جۇما, 26 ءساۋىر 2024
جاڭالىقتار 2888 0 پىكىر 2 جەلتوقسان, 2009 ساعات 07:55

ۇلتتىق بىرلىك دوكتريناسىنىڭ جوباسى تۋرالى

«ازات» جسدپ تورالقاسىنىڭ

مالىمدەمەسى

قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ اتىنان جاريالانعان «ۇلتتىق بىرلىك دوكتريناسىنىڭ» جوباسى قوعام تاراپىنان نارازىلىق تۋدىرۋدا، ءتىپتى كەيبىر تانىمال قوعام قايراتكەرلەرى اشتىق جاريالاماق.

بالاماسىز «ۇلت كوشباسشىسى» يدەياسىن ۇسىنۋ ارقىلى اقوردانىڭ ءوزى ەل ءىشىن  شۋلاتۋدا. «قازاقستاندىق ۇلت» تا سوعان لايىقتالىپ جاسالعان ىسپەتتى. وسى باستاماعا دەگەن تەرىس كوزقاراس بيلىكتى ءوزى دىتتەگەن مۇراتقا جەتۋدىڭ اينالما جولدارىن ىزدەۋگە ءماجبۇر ەتتى.

بيلىكتىڭ تاعى ءبىر نيەتى دە ايقىندالىپ وتىر، ول - ەقىۇ-ىنا توراعالىق جاساۋ قارساڭىندا ۇلتارالىق جانە كونفەسسياارالىق كەلىسىمنىڭ قازاقستاندىق مودەلىن ءوزىنىڭ الدەبىر جەتىستىگى رەتىندە ۇسىنۋ. جانە سول ارقىلى حالىقارالىق قوعامداستىقتىڭ نازارىن دەموكراتيا، ادامنىڭ قۇقىعى مەن بوستاندىقتارىن ساقتاۋ سالاسىنداعى پروبلەمالاردان باسقا باعىتقا اۋدارۋ.

«ازات» جسدپ تورالقاسىنىڭ

مالىمدەمەسى

قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ اتىنان جاريالانعان «ۇلتتىق بىرلىك دوكتريناسىنىڭ» جوباسى قوعام تاراپىنان نارازىلىق تۋدىرۋدا، ءتىپتى كەيبىر تانىمال قوعام قايراتكەرلەرى اشتىق جاريالاماق.

بالاماسىز «ۇلت كوشباسشىسى» يدەياسىن ۇسىنۋ ارقىلى اقوردانىڭ ءوزى ەل ءىشىن  شۋلاتۋدا. «قازاقستاندىق ۇلت» تا سوعان لايىقتالىپ جاسالعان ىسپەتتى. وسى باستاماعا دەگەن تەرىس كوزقاراس بيلىكتى ءوزى دىتتەگەن مۇراتقا جەتۋدىڭ اينالما جولدارىن ىزدەۋگە ءماجبۇر ەتتى.

بيلىكتىڭ تاعى ءبىر نيەتى دە ايقىندالىپ وتىر، ول - ەقىۇ-ىنا توراعالىق جاساۋ قارساڭىندا ۇلتارالىق جانە كونفەسسياارالىق كەلىسىمنىڭ قازاقستاندىق مودەلىن ءوزىنىڭ الدەبىر جەتىستىگى رەتىندە ۇسىنۋ. جانە سول ارقىلى حالىقارالىق قوعامداستىقتىڭ نازارىن دەموكراتيا، ادامنىڭ قۇقىعى مەن بوستاندىقتارىن ساقتاۋ سالاسىنداعى پروبلەمالاردان باسقا باعىتقا اۋدارۋ.

ايتكەنمەن قازاقستان حالقىنىڭ قيىن-قىستاۋ كەزەڭدەردە ساقتاپ قالعان ۇلتارالىق كەلىسىمى - استە دە بيلەۋشى رەجيمنىڭ ەڭبەگى ەمەس. ونىڭ تاريحي تامىرى تەرەڭدە جاتىر جانە ول قازاق حالقىنىڭ تابيعي توزىمدىلىگىمەن تىكەلەي ساباقتاس. ال مەملەكەتتىك ينستيتۋتتار مەن شيكىزاتتىق رەسۋرستاردى شەتەلدىك قوجايىندارمەن بىرلەسە جەكەشەلەندىرىپ العان ات توبەلىندەي بيلەۋشى توپ كەرىسىنشە، ەكونوميكالىق جانە ساياسي عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە اسا وتكىر الەۋمەتتىك پروبلەمالاردى، مادەنيەت پەن رۋحانيات، سونىڭ ىشىندە مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ دامۋى ماسەلەلەرىنىڭ شەشىمىن كەيىنگە ىسىرىپ وتىر.

«ازات» جسدپ بيلىكتىڭ «قازاقستاندىق ۇلت» تەرمينىن ەنگىزۋ باستاماسىنىڭ قوعامدى قاق جارا الاتىنداي الەۋەتى بار ەكەندىگىن باسا اتاپ، ەل ىشىندە ورىن العان جاعدايعا الاڭداۋشىلىق بىلدىرەدى! ازاماتتاردىڭ ءوز ۇلتىن زور ماقتانىش سەزىمىمەن اتاۋ قۇقىعىن ەشكىم دە تارتىپ الا المايدى. بۇل - ءاربىر تۇلعانىڭ تابيعي ءارى داۋ تۋدىرمايتىن قۇقىعى!

دوكترينانىڭ جوباسىندا قازاقستان ازاماتتارىن شىنىمەن دە ۇيىستىرا الاتىن قابىلەتى بار جاڭا يدەيالار مەن كوزقاراستار مۇلدەم جوق. قۇجات قۇر ماقتانىش پەن ەكىجۇزدىلىككە تولى، قازاقستاننىڭ كوپۇلتتى حالقىنىڭ، ەڭ الدىمەن قازاق حالقىنىڭ پروبلەمالارىنان الشاق، اقيقات اۋىلىنان الىس. ەڭ باستىسى، ول قوعامدى بىرىكتىرۋدىڭ ورنىنا كەرىسىنشە، ىرىتكى سالىپ، ازاماتتاردىڭ ساناسىنا الاۋىزدىق پەن ابىرجۋشىلىق ۇيالاتادى.

دوكترينانىڭ باستاماشىسى - اقوردانىڭ باقىلاۋىنداعى جاساندى پسەۆدوقوعامدىق بىرلەستىك - اسسامبلەيا بولىپ تابىلادى. تەك ادىلدىكپەن سايلانعان ءارى ناعىز كوپپارتيالى پارلامەنت قانا بۇكىل قوعامنىڭ، ءاربىر ازاماتتىڭ - ءوز ۇلتىنىڭ، ءوز ءتىلى، ءوز مادەنيەتى مەن ءوزىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن ساقتاعان جەكە تۇلعانىڭ مۇددەسىن تانىتا الادى. وسى تۇرعىدان  قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى - حالىق پەن بيلىكتىڭ اراسىنداعى ارتىق ءارى زالالدى بۋىن.

جوعارىدا اتالعان جايتتارعا بايلانىستى «ازات» جسدپ نارازىلىق بىلدىرۋشىلەردىڭ ادىلەتتى تالاپتارىن قولداي وتىرىپ، «ۇلتتىق بىرلىك دوكتريناسىنىڭ» جوباسىن تالقىلاۋدى كۇن تارتىبىنەن الىپ تاستاۋدى تالاپ ەتەدى. ءبىزدىڭ حالقىمىز وسى جىلداردىڭ ىشىندە جوعارىدان تۇسىرىلگەن قاندايبىر پارمەن-بۇيرىقتىڭ كومەگىنسىز-اق بەيبىتشىلىكتە ءومىر ءسۇرىپ، ءبىزدىڭ ورتاق شاڭىراعىمىز - قازاقستان رەسپۋبليكاسىن بىرلەسە قالادى! جانە بۇگىنگى كۇنى دە رەتتتەيتىنى نە ەكەنى تۇسىنىكسىز وسىناۋ  قۇجاتقا ءزارۋ ەمەس. ول ءۇشىن اتا زاڭ - كونستيتۋتسيا بار.

 

02.12.2009 ج .

0 پىكىر