى جايلى قۇندى دەرەكتەرمەن تانىسا الادى.

اباي اتىنداعى تەاتردا «ادامزاتتىڭ ابايى» اتتى سالتاناتتى شاراسى وتەدى. ارتىنشا ءدال وسى تەاتردا كورنەكتى ونەر مايتالماندارىنىڭ قاتىسۋىمەن كونتسەرتتىك باعدارلاما جالعاسىن تابادى.

         مەرەكەلىك شاراعا مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرلەرى، اقىندار، تۇركىتانۋشىلار، عالىمدار، پروفەسسورلار جانە اباي شىعارماسىن اۋدارعان شەتەلدىك جازۋشىلار كەلەدى. 

         حاكىم ابايدىڭ 170 جىلدىعىنا ارنالعان شارالار 7-ءشى تامىزدا اباي اۋدانىندا جالعاسادى. سول جەردە ورنالاسقان  ەتنواۋىل، مۇراجاي-ءۇيى، «اباي-شاكارىم» مەموريالدىق كەشەنى، «ەڭلىك-كەبەك» ەسكەرتكىشىندە بولعان شارا قوناقتارى، ماماي باتىر ەسكەرتكىشىنىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا قاتىسادى. سونداي-اق، بۇل كۇنى قاراۋىلدا قازاق كۇرەسىنەن قازاقستان چەمپيوناتى، «جورعا جارىس»، «الامان بايگە»، «اباي تويىنىڭ باس پالۋانى» سىندى سايىستار وتەتىن بولادى. جوسپارلانعان ءىس-شارالار «ادامزاتتىڭ ءبارىن ءسۇي، باۋىرىم دەپ» اتتى رەسپۋبليكالىق اقىندار ايتىسىنا ۇلاسادى. الامان ايتىستا ەلىمىزدىڭ ءار اۋماعىنان كەلگەن  12 ۇزدىك ايتىسكەر قاتىسادى. ولاردىڭ اراسىندا سەرىكزات دۇيسەنعازين، سارا توقتامىسوۆا، اينۇر تۇرسىنباەۆا، ايبەك قاليەۆ سىندى تانىمال ايتىسكەرلەر باق سىناسادى.

وبلىس باسشىسى ورىنباسارىنىڭ ايتۋى بويىنشا، مەرەيتوي اعىمداعى جىلى ءوزىنىڭ اۋقىمدىلىعىمەن عانا ەمەس، تانىمدىلىعىمەن دە ەرەكشەلەنەدى. ياعني ءاربىر قوناق ابايدىڭ رۋحاني جانە شىعارماشىلىق دۇنيەسىنە ساپار شەگە الادى.

– اباي – ءبىزدىڭ داۋلەتىمىز عانا ەمەس. ابايدى تانۋمەن ونداعان جىلدار بويى الەم عالىمدارى، ادەبيەتتانۋشىلارى مەن ءتىل ماماندارى اينالىسىپ كەلەدى. ەلىمىزدىڭ رۋحاني جانە مادەني ورتالىعى سەمەي قالاسىنا ءار ەلدىڭ، ءدىننىڭ، ءتىلدىڭ جانە عىلىم سالاسىنىڭ وكىلدەرى جينالادى. ولاردىڭ اربىرەۋى وسى قالاعا كەلە وتىرىپ، مادەني ەسكەرتكىشىمەن، تاريحىمەن تانىسۋ مۇمكىندىگىنە يە بولىپ، رۋحاني دۇنيەلەرىن بايىتا الادى. ونىڭ ىشىندە جيدەباي-ءبورىلى جەرىندە وتەتىن شارانى ايتىپ وتۋگە بولادى، – دەدى ج. ومار.

 اباي - قازاقتىڭ ۇلتتىق جازبا ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن قالاعان اعارتۋشى. ابايدىڭ ارتىندا  قازاق حالقىنىڭ التىن قازىناسىنا اينالىپ: 176 ولەڭ،3 پوەما، 45 قاراسوز جانە 200-گە جۋىق اندەرى مەن كۇيلەرى قالدى.

 

 

اباي-اقپارات

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1584
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2284
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3624