ۋران-كول، ۋران-وزەن، ۋران-بۇلاق...
«قازاتومونەركاسىبىنە» قاراستى ۋران رۋدنيكتەرى تولىقتاي رەسەيگە باعىندىرىلدى. سونىڭ ءبىرى - قاراعۇر مەن سوزاقتىڭ تەرىسكەيىندەگى بۋدەنوۆ (قاراتاۋ) كەن ورنى دا رەسەيدىڭ قول استىنا ءوتتى. ءتىپتى، ءومىر بويى جالعىز ءوزى ۋران ىزدەپ كەلگەن «ۆولكوۆگەولوگيا» بۇگىندە قوڭىز تەرىپ كەتتى. ونىڭ ورنىن "روسسبۋرماش" دەگەن رەسەيلىك كومپانيا باسىپ الدى. جالپى، ۋران وندىرۋشىلەر مىنا نارسەنى جاقسى بىلەدى: ەگەر، ءاربىر توننا كيسلوتادان 50 گرامم ۋران الىنسا - ول وتە باي كەن ورنى بولىپ ەسەپتەلەدى.

تايقوڭىر مەن تاۋكەنتتەگى قازاتومونەركاسىبىنە قاراستى كەن ورىندارىندا دا ءدال وسىنداي كولەمدە ۋران وندىرىلەدى. ال بۋدەنوۆ (قاراتاۋ) ەڭ باي كەنىش. ويتكەنى، ول جەردەن ءار توننا كيسلوتاعا 200-300 گرامم وندىرەدى. رەسەي جاعى باي كەنىشتەردى «باسىپ الىپ» قانا قويعان جوق، يەن-دالاداعى بايلىققا يە بولا الماي - دالاعا اعىزىپ جاتىر. مىنا  سۋرەتتەر - ۋران تۇنعان كيسلوتا. ايدالاعا اعىپ، ارىقتار مەن بۇلاقتارعا قۇيۋدا. قۇرامىندا ۋران جانە باسقا دا اۋىر مەتاللى كوپ كيسلوتانىڭ ءتۇسى وسىنداي - جاپ-جاسىل بولادى. تابيعات قورعاۋ پروكۋراتۋراسىنىڭ بۇل جايدان حابارى از سياقتى...

مۇنداي قوسپادا رادياتسيانىڭ بەتا جانە گامما ساۋلەلەنۋ قاۋپى وتە جوعارى! جەرگىلىكتى اتقامىنەرلەر اۋدانداعى رادياتسيا دەڭگەيى قالىپتى دەگەنننەن تانباۋدا. ال بۇل پالەكەتتىڭ جەر استى سۋىنا جەتپەگەنىنە ەشكىم كەپىلدىك بەرمەيدى. ەگەر، جەر استىنداعى سۋ قورىنا جەتسە - ماڭىنداعى قاراعۇر، قاراتاۋ، قىزىلبايراق، كوكتوبە، سوزاق، سىزعان، قاينار، ىنتىماق اۋىلدارى تەحنوگەندىك اپاتقا تاپ بولدى دەي بەرىڭىز! وندا چەرنوبىل مەن فۋكۋسيماداعى اپات - بالانىڭ ويىنشىعى عانا بولىپ قالادى...

P.S.

ينسايدەرلىك اقپارات "قازاتومونەركاسىبى" ۇلتتىق كومپانياسى  2006 جىلعا دەيىن ءتۇرلى سالىقتار ەسەبىنەن ەل بيۋدجەتىنە 88 ميلليارد تەڭگە تولەپ كەلدى. ول كەزدە ۇلتتىق كومپانيا ۋران توتىعىن (زاكيس-وكيس ۋرانا) ءوزى ءوندىرىپ، ونىڭ ءار كەلىسىن سىرتقا 142 دوللاردان ساتاتىن. ال 2006 جىلدان كەيىن "قازاتومونەركاسىبى" ۇلتتىق كومپانياسى ءارتۇرلى سالىقتار بويىنشا قازىناعا بار بولعانى 26 ميلليارد تەڭگەدەن قۇيىپتى. ۋران توتىعىن ءوندىرۋ تولىعىمەن رەسەيدىڭ قول استىنا ءوتتى. جانە ونىڭ ءار كەلىسى 40 دوللارعا ءتۇسىپ كەتتى. سونداي-اق، بيىل سوزاق اۋدانىندا ورنالاسقان ۋران وندىرەتىن كوپتەگەن كاسىپورىنداردى رەسەي ساتىپ العاندىقتان 3,5 مىڭ ادام جۇمىستان قىسقارتىلماق. ءسويتىپ، شكولنيك نەگىزىن قالاپ كەتكەن بىلىققا قاپپاروۆ باتقالى وتىر.

توقتار جاقاش

Abai.kz