سارسەنبى, 24 ءساۋىر 2024
دابىل 7772 0 پىكىر 2 شىلدە, 2014 ساعات 15:11

«قازاق ەلىنە» قاۋىپ ءتونىپ تۇر

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن.ءا.نازارباەۆ مىرزانىڭ نازارىنا! 

(كوشىرمەسى: باتىس قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى ن.ا.نوعاەۆقا)

 

قۇرمەتتى، نۇرسۇلتانابىشۇلى!

قادىرلى، ەلباسى!

ەلىمىز تاۋەلسىزدىگىن جاريالاپ، ءوزىڭىز ەل تىزگىنىن قولعا العان سوناۋ اسا اۋىر توقسانىنشى جىلدارى اتالارىمىزدىڭ قوس عاسىردان اسا ۋاقىت قانىن توگىپ، اڭساپ-ارمانداعان قازاقتىڭ اۋپىرىمدەپ جەتكەن ەركىندىگىنە ورال بويى كازاكتارىنىڭ دۇركىن-دۇركىن قاۋىپ توندىرگەنىن بىلەسىز. قيىن كەزەڭدە جاعدايدىڭ قانشالىقتى ۋشىعىپ، قانتوگىسكە جارتى قادام قالعانىنان سول كەزدەگى ايماق باسشىسى، قازىرگى قازاق پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ توراعاسى ق.جاقىپوۆ مىرزا دا جاقسى حاباردار. قۇداي ساقتاپ، ءوزىڭىز وزەگىن تۇزگەن تەمىردەي توزىمدىلىك پەن ساليقالى سابىرلىلىقتىڭ ارقاسىندا جايىقتىڭ جاعاسىنداعى جاعىمسىزدىققا جول بەرىلمەدى...

 

مىنەكي، ارادا 20 جىلدان استام ۋاقىت ءوتتى. قازاق ءتىلى – مەملەكەتتىك مارتەبە الدى. ايتسە دە، ورالداعى قازاق تىلىنە «شىنايى» كوزقاراستىڭ بۇگىنگى تاڭداعى سيپاتى مىناداي دەرەكتەردەن ايقىن كورىنەدى:

1. قازىر ورال قالاسىنان ورىس تىلىندە: «نادەجدا»، «تالاپ»، «دوسۋگ»، «دياپازون-ۋرالسك»، «ينفورمبيرجا»، «نەدەليا»، «پوليترا»، «ۋرالسكايا نەدەليا»، «پريۋراليا»، «گازەتا دليا ۆسەح»، «پۋلس گورودا»، «وگني پريۋراليا» ت.ب. كوپتەگەن باسىلىمدار شىعادى.

2. قازاق تىلىندە وبلىستىق اكىمشىلىكتىڭ رەسمي باسىلىمىنان باسقا، جالعىز عانا «قازاق ەلى» («جۇماداعى جۇزدەسۋ») گازەتى عانا بار.

مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن كوك تيىن الماي، 15 جىلعا جاقىن ۋاقىت قالت-قۇلت ەتىپ شىعىپ كەلە جاتقان بۇل جالعىز قازاق گازەتىنىڭ قازىر ون مىڭداعان تۇراقتى وقىرمانى بار. ءبىز ەلدەگى كەمشىن-كەمشىلىكتى مەيلىنشە اشىق ايتىپ، جەمقورلىق پەن پاراقورلىققا، ادىلەتسىزدىك پەن الىمجەتتىلىككە قارسى تالاي ماقالالار جاريالاپ، كوپتەگەن ادامداردىڭ جەكە تاعدىرلارىنا اراشا ءتۇسىپ، قالىڭ ەلدىڭ العىسىنا بولەندىك.

ايتسە دە، ادال سىن، اشىق پىكىر، اسىرەسە، جەرگىلىكتى بيلىككە جاعا بەرمەيدى. ءبىزدى تالاي مارتە سوتقا سۇيرەپ، باسپاحانادان گازەتىمىزدى باسۋعا ءۇزىلدى-كەسىلدى تيىم سالىنعان   كەزدەر كوپ بولدى. وسىناۋ جىلدار ىشىندە وبلىستى باسقارعان اكىمدەردىڭ ىشىندە قىرىمبەك كوشەرباەۆ قانا بىزگە تۇسىنىستىكپەن قاراپ، بىردە-ءبىر رەت اياعىمىزدان شالعان جوق. ءتىپتى، كەرىسىنشە، بارلىق ءىس-شارالارعا ارنايى شاقىرىپ، قۇرمەت تە كورسەتتى، سىيلىق-جورالعى دا جاسادى. بىزدىڭشە، الىستى بولجاپ، اسقاردى الاتىن ناعىز مەملەكەتتىك قايراتكەر قىرىمبەك كوشەرباەۆتاي بولۋى كەرەك.

قۇرمەتتى، نۇرسۇلتان ابىشۇلى!

ءبىز ءوزىڭىز ىرگەسىن قالاعان قازاق ەلىنىڭ نامىسى ءۇشىن ءوز ءومىرىمىزدى قاۋىپكە تىگىپ، بولاشاعى باياندى بولۋى جولىندا بار كۇش-جىگەرىمىزدى سارپ ەتىپ جۇرسەك، بەلگىلى-بەلگىسىز بىرەۋلەر جايىقتىڭ جالعىز قازاق گازەتىن جابۋعا بارىن سالىپ، تىرىسىپ-تىرمىسىپ جاتىر. كۇنى بۇگىن وبلىس اكىمدىگىنىڭ ىشكى ساياسات باسقارماسىنان ءبىزدىڭ گازەتىمىزدى ولاردىڭ سوتقا بەرگەندىگى تۋرالى حابار كەلدى. تۋراسىن ايتسام، جايىق جاعاسىنداعى قازاقتىڭ ءباسپاسوز ءتىلى تۇبىنەن كەسىلمەكشى!!!

جايىقتىڭ جالىندى قارت جورنالشىسى تيحون الىپقاليەۆ تاياۋداعى ماعان جازعان ءبىر حاتىندا: «...فيلارمونياداعى جيىنعا بارعانمىن. كوڭىلىم قۇلازىپ قايتتى. وبلىس اكىمىنىڭ ورىنباسارى ب.ماكەننىڭ جۋرناليستەردى قۇتتىقتاۋ ءسوزى بيۋدجەتتەن قارجىلاندىرىلاتىن وبلىستىق، قالالىق، اۋداندىق گازەتتەردەن باسقا بىزدە ەشقانداي بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى جوقتاي اسەر قالدىردى. ەل قامى ءۇشىن شىرىلداپ شىندىقتى جازىپ جۇرگەن «جۇماداعى جۇزدەسۋ» سىندى گازەت جۋرناليستەرىنىڭ قازاق قوعامىنا ەشقانداي قاتىسى جوق پا؟ الدە، ءادىل سىن جازعاندارى ءۇشىن ونى «37 جىلعىداي» حالىق جاۋلارىنىڭ قاتارىنا قوسىپ قويدى ما؟ ينتەللەكتۋالدىق قابىلەتى كۇشتى، كەمەڭگەر مەملەكەتتىك قايراتكەرلەر ءتىلىن تاۋىپ، دۇشپاندى دا دوسىنا اينالدىرىپ الار ەدى...» – دەپ جازدى.

قادىرلى، ەلباسى!

جايىقتىڭ قازاعى مەن قازاق ءتىلىنىڭ بۇگىنگى جايى وسىنداي اسا ايانىشتى حالدە. قازاقتىڭ عۇلاما جازۋشىسى ءىلياس ەسەنبەرليننىڭ بىلاي دەپ جازعانى بار: ء“وزىڭنىڭ تۋعان اتا-اناڭدى تاڭداي المايتىنىڭ سياقتى، حالقىڭدى دا تاڭداي المايسىڭ. ءوز ۇلتىڭدى جابايى دەيسىڭ بە، ءالسىز دەيسىڭ بە، ورەسىز دەيسىڭ بە، قالاي اتاساڭ دا – ونىڭ اتى ءبىزدىڭ ماڭدايىمىزدا جازىلىپ تۇر. مەن ءوز ۇلتىمدى ءوزىنىڭ تابيعي بولمىس-بىتىمىمەن سۇيەمىن، سوندىقتان، ولىمنەن دە قورىقپايمىن. ال، مەنىڭ حالقىمنىڭ قاناتىن كەسكەن ادام، ءتىپتى مەنىڭ تۋعان ۇلىم بولسا دا، مەنىڭ ماڭگىلىك دۇشپانىما اينالادى”.

سىزدەن، پرەزيدەنت مىرزا، ءبىز دە انا ءتىلىمىز ءۇشىن باسىلىمىمىزدىڭ ونداعان مىڭ وقىرماندارىنىڭ اتىنان حالقىمىزدىڭ قاناتىن كەسكىسى كەلگەندەردەن اراشا سۇرايمىز!

قۇرمەتپەن، قاجىمۇقان عابدوللا،

«قازاق ەلى» حالىقتىق قوزعالىسىنىڭ توراعاسى،

«قازاق ەلى» («جۇماداعى جۇزدەسۋ») گازەتىنىڭ ديرەكتورى ءارى باس رەداكتورى

Abai.kz

 

0 پىكىر